Infolinia 24/7: 58 775 95 99 / 801 033 200
Placówki medyczne
Zespół rozrostu bakteryjnego, nazywany w skrócie SIBO od angielskiego Small Intestinal Bacterial Overgrowth, to schorzenie powodujące zaburzenia trawienia oraz wchłaniania składników odżywczych w jelicie cienkim. Jak objawia się SIBO? Które badania trzeba wykonać, żeby potwierdzić lub wykluczyć chorobę? W jaki sposób się ją leczy?
Z tego artykułu dowiesz się:
Mikroflora w jelitach to ogół mikroorganizmów, głównie bakteryjnych, które bytują w jelicie cienkim oraz grubym. Ma ona bardzo duży wpływ na kondycję naszego organizmu. Zarówno niedobór bakterii potrzebnych do prawidłowego przebiegu procesów trawienia i wchłaniania, jak i ich nadmiar może powodować negatywne skutki. Zaburzenia mikrobioty jelitowej dają nie tylko objawy takie jak bóle brzucha, biegunki czy wzdęcia, lecz także powodują bóle głowy, uczucie zmęczenia, a nawet zaburzenia widzenia.
Mikrobiota jelitowa – ogół mikroorganizmów (bakterie, wirusy, grzyby, archeony) bytujących w jelicie cienkim oraz grubym.
Jednym ze schorzeń związanych z nieprawidłowym stanem mikroflory jelitowej jest SIBO, czyli zespół rozrostu bakteryjnego. Dotyczy jelita cienkiego, w którym w naturalnych warunkach występuje niewielka liczba bakterii. Przy SIBO w tym odcinku pojawia się ich zbyt dużo (wówczas mówimy o ilościowej zmianie mikroflory) albo stwierdza się obecność mikroorganizmów normalnie bytujących w jelicie grubym lub w ogóle niewystępujących w organizmie człowieka (wówczas mówimy o nietypowej mikroflorze). W efekcie nadmiaru bakterii pacjent odczuwa nieprzyjemne objawy. Ich nasilenie zależy m.in. od tego, który fragment jelita objął rozrost.
SIBO – zespół objawów żołądkowo-jelitowych, w sytuacji, w której w jelicie cienkim występuje zwiększona ilość bakterii lub ich nieprawidłowe szczepy, fizjologicznie bytujące w jelicie grubym.
SIBO to problem, który dotyczy nawet 20% osób zdrowych. Jakie są czynniki ryzyka wystąpienia SIBO? To głównie:
Najczęściej zespół towarzyszy innym schorzeniom, ale może być zdiagnozowany również u osób niemających chorób przewlekłych.
Objawy SIBO często są mało charakterystyczne, przez co niejednokrotnie są przez pacjentów bagatelizowane lub kojarzone z innymi schorzeniami (część z nich występuje np. przy zespole jelita drażliwego).
Do najczęściej zgłaszanych przez pacjentów objawów SIBO należą:
Oprócz tego wraz z rozwojem choroby można zauważyć:
W części przypadków SIBO powoduje występowanie zmian skórnych – rumienia guzowatego oraz wysypek plamisto-grudkowych. Czasami chorzy skarżą się również na zwiększenie obwodu brzucha, ale nie jest to reguła. U małych dzieci SIBO może objawiać się również zahamowaniem wzrostu.
W ostatnich latach SIBO stało się tematem coraz częściej poruszanym w gabinecie lekarskim, w publikacjach naukowych w efekcie zwiększając świadomość społeczną. Jest to istotna kwestia bezpośrednio związana z naszym zdrowiem, więc powinna być coraz częściej i dokładniej omawiana.
Dlatego w dzisiejszym webinarium, mgr Anna Szcześniak – doświadczony dietetyk z Instytutu Mikroekologii, udowodni, że przerost bakteryjny to nie tylko nadmuchany temat.
W trakcie tego spotkania, mgr Anna Szcześniak omówiła szeroko zagadnienie SIBO, zapewniając nam wgląd w przebieg choroby, jej objawy oraz dostępne metody leczenia. Była to doskonała okazja dla osób zainteresowanych tematyką zdrowia jelit, aby zdobyć wiedzę na temat SIBO od profesjonalisty w tej dziedzinie. Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej o SIBO, jak przebiega, jakie są objawy i jak go leczyć, koniecznie obejrzyj spotkanie z cyklu eksperckich webinarów o temacie „Zdrowie Twoich jelit”.
Instytut Mikroekologii, w którym pracuje mgr Anna Szcześniak, jest znany z prowadzenia badań naukowych i dostarczania nowoczesnych rozwiązań w dziedzinie zdrowia jelit. Ich eksperci specjalizują się w kompleksowym podejściu do zdrowia jelit, wykorzystując najnowsze osiągnięcia naukowe w celu poprawy kondycji jelit i ogólnego samopoczucia pacjentów.
Ze względu na to, że objawy SIBO są nieswoiste i mogą wskazywać także na inne zaburzenia pracy układu pokarmowego np. IBS, czyli zespół jelita drażliwego, nie da się na ich podstawie postawić ostatecznej diagnozy. Lekarze po przeprowadzeniu wywiadu zlecają badania dodatkowe.
Jakie badania wykonuje się przy SIBO? Są to przede wszystkim:
Ze wszystkich wymienionych badań najprostszą, bo nieinwazyjną, a co za tym idzie najpopularniejszą metodą diagnostyczną są testy wodorowo-metanowe inaczej nazywane testami oddechowymi. Wodór wytwarzany jest w organizmie człowieka wyłącznie w wyniku aktywności baterii jelitowych odpowiadających za fermentowanie cukrów. Z jelit wchłaniany zostaje do krwi, z krwi trafia do płuc, a na koniec wydala się go w procesie oddychania. Jeżeli flory bakteryjnej jelita cienkiego jest zbyt dużo, zwiększa się ilość wydychanego wodoru. Metan z kolei produkowany jest przez zasiedlające nasze jelita archeony.
Jak wygląda wodorowy test oddechowy? Pacjent zgłasza się na czczo i przyjmuje wodny roztwór cukru (np.laktulozy) po czym w równych odstępach czasu w wydychanym powietrzu mierzy się stężenie wodoru i metanu. Jeżeli wyniki pomiarów przekroczą wartości referencyjne, stwierdza się zespół rozrostu bakteryjnego jelita cienkiego.
Żeby wynik testów był wiarygodny, bardzo ważne jest właściwe przygotowanie się do badania. Wynik badania należy skonsultować z lekarzem i dietetykiem.
Jak przygotować się do testu wodorowo-metanowego? Pacjent powinien:
Co stosuje się w leczeniu SIBO? W związku z tym, że podstawowym celem leczenia SIBO jest zmniejszenie liczebności flory bakteryjnej jelita cienkiego, zaleca się antybiotykoterapię preparatami o szerokim spektrum działania, takimi jak:
Jeżeli zespół rozrostu bakteryjnego wynika z nieprawidłowości anatomicznych w jamie brzusznej, wskazana będzie interwencja chirurgiczna, a jeśli to efekt przyjmowanych leków – w miarę możliwości zmiana preparatów. Podobnie jest w przypadku gdy do rozrostu bakteryjnego jelita cienkiego dochodzi w ramach powikłań innej choroby. Wyleczenie choroby podstawowej z dużym prawdopodobieństwem umożliwi pacjentowi pełny powrót do zdrowia.
W przypadku niedoborów witamin dodatkowo powinno się zastosować odpowiednio dobraną suplementację i właściwie zbilansowaną dietę. Żywieniowe leczenie SIBO ma na celu zwiększenie wchłaniania kluczowych dla naszego organizmu substancji odżywczych. Warto również rozważyć wdrożenie diety FODMAP wykluczającej laktozę i fruktozę (cukry fermentujące) co może złagodzić objawy choroby.
Dieta FODMAP – sposób żywienia opierający się na ograniczeniu ilości spożywanych cukrów fermentujących (głównie laktozy i fruktozy) w celu zmniejszenia objawów SIBO.
Leczeni SIBO opiera się między innymi na odpowiednio skomponowanej diecie, z której powinno wyeliminować się składniki, które mogą wywoływać problemy trawienne, m.in. ze względu na silne procesy fermentacyjne. Na liście produktów zakazanych przy SIBO są między innymi:
| Składnik diety | Zalecane produkt |
|---|---|
| Warzywa | pomidory, marchew, ogórki, papryka o wydłużonych strąkach, seler, kapusta chińska, kukurydza, bakłażan, botwina, jarmuż, szpinak, sałata, dynia, kabaczek, słodkie ziemniaki, szczypiorek, rzodkiewka, cukinia |
| Owoce | kiwi, banany, winogrona, mandarynki, pomarańcze, ananasy, grejpfruty, cytryny, jagody, truskawki, borówki, maliny, rabarbar, żurawina |
| Nabiał | sery żółte, ser brie, ser camembert, produkty bezlaktozowe |
| Roślinne zamienniki mleka | Mleko migdałowe, mleko ryżowe, masło orzechowe, masło |
| Mięso: | Ryby, drób |
| Produkty zbożowe | Mąka orkiszowa, chleb orkiszowy, mąka i płatki owsiane, płatki ryżowe, pieczywo i makaron bezglutenowy, ryż, proso, gryka, komosa, orzechy i nasiona (za wyjątkiem nerkowców i pistacji) |
| Inne | Orzechy i nasiona (poza nerkowcami i pistacjami) |
Szacuje się, że ponad połowa Polaków ma zbyt wysoki poziom cholesterolu, a zaledwie kilka procent z 18 milionów jest świadomych problemu i stosuje się do zaleceń lekarzy. Pozostali są narażeni na poważne skutki hipercholesterolemii. O jakich skutkach mowa? Co można zrobić, żeby im zapobiec? Jak obniżyć cholesterol?
Reumatoidalne zapalenie stawów to przewlekła postępująca choroba tkanki łącznej o podłożu autoimmunologicznym. Jej objawy nie są charakterystyczne, dlatego postawienie diagnozy bywa utrudnione. Trzeba jednak zrobić wszystko, żeby potwierdzić lub wykluczyć chorobę. Dlaczego to takie ważne? Ponieważ nieleczone RZS prowadzi do poważnych problemów nie tylko ze stawami, lecz także z innymi narządami.
Wrzody żołądka i dwunastnicy to najczęstszą choroba przewodu pokarmowego. Wrzody są to ubytki w błonie śluzowej, zazwyczaj spowodowane błędami żywieniowymi, paleniem tytoniu, narażeniem na stres, zakażeniem Helicobacter pylori, przyjmowaniem niesteroidowych lub sterydowych leków przeciwzapalnych.
Według szacunków lekarzy, wrzody żołądka czy też dwunastnicy dotyczą 5-10 proc. populacji.
O kortyzolu mówi się, że jest „hormonem stresu” i to właśnie z takim określeniem jest często kojarzony. Jednak biorąc pod uwagę, jak wiele ważnych funkcji spełnia, warto dowiedzieć się więcej na jego temat. Gdzie i jak powstaje, za co odpowiada i do czego prowadzi jego niedobór lub nadmiar w organizmie? Odpowiadamy na wszystkie ważne pytania, dotyczące tego hormonu.
