Cukrzyca zaliczana jest do przewlekłych schorzeń metabolicznych. W zależności od przyczyny i przebiegu wyróżnia się kilka jej typów. Za podstawowe uznaje się typ 1 nazywany inaczej insulinozależnym oraz typ 2 – insulinoniezależny. Bez względu na postać choroby konieczne jest wdrożenie odpowiedniego postępowania. Jeżeli bowiem cukrzyca nie zostanie zdiagnozowana albo pacjent świadomie nie dostosuje się do zaleceń lekarza, może dojść do poważnych powikłań, np. zaburzenia widzenia, zaburzenia świadomości, czy stopy cukrzycowej. Dlaczego utrzymywanie prawidłowego poziomu cukru we krwi jest istotne? Na czym polega leczenie cukrzycy? Jakie są ostre powikłania cukrzycy? Odpowiadamy!
Cukrzyca (łac. diabetes mellitus) uznawana jest za chorobę cywilizacyjną. W Polsce cierpi na nią około 2 mln ludzi – mowa wyłącznie o zdiagnozowanych pacjentach – a według szacunków nawet drugie tyle może nie być świadomym istniejącego problemu.
Dlaczego się tak dzieje? Cukrzyca w początkowej fazie nie daje objawów, natomiast symptomy, które pojawiają się później, nie są charakterystyczne. Mimo to hiperglikemia, czyli podwyższony poziom glukozy we krwi typowy dla tego schorzenia wynikający z defektu produkcji albo działania insuliny, negatywnie wpływa na organizm. Do jakich chorób prowadzi nieleczenie cukrzycy?
Szacuje się, że 422 miliony osób na całym świecie choruje na cukrzycę, z czego 179 milionów, to osoby, u których choroba jeszcze nie została zdiagnozowana.
Za najczęstsze typowe objawy cukrzycy typu 1 i 2 można uznać:
Ponadto po wielu latach trwania choroby, jaką jest cukrzyca typu 2, może dojść do:
Cukrzyca typu 1 jest chorobą autoimmunologiczną, w której układ odpornościowy atakuje i niszczy komórki beta trzustki odpowiedzialne za produkcję insuliny. Insulina jest hormonem niezbędnym do przetwarzania glukozy z pożywienia na energię potrzebną organizmowi. Przyczyny cukrzycy typu 1 nie są do końca znane, ale uważa się, że istotną rolę odgrywają czynniki genetyczne wraz z czynnikami środowiskowymi.
Cukrzyca typu 2 jest spowodowana występowaniem insulinooporności, co oznacza, że tkanki organizmu stają się mniej wrażliwe na działanie insuliny. Mimo że trzustka wciąż wytwarza ten hormon prawidłowo, komórki nie reagują na niego i nie pobierają glukozy z krwi. W rezultacie poziom cukru i insuliny we krwi wzrasta, co jest charakterystyczne dla stanu przewlekłej hiperglikemii.
Istnieje kilka czynników, które zwiększają ryzyko rozwoju cukrzycy typu 2, np.:
Skutki nieleczonej cukrzycy mogą być naprawdę poważne. Powikłania wynikające z braku odpowiedniego leczenia dzieli się na ostre, inaczej wczesne oraz przewlekłe – późne. Do ostrych zalicza się przede wszystkim:
Kwasica ketonowa nazywana również DKA najczęściej występuje u chorych na cukrzycę typu 1. Charakterystycznymi objawami dla tego schorzenia są:
Ze względu na to, że kwasica jest stanem bezpośredniego zagrożenia życia, w przypadku wystąpienia powyższych symptomów należy jak najszybciej udać się do szpitala. Brak podjęcia leczenia może doprowadzić bowiem do poważnych powikłań, takich jak wstrząs, śpiączka cukrzycowa, choroby nerek, a nawet śmierć pacjenta.
Oprócz kwasicy ketonowej u chorych występuje również kwasica hiperosmotyczna, chociaż to powikłanie diagnozuje się stosunkowo rzadko. Kwasica tego typu jest efektem skrajnego odwodnienia połączonego z zaburzeniami gospodarki elektrolitowej. W niektórych przypadkach doprowadza do zaburzeń świadomości, śpiączki, a u około 40% pacjentów do śmierci.
Kwasica mleczanowa to kolejne z przewlekłych powikłań cukrzycy. To zaburzenie metaboliczne powstaje przez nagromadzenie się kwasu mlekowego w organizmie. Stwierdza się, że ten rodzaj kwasicy występuje u chorych na cukrzycę rzadziej od innych typów śpiączki, ale charakteryzuje się ciężkim przebiegiem oraz aż 50% śmiertelnością.
Jeżeli chodzi o hiperglikemię, mówi się o niej wtedy, gdy poziom cukru we krwi zdecydowanie przekracza normę. Daje takie same objawy jak nieleczona cukrzyca – symptomy hiperglikemii to m.in.:
Do czego może doprowadzić nieleczenie cukrzycy? Nie tylko do wystąpienia bardzo niebezpiecznych ostrych powikłań, lecz także poważnych powikłań przewlekłych. U chorych, u których poziom glukozy jest nieunormowany przez dłuższy czas, obserwuje się, m.in.:
Mikroangiopatie to uszkodzenia drobnych naczyń krwionośnych, a także naczyń włosowatych. Zalicza się do nich uszkodzenia:
Uszkodzenia makroangiopatyczne prowadzą z kolei do zwiększonego ryzyka wystąpienia chorób serca i układu krążenia, takich jak:
Tak naprawdę tak długo, aż nie pojawią się wyraźne objawy cukrzycy, które skłonią pacjenta do wizyty u lekarza. Trzeba jednocześnie mieć na uwadze, że według szacunków nieleczenie tej choroby skraca życie średnio o sześć lat, dlatego w przypadku wystąpienia niepokojących symptomów lepiej nie zwlekać i udać się do diabetologa, który wykona odpowiednie badanie, głównie oznaczenie stężenia glukozy, a także powie, na czym polega leczenie cukrzycy.
Cukrzyca ciążowa jest stanem, w którym stężenie glukozy we krwi kobiety spodziewającej się dziecka jest stale powyżej normy. To nic innego jak efekt zaburzenia tolerancji glukozy przez organizm w czasie ciąży. Cukrzyca ciężarnych należy do grupy dość często występujących powikłań ciążowych i może dotyczyć zarówno kobiet bez wcześniejszych problemów zdrowotnych, jak i tych, które już wcześniej miały cukrzycę lub zaburzenia endogenne związane z produkcją insuliny, lub insulinoopornością.
By zmniejszyć ryzyko wystąpienia cukrzycy typu 2, warto zmienić dotychczasowy styl życia, którego podstawą powinny być:
Wdrożenie do swojego życia kilku cennych uwag dotyczących zmiany stylu życia jest kluczowe dla utrzymania zdrowia. Włączenie zdrowej diety, regularnej aktywności fizycznej, utrzymanie prawidłowej masy ciała stanowią pomoc w zapobieganiu cukrzycy. Ponadto należy pamiętać o wykonywaniu badań laboratoryjnych, w tym oznaczaniu glukozy we krwi, co pomoże uniknąć poważnych powikłań zdrowotnych w przyszłości.
Informacja:
Artykuły opublikowane na stronie POLMED Zdrowie, nie pełnią funkcji konsultacji medycznej ani nie wyrażają opinii specjalistów i lekarzy. Prezentowane treści stanowią ogólne wskazówki i nie mogą być traktowane jako wyznacznik przy podejmowaniu decyzji dotyczących modyfikacji diety lub terapii, nawyków lub określaniu zmiany dawkowania leków oraz innych substancji leczniczych. Przed podjęciem działań, które mogą wpłynąć na Twoje życie, zdrowie lub samopoczucie, skonsultuj się z lekarzem lub specjalistą.
Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za ewentualne konsekwencje, wynikające z wykorzystania porad i informacji zawartych na stronie, bez wcześniejszej konsultacji z profesjonalistą.
Wrzody żołądka i dwunastnicy to najczęstszą choroba przewodu pokarmowego. Wrzody są to ubytki w błonie śluzowej, zazwyczaj spowodowane błędami żywieniowymi, paleniem tytoniu, narażeniem na stres, zakażeniem Helicobacter pylori, przyjmowaniem niesteroidowych lub sterydowych leków przeciwzapalnych.
Według szacunków lekarzy, wrzody żołądka czy też dwunastnicy dotyczą 5-10 proc. populacji.
Reumatoidalne zapalenie stawów to przewlekła postępująca choroba tkanki łącznej o podłożu autoimmunologicznym. Jej objawy nie są charakterystyczne, dlatego postawienie diagnozy bywa utrudnione. Trzeba jednak zrobić wszystko, żeby potwierdzić lub wykluczyć chorobę. Dlaczego to takie ważne? Ponieważ nieleczone RZS prowadzi do poważnych problemów nie tylko ze stawami, lecz także z innymi narządami.
O kortyzolu mówi się, że jest „hormonem stresu” i to właśnie z takim określeniem jest często kojarzony. Jednak biorąc pod uwagę, jak wiele ważnych funkcji spełnia, warto dowiedzieć się więcej na jego temat. Gdzie i jak powstaje, za co odpowiada i do czego prowadzi jego niedobór lub nadmiar w organizmie? Odpowiadamy na wszystkie ważne pytania, dotyczące tego hormonu.