Choroby układu krążenia – jak rozpoznać ich pierwsze symptomy?

Powrót

Do chorób układu krążenia zalicza się wszystkie schorzenia związane z uszkodzeniem serca i naczyń krwionośnych – naczyń włosowatych, żył oraz tętnic. Tego typu choroby są główną przyczyną zgonów na świecie, w tym także w Polsce. Szacuje się, że rocznie w naszym kraju z powodu problemów z układem sercowo-naczyniowym umiera około 200 tys. osób. Kluczem do zmniejszenia ryzyka, które niosą za sobą miażdżyca, niewydolność serca, choroba niedokrwienna serca czy choroby naczyń mózgowych, jest wczesna diagnostyka.

Z tego artykułu dowiesz się:

Czym są choroby układu krążenia?

Choroby układu krążenia nazywane inaczej sercowo-naczyniowymi (CVD, od angielskiego cardiovascular diseases) to grupa schorzeń powodujących uszkodzenie narządów i tkanek tworzących układ krwionośny. Dotyczą one zarówno naczyń krwionośnych jak i mięśnia sercowego. Mogą wynikać z zaburzeń ich funkcjonowania jak i określonych wad w budowie tych narządów. Wraz z chorobami układu oddechowego, cukrzycą, otyłością, nowotworami i depresją zaliczane są do chorób cywilizacyjnych – spowodowanych rozwojem cywilizacji. Stanowią główną przyczynę zgonów na świecie, wyprzedzając nawet nowotwory. Według szacunkowych danych tylko w 2019 roku zmarło na nie 17,9 milionów ludzi.

Objawy chorób sercowo-naczyniowych

Wiele z chorób układu krążenia w początkowym etapie nie wykazuje żadnych widocznych objawów. Taki bezobjawowy lub skąpoobjawowy przebieg może trwać nawet wiele lat. Z tego powodu czasem jedynym sposobem na wykrycie takich chorób jak np. niewydolność krążenia jest regularne wykonywanie badań kontrolnych. Dzięki temu możliwe jest nie tylko jak najszybsze rozpoczęcie leczenia i poprawa zdrowia pacjenta, ale przede wszystkim zminimalizowanie ryzyka poważnych powikłań.

Co jeszcze oprócz nieprawidłowych wyników badań może nas skłonić do wizyty u specjalisty? Warto mieć świadomość, jakie są początkowe objawy większości chorób układu sercowo-naczyniowego. Wymienia się wśród nich:

  • zawroty i bóle głowy,
  • omdlenia,
  • uczucie kołatania serca,
  • duszności,
  • przyspieszone męczenie się,
  • bóle w klatce piersiowej.

Symptomy te uznaje się za niespecyficzne – mogą wskazywać również na inne problemy zdrowotne. Dokładny obraz kliniczny dla poszczególnych chorób układu krążenia zależny jest od jednostki chorobowej, a także stopnia zaawansowania zmian. Jeżeli jednak pacjent męczy się nawet po przejściu niewielkiego odcinka albo regularnie odczuwa artymię, powinien skonsultować się z lekarzem.

W przypadku chorób sercowo-naczyniowych o przewlekłym przebiegu, takich jak przewlekła niewydolność serca czy nadciśnienie tętnicze mogą pojawić się również takie objawy jak:

  • obrzęki kończyn dolnych,
  • uporczywy kaszel,
  • niewydolność nerek,
  • wielomocz, zwłaszcza w nocy,
  • żylaki kończyn dolnych.

Najczęstsze choroby układu krążenia

Do najczęściej występujących chorób układu krążenia zaliczane są:

  1. Dyslipidemie – zalicza się do nich wszelkiego rodzaju zaburzenia dotyczące stężenia lipidów we krwi.
  2. Miażdżyca – odkładanie się złogów lipidowych w ścianach naczyń krwionośnych, w tym zwłaszcza w ścianach tętnic, co prowadzi do zmniejszenia ich światła i w efekcie niewydolności krążenia.
  3. Nadciśnienie tętnicze – stan, w którym ciśnienie tętnicze krwi jest wyższe niż przyjęta górna granica (powyżej wartości 139/89 mmHg). Wczesnymi objawami nadciśnienia mogą być bóle i zawroty głowy, omdlenia i uczucie kołatania serca.
  4. Żylaki – nadmierne poszerzenie i nieprawidłowe skręcanie się żył, w wyniku czego dochodzi do zaburzenia przepływu krwi.
  5. Niewydolność serca – stan, w którym serce nie jest w stanie zapewnić naszemu organizmowi niezbędnych ilości tlenu i składników odżywczych. Zmniejszona ilość krwi pompowana do głównych naczyń przekłada się na zmniejszoną tolerancję wysiłku fizycznego i skłonność do duszności u pacjenta.
  6. Choroba niedokrwienna serca – inaczej określana mianem choroby wieńcowej, wynika ze zmniejszonego dopływu tlenu do tętnic wieńcowych. Objawia się silnym bólem w klatce piersiowej i uczuciem ucisku w klatce piersiowej, które nasilają się w sytuacjach stresowych oraz przy wysiłku fizycznym.
  7. Zawał serca – stan, w którym na skutek niedotlenienia dochodzi do martwicy części mięśnia sercowego. Najczęstszą przyczyną zawału serca jest miażdżyca, w przebiegu której dochodzi do zamknięcia tętnicy wieńcowej przez blaszkę miażdżycową.
  8. Udar mózgu – stan, w którym w wyniku zahamowania dopływu krwi do naczyń mózgowych dochodzi do obumarcia części mózgu.
  9. Zaburzenia rytmu serca:
    • tachykardia, czyli przyspieszenie rytmu,
    • bradykardia, czyli zwolnienie,
    • częstoskurcze napadowe,
    • spowolniona akcja serca.
  10. Żylna choroba zakrzepowo-zatorowa – choroba, w przebiegu której obserwuje się skłonność do występowania zakrzepicy żył głębokich oraz zatorowości płucnej.

Oprócz tego do tej grupy zaliczane są również:

  • wady zastawek,
  • niewydolność żył,
  • przewlekłe niedokrwienie kończyn,
  • obrzęk limfatyczny,
  • nerwica serca,
  • choroby tętnic obwodowych,
  • choroba reumatyczna serca.

Lista jest naprawdę długa. W wielu przypadkach poszczególne schorzenia występują jednocześnie, co utrudnia skuteczną diagnozę. W przypadku chorób układu krążenia kluczowe jest więc kompleksowe podejście do diagnostyki i leczenia.

Większość z wymienionych schorzeń wymaga bycia pod stałą kontrolą specjalisty (kardiologa, angiologa, chirurga naczyniowego albo kardiochirurga), przyjmowania leków, a także dbania o odpowiednio zbilansowaną dietę i unikania stresu. Nieleczone choroby układu krążenia mogą prowadzić do udaru mózgu, zawału serca, pęknięcia tętniaków lub amputacji kończyn.

Czynniki ryzyka chorób układu krążenia

Co wpływa na występowanie i przebieg chorób układu sercowo-naczyniowego? Wiele różnych czynników, wśród których bardzo duże znaczenie mają:

  • wiek – mężczyźni po 45. roku życia i kobiety po 55. roku życia,
  • płeć – mężczyźni chorują częściej niż kobiety,
  • nieprawidłowa dieta oparta na wysokoprzetworzonych produktach o dużej zawartości szkodliwych tłuszczy,
  • niewielka aktywność fizyczna,
  • stres,
  • depresja,
  • palenie papierosów,
  • nadwaga i otyłość,
  • stan przedcukrzycowy lub cukrzyca,
  • zwiększony poziom cholesterolu LDL i trójglicerydów we krwi.

Warto również pamiętać, że niektórzy mają predyspozycje genetyczne. Jeżeli w rodzinie zdiagnozowano chorobę niedokrwienną serca albo inne choroby tętnic związane z miażdżycą, istnieje zwiększone ryzyko wystąpienia tych schorzeń u pacjenta.

Główne czynniki ryzyka chorób układu krążenia:

  • nieprawidłowa dieta,
  • zbyt mała aktywność fizyczna,
  • używki,
  • nadmierny stres,
  • zaburzenia gospodarki lipidowej,
  • predyspozycje rodzinne.

Profilaktyka w chorobach układu krążenia

Co można zrobić, żeby zapobiec rozwojowi chorób układu krążenia? Zadbać o profilaktykę, czyli:

  • zdrową, dobrze zbilansowaną dietę,
  • regularną aktywność fizyczną o umiarkowanej intensywności,
  • utrzymywanie prawidłowej masy ciała,
  • rezygnację z używek, takich jak alkohol i palenie tytoniu,
  • regularne wykonywanie badań profilaktycznych, takich jak morfologia krwi obwodowej, lipidogram, stężenie kreatyniny czy EKG serca,
  • unikanie długotrwałego stresu,
  • regularnie sprawdzać ciśnienie tętnicze, zwłaszcza jeżeli w naszej rodzinie zdarzały się przypadki nadciśnienia tętniczego.

Informacja:
Artykuły opublikowane na stronie POLMED Zdrowie, nie pełnią funkcji konsultacji medycznej ani nie wyrażają opinii specjalistów i lekarzy. Prezentowane treści stanowią ogólne wskazówki i nie mogą być traktowane jako wyznacznik przy podejmowaniu decyzji dotyczących modyfikacji diety lub terapii, nawyków lub określaniu zmiany dawkowania leków oraz innych substancji leczniczych. Przed podjęciem działań, które mogą wpłynąć na Twoje życie, zdrowie lub samopoczucie, skonsultuj się z lekarzem lub specjalistą.
Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za ewentualne konsekwencje, wynikające z wykorzystania porad i informacji zawartych na stronie, bez wcześniejszej konsultacji z profesjonalistą.


Dodano: 10/02/2022
Autor
POLMED Zdrowie
POLMED Zdrowie
Najpopularniejsze artykuły w kategorii Choroby
15/02/2021
Choroby
Mroczki przed oczami – czym są i o czym świadczą?

Plamki, błyski, paproszki czy muszki pojawiające się przed oczami przeważnie są zupełnie niegroźne, ale czasami mogą świadczyć o poważnej chorobie. Jakie są przyczyny występowania zmian w polu widzenia i czy da się je wyleczyć? Kiedy warto te objawy skonsultować z lekarzem?


19/03/2024
Choroby
Krztusiec – objawy, diagnostyka oraz leczenie; szczepienie na krztusiec 

Krztusiec to ostra, bakteryjna choroba zakaźna układu oddechowego, która charakteryzuje się między innymi napadami silnego kaszlu. Choć chorobie można zapobiegać dzięki szczepieniom, w ostatnich latach dochodzi do wyraźnego wzrostu zachorowalności, zwłaszcza wśród osób dorosłych. Wyjaśniamy. jak można zarazić się krztuścem i kto powinien poddać się szczepieniom ochronnym. 


16/05/2022
Choroby, Profilaktyka
Krwotok z nosa – przyczyny, co może oznaczać? Jak zatamować krwawienie?

Krwotoki z nosa są powszechne – bez względu na wiek i płeć. Mogą być wynikiem urazu, lub stanu chorobowego. Jakie są inne przyczyny? Co zrobić w razie krwawienia? Kiedy krwotoki powinno się skonsultować z lekarzem?


Zapoznaj się z nasza ofertą:
badania na choroby weneryczne polmed
Kup online!
Pakiet badań
Pakiet intymny – diagnostyka chorób wenerycznych
Zadbaj o swoje zdrowie intymne! Kup nasz pakiet diagnostyki chorób wenerycznych.

od 470 zł
diagnostyka prostaty polmed
Kup online!
Pakiet badań
Diagnostyka chorób prostaty
Wykonując badania zawarte w tym pakiecie sprawdzisz funkcjonowanie swoich nerek, wchodzących w skład układu moczowo-płciowego oraz prostaty. Umów wizytę w POLMED!

od 145 zł
test na endometriozę polmed
Kup online!
Badania
Test EndoRNA na endometriozę
Test umożliwiający szybką diagnostykę endometriozy. Umów badanie w POLMED!

2400 zł
Więcej usług
Potrzebujesz pomocy?
Skontaktuj się z naszymi konsultantami.
Zapytaj o ofertę
Newsletter
Kup wizytę
Portal Pacjenta Portal Pracodawcy Platforma Medycyny Pracy Panel Agentów Ubezpieczeniowych Partner medyczny
Mam konto
Zaloguj się
Nie mam konta
Zarejestruj się