Infolinia 24/7: 58 775 95 99 / 801 033 200
Placówki medyczne
Homocysteina to organiczny związek chemiczny powstający w organizmie człowieka w efekcie przemian metioniny. Wpływa m.in. na szybszą regenerację tkanek, ale jej nadmiar może nasilać procesy miażdżycowe. Co warto o niej wiedzieć? W jakich sytuacjach wykonuje się badanie poziomu tego aminokwasu? Jakie są przyczyny zwiększonego stężenia homocysteiny i jak go obniżyć?
Homocysteina to aminokwas siarkowy niezaliczany do grupy białek powstający w każdej komórce w wyniku demetylacji metioniny – innego aminokwasu pochodzącego z białka zwierzęcego spożywanego wraz z pokarmami. Jest niezbędna do właściwego funkcjonowania organizmu, ale jej nadmiar może być szkodliwy. Za regulowanie poziomu homocysteiny we krwi odpowiada wątroba oraz witaminy z grupy B i kwas foliowy. Jej nadmiar powinien być usuwany przez nerki, ale nie zawsze się tak dzieje. W praktyce stężenie tego aminokwasu zależy od wielu czynników, głównie od płci, wieku, diety, aktywności fizycznej, a także stanu wątroby.
Kiedy można mówić o hiperhomocysteinemii, czyli podwyższonym poziomie homocysteiny? Gdy stężenie tego aminokwasu w osoczu krwi wynosi powyżej 15 µmol/l. Prawidłowy wynik mieści się bowiem w granicach od 5 do 15 µmol/l. Jeżeli u pacjenta stężenie wynosi między 15 a 30 µmol/l, mamy do czynienia z łagodną hiperhomocysteinemią, między 31 a 100 µmol/l – mówimy o umiarkowanej postaci choroby, zaś powyżej 100 µmol/l – o ciężkiej odmianie. Co ważne, każdy wzrost poziomu homocysteiny wymaga leczenia. Dlaczego? Ponieważ zwiększone stężenie tego aminokwasu prowadzi do przyspieszenia rozwoju zmian miażdżycowych w tętnicach i zwiększa ryzyko chorób układu krążenia takich jak miażdżyca, udar mózgu, zawał mięśnia sercowego oraz zakrzepica naczyń. Hiperhomocysteinemia uznawana jest również za czynnik ryzyka rozwoju nowotworów i chorób układu nerwowego, zwłaszcza choroby Alzheimera.
Jakie są przyczyny tej choroby? Przyczyny dzieli się na dwie podstawowe grupy – pierwotne i wtórne. Do pierwotnych zalicza się: mutacje genetyczne w genach kodujących β-syntazę cystationinową – ta mutacja powoduje homocystynurię, czyli chorobę polegającą na nieprawidłowym metabolizmie metioniny, z której powstaje homocysteina i MTHFR – ta mutacja powoduje zaburzenie remetylacji homocysteiny, czyli przekształcenia jej ponownie do metioiny, co ułatwia jej usunięcie z organizmu, niedobór syntazy metioninowej – enzymu odpowiadającego za prawidłowe przyswajanie witaminy B12, a także wrodzone zaburzenia metabolizmu witaminy B12.
Przyczyny wtórne to najczęściej inne choroby i niedobory. Zalicza się do nich: niedobór kwasu foliowego, witaminy B6 i B12, przewlekłą niewydolność nerek, niedoczynność tarczycy, łuszczycę i inne choroby autoimmunologiczne, cukrzycę o ciężkim przebiegu, choroby nowotworowe – głównie białaczkę, chorobę Cushinga oraz niewydolność wątroby. Wpływ na podwyższenie stężenia homocysteiny mają również leki np. środki antykoncepcyjne z estrogenem, metotreksat, podtlenek azotu, cholestyramina czy fenytoina oraz nadużywanie alkoholu.
W związku z tym wskazaniem do badania poziomu homocysteiny będzie niewydolność nerek, niedobory witamin i kwasu foliowego, niedoczynność tarczycy, zmiany chorobowe w wątrobie oraz choroby układu krążenia występujące w najbliższej rodzinie pacjenta. Zawsze stężenie tego aminokwasu oznacza się u osób po tak zwanych incydentach sercowo-naczyniowych np. zawale serca czy udarze mózgu, zwłaszcza, jeżeli nie występowały inne czynniki ryzyka albo incydent dotyczył pacjenta przed 40. rokiem życia.
Do oznaczenia stężenia homocysteiny wystarczy próbka krwi żylnej pobierana na czczo.
W przypadku wyniku powyżej normy zaleca się suplementację kwasu foliowego, witaminy B6 oraz B12 w dużych dawkach. Jeżeli u pacjenta występuje homocystynuria, czasami dodatkowo konieczne będzie przyjmowanie betainy. Istotnym czynnikiem wpływającym na stężenie tego aminokwasu są dieta i aktywność fizyczna, stąd osoby ze stwierdzoną hiperhomocysteinemią powinny zwrócić uwagę na spożywane pokarmy – postawić na produkty zawierające witaminy z grupy B oraz wyeliminować alkohol, mocną kawę, słodzone napoje i słodycze.
Bóle głowy zdarzają się niemal każdemu, ale nie każdy doświadcza migren. Ten rodzaj pierwotnego bólu głowy – niezwiązanego z żadną chorobą towarzyszącą – jest wyjątkowo silny i uciążliwy, a przy tym trwa zazwyczaj od 4 do nawet 72 godzin bez przerwy. Jakie są dodatkowe objawy migreny? Co może ją wywoływać? W jaki sposób poradzić sobie w trakcie napadu?
Plamki, błyski, paproszki czy muszki pojawiające się przed oczami przeważnie są zupełnie niegroźne, ale czasami mogą świadczyć o poważnej chorobie. Jakie są przyczyny występowania zmian w polu widzenia i czy da się je wyleczyć? Kiedy warto te objawy skonsultować z lekarzem?
Zespół jelita drażliwego to przewlekła choroba przewodu pokarmowego. Jej najczęstsze objawy to bóle brzucha i zaburzenia motoryki przewodu pokarmowego. Z ustaleń badaczy wynika, że przyczyny zespołu jelita drażliwego mogą mieć podłoże genetyczne. Jak rozpoznać tę coraz częstszą chorobę i czy można jej w sposób efektywny przeciwdziałać?
Kleszcze to pajęczaki, których ugryzienie może skończyć się dla nas bardzo nieprzyjemnie.
Drastycznie rośnie liczba osób, które zachorowały na kleszczowe zapalenie mózgu. Dlatego warto już teraz zabezpieczyć siebie i swoją rodzinę przeciwko tej niebezpiecznej chorobie. Możliwa jest skuteczna profilaktyka w postaci szczepień ochronnych, które niemal w 100% chronią przed zachorowaniem na kleszczowe zapalenie mózgu.
