Co oznacza kolor moczu? Jaki powinien być powodem do niepokoju?

Powrót

Mocz zdrowego człowieka powinien mieć jasnożółty, słomkowy kolor. Czasami barwa ta może się zmieniać w zależności od spożytych pokarmów, przyjmowanych preparatów, np. leków przeciwhistaminowych albo ilości wypitych płynów. Niekiedy jednak zmianę barwy moczu mogą wywoływać toczące się procesy chorobowe w organizmie, takie jak odmiedniczkowe zapalenie nerek lub zapalenie gruczołu krokowego. Jaki kolor moczu powinien być powodem do niepokoju? Kiedy należy udać się do lekarza? Odpowiadamy!

Spis treści:

  1. Na czym polega badanie moczu?
  2. O czym może świadczyć nieprawidłowy kolor moczu?
  3. Prawidłowy kolor moczu, czyli jaki?
  4. Nieprawidłowy kolor moczu — kiedy udać się do lekarza?
  5. Badanie moczu – o czym należy pamiętać?
  6. Obecność krwi w moczu — o czym może świadczyć?
  7. Ciemny mocz w ciąży
  8. Podsumowanie

Na czym polega badanie moczu?

Badanie ogólne moczu to jedno z podstawowych badań wykorzystywanych w diagnostyce. Jest nieinwazyjne, proste i tanie – jeżeli chce się je wykonać prywatnie – a pozwala na szybką ocenę pracy nerek czy pęcherza moczowego, ale nie tylko. Podczas badania ocenia się takie parametry jak kolor, klarowność, gęstość, pH, obecność białka, glukozy, ketonów, bilirubiny, krwi, leukocytów i innych składników. W przypadku jakichkolwiek nieprawidłowości lub wątpliwości zawsze zaleca się skonsultowanie wyników z lekarzem w celu dalszej oceny i diagnozy.

Podczas badania moczu sprawdza się:

Co jest badane w moczu?
Co jest badane w moczu?

O czym może świadczyć nieprawidłowy kolor moczu?

Nieprawidłowa barwa lub skład moczu mogą być m.in. oznaką:

  • toczących się stanach zapalnych,
  • cukrzycy albo stanu przedcukrzycowego,
  • zapalenia wątroby,
  • zapalenia gruczołu krokowego,
  • zaburzenia pracy wątroby,
  • uszkodzenia mechanicznego nerek.

Prawidłowy kolor moczu, czyli jaki?

Za kolor moczu odpowiada barwnik – urochrom. W zależności od tego, jakie jest jego stężenie, mocz ma jaśniejszą lub ciemniejszą barwę. Właściwy kolor moczu to słomkowy, czyli jasnożółty. Świadczy o odpowiednim nawodnieniu organizmu i jednocześnie o prawidłowym stanie zdrowia.

Kolor moczuO czym może świadczyć?
Jasny moczJeżeli mocz ma bardzo jasną barwę lub jest wręcz przezroczysty, może to wynikać z nadmiernego nawodnienia organizmu – wówczas stężenie urochromu będzie małe, stąd jasny kolor. Zazwyczaj nie jest to oznaka problemów zdrowotnych. Trzeba jednak uważać. Przyjmowanie zbyt dużej ilości płynów może powodować nadmierne wydalanie sodu i prowadzić do hiponatremii.
Ciemny moczW przypadku picia niewielkiej ilości wody dochodzi do wysokiego stężenia urochromu i wydalania moczu o ciemnej barwie. Oprócz tego ciemniejszy kolor moczu bywa efektem wysokiej gorączki lub pojawia się po intensywnym wysiłku fizycznym. Zwykle sugeruje odwodnienie, ale nie powinien być powodem do niepokoju.
Brązowy kolor moczuGdy zaś mocz przybiera brązową barwę, warto się zastanowić, czy ostatnio nie zjadło się dużych ilości rabarbaru. Rabarbar powoduje zmianę koloru moczu, ale tu warto podkreślić, że z czasem barwa powinna wracać do normy. Jeżeli nie wraca, warto to skonsultować z lekarzem. Tak ciemny kolor moczu może świadczyć bowiem o chorobach wątroby – stanie zapalnym lub marskości – a nawet o nowotworach.
Pomarańczowy kolor moczuZdarza się, że pacjenci wydalają mocz o intensywnie pomarańczowej barwie. Czasami jest to efektem spożycia marchewek lub soków marchewkowych albo odwodnienia organizmu. Tu, tak jak w przypadku brązowego zabarwienia, warto obserwować, czy kolor moczu wraca do normy. Jeśli się to nie stanie, powinno się wykonać badanie ogólne moczu w celu oceny pracy nerek. Pomarańczowe zabarwienie może sugerować choroby nerek albo problemy z drogami żółciowymi.
Mocz czerwony i różowyRóżowa lub czerwona barwa moczu występuje u pacjentów po zjedzeniu dużych ilości buraków, jeżyn albo jagód do dwóch dni od ich spożycia. W przypadku, gdy utrzymuje się dłużej, osoba aktualnie nie miesiączkuje i nie ma hemoroidów, należy zbadać mocz pod kątem chorób nerek albo pęcherza moczowego.
Zielony, niebieski i czarny kolorW niektórych przypadkach mocz może przybierać zielony, niebieski lub wręcz czarny kolor. Na zielony kolor moczu wpływają przyjmowane suplementy witamin z grupy B, leki przeciwbakteryjne oraz infekcje dróg moczowych spowodowane np. zakażeniem pałeczką ropy błękitnej. Niebieski kolor moczu bywa wynikiem zażywania niektórych leków albo przebytej infekcji bakteryjnej. Z kolei czarny mocz świadczy zazwyczaj o długiej suplementacji żelaza.

Nieprawidłowy kolor moczu — kiedy udać się do lekarza?

Zmiana barwy moczu może świadczyć, np. o zakażeniu bakteryjnym, być naturalną reakcją organizmu na przyjmowane leki lub efektem poważniejszych schorzeń. Warto zatem udać się do lekarza, gdy nieodpowiedni kolor moczu utrzymuje się przez kilka dni. Dodatkowe objawy, takie jak ból, pieczenie przy oddawaniu moczu, częstomocz, nietrzymanie moczu, gorączka lub obrzęki, skrzepy krwi również wymagają natychmiastowej oceny medycznej. Wizyta u lekarza pozwoli dokładnie zbadać oraz zdiagnozować potencjalne przyczyny nieprawidłowego koloru moczu, umożliwiając wczesne rozpoznanie i leczenie ewentualnych chorób.

Badanie moczu – o czym należy pamiętać?

Jeżeli istnieje wskazanie do wykonania badania moczu, przy pobieraniu próbki należy pamiętać o podstawowych zasadach, aby nie wpłynąć na wynik. Przede wszystkim próbkę trzeba dostarczyć w przeznaczonym do tego pojemniku jałowym. Przed rozpoczęciem pobierania warto dokładnie umyć ręce i opłukać okolice intymne, żeby usunąć bakterie. Następnie należy pobrać mocz ze środkowego strumienia i dokładnie zakręcić pojemnik.

Mocz powinno się dostarczyć do laboratorium maksymalnie dwie godziny od pobrania, jeżeli przechowuje się go w temperaturze pokojowej. W przypadku przechowywania w lodówce, w której panuje temperatura od 2 do 4 stopni Celsjusza, czas ten wydłuża się do ośmiu godzin. Gdy mocz zostanie przekazany później, może się okazać, że w próbce doszło do utlenienia bilirubiny lub namnożenia się bakterii.

Zalecenia do badania moczu:

Zalecenia do badania moczu:
Zalecenia do badania moczu:

Krew w moczu — o czym może świadczyć?

Istnieje kilka możliwych przyczyn pojawiania się krwi w moczu:

  • Kamica nerkowa — choroba charakteryzująca się tworzeniem się kamieni nerkowych w drogach moczowych. Objawy to silne ataki kolki, krwiomocz, nudności, wymioty i gorączka.
  • Nowotwory układu moczowego — guzy dróg moczowych, takie jak rak nerek, moczowodów i pęcherza moczowego, często są rozpoznawane w zaawansowanym stadium. Innymi objawami są ból w okolicy lędźwiowej, częstsze oddawanie moczu i pieczenie w cewce moczowej.
  • Kłębuszkowe zapalenie nerek — choroba spowodowana infekcją wirusową, bakteryjną lub innymi czynnikami. Charakterystycznymi symptomami tego schorzenia są ból lędźwiowy, pienisty mocz, obrzęki twarzy i kostek.
  • Zakażenia dróg moczowych — krwiomocz może towarzyszyć zapaleniu pęcherza moczowego, infekcjom cewki moczowej, moczowodów lub nerek. Ponadto objawiają się pieczeniem podczas oddawania moczu, częstomoczem, bólem i czasami gorączką.
  • Urazy — brunatny kolor moczu, przypominający ciemne piwo, może wskazywać na uszkodzenie nerek.
  • Ciało obce w cewce — wprowadzenie obcego ciała do cewki moczowej może prowadzić do infekcji dróg moczowych i krwiomoczu. Usuwanie ciał obcych wymaga często zabiegu operacyjnego.
Przyczyny obecności krwi w moczu
Przyczyny obecności krwi w moczu

Ciemny mocz w ciąży

Ciemny kolor moczu w ciąży może mieć różne przyczyny. Oprócz niewystarczającego spożycia płynów i odwodnienia może towarzyszyć infekcji układu moczowego o podłożu bakteryjnym. Zakażenia układu moczowego (ZUM), np. zapalenie pęcherza, są często diagnozowane u kobiet w ciąży. Mogą one przebiegać bezobjawowo, dlatego kluczowe znaczenie ma badanie ogólnego moczu oraz posiew moczu w celu diagnozy ZUM w ciąży.

Podsumowanie

Odmienna barwa moczu może wzbudzać niepokój u wielu osób. Najczęstszą przyczyną tego typu objawu są naturalne reakcje organizmu na przyjmowane pokarmy lub leki bądź zapalenia dróg moczowych. Oprócz tego wszelkie nieprawidłowości w kolorze moczu mogą świadczyć o poważniejszych problemach zdrowotnych. Oczywiście, jeżeli odmienny kolor moczu utrzymuje się przez dłuższy czas, towarzyszy mu ból, krwiomocz lub inne niepokojące objawy, wtedy konieczna jest wizyta u lekarza.


Informacja:
Artykuły opublikowane na stronie POLMED Zdrowie, nie pełnią funkcji konsultacji medycznej ani nie wyrażają opinii specjalistów i lekarzy. Prezentowane treści stanowią ogólne wskazówki i nie mogą być traktowane jako wyznacznik przy podejmowaniu decyzji dotyczących modyfikacji diety lub terapii, nawyków lub określaniu zmiany dawkowania leków oraz innych substancji leczniczych. Przed podjęciem działań, które mogą wpłynąć na Twoje życie, zdrowie lub samopoczucie, skonsultuj się z lekarzem lub specjalistą.
Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za ewentualne konsekwencje, wynikające z wykorzystania porad i informacji zawartych na stronie, bez wcześniejszej konsultacji z profesjonalistą.


Dodano: 26/07/2022
Autor
POLMED Zdrowie
POLMED Zdrowie
Najpopularniejsze artykuły w kategorii Badania
01/12/2022
Badania, Styl życia
Dni płodne i owulacja – jak rozpoznać kiedy występują?

Ustalanie, czy też raczej obliczanie dni płodnych sprawia, że kobieta może w sposób świadomy planować swoje macierzyństwo. Jak można obliczyć dzień owulacji oraz dni płodne? Istnieje kilka metod, np. kalkulator dni płodnych, test owulacyjny albo codzienne mierzenie temperatury ciała. Tym, co je od siebie odróżnia, jest przede wszystkim dokładność uzyskiwanych informacji.


kortyzol
29/06/2023
Badania
Kortyzol, czyli „hormon stresu”- jakie pełni funkcje? Jak obniżyć kortyzol?

O kortyzolu mówi się, że jest „hormonem stresu” i to właśnie z takim określeniem jest często kojarzony. Jednak biorąc pod uwagę, jak wiele ważnych funkcji spełnia, warto dowiedzieć się więcej na jego temat. Gdzie i jak powstaje, za co odpowiada i do czego prowadzi jego niedobór lub nadmiar w organizmie? Odpowiadamy na wszystkie ważne pytania, dotyczące tego hormonu.  


Tomografia komputerowa czy rezonans magnetyczny?
18/09/2023
Badania
Czym różni się tomografia komputerowa od rezonansu magnetycznego?

Rezonans magnetyczny i tomografia komputerowa to badania radiologiczne, które są niezwykle istotne w czasie diagnostyki wielu schorzeń. Czym się różnią?


Zapoznaj się z nasza ofertą:
Nowość! Kup online!
Pakiet badań
Zdrowe Włosy
Twoje włosy są w złej kondycji? Wypadają i łamią się? Może być to objawem poważnych chorób i zaburzeń hormonalnych. Znajdź przyczynę! Kup nasz pakiet badań laboratoryjnych dla kobiet i mężczyzn.

od 229 zł
Nowość! Kup online!
Badanie
Test na krztusiec
Zauważyłeś u siebie objawy krztuśca? Nie zwlekaj - wykonaj szybki test PCR w kierunku choroby w POLMED. Bez umawiania!

199 zł
Nowość! Kup online!
Pakiet badań
Witaminy i minerały
Zbadaj poziom ważnych składników odżywczych w organizmie - umów pakiet badań w kierunku niedoborów witamin i minerałów w POLMED.

od 229 zł
Więcej usług
Potrzebujesz pomocy?
Skontaktuj się z naszymi konsultantami.
Zapytaj o ofertę
Newsletter
Kup wizytę
Portal Pacjenta Portal Pracodawcy Platforma Medycyny Pracy Panel Agentów Ubezpieczeniowych Partner medyczny
Mam konto
Zaloguj się
Nie mam konta
Zarejestruj się