Bielactwo – przyczyny, objawy i leczenie

Powrót

Bielactwo należy do grupy chorób skóry. Jest to przewlekłe schorzenie o podłożu autoimmunologicznym. W jego przebiegu u chorego powstają liczne wyraźnie odgraniczone odbarwione plamy. Pojawiają się one na twarzy – zwłaszcza w okolicy oczu i ust, na szyi, wyprostnych częściach kończyn, grzbietach rąk, narządach płciowych oraz w dołach pachowych. Jakie są przyczyny występowania tej choroby? Jak leczyć bielactwo? Odpowiadamy!

Spis treści:

  1. Czym jest bielactwo?
  2. Rodzaje bielactwa
  3. Objawy bielactwa
  4. Przyczyny bielactwa
  5. Rozpoznanie bielactwa
  6. Jak leczy się bielactwo?
  7. Jak zmniejszyć widoczność plam bielaczych?
  8. Zalecenia dla osób z bielactwem

Czym jest bielactwo?

Bielactwo to choroba skóry powodująca zaburzenia pigmentacji w wyniku niszczenia komórek odpowiedzialnych za kolor skóry. Szacuje się, że na to schorzenie cierpi około 0,5 do 2% światowej populacji, zarówno kobiet, jak i mężczyzn. Choroba zwykle rozpoczynaobjawiać się między 10. a 30. rokiem życia – u 50% pacjentów po 20. roku życia. Choroba może występować rodzinnie – nawet w 30% przypadków, ale zaledwie 4 do 6% pacjentów ma krewnego z bielactwem w pierwszej linii.

Rodzaje bielactwa

Jakie są rodzaje bielactwa? Wyróżnia się bielactwo wrodzone i nabyte. Ze względu na zakres występowania objawów bielactwo dzieli się na:

  • bielactwo ograniczone ogniskowe (1 lub więcej ognisk, brak układu segmentowego)
  • bielactwo ograniczone segmentowe (1 lub więcej ognisk zgodnych z układem dermatomów)
  • bielactwo uogólnione akralno-twarzowe (zmiany pojawiają się na twarzy, rękach i stopach)
  • bielactwo uogólnione pospolite (zmiany są nieregularne i rozsiane)
  • bielactwo całkowite (odbarwienie całego ciała z niewielkimi obszarami skóry o właściwym wybarwieniu)
  • bielactwo mieszane (zmiany ogniskowe łączą się z inną postacią bielactwa).
Rodzaje bielactwa
Rodzaje bielactwa

Bielactwo wrodzone

Bielactwo wrodzone nazywane jest inaczej albinizmem. To choroba genetyczna będąca efektem zmian odziedziczonych, które wpływają na niedobór enzymu tyrozynazy, czego efektem jest niedobór barwnika skóry — melaniny. Osoby z albinizmem można poznać po:

  • bladej, wręcz białej, jasnej karnacji,
  • jasnej tęczówce oka,
  • jasnych włosach.

Bielactwo wrodzone występuje średnio raz na 10 000 urodzin.

Bielactwo nabyte

Bielactwo nabyte ma podłoże autoimmunologiczne. Przeciwciała organizmu atakują melanocyty – komórki odpowiadające za produkcję melaniny – i niszczą je. W efekcie osoby z bielactwem nabytym mają wspomniane charakterystyczne zmiany na skórze i w niektórych przypadkach również np. w obrębie siatkówki.

To, jak będzie przebiegała choroba, jest w zasadzie nieprzewidywalne. U niektórych osób przez wiele lat schorzenie to może nie postępować – mieć tak zwany przebieg stacjonarny, a u części bardzo szybko się rozwijać zarówno przez powiększanie plam, jak i pojawianie się nowych na innych częściach ciała.

Objawy bielactwa

Głównym objawem bielactwa są charakterystyczne plamy bielacze — układają się one symetrycznie po obu stronach ciała lub pojawiają się jednostronnie. Co więcej, mogą one mieć różne rozmiary i kształty. Często występuje również utrata pigmentu w owłosieniu na obszarach dotkniętych chorobą, co prowadzi do pojawienia się siwych lub białych włosów. Inne objawy bielactwa mogą obejmować utratę pigmentu błon śluzowych, a także zwiększoną wrażliwość skóry na światło słoneczne.

Przyczyny bielactwa

Co jest przyczyną bielactwa? W przypadku bielactwa genetycznego przyczyny są jasne – zmiany genetyczne. Natomiast w przypadku bielactwa nabytego nie wiadomo dokładnie, co wywołuje chorobę. Podejrzewa się, że wpływ na pojawienia się objawów bielactwa mają czynniki biochemiczne, autoimmunologiczne, a także niedobory w układzie czynnika wzrostu melanocytów.

Zauważono natomiast, że bielactwo związane jest często z występowaniem chorób autoimmunologicznych, np. choroby Hashimoto, ale też z takimi schorzeniami jak:

Choroby powiązane z bielactwem
Choroby powiązane z bielactwem

Warto pamiętać, że ryzyko zachorowania na powyższe schorzenia wzrasta wraz z wiekiem.

Rozpoznanie bielactwar

Podczas wizyty u dermatologa, lekarz przeprowadza dokładny wywiad medyczny i wykonuje badanie fizyczne skóry, oceniając obecność białych plam oraz innych zmian skórnych. Często konieczne jest również badanie lampą Wooda, która emituje specjalne światło ultrafioletowe, umożliwiając lekarzowi ocenę rozkładu pigmentu w skórze. Dodatkowo mogą być wykonywane badania krwi w celu oceny funkcjonowania układu immunologicznego i wykluczenia innych chorób autoimmunologicznych, co pomoże też wdrożyć odpowiednie leczenie bielactwa. Ponadto specjalista wyklucza innego rodzaju choroby skóry charakteryzujące się też obniżoną pigmentacją lub plamami odbarwieniowymi.

Czym jest i jak działa lampa Wooda?
Czym jest i jak działa lampa Wooda?

Lampa Wooda działa na zasadzie fluorescencji. Jest to specjalna lampa kwarcowa wyposażona w filtr, który emituje promieniowanie ultrafioletowe UV o zakresie fal 320-400 nm. Pierwsze zastosowanie lampy Wooda w diagnostyce medycznej miało miejsce w 1925 roku, kiedy to została użyta do wykrycia infekcji grzybiczej skóry owłosionej głowy. Obecnie, lampa Wooda jest szeroko stosowana w diagnostyce dermatologicznej i kosmetologicznej. Wykorzystanie analizy fluorescencji pozwala na identyfikację różnych defektów skóry i jest przydatne w rozpoznawaniu wielu rodzajów zaburzeń skórnych.

Jak leczy się bielactwo?

Trzeba pamiętać, że schorzenie to jest przewlekłą chorobą skóry wymagającą odpowiedniego postępowania. Czy można zatrzymać bielactwo? Obecnie nie ma skutecznego lekarstwa przyczynowego mogącego zminimalizować występowanie zmian na skórze. Najczęściej stosuje się miejscowe lub ogólne naświetlenia PUVA – chory przyjmuje doustnie preparaty zawierające psoralen albo nakłada kremy z psoralenem na zmiany, a następnie jest wystawiany na działanie promieni UVA, żeby przywrócić koloryt skóry.

Oprócz tego w leczeniu bielactwa wykorzystuje się kortykosteroidy i inhibitory kalcyneuryny. Mają działać przeciwzapalnie, pomagać w przywróceniu kolorytu i jednocześnie spowalniać rozlewanie się ognisk choroby.

Jeżeli te metody leczenia bielactwa nie przynoszą oczekiwanych skutków, u niektórych pacjentów warto rozważyć metody chirurgiczne. Wówczas można pomyśleć o wykonaniu przeszczepu naskórka lub implantacji melanocytów pobranych z próbki zdrowej tkanki.

Jak zmniejszyć widoczność plam bielaczych?

Osoby chore na bielactwo wrodzone lub nabyte mogą pomyśleć o medycynie estetycznej — może ona odgrywać pewną rolę w leczeniu tej choroby. W celu wyrównania koloru skóry i ukrycia białych plam na powierzchni skóry stosuje się różne techniki. Jednym z najpopularniejszych zabiegów jest mikropigmentacja — polega na wprowadzeniu pigmentu do skóry za pomocą mikroigieł, aby wyrównać kolor skóry.

Mikropigmentacja

Zazwyczaj przeprowadza się co najmniej dwa zabiegi mikropigmentacji. Pierwszy obejmuje projekt i pigmentację. Po upływie 6-8 tygodni wykonuje się drugi zabieg, który polega na dopigmentowaniu po naturalnym procesie złuszczania skóry. Rzadziej zdarza się, że potrzebny jest trzeci zabieg — kolejne dopigmentowanie.

Innym podejściem jest laseroterapia, która może pomóc w stymulacji produkcji melaniny i repigmentacji plam bielaczych. Warto jednak zaznaczyć, że medycyna estetyczna może jedynie tymczasowo ukryć plamy bielacze i nie należy do metod leczenia bielactwa.

Zalecenia dla osób z bielactwem

Bez względu na sposób leczenia osoby chorujące na bielactwo powinny:

  • unikać promieni słonecznych,
  • zakrywać całe ciało odpowiednimi ubraniami,
  • stosować kremy przeciwsłoneczne z najwyższym filtrem SPF, aby zmniejszyć ryzyko występowania poparzeń skóry.

Ponadto istotnym aspektem opieki nad osobami z albinizmem jest również monitorowanie zdrowia oczu, co obejmuje korekcję wady wzroku za pomocą soczewek kontaktowych lub okularów, a w niektórych przypadkach również leczenie operacyjne zeza. Ważne jest także regularne badanie dermatologiczne w celu wykrycia wczesnych oznak nowotworów skóry, a także regularna samokontrola skóry przez pacjenta.

Warto zdawać sobie sprawę, iż bielactwo jest trudnym do kontrolowania schorzeniem, a skuteczne leczenie wymaga także odpowiedniego podejścia i stałej opieki medycznej.

Bibliografia:

  1. Bizoń M., Bielactwo – czym się charakteryzuje? https://wylecz.to/choroby-skory/puva/ [dostęp online: 25.06.2023]
  2. Frisoli ML, Essien K, Harris JE. Vitiligo: Mechanisms of Pathogenesis and Treatment. Annu Rev Immunol. 2020 Apr 26;38:621-648. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32017656/ [dostęp online: 25.06.2023]
  3. Czubek M., Putynkowska A., Bielactwo. Etiopatogeneza, obraz kliniczny oraz współczesne możliwości terapeutyczne, 5 / 2018 / vol. 7 Kosmetologia Estetyczna, http://aestheticcosmetology.com/wp-content/uploads/2019/01/ke2018.5-4.pdf [dostęp online: 25.06.2023]
  4. Wiercińska M., Albinizm — objawy, przyczyny i leczenie, https://www.mp.pl/pacjent/dermatologia/choroby/chorobyskory/167668,albinizm [dostęp online: 25.06.2023]


Dodano: 22/07/2022
Autor
POLMED Zdrowie
POLMED Zdrowie
Najpopularniejsze artykuły w kategorii Choroby
15/02/2021
Profilaktyka, Choroby
Mroczki przed oczami – czym są i o czym świadczą?

Plamki, błyski, paproszki czy muszki pojawiające się przed oczami przeważnie są zupełnie niegroźne, ale czasami mogą świadczyć o poważnej chorobie. Jakie są przyczyny występowania zmian w polu widzenia i czy da się je wyleczyć? Kiedy warto te objawy skonsultować z lekarzem?


31/05/2023
Choroby
Nadciśnienie oczne – przyczyny, objawy, leczenie

Ciśnienie ​ oczne​, określane też jako ciśnienie wewnątrzgałkowe albo śródgałkow, jest to ciśnienie wywierane przez płyn śródoczny na rogówkę i twardówkę


11/04/2023
Choroby
Przepuklina kręgosłupa szyjnego – sprawdź jej przyczyny i jakie może dawać objawy

Przepuklina kręgosłupa szyjnego to jedna z chorób, na którą cierpi spory odsetek naszego społeczeństwa. Co gorsze, problem ten dotyka coraz więcej młodych osób, co związane jest m.in. z siedzącym trybem życia czy wielogodzinną pracą przy komputerze w nieodpowiedniej pozycji. Jakie jeszcze mogą być przyczyny bólów szyjnego odcinka kręgosłupa? Jakie nietypowe objawy mogą być związane z przepukliną w tym obszarze kręgosłupa? Jak wygląda leczenie i rehabilitacja przepukliny kręgosłupa szyjnego? Czy można jej zapobiec? 


Zapoznaj się z nasza ofertą
Zapytaj o dostępność
badanie
Testy wymazowe na koronawirusa
Testy genetyczne RT-PCR potwierdzają aktywne zakażenie koronawirusem SARS-CoV-2 .
Jeśli potrzebujesz więcej niż jeden test ZADZWOŃ 58 355 77 44
Badania dla firm: [email protected]

od 249 zł
Zapytaj o dostępność
badanie
Test na przeciwciała koronawirusa
Testy serologiczne to testy wykrywające w organizmie człowieka obecność i rodzaj przeciwciał wytworzonych przez układ immunologiczny człowieka zakażonego koronawirusem SARS-CoV-2. Pokazują też nabytą odporność po przechorowaniu COVID-19 lub po szczepieniu. Jeśli potrzebujesz więcej niż jeden test: ZADZWOŃ 58 355 77 44.
Badania dla firm: [email protected]

od 110 zł
badanie
Pakiet badań dla ozdrowieńców - powikłania COVID-19
Wiesz lub podejrzewasz, że przebyłeś zakażenie koronawirusem SARS-CoV-2? Gorzej tolerujesz wysiłek lub odczuwasz inne nietypowe dolegliwości? Masz gorszą kondycję psychiczną? Sprawdź, czy nie jest to skutek powikłań po przebytej chorobie. Skorzystaj z pakietu badań dla ozdrowieńców COVID-19.

od 299 zł
Więcej usług
Potrzebujesz pomocy?
Skontaktuj się z naszymi konsultantami.
Zapytaj o ofertę
Newsletter
Kup wizytę
Portal Pacjenta Portal Pracodawcy Platforma Medycyny Pracy Panel Agentów Ubezpieczeniowych Partner medyczny
Mam konto
Zaloguj się
Nie mam konta
Zarejestruj się