Bielactwo należy do grupy chorób skóry. Jest to przewlekłe schorzenie o podłożu autoimmunologicznym. W jego przebiegu u chorego powstają liczne wyraźnie odgraniczone odbarwione plamy. Pojawiają się one na twarzy – zwłaszcza w okolicy oczu i ust, na szyi, wyprostnych częściach kończyn, grzbietach rąk, narządach płciowych oraz w dołach pachowych. Jakie są przyczyny występowania tej choroby? Jak leczyć bielactwo? Odpowiadamy!
Bielactwo to choroba skóry powodująca zaburzenia pigmentacji w wyniku niszczenia komórek odpowiedzialnych za kolor skóry. Szacuje się, że na to schorzenie cierpi około 0,5 do 2% światowej populacji, zarówno kobiet, jak i mężczyzn. Choroba zwykle rozpoczynaobjawiać się między 10. a 30. rokiem życia – u 50% pacjentów po 20. roku życia. Choroba może występować rodzinnie – nawet w 30% przypadków, ale zaledwie 4 do 6% pacjentów ma krewnego z bielactwem w pierwszej linii.
Jakie są rodzaje bielactwa? Wyróżnia się bielactwo wrodzone i nabyte. Ze względu na zakres występowania objawów bielactwo dzieli się na:
Bielactwo wrodzone nazywane jest inaczej albinizmem. To choroba genetyczna będąca efektem zmian odziedziczonych, które wpływają na niedobór enzymu tyrozynazy, czego efektem jest niedobór barwnika skóry — melaniny. Osoby z albinizmem można poznać po:
Bielactwo wrodzone występuje średnio raz na 10 000 urodzin.
Bielactwo nabyte ma podłoże autoimmunologiczne. Przeciwciała organizmu atakują melanocyty – komórki odpowiadające za produkcję melaniny – i niszczą je. W efekcie osoby z bielactwem nabytym mają wspomniane charakterystyczne zmiany na skórze i w niektórych przypadkach również np. w obrębie siatkówki.
To, jak będzie przebiegała choroba, jest w zasadzie nieprzewidywalne. U niektórych osób przez wiele lat schorzenie to może nie postępować – mieć tak zwany przebieg stacjonarny, a u części bardzo szybko się rozwijać zarówno przez powiększanie plam, jak i pojawianie się nowych na innych częściach ciała.
Głównym objawem bielactwa są charakterystyczne plamy bielacze — układają się one symetrycznie po obu stronach ciała lub pojawiają się jednostronnie. Co więcej, mogą one mieć różne rozmiary i kształty. Często występuje również utrata pigmentu w owłosieniu na obszarach dotkniętych chorobą, co prowadzi do pojawienia się siwych lub białych włosów. Inne objawy bielactwa mogą obejmować utratę pigmentu błon śluzowych, a także zwiększoną wrażliwość skóry na światło słoneczne.
Co jest przyczyną bielactwa? W przypadku bielactwa genetycznego przyczyny są jasne – zmiany genetyczne. Natomiast w przypadku bielactwa nabytego nie wiadomo dokładnie, co wywołuje chorobę. Podejrzewa się, że wpływ na pojawienia się objawów bielactwa mają czynniki biochemiczne, autoimmunologiczne, a także niedobory w układzie czynnika wzrostu melanocytów.
Zauważono natomiast, że bielactwo związane jest często z występowaniem chorób autoimmunologicznych, np. choroby Hashimoto, ale też z takimi schorzeniami jak:
Warto pamiętać, że ryzyko zachorowania na powyższe schorzenia wzrasta wraz z wiekiem.
Podczas wizyty u dermatologa, lekarz przeprowadza dokładny wywiad medyczny i wykonuje badanie fizyczne skóry, oceniając obecność białych plam oraz innych zmian skórnych. Często konieczne jest również badanie lampą Wooda, która emituje specjalne światło ultrafioletowe, umożliwiając lekarzowi ocenę rozkładu pigmentu w skórze. Dodatkowo mogą być wykonywane badania krwi w celu oceny funkcjonowania układu immunologicznego i wykluczenia innych chorób autoimmunologicznych, co pomoże też wdrożyć odpowiednie leczenie bielactwa. Ponadto specjalista wyklucza innego rodzaju choroby skóry charakteryzujące się też obniżoną pigmentacją lub plamami odbarwieniowymi.
Lampa Wooda działa na zasadzie fluorescencji. Jest to specjalna lampa kwarcowa wyposażona w filtr, który emituje promieniowanie ultrafioletowe UV o zakresie fal 320-400 nm. Pierwsze zastosowanie lampy Wooda w diagnostyce medycznej miało miejsce w 1925 roku, kiedy to została użyta do wykrycia infekcji grzybiczej skóry owłosionej głowy. Obecnie, lampa Wooda jest szeroko stosowana w diagnostyce dermatologicznej i kosmetologicznej. Wykorzystanie analizy fluorescencji pozwala na identyfikację różnych defektów skóry i jest przydatne w rozpoznawaniu wielu rodzajów zaburzeń skórnych.
Trzeba pamiętać, że schorzenie to jest przewlekłą chorobą skóry wymagającą odpowiedniego postępowania. Czy można zatrzymać bielactwo? Obecnie nie ma skutecznego lekarstwa przyczynowego mogącego zminimalizować występowanie zmian na skórze. Najczęściej stosuje się miejscowe lub ogólne naświetlenia PUVA – chory przyjmuje doustnie preparaty zawierające psoralen albo nakłada kremy z psoralenem na zmiany, a następnie jest wystawiany na działanie promieni UVA, żeby przywrócić koloryt skóry.
Oprócz tego w leczeniu bielactwa wykorzystuje się kortykosteroidy i inhibitory kalcyneuryny. Mają działać przeciwzapalnie, pomagać w przywróceniu kolorytu i jednocześnie spowalniać rozlewanie się ognisk choroby.
Jeżeli te metody leczenia bielactwa nie przynoszą oczekiwanych skutków, u niektórych pacjentów warto rozważyć metody chirurgiczne. Wówczas można pomyśleć o wykonaniu przeszczepu naskórka lub implantacji melanocytów pobranych z próbki zdrowej tkanki.
Osoby chore na bielactwo wrodzone lub nabyte mogą pomyśleć o medycynie estetycznej — może ona odgrywać pewną rolę w leczeniu tej choroby. W celu wyrównania koloru skóry i ukrycia białych plam na powierzchni skóry stosuje się różne techniki. Jednym z najpopularniejszych zabiegów jest mikropigmentacja — polega na wprowadzeniu pigmentu do skóry za pomocą mikroigieł, aby wyrównać kolor skóry.
Zazwyczaj przeprowadza się co najmniej dwa zabiegi mikropigmentacji. Pierwszy obejmuje projekt i pigmentację. Po upływie 6-8 tygodni wykonuje się drugi zabieg, który polega na dopigmentowaniu po naturalnym procesie złuszczania skóry. Rzadziej zdarza się, że potrzebny jest trzeci zabieg — kolejne dopigmentowanie.
Innym podejściem jest laseroterapia, która może pomóc w stymulacji produkcji melaniny i repigmentacji plam bielaczych. Warto jednak zaznaczyć, że medycyna estetyczna może jedynie tymczasowo ukryć plamy bielacze i nie należy do metod leczenia bielactwa.
Bez względu na sposób leczenia osoby chorujące na bielactwo powinny:
Ponadto istotnym aspektem opieki nad osobami z albinizmem jest również monitorowanie zdrowia oczu, co obejmuje korekcję wady wzroku za pomocą soczewek kontaktowych lub okularów, a w niektórych przypadkach również leczenie operacyjne zeza. Ważne jest także regularne badanie dermatologiczne w celu wykrycia wczesnych oznak nowotworów skóry, a także regularna samokontrola skóry przez pacjenta.
Warto zdawać sobie sprawę, iż bielactwo jest trudnym do kontrolowania schorzeniem, a skuteczne leczenie wymaga także odpowiedniego podejścia i stałej opieki medycznej.
Informacja:
Artykuły opublikowane na stronie POLMED Zdrowie, nie pełnią funkcji konsultacji medycznej ani nie wyrażają opinii specjalistów i lekarzy. Prezentowane treści stanowią ogólne wskazówki i nie mogą być traktowane jako wyznacznik przy podejmowaniu decyzji dotyczących modyfikacji diety lub terapii, nawyków lub określaniu zmiany dawkowania leków oraz innych substancji leczniczych. Przed podjęciem działań, które mogą wpłynąć na Twoje życie, zdrowie lub samopoczucie, skonsultuj się z lekarzem lub specjalistą.
Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za ewentualne konsekwencje, wynikające z wykorzystania porad i informacji zawartych na stronie, bez wcześniejszej konsultacji z profesjonalistą.
Plamki, błyski, paproszki czy muszki pojawiające się przed oczami przeważnie są zupełnie niegroźne, ale czasami mogą świadczyć o poważnej chorobie. Jakie są przyczyny występowania zmian w polu widzenia i czy da się je wyleczyć? Kiedy warto te objawy skonsultować z lekarzem?
Krztusiec to ostra, bakteryjna choroba zakaźna układu oddechowego, która charakteryzuje się między innymi napadami silnego kaszlu. Choć chorobie można zapobiegać dzięki szczepieniom, w ostatnich latach dochodzi do wyraźnego wzrostu zachorowalności, zwłaszcza wśród osób dorosłych. Wyjaśniamy. jak można zarazić się krztuścem i kto powinien poddać się szczepieniom ochronnym.
Krwotoki z nosa są powszechne – bez względu na wiek i płeć. Mogą być wynikiem urazu, lub stanu chorobowego. Jakie są inne przyczyny? Co zrobić w razie krwawienia? Kiedy krwotoki powinno się skonsultować z lekarzem?