Hashimoto – jakie są objawy przewlekłego limfocytowego zapalenia tarczycy i jak choroba wpływa na zdrowie?

Powrót

Choroba Hashimoto, czyli przewlekłe limfocytowe zapalenie tarczycy to choroba autoimmunologiczna. Szacuje się, że cierpi na nie około 800 tys. ludzi w Polsce. W większości są to kobiety, ale Hashimoto diagnozowane jest również u mężczyzn. Jakie objawy tej choroby występują najczęściej u pacjentów i jaki ma wpływ na funkcjonowanie całego organizmu? Co wykorzystuje się przy leczeniu choroby Hashimoto? Odpowiadamy!

Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej na temat choroby, zapraszamy do zapoznania się z poniższym materiałem video, Dr. Tadeusz Oleszczuk kompleksowo przybliża w nim zagadnienia, związane z chorobą Hashimoto.

Spis treści:

  1. Czym jest choroba Hashimoto?
  2. Przypadki choroby Hashimoto — u kogo najczęściej występuje?
  3. Jak przebiega choroba Hashimoto?
  4. Co wywołuje chorobę Hashimoto?
  5. Objawy choroby Hashimoto
  6. Objawy psychiczne choroby Hashimoto
  7. Rozpoznanie choroby Hashimoto
  8. Leczenie choroby Hashimoto
  9. Wpływ Hashimoto na organizm
  10. Dieta przy chorobie Hashimoto
  11. Nieleczona niedoczynność tarczycy w ciąży — czym grozi?
  12. Czy można zapobiec chorobie Hashimoto?

Czym jest choroba Hashimoto?

Choroba Hashimoto to najczęstszy diagnozowany rodzaj zapalenia tarczycy. Nazwa „Hashimoto” pochodzi od nazwiska japońskiego chirurga, Hakaru Hashimoto, który w trakcie swojej pracy w Berlinie w 1912 roku opisał cztery przypadki choroby. Nazwał ją wolami limfatycznymi. Ta nazwa do dziś funkcjonuje w nomenklaturze medycznej wymiennie z Hashimoto, przewlekłym limfocytowym zapaleniem tarczycy oraz autoimmunologicznym zapaleniem tarczycy.

Przypadki choroby Hashimoto — u kogo najczęściej?

Schorzenie diagnozuje się zarówno u kobiet, jak i u mężczyzn, chociaż więcej przypadków obserwuje się w tej pierwszej grupie. Częstość występowania Hashimoto rośnie wraz z wiekiem – zwiększa się zwłaszcza po 60. roku życia – ale chorują także dzieci i ludzie młodsi. Choroba jest najczęstszą przyczyną niedoczynności tarczycy.

Jak przebiega choroba Hashimoto?

Wiele osób zastanawia się, na czym polega mechanizm choroby Hashimoto. Otóż układ odpornościowy (immunologiczny), który powinien chronić organizm przed patogenami, wskutek nieprawidłowego pobudzenia zaczyna atakować własne komórki tarczycy – gruczołu odpowiadającego za wytwarzanie tyroksyny, kalcytoniny oraz trijodotyroniny. Dosłownie niszczy tarczycę, powodując powstawanie przewlekłego stanu zapalnego, zakłócając prawidłową pracę tarczycy — prowadząc do zmniejszonej produkcji hormonów.

U wielu pacjentów Hashimoto współwystępuje z innymi chorobami autoimmunologicznymi, takimi jak:

Choroby współistniejące z chorobą Hashimoto
Choroby współistniejące z chorobą Hashimoto

Co wywołuje chorobę Hashimoto?

Nie wiadomo, co dokładnie wpływa na rozwój Hashimoto. Wśród czynników powodujących chorobę wymienia się:

  • predyspozycje genetyczne,
  • stres,
  • przyjmowanie interferonu alfa (leku przeciwwirusowego) i leków przeciwnowotworowych,
  • wysokie spożycie jodu,
  • niedobory selenu,
  • niektóre infekcje.

Czynniki wywołujące chorobę Hashimoto

Czynniki wywołujące chorobę Hashimoto
Czynniki wywołujące chorobę Hashimoto

Objawy choroby Hashimoto

Najczęstsze objawy choroby Hashimoto to przede wszystkim:

  • nadmierne zmęczenie i senność nieadekwatne do wysiłku w ciągu dnia,
  • stałe uczucie zimna lub nadwrażliwość na chłód,
  • wzrost masy ciała niezwiązany ze zmianą diety,
  • zaburzenia pamięci,
  • zaparcia,
  • obniżenie ciśnienia tętniczego,
  • zaburzenia rytmu serca,
  • zaburzenia miesiączkowania,
  • obfite miesiączki,
  • niepłodność żeńska,
  • suchość włosów i skóry,
  • wypadanie włosów,
  • łamliwe paznokcie,
  • zaburzenia depresyjne,
  • niedokrwistość,
  • zaburzenia oddychania,
  • zwiększony poziom cholesterolu.

Co ważne, choroba Hashimoto nie wywołuje bólu w obrębie szyi, ale może powodować powstawanie woli – w pierwszej fazie albo zmniejszenie tarczycy i tworzenie się guzków – w dalszym przebiegu.

Objawy choroby Hashimoto
Objawy choroby Hashimoto

Objawy psychiczne choroby Hashimoto

Choroba Hashimoto, oprócz wpływu na funkcjonowanie tarczycy, może również wywoływać pewne objawy psychiczne. Pacjenci cierpiący na to schorzenie najczęściej skarżą się na tego rodzaju symptomy choroby, takie jak:

  • zmęczenie,
  • depresja,
  • lęki,
  • zaburzenia koncentracji,
  • problemy ze snem,
  • zmiany nastroju.

Te objawy mogą wynikać zarówno z niedoczynności tarczycy, jak i z autoimmunologicznego procesu zapalnego wpływającego na układ nerwowy. Ważne jest, aby pacjenci z Hashimoto byli tego świadomi i skonsultowali się z lekarzem w celu oceny i zarządzania ich zdrowiem psychicznym.

Rozpoznanie choroby Hashimoto

W celu zdiagnozowania przewlekłego zapalenia tarczycy wykonuje się badania laboratoryjne – ocena poziomu tyroksyny (TSH) i wolnych hormonów tarczycowych (FT3 i FT4), a także dodatkowo badanie przeciwciał przeciwtarczycowych (głównie anty-TPO, czyli przeciwciał przeciwko tyreoperoksydazie, czasami dodatkowo anty-TG – czyli przeciwciał przeciwko tyreoglobulinie). Ważny jest także obraz USG tarczycy. W chorobie Hashimoto obserwuje się zmniejszenie albo zwiększenie gruczołu wraz z jego zmniejszoną echogenicznością.

Jakie badania wykorzystuje się przy rozpoznaniu choroby Hashimoto?

  • badania oceniające poziom hormonów tarczycy (tyroksyny-TSH oraz FT3 i FT4),
  • badanie przeciwciał przeciwtarczycowych (anty-TPO, anty-TG,
  • USG tarczycy.
Jakie badania wykorzystuje się przy rozpoznaniu choroby Hashimoto?
Jakie badania wykorzystuje się przy rozpoznaniu choroby Hashimoto?

Leczenie choroby Hashimoto

Prawidłowe leczenie Hashimoto polega na przyjmowaniu syntetycznego hormonu tarczycy (lewotyroksyny) w odpowiednich dawkach. Preparaty z lewotyroksyną należy brać na czczo, najlepiej o tej samej porze, minimum 30 minut przed posiłkiem i z zachowaniem 2-godzinnego odstępu pomiędzy tabletkami a wypiciem pierwszej kawy. Dawkowanie jest dostosowywane do indywidualnych potrzeb pacjenta — regularne badania krwi pozwalają monitorować poziom hormonów i dostosować dawkę leków.

Ponadto ważne jest prowadzenie zdrowego stylu życia:

  • zdrowa dieta,
  • regularna aktywność fizyczna,
  • unikanie stresu.

Pacjenci z chorobą Hashimoto mogą również korzystać z suplementów diety, takich jak witaminy D i B12, selen, czy omega-3, o ile zostaną one zalecone przez lekarza. W przypadku wystąpienia objawów autoimmunologicznych, takich jak reumatoidalne zapalenie stawów czy zmiany skórne, stosuje się odpowiednie leczenie objawowe.

Wpływ Hashimoto na organizm

Jak choroba Hashimoto wpływa na organizm? Hashimoto rozwija się powoli – czasami objawy pojawiają się dopiero po kilku latach – i może mieć różne nasilenie. W niektórych przypadkach prowadzi do:

  • poważnych chorób serca,
  • niepłodności,
  • śpiączki.

Przeważnie jednak jej symptomy mają łagodny charakter i diagnozowana jest przy okazji rutynowych badań. Nie oznacza to jednak, że należy ją lekceważyć. Świadome bagatelizowanie zapalenia tarczycy może skutkować problemami zdrowotnymi związanymi m.in. z układem rozrodczym, wydalniczym i krwionośnym.

Powikłania nieleczonej choroby Hashimoto:

  • nasilenie objawów: zmęczenia, zaburzenia koncentracji, depresji,
  • przyrost masy ciała,
  • niedoczynność tarczycy,
  • poważne choroby serca,
  • niepłodność,
  • śpiączka hipometaboliczna,
  • rak tarczycy.
Powikłania nieleczonej choroby Hashimoto
Powikłania nieleczonej choroby Hashimoto

Dieta przy chorobie Hashimoto

W przypadku choroby Hashimoto ważne jest stosowanie się do zasad prawidłowego odżywiania. Podstawowymi założeniami takiej diety są:

  • Unikanie zbyt restrykcyjnych diet — nadmierne ograniczanie spożycia kalorii może prowadzić do dodatkowego spowolnienia tempa metabolizmu;
  • Regularne spożywanie posiłków — zaleca się spożywanie 4–5 posiłków dziennie co 3–4 godziny, aby zapobiec uczuciu głodu i utrzymać stały poziom energii;
  • Wybieranie świeżych, niskoprzetworzonych produktów — dieta powinna opierać się na świeżych i niskoprzetworzonych produktach spożywczych, takich jak warzywa, owoce, pełnoziarniste produkty zbożowe, chude mięso, ryby, jaja, orzechy, oleje roślinne itp.;
  • Wybieranie produktów o niskim indeksie glikemicznym — takich jak surowe warzywa, owoce;
  • Zwiększone spożycie pełnowartościowego białka — powinno się dbać o odpowiednie spożycie białka, najlepiej z jaj, chudego mięsa, ryb;
  • Spożywanie nienasyconych kwasów tłuszczowych omega-3: Ważne jest spożywanie źródeł nienasyconych kwasów tłuszczowych omega-3, obecnych, np. w oliwie z oliwek, awokado, tłustych rybach morskich.

Ważne jest, aby przed rozpoczęciem jakiejkolwiek diety konsultować się z lekarzem lub dietetykiem, aby dostosować ją do indywidualnych potrzeb.

Nieleczona niedoczynność tarczycy w ciąży — czym grozi?

Nieleczona niedoczynność tarczycy w ciąży może mieć poważne konsekwencje zarówno dla matki, jak i dla rozwijającego się płodu. Niedoczynność tarczycy może prowadzić do:

  • zwiększonego ryzyka powikłań ciążowych, takich jak przedwczesne porody,
  • niskiego przyrostu masy ciała u płodu,
  • zwiększonego ryzyka poronienia.

U matki nieleczona niedoczynność tarczycy może powodować:

  • nadciśnienie tętnicze,
  • anemię,
  • problemy z sercem,
  • zwiększone ryzyko zakażeń.

Bardzo ważne jest, aby w przypadku ciąży monitorować funkcjonowanie tarczycy, a w przypadku diagnozy niedoczynności tarczycy, leczyć ją odpowiednio pod nadzorem lekarza endokrynologa.

Czy można zapobiec chorobie Hashimoto?

Choroba Hashimoto, podobnie jak choroba Gravesa i Basedova, jest uwarunkowana genetycznie. Oznacza to, że niestety nie można jej zapobiec. Osoby obciążone ryzykiem zachorowania na tego typu schorzenia powinny jednak poinformować lekarzy o tym fakcie, aby uniknąć przyjmowania leków lub substancji, które mogą wpływać na rozwój tych chorób. Ponadto, osoby te powinny regularnie monitorować poziom hormonu tyreotropowego (TSH) w celu wczesnego wykrycia ewentualnej niedoczynności tarczycy — pozwala to uniknąć nasilenia jej objawów.


Bibliografia:

  1. Bednarczuk T., Miśkiewicz P., Choroba Hashimoto, Medycyna praktyczna dla pacjentów, https://www.mp.pl/pacjent/endokrynologia/choroby/77782,choroba-hashimoto [dostęp online: 10.07.2023]
  2. Bryl E., Luty J., Choroba Hashimoto — aspekt genetyczny i środowiskowy, Via Medica, https://journals.viamedica.pl/forum_medycyny_rodzinnej/article/download/51240/37965 [dostęp online: 10.07.2023]
  3. Klubo-Gwiezdzinska J, Wartofsky L. Hashimoto thyroiditis: an evidence-based guide to etiology, diagnosis and treatment. Pol Arch Intern Med. 2022 Mar 30;132(3):16222. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/35243857/ [dostęp online: 10.07.2023]
  4. Weetman, A.P. An update on the pathogenesis of Hashimoto’s thyroiditis. J Endocrinol Invest 44, 883–890 (2021). https://link.springer.com/article/10.1007/s40618-020-01477-1#citeas [dostęp online: 10.07.2023]

Dodano: 29/08/2022
Autor
POLMED Zdrowie
POLMED Zdrowie
Najpopularniejsze artykuły w kategorii Badania
17/02/2022
Badania, Choroby
Reumatoidalne zapalenie stawów (RZS) – jak rozpoznać wczesne objawy choroby

Reumatoidalne zapalenie stawów to przewlekła postępująca choroba tkanki łącznej o podłożu autoimmunologicznym. Jej objawy nie są charakterystyczne, dlatego postawienie diagnozy bywa utrudnione. Trzeba jednak zrobić wszystko, żeby potwierdzić lub wykluczyć chorobę. Dlaczego to takie ważne? Ponieważ nieleczone RZS prowadzi do poważnych problemów nie tylko ze stawami, lecz także z innymi narządami.


19/12/2022
Dieta, Badania, Choroby
Wrzody żołądka i dwunastnicy – czym się charakteryzują i jak je wyleczyć?

Wrzody żołądka i dwunastnicy to najczęstszą choroba przewodu pokarmowego. Wrzody są to ubytki w błonie śluzowej, zazwyczaj spowodowane błędami żywieniowymi, paleniem tytoniu, narażeniem na stres, zakażeniem Helicobacter pylori, przyjmowaniem niesteroidowych lub sterydowych leków przeciwzapalnych.
Według szacunków lekarzy, wrzody żołądka czy też dwunastnicy dotyczą 5-10 proc. populacji. 


kortyzol
29/06/2023
Badania
Kortyzolu czyli „hormon stresu”, ale czy tylko? Sprawdź, co jeszcze warto o nim wiedzieć

O kortyzolu mówi się, że jest „hormonem stresu” i to właśnie z takim określeniem jest często kojarzony.


Zapoznaj się z nasza ofertą
badanie
Diagnostyka prostaty
Niezbędnik każdego mężczyzny po 40-stce.

od 95 zł
badanie
Diagnostyka osteoporozy
Sprawdź czy Twoje kości są w dobrej formie.

od 95 zł
Promocja! teraz taniej o 20%
Pakiet badań
Serce pod kontrolą
Z miłości dla siebie!

od 83 zł
Więcej usług
Potrzebujesz pomocy?
Skontaktuj się z naszymi konsultantami.
Zapytaj o ofertę
Newsletter
Kup wizytę
Portal Pacjenta Portal Pracodawcy Platforma Medycyny Pracy Panel Agentów Ubezpieczeniowych Partner medyczny
Mam konto
Zaloguj się
Nie mam konta
Zarejestruj się