Migrena – co ją najczęściej wywołuje i jak sobie z nią radzić?

Powrót

Bóle głowy zdarzają się niemal każdemu, ale nie każdy doświadcza migren. Ten rodzaj pierwotnego bólu głowy – niezwiązanego z żadną chorobą towarzyszącą – jest wyjątkowo silny i uciążliwy, a przy tym trwa zazwyczaj od 4 do nawet 72 godzin bez przerwy. Jakie są dodatkowe objawy migreny? Co może ją wywoływać? W jaki sposób poradzić sobie w trakcie napadu?

Z tego artykułu dowiesz się:

Czym jest migrena?

Migrena to jedna z powszechniej występujących chorób neurologicznych, zaliczana do pierwotnych bólów głowy (nie wywołanych innymi chorobami).

Co ją charakteryzuje? Migrena to powtarzający się, zazwyczaj jednostronny ból głowy o charakterze pulsującym, który zwiększa się przy każdym ruchu lub w wyniku silnych emocji. Chorzy często określają ten ból jako rozpierający. Zarówno stopień nasilenia bólu, jak i częstotliwość występowania może być różna u różnych pacjentów. Są osoby, które mają napad średnio raz w na dwa miesiące, ale zdarzają się i takie, u których migrena pojawia się nawet raz w tygodniu, co czyni ją chorobą przewlekłą. Pojedynczy napad rozwija się stosunkowo szybko – przeważnie w ciągu kilkunastu minut – i trwa od 4 do 72 godzin, chociaż w niektórych przypadkach ten czas może się wydłużyć. Poza objawami bólowymi migrenom towarzyszą często:

  • nudności,
  • wymioty,
  • nadwrażliwość na światło (fotofobia),
  • nadwrażliwość na dźwięki (fonofobia),
  • nadwrażliwość na zapachy (osmofobia).

Co ważne, po ustąpieniu bólu głowy chorzy nie doświadczają żadnych dodatkowych objawów.

Migrena – napadowy, zazwyczaj jednostronny ból głowy o pulsującym charakterze, trwający od kilku do kilkudziesięciu godzin. Charakteryzuje się zróżnicowaną częstotliwością występowania i stopniem nasilenia od umiarkowanego do silnego, przy czym dolegliwości bólowe nasilają się pod wpływem wysiłku fizycznego i emocji.

Jak powszechnym schorzeniem są migrenowe bóle głowy? Szacuje się, że występują u około 8% Polaków, z czego 75% stanowią kobiety, a pozostały odsetek mężczyźni. Pierwsze napady pojawiają się najczęściej u osób przed 40. rokiem życia, jednak nie jest to regułą. W niewielkim stopniu migreny diagnozowane są również u dzieci poniżej 12. roku życia.

Typy migreny

Istnieją dwa podstawowe typy migrenowych bólów głowy:

  • migreny bez aury – bez poprzedzających objawów, występuje u mniej więcej 75% chorych,
  • migreny z aurą – z poprzedzającymi napad objawami, występuję o około 25% chorych.

Oprócz tego przez niektórych specjalistów wyróżnia się dodatkowe typy, takie jak:

  • migrena oczna (nazywaną inaczej klasyczną) – ból występuje w okolicy oczodołu, łączy się z niedowidzeniem, obniżeniem ostrości wzroku, nudnościami i wymiotami;
  • migrena przewlekła – ataki trwają co najmniej 15 dni w miesiącu przez kolejne trzy miesiące;
  • stan migrenowy – pojedynczy atak, który utrzymuje się dłużej niż przez 72 godziny bez przerwy;
  • migrena okoporaźna – bólowi towarzyszy częściowe albo całkowite porażenie mięśni okoruchowych, co skutkuje odpadnięciem powiek;
  • migrena porażenna (inaczej skojarzoną) – oprócz pulsującego bólu pojawiają się objawy mózgowe, m.in. mrowienia, drętwienia, zawroty głowy, uczucie porażenia prądem, zaburzenia mowy;
  • dziecięce zespoły okresowe – często poprzedzające pojawienie się właściwych migren.

Czym charakteryzuje się migrena z aurą?

O migrenie z aurą mówi się, gdy atak bólu poprzedzony jest krótkotrwałymi zaburzeniami widzenia lub zaburzeniami czucia i mowy.

Jeżeli chodzi o zaburzenia widzenia, najczęściej są to: rozmycie konturów, świetliste plamki, jaskrawe zygzaki albo aureole otaczające ludzi i przedmioty. Wśród zaburzeń czucia wymienia się odrętwienia lub przejściowe niedowłady kończyn.

Co wywołuje napady migreny?

Patogeneza migreny nie jest znana. Mówi się, że występowanie migreny zależy jednocześnie od kwestii genetycznych i czynników środowiskowych. Wiadomo natomiast, co może wywoływać napady.

Przyczyny migreny nie są dokładnie znane. Przypuszcza się, że migrena wynika z predyspozycji genetycznych do nadwrażliwych reakcji neuronaczyniowych, wyzwalanych pod wpływem różnorodnych czynników środowiskowych.

Wśród czynników ryzyka mogących prowokować migrenowy ból głowy są:

  • nadmierny stres,
  • niedostateczna lub nadmierna ilość snu,
  • przemęczenie,
  • jaskrawe światło,
  • spożywanie alkoholu,
  • picie dużych ilości kawy i herbaty,
  • spożywanie niektórych pokarmów (m.in. produktów bogatych w sól, czerwonego mięsa, serów oraz czekolady),
  • zmiany ciśnienia atmosferycznego (spowodowane zmianami pogody lub pobytem np. w górach czy lotem samolotem),
  • długotrwałe odczuwanie pragnienia lub głodu,
  • zmiany hormonalne i stosowanie środków hormonalnych,
  • leki histaminowe i serotoninowe, ranitydyna, nifedypina, nitrogliceryna i jej pochodne.

Jak przebiega atak migreny?

U osób doświadczających migrenowych bólów głowy każdy atak może przebiegać inaczej i różnić się stopniem nasilenia bólu, a także występowaniem objawów towarzyszących. W wielu przypadkach przebiega on jednak według podobnego schematu, dlatego wymienia się następujące fazy ataku migrenowego:

  1. Faza prodromalna (zwiastunowa) – chory może odczuwać zaburzenia koncentracji, pobudzenie lub wręcz odwrotnie, nadmierną ospałość i ziewanie. Często obserwuje się też w jej trakcie nietypowe zachcianki jeśli chodzi o jedzenie czy sztywność karku.
  2. Aura – pojawia się tuż przed lub razem z bólem głowy. Charakterystyczne są dla niej: parastezje, ubytki w polu widzenia, mroczki przed oczami, niedowłady czy zaburzenia mowy i motoryki. Jak już wspomnieliśmy, migreny z aurą występują o około 1/4 osób cierpiących na ataki migreny.
  3. Faza bólu głowy – w tej fazie ataku migreny pojawiają się wspomniane wcześniej charakterystyczne jej objawy, nasilające się pod wpływem różnego rodzaju bodźców. Często ból głowy pojawia się bezpośrednio po przebudzeniu i w ciągu kolejnych godzin nasila.
  4. Faza postdromowa (ustępowania bólu) – pulsujący ból zazwyczaj zanika stopniowo w ciągu kilku godzin, a po jego ustąpieniu chorzy doświadczają uczucia senności i znużenia, zaburzeń koncentracji, ociężałości i ogólnego rozbicia.

Charakterystyczne objawy migreny
Charakterystyczne objawy migreny

Jak diagnozuje się migreny?

Rozpoznania migreny dokonuje się zazwyczaj w oparciu o wnikliwy wywiad lekarski przeprowadzony z pacjentem, a także badanie przedmiotowe. Ból migrenowy powinien spełniać określone kryteria:

  • jednostronny,
  • pulsujący,
  • nasilenie bólu od średniego do ciężkiego,
  • ból głowy narasta przy rutynowej aktywności fizycznej.

W niektórych przypadkach lekarz może zlecić inne badania diagnostyczne (by wykluczyć inne przyczyny bólu głowy), takie jak badania obrazowe czy EEG (elektroencefalografię).

Co robić w przypadku migreny?

Co zrobić w przypadku napadu migreny? Leczenie migreny przede wszystkim ma na celu zniesienie bólu i objawów współwystępujących, takich jak nudności i wymioty, a także minimalizowanie ryzyka nawrotów choroby.

Doraźnie w celu zmniejszenia dolegliwości bólowych stosuje się:

  • kwas acetylosalicylowy,
  • paracetamol,
  • niesteroidowe leki przeciwzapalne,
  • preparaty z grupy tryptanów.

Ważne jest by przyjęcie leku nastąpiło jak najszybciej po wystąpieniu napadu migrenowego. Pozwala to na skrócenie czasu jego trwania, a także ograniczenie do minimum nasilenia niepożądanych objawów dodatkowych. W przypadku silnych wymiotów często konieczne jest podanie środków przeciwwymiotnych (np. metoklopramid) lub leków uspokajających, które wyciszają organizm. Pomocne mogą być także metody niefarmakologiczne. Przykładowo jeżeli u chorego dodatkowo występuje światłowstręt i dźwiękowstręt najlepiej w miarę możliwości położyć się w zaciemnionym, wyciszonym pomieszczeniu do czasu ustąpienia objawów. Ulgę przynoszą także zimne okłady. Ważne jest także, by unikać czynników mogących skutkować napadem bólu głowy.

U części pacjentów stosuje się profilaktyczne leczenie mające na celu redukcję liczby ataków. Jakie są kryteria jego wdrożenia? To przede wszystkim:

  • napady występują co najmniej trzy razy w miesiącu, na tyle silne, że utrudniają normalne funkcjonowanie,
  • migrenowe bóle głowy w przypadku których nie skutkuje leczenie doraźne,
  • nietolerancja leków stosowanych doraźnie lub istniejące przeciwwskazania do ich podania,
  • przyjmowanie z powodu napadów migreny powyżej 10 tabletek leków przeciwbólowych w miesiącu,
  • migreny długo utrzymujące się i nawracające pomimo leczenia tryptanami,
  • nietypowe ataki migreny (z przedłużającą się aurą, połowiczoporaźne itp),
  • przebyty migrenowy zawał mózgu.

Wówczas przepisuje się:

  • β-adrenolityki (np.propranolol),
  • flunaryzynę należącą do leków z grupy antagonistów wapnia,
  • leki przeciwpadaczkowe takie jak topiramat czy kwas walproinowy,
  • amityptylinę.

U pacjentów, u których stosowane jest leczenie profilaktyczne wskazane jest także wdrożenie psychoterapii. W leczeniu migreny wykorzystywane są także inne metody, jak chociażby leczenie toksyną botulinową.

Leczenie migreny botoksem botulinowym


To stosunkowo nowy, ale wyjątkowo skuteczny sposób uśmierzania bólów głowy.


Przed wykonaniem zabiegu należy zgłosić się na wizytę kwalifikacyjną, gdzie lekarz neurolog postawi pewne rozpoznanie i wdroży odpowiednie i skuteczne leczenie. Sam zabieg trwa zaledwie kilkanaście minut, nie jest wymagane podanie znieczulenia, a po zabiegu pacjent może wrócić do normalnego trybu życia.

Wstrzyknięć dokonuje się w mięśnie okolic głowy i szyi. Toksyna botulinowa blokuje uwalnianie neuroprzekaźników odpowiedzialnych za powstawanie bólu.

Pełen efekt leczenia uzyskuje się po 3 cyklach wstrzyknięć w odstępie 12 tygodni. Pierwsze efekty są widoczne po tygodniu od wykonania zabiegu. U więcej niż połowy pacjentów po zabiegu dochodzi do całkowitego ustąpienia napadów, a u pozostałych do co najmniej dwukrotnego zmniejszenia ich częstotliwości.

Leczenie botoksem uznane jest przez Polskie Towarzystwo Bólów Głowy i Międzynarodowe Stowarzyszenie Bólów Głowy za jeden z najskuteczniejszych sposobów leczenia migreny przewlekłej.

Migrena jest chorobą bardzo trudną w leczeniu, dlatego Botox jest wielką nadzieją dla pacjentów cierpiących na tę chorobę.

Koszt terapii:

  • Kwalifikacja neurologa: 200 zł;
  • Leczenie botoksem: 2000 zł.

Umów się na wizytę kwalifikacyjną w Warszawie: dr n.med. Grzegorz Maksymiuk



Dodano: 04/02/2022
Autor
POLMED Zdrowie
POLMED Zdrowie
Najpopularniejsze artykuły w kategorii Profilaktyka
15/02/2021
Profilaktyka, Choroby
Mroczki przed oczami – czym są i o czym świadczą?

Plamki, błyski, paproszki czy muszki pojawiające się przed oczami przeważnie są zupełnie niegroźne, ale czasami mogą świadczyć o poważnej chorobie. Jakie są przyczyny występowania zmian w polu widzenia i czy da się je wyleczyć? Kiedy warto te objawy skonsultować z lekarzem?


16/05/2022
Profilaktyka, Choroby
Krwotok z nosa – przyczyny, co może oznaczać? Jak zatamować krwawienie?

Krwotoki z nosa są powszechne – bez względu na wiek i płeć. Mogą być wynikiem urazu, lub stanu chorobowego. Jakie są inne przyczyny? Co zrobić w razie krwawienia? Kiedy krwotoki powinno się skonsultować z lekarzem?


27/06/2022
Profilaktyka
Pierwsza pomoc w przypadku zasłabnięcia lub omdlenia – czy wiesz jak należy postąpić w takiej sytuacji?

Zasłabnięcie to zaburzenie funkcji życiowych – krótkotrwałe osłabienie organizmu, które samo w sobie zazwyczaj nie jest groźne, ale może być efektem poważnych problemów zdrowotnych. Jakie są przyczyny zasłabnięć? Czym różni się zasłabnięcie od omdlenia? Jak postępować w obu przypadkach?


Zapoznaj się z nasza ofertą
Promocja! teraz taniej o 20%
badanie
Badania laboratoryjne dla kobiet
Dbaj nie tylko o innych - czas na Ciebie.

od 79 zł
Promocja! teraz taniej o 20%
badanie
Badania laboratoryjne dla mężczyzn
Sprawdź czy wszystko gra i żyj jak chcesz!

od 79 zł
Promocja! teraz taniej o 20%
badanie
Badania laboratoryjne dla seniorów
Regularne badania profilaktyczne pozwalają monitorować stan naszego zdrowia, a w razie potrzeby szybko reagować na zagrożenia.

od 70 zł
Więcej usług
Potrzebujesz pomocy?
Skontaktuj się z naszymi konsultantami.
Zapytaj o ofertę
Newsletter
Kup wizytę
Portal Pacjenta Portal Pracodawcy Platforma Medycyny Pracy Panel Agentów Ubezpieczeniowych Partner medyczny
Mam konto
Zaloguj się
Nie mam konta
Zarejestruj się