Choroby układu nerwowego – jak dbać o zdrowie i lepsze samopoczucie?

Powrót

Układ nerwowy nazywany bywa centrum dowodzenia całego organizmu. To on odpowiada za odbieranie i wysyłanie informacji do każdej komórki ciała, to dzięki niemu możemy myśleć, formułować wypowiedzi czy ruszać kończynami. Reaguje nie tylko na bodźce zewnętrzne, lecz także wewnętrzne. Jeżeli przestaje działać prawidłowo, można odczuwać wiele różnych dolegliwości. Jak zadbać o układ nerwowy?

Z tego artykułu dowiesz się:

Jaką rolę pełni układ nerwowy?

Układ nerwowy jest niezbędny do integrowania całej działalności ludzkiego organizmu. Nie tylko odpowiada za przeprowadzanie procesów myślowych, formułowanie wypowiedzi, zapamiętywanie i koordynację ruchową, lecz także oddychanie, mruganie oraz trawienie. Oprócz tego wpływa na wzorce bicia serca, reakcję na stres, odczuwanie pragnienia, zmiany ciśnienia krwi czy procesy dojrzewania. Niewłaściwa praca jego elementów wpływa zarówno na umysł, jak i na ciało.

Układ nerwowy ma za zadanie integrowanie działań wszystkich pozostałych układów w naszym ciele. Dochodzi do tego poprzez odbieranie bodźców wewnętrznych i z otoczenia zewnętrznego, przekształcania ich na sygnały nerwowe i przekazywania do określonych struktur w organizmie.

Budowa układu nerwowego

Układ nerwowy jest najbardziej złożonym układem w ludzkim organizmie. Zbudowany jest z tkanki nerwowej i glejowej. Pod względem anatomicznym dzieli się na ośrodkowy układ nerwowy (OUN) i obwodowy układ nerwowy, z których każdy posiada swoje charakterystyczne cechy i funkcje.

Ośrodkowy układ nerwowy

Nazywany jest inaczej centralnym i składa się z rdzenia kręgowego oraz mózgowia. Rdzeń kręgowy, przebiegający jak sama nazwa wskazuje wzdłuż kręgosłupa, zbudowany jest z substancji szarej i białej. Odpowiada za przewodzenie impulsów nerwowych pomiędzy mózgowiem a układem obwodowym i odwrotnie – odchodzi od niego 31 par nerwów rdzeniowych. Mózgowie, czyli inaczej mózg to część ośrodkowego układu nerwowego znajdująca się w czaszce. Zgodnie z podziałem klinicznym składa się z dwóch półkul, móżdżka i pnia mózgu.

Obwodowy układ nerwowy

Składa się na niego 12 par nerwów czaszkowych – rozpoczynających się w obrębie mózgu, rozchodzących się w do skóry twarzy, narządów wzroku, węchu i słuchu oraz 31 par nerwów rdzeniowych – rozpoczynających się z rdzenia kręgowego, odpowiadających za czucie w kończynach górnych i dolnych, przeponie, klatce piersiowej, brzuchu, a także narządach płciowych. Rolą obwodowego układu nerwowego jest przekazywanie impulsów nerwowych pomiędzy mózgiem a wszystkimi narządami w organizmie.

Czynnościowy podział układu nerwowego

Z kolei pod względem czynnościowym układ nerwowy możemy podzielić na:

  • somatyczny układ nerwowy – odpowiedzialny jest on między innymi za odbieranie bodźców płynących ze środowiska, z narządów zmysłu i kierowanie pracą mięśni szkieletowych czy gruczołów skórnych,
  • autonomiczny układ nerwowy – inaczej zwany wegetatywnym, odpowiedzialny za prawidłowe działanie narządów wewnętrznych i procesy przemiany materii. W ramach tego układu wyróżnia się:
    • przywspółczulny układ nerwowy – odpowiedzialny za odpoczynek,
    • sympatyczny układ nerwowy – odpowiedzialny za tzw. mobilizację organizmu.

Choroby układu nerwowego i ich objawy

Jakie są choroby układu nerwowego? Ze względu na stopień skomplikowania budowy tego układu, choroby neurologiczne mogą dotyczyć zarówno rdzenia kręgowego, mózgu, nerwów obwodowych, jak i wszystkich elementów jednocześnie. Mogą one mieć charakter pierwotny lub stanowić powikłanie innych chorób dotykających nasz organizm. Co więcej, część z nich ma charakter wrodzony, inne natomiast nabyty. Wśród najczęściej diagnozowanych chorób układu nerwowego wymienia się m.in.:

  • padaczkę,
  • różnego stopnia schorzenia otępienne:
  • choroby układu pozapiramidowego:
  • stwardnienie rozsiane (SM),
  • choroby naczyniowe:
  • choroby układu nerwowo-mięśniowego:
    • stwardnienie zanikowe boczne,
    • miopatie,
    • neuropatie,
    • rdzeniowy zanik mięśni,
  • nowotwory,
  • choroby infekcyjne:
    • zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych,
    • zapalenie mózgu,
    • grzybice,
    • ropnie.

Oprócz tego do specjalistów zgłaszają się pacjenci z uciążliwymi bólami głowy – migrenowymi, klasterowymi lub napięciowymi, a także po urazach, w wyniku których dochodzi do wstrząśnienia mózgu, złamania podstawy czaszki albo powstania krwiaków nadtwardówkowych lub podtwardówkowych.

Lista chorób związanych z zaburzeniami czynności układu nerwowego jest naprawdę długa. Jeżeli chodzi o objawy, wśród dolegliwości zwiastujących choroby neurologiczne są m.in.:

  • zaburzenia widzenia – np. zawężenie pola widzenia, osłabienie ostrości wzroku, mroczki przed oczami,
  • zaburzenia czucia – np. różnego rodzaju parestezje,
  • problemy ze snem – zarówno wzmożona senność jak i problemy z zasypianiem,
  • zaburzenia pamięci – pojawiają się trudności z koncentracją i zapamiętywaniem nowych informacji, a także odtwarzaniem zdarzeń z przeszłości,
  • zaburzenia świadomości,
  • zaburzenia węchu,
  • zaburzenia smaku,
  • zaburzenia równowagi,
  • zaburzenia ruchu – w tym obniżenie napięcia mięśniowego, problemy z koordynacją ruchową,
  • zaburzenia mowy – zarówno z wysławianiem się jak i doborem odpowiednych słów czy zrozumieniem przekazu,
  • problemy ze słuchem – w tym szumy uszne lub niedosłuch,
  • zawroty głowy,
  • dolegliwości bólowe,
  • nietrzymanie moczu.

Jak wygląda leczenie chorób układu nerwowego?

Jak widać objawy chorób układu nerwowego mogą być bardzo zróżnicowane, jednak bez względu na to czy pojawiają się wszystkie czy wyłącznie niektóre z nich, nie powinny być w żadnym wypadku ignorowane. Wiele chorób układu nerwowego ma bowiem charakter postępujący (np. choroby neurodegeneracyjne) i brak odpowiedniego leczenia będzie nie tylko przekładał się na obniżenie jakości życia pacjenta, ale może również stanowić dla niego zagrożenie życia.

Schorzeniami układu nerwowego zajmuje się lekarz neurolog i to do niego najczęściej po przeprowadzeniu wstępnego wywiadu lekarskiego kieruje nas lekarz rodzinny. Neurolog do postawienia diagnozy potrzebuje przeprowadzenia różnego rodzaju badań, pozwalających zweryfikować prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego. Najczęściej wykonywane są:

  • rezonans magnetyczny,
  • tomografia komputerowa,
  • EEG (elektroencefalografia),
  • ocena przepływów krwi w tętnicach domózgowych, tzw. Doppler,
  • badania laboratoryjne, w których materiałem do badań może być zarówno krew jak i płyn mózgowo-rdzeniowy.

W zależności od tego, jakiego obszaru dotyka dana choroba układu nerwowego, różne są metody leczenia. Wiele z nich opiera się na farmakoterapii, uzupełnionej o odpowiednią rehabilitację, jednak w niektórych przypadkach konieczna okazuje się interwencja chirurgiczna (np. zmiany zwyrodnieniowe wywołujące ucisk na rdzeń kręgowy).

Jak dbać o układ nerwowy?

Co można zrobić, żeby zadbać o nasz układ nerwowy? Przede wszystkim prowadzić szeroko pojęty zdrowy tryb życia:

  • spać około 8 godzin na dobę,
  • postawić na właściwie zbilansowaną zdrową dietę bogatą w wapń, potas, witaminy z grupy B, kwasy omega-3, magnez i cynk,
  • unikać palenia i spożywania nadmiernych ilości alkoholu,
  • ograniczyć stres,
  • pamiętać o regularnych ćwiczeniach fizycznych,
  • kontrolować poziom witaminy D i w razie potrzeby ją suplementować,
  • stymulować mózg grając w gry logistyczne, czytając książki, układając puzzle, rozwiązując krzyżówki czy pisząc ręcznie.
Profilaktyka chorób układu nerwowego
Profilaktyka chorób układu nerwowego

Informacja:
Artykuły opublikowane na stronie POLMED Zdrowie, nie pełnią funkcji konsultacji medycznej ani nie wyrażają opinii specjalistów i lekarzy. Prezentowane treści stanowią ogólne wskazówki i nie mogą być traktowane jako wyznacznik przy podejmowaniu decyzji dotyczących modyfikacji diety lub terapii, nawyków lub określaniu zmiany dawkowania leków oraz innych substancji leczniczych. Przed podjęciem działań, które mogą wpłynąć na Twoje życie, zdrowie lub samopoczucie, skonsultuj się z lekarzem lub specjalistą.
Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za ewentualne konsekwencje, wynikające z wykorzystania porad i informacji zawartych na stronie, bez wcześniejszej konsultacji z profesjonalistą.


Dodano: 10/06/2022
Autor
POLMED Zdrowie
POLMED Zdrowie
Najpopularniejsze artykuły w kategorii Profilaktyka
15/02/2021
Choroby, Profilaktyka
Mroczki przed oczami – czym są i o czym świadczą?

Plamki, błyski, paproszki czy muszki pojawiające się przed oczami przeważnie są zupełnie niegroźne, ale czasami mogą świadczyć o poważnej chorobie. Jakie są przyczyny występowania zmian w polu widzenia i czy da się je wyleczyć? Kiedy warto te objawy skonsultować z lekarzem?


16/05/2022
Choroby, Profilaktyka
Krwotok z nosa – przyczyny, co może oznaczać? Jak zatamować krwawienie?

Krwotoki z nosa są powszechne – bez względu na wiek i płeć. Mogą być wynikiem urazu, lub stanu chorobowego. Jakie są inne przyczyny? Co zrobić w razie krwawienia? Kiedy krwotoki powinno się skonsultować z lekarzem?


08/12/2022
Choroby, Profilaktyka, Styl życia
Rwa kulszowa – przyczyny, objawy, gdzie boli? Jak wygląda leczenie?

Większość z nas co najmniej raz w życiu doświadczyła lub doświadczy nagłego, przejmującego bólu kręgosłupa w odcinku lędźwiowym, niejednokrotnie promieniującego do nóg i utrudniającego nam codzienne funkcjonowanie. Brzmi znajomo? Nie każdy wie, że tak właśnie objawia się rwa kulszowa. Czym właściwie jest i skąd się bierze rwa kulszowa? Jak sobie z nią poradzić i czy da się skutecznie, raz na zawsze wyleczyć tą dolegliwość? Jak chronić nasz kręgosłup? Na te i inne pytania dotyczące rwy kulszowej znajdziesz odpowiedź w poniższym artykule.


Zapoznaj się z nasza ofertą:
Nowość! Kup online!
Szczepienie
Szczepienie na dengę
Denga jest jedną z najczęściej występujących chorób tropikalnych. Może prowadzić do wielu powikłań, dlatego przed wyjazdem do krajów, gdzie występuje, warto przyjąć szczepienie ochronne.

od 640 zł
szczepienia ochronne polmed
Kup online!
Szczepienie
Szczepienie na tężec, błonicę i krztusiec dla dorosłych
Najskuteczniejszym sposobem zapobiegania chorobom zakaźnym, takim jak tężec, błonica i krztusiec jest szczepienie ochronne.

od 205 zł
szczepienia ochronne polmed
Kup online!
Szczepienia
Szczepienie przeciw grypie
Zapobieganie zachorowaniu na grypę jest szczególnie wskazane przed okresem najwyższej zachorowalności. Umów szczepienie w POLMED!

od 99 zł
Więcej usług
Potrzebujesz pomocy?
Skontaktuj się z naszymi konsultantami.
Zapytaj o ofertę
Newsletter
Kup wizytę
Portal Pacjenta Portal Pracodawcy Platforma Medycyny Pracy Panel Agentów Ubezpieczeniowych Partner medyczny
Mam konto
Zaloguj się
Nie mam konta
Zarejestruj się