Demencja starcza nazywana również otępieniem starczym to schorzenie, które objawia się upośledzeniem funkcji intelektualnych. Pacjent w zależności od stopnia nasilenia choroby ma między innymi zauważalne problemy z pamięcią, zaburzenia zachowania i trudności z mówieniem. Jakie są pierwsze symptomy demencji? Czy można zrobić coś, żeby zapobiec zachorowaniu albo rozwojowi otępienia starczego?
Demencja starcza to choroba mózgu, która powoduje długoterminowe, postępujące obniżenie zdolności intelektualnych. Szacuje się, że na otępienie choruje około 50 milionów ludzi na całym świecie, w tym około pół miliona Polaków. Najczęściej schorzenie występuje u osób po 60. roku życia i starszych, zwłaszcza powyżej 85. roku życia – w tej grupie otępienie wykrywane jest u 25% ludzi. U osób młodych i w średnim wieku diagnozowane jest rzadko, dlatego chorobę nazywa się demencją starczą.
Otępienie spowodowane jest powstawaniem zmian w tkance mózgowej. Są to zarówno zmiany o charakterze degeneracyjnym, jak i zanikowym oraz zwyrodnieniowym. Demencja może być spowodowana lub związana z innymi chorobami neurodegeneracyjnymi, np.:
Ryzyko wystąpienia demencji zwiększają, m.in.:
Demencja naczyniowa jest jednym z głównych typów otępienia, które wynika z upośledzenia przepływu krwi w mózgu. Charakteryzuje się stopniowym pogarszaniem się zdolności poznawczych, pamięci, myślenia oraz zdolności do podejmowania decyzji. Choroba ta jest efektem uszkodzenia naczyń krwionośnych w mózgu, często w wyniku miażdżycy, udarów lub innych zaburzeń naczyniowych. Objawy demencji naczyniowej mogą różnić się w zależności od obszaru mózgu, który uległ uszkodzeniu.
Choroba Alzheimera to degeneracyjna choroba mózgu, której objawy obejmują postępujące zaburzenia pamięci i zachowania, co stopniowo prowadzi do całkowitej utraty zdolności do normalnego funkcjonowania w codziennym życiu, pracy oraz relacjach społecznych. W trakcie rozwoju choroby dochodzi do gromadzenia się w mózgu patologicznych białek, głównie beta-amyloidu i białka tau. Te zmienione strukturalnie białka powodują obumieranie komórek nerwowych. Spadek liczby neuronów prowadzi do zmniejszenia produkcji niezbędnych dla prawidłowego funkcjonowania mózgu substancji przekaźnikowych.
Jakie są pierwsze objawy demencji? Zazwyczaj niecharakterystyczne, dlatego chorobę trudno jest zdiagnozować w początkowej fazie. Zespół symptomów chorobowych obejmuje:
Gdy demencja nie jest leczona, jej objawy nasilają się, a także do wyżej opisanych symptomów z czasem dołączają:
Jednocześnie pogłębiają się problemy z wypowiadaniem zdań, dobieraniem słów, liczeniem, pisaniem i pamięcią. Chory często nie jest w stanie powiedzieć, co robił poprzedniego dnia, zapomina imion, a później nie jest w stanie rozpoznać bliskich — prowadzi to do utraty codziennej samodzielności. W zaawansowanym stadium choroby pacjent wymaga stałej opieki.
Niestety, demencja jest chorobą nieuleczalną, co oznacza, że nie ma możliwości cofnięcia zmian strukturalnych zachodzących w mózgu. Leczenie demencji starczej polega na łagodzeniu objawów poprzez stosowanie odpowiednich preparatów — wówczas dochodzi do poprawy jakości życia pacjentów. Skupiają się na zwiększeniu poziomu acetylocholiny — substancji przekaźnikowej układu nerwowego, odpowiedzialnej m.in. za zdolność uczenia się i procesy pamięciowe. W terapii stosuje się także środki nasenne, przeciwdepresyjne oraz uspokajające.
Kluczowym elementem leczenia jest diagnostyka psychologiczna i psychiatryczna oraz badania przesiewowe. Wykorzystuje się różnorodne kwestionariusze wielowymiarowe, które badają sprawność umysłu. Dodatkowym elementem leczenia jest ćwiczenie mózgu, co może obejmować rozwiązywanie krzyżówek, łamigłówek, grę w gry planszowe lub szachy. Wsparcie i zrozumienie ze strony najbliższych są istotne dla pacjentów z demencją, a cierpliwość odgrywa szczególną rolę w opiece nad nimi.
Czy da się uniknąć choroby? Tak naprawdę nie ma jednej linii działań profilaktycznych, które mogą skutecznie zapobiec zachorowaniu na demencję. Udowodniono, że skuteczne są:
W przypadku pojawienia się pierwszych objawów – najczęściej zauważają je osoby z otoczenia pacjenta, a nie sam pacjent – powinno się zgłosić do lekarza. Wówczas warto wprowadzić odpowiednią terapię — dzięki zastosowaniu właściwego leczenia, w tym przyjmowania preparatów poprawiających sprawność intelektualną i w razie potrzeby uspokajających lub przeciwdepresyjnych, można znacząco spowolnić postęp choroby, poprawiając tym samym jakość życia chorego. Należy jednak podkreślić, że w zasadzie nie ma szans na odzyskanie sprawności sprzed demencji ani na jej wyleczenie.
Informacja:
Artykuły opublikowane na stronie POLMED Zdrowie, nie pełnią funkcji konsultacji medycznej ani nie wyrażają opinii specjalistów i lekarzy. Prezentowane treści stanowią ogólne wskazówki i nie mogą być traktowane jako wyznacznik przy podejmowaniu decyzji dotyczących modyfikacji diety lub terapii, nawyków lub określaniu zmiany dawkowania leków oraz innych substancji leczniczych. Przed podjęciem działań, które mogą wpłynąć na Twoje życie, zdrowie lub samopoczucie, skonsultuj się z lekarzem lub specjalistą.
Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za ewentualne konsekwencje, wynikające z wykorzystania porad i informacji zawartych na stronie, bez wcześniejszej konsultacji z profesjonalistą.
W ostatnich latach coraz częściej słyszymy o zespole Aspergera. Choć syndrom ten powszechnie kojarzony jest głównie z dziećmi, może być diagnozowany także w wieku dorosłym, zarówno u mężczyzn, jak i u kobiet. Czy zespół Aspergera i autyzm to jest to samo? Jakie są przyczyny zespołu Aspergera i jego objawy? Jak wygląda diagnoza zespołu Aspergera i na czym polega jego terapia?
Masz wątpliwości dotyczące ADHD i zmagasz się z rozpowszechnionymi mitami oraz nieporozumieniami? Zastanawiasz się, jak zdobyć wiarygodne informacje, które pomogą Ci lepiej zrozumieć siebie lub swoich bliskich? Ten artykuł jest dla Ciebie – odkryjesz tutaj, jak dorosłe osoby mogą radzić sobie z ADHD i gdzie szukać efektywnego wsparcia. Zapraszamy do lektury, która pomoże zrozumieć wszystkie niejasności.
Alkohol to jedna z najłatwiej dostępnych na całym świecie używek, powszechnie spożywana i akceptowana w większości środowisk, która jednocześnie może być śmiertelną trucizną. Kiedy możemy mówić o uzależnieniu od alkoholu? Kto jest na nie najbardziej narażony? Jakie są objawy i powikłania choroby alkoholowej? Jak wygląda leczenie alkoholizmu?