Pneumokokowe zapalenie płuc to choroba przebiegająca z wysoką gorączką, kaszlem i zaburzeniami czynności układu oddechowego. Szacuje się, że rocznie w Polsce około 60 tys. osób przechorowuje tego rodzaju zapalenie płuc. Wielu pacjentów hospitalizowanych jest z tego powodu. Jakie są charakterystyczne objawy zapalenia płuc wywołanego przez pneumokoki? W jaki sposób leczy się zapalenie płuc spowodowane zakażeniem pneumokokami? Odpowiadamy!
Zapalenie płuc to stan zapalny, który może mieć różne rodzaje, zależnie od czynnika sprawczego i sposobu jego wystąpienia. Wyróżnia się kilka głównych rodzajów zapalenia płuc:
Pneumokoki, z łac. Streptococcus pneumoniae, to bakterie gram-dodatnie zaliczane do grupy paciorkowców. Mają ziarenkowaty kształt i często układają się w pary, dlatego nazywa się je również dwoinkami.
Bakteria – pneumokoki – a raczej bakterie, bo istnieje aż 90 odmian pneumokoków, bytuje w śluzówce górnych dróg oddechowych. Mówi się, że nawet do 40% dzieci i około 10% dorosłych jest nosicielami pneumokoków. O ile u osób po 18. roku życia nie stanowią poważnego zagrożenia, o tyle dla dzieci do 5. roku życia są po prostu niebezpieczne.
Pneumokokowe zapalenie płuc wywołuje dwoinka zapalenia płuc (łac. Streptoococcus pneumoniae). Do zakażenia dochodzi albo drogą powietrzno-kropelkową nawet podczas rozmowy z osobą chorą, albo w wyniku zachłyśnięcia się wydzieliną z jamy ustnej – w przypadku nosicielstwa.
Trzeba pamiętać, że pneumokoki wywołują również inne choroby takie jak:
Wyróżnia się kilka czynników wpływających na zwiększone ryzyko zachorowania. Są to przede wszystkim:
Jakie są typowe objawy zapalenia płuc wywołanego przez pneumokoki? Podstawowym objawem jest wysoka gorączka powyżej 38 stopni Celsjusza. Dodatkowo u pacjentów obserwuje się, m.in.:
Pneumokoki, jak już wspominano, są najbardziej niebezpieczne dla dzieci poniżej 5. roku życia – szczególnie dla tych między 2 miesiącem a 2 rokiem życia. Dlaczego? Ponieważ właśnie u tej grupy wiekowej i osób po 65. roku życia obserwuje się najcięższy przebieg zapalenia płuc pneumokokowego. W przypadku podejrzenia pneumokokowego zapalenia płuc u dziecka konieczna jest szybka diagnoza i leczenie. Wczesna interwencja farmakologiczna, zwykle za pomocą antybiotyków, jest istotna w celu zwalczania infekcji i minimalizacji ryzyka powikłań.
Rozpoznanie zapalenia płuc wywołanego przez pneumokoki polega przede wszystkim na przeprowadzeniu szczegółowego wywiadu medycznego, a następnie badaniu pacjenta. Rozpoznanie opiera się na charakterystycznych objawach zgłaszanych przez pacjenta, analizie osłuchiwania płuc w określonym miejscu oraz ocenie obrazu płuc na zdjęciu rentgenowskim klatki piersiowej.
W wyniku dodatkowych badań krwi zleconych przez lekarza często stwierdza się podwyższone wartości wskaźników zapalenia, takich jak OB (wskaźnik odczynu zapalnego), CRP (białko C-reaktywne) lub leukocytoza (zwiększona liczba białych krwinek). Czasami zleca się również badanie bakteriologiczne – wyhodowanie bakterii z krwi lub wydzieliny z dróg oddechowych.
Dodatkowe badania zlecone przez lekarza mogą obejmować:
Pozostałe badania są dostosowywane do obecnych objawów. Decyzję o sposobie i miejscu dalszej diagnostyki i leczenia podejmuje lekarz. Osoby z czynnikami ryzyka i ciężkimi objawami zawsze są leczone w szpitalu.
Jak leczy się pneumokokowe zapalenie płuc? Leczenie zależy od przebiegu choroby, ale zawsze opiera się na podaniu antybiotyków – penicyliny albo amoksycyliny. Jeżeli zapalenie płuc można załagodzić w warunkach domowych, zaleca się stosowanie antybiotyków przez 7 dni lub do 3 dni po ustąpieniu gorączki. Ważne, aby pozostawać pod stałą kontrolą lekarza, to znaczy na pierwszą kontrolę zgłosić się już około 48 godzin po rozpoczęciu leczenia.
Jeśli choroba ma przebieg ciężki, konieczne jest poddanie się hospitalizacji. Wówczas antybiotyki podaje się dożylnie przez minimum 10 dni. W takiej sytuacji bardzo często przeprowadza się dodatkowe badania bakteriologiczne i stosuje rozszerzone leczenie.
Co ważne, złagodzenie objawów obserwuje się w ciągu 48 do 72 godzin, a całkowite ustąpienie około 7 do 10 dni od rozpoczęcia stosowania antybiotyków. Trzeba jednak pamiętać, że po zakończeniu leczenia powinno się skonsultować z lekarzem oraz wykonać kontrolne RTG klatki piersiowej.
Szpitalne zapalenie płuc może być spowodowane wirusami, grzybami, ale najczęstszą przyczyną jest infekcja bakteryjna. Jeśli zakażenie występuje w ciągu pierwszych 4 dni pobytu w szpitalu, najczęściej odpowiedzialne są te same bakterie, które wywołują pozaszpitalne zapalenie płuc. Należą do nich przede wszystkim:
Od 5. dnia pobytu w szpitalu dominują oporne na wiele leków szczepy tlenowych pałeczek Gram-ujemnych, takie jak Escherichia coli, Klebsiella pneumoniae, Pseudomonas aeruginosa.
Aby uniknąć zachorowania, należy przede wszystkim unikać czynnika wywołującego chorobę. Ponadto warto prowadzić zdrowy tryb życia, unikać dużych skupisk ludzi zwłaszcza w okresie jesienno-zimowym i stosować urozmaiconą dietę. U małych dzieci i osób po 65. roku życia zaleca się przeprowadzanie szczepień na pneumokoki.
Jednym z najczęstszych powikłań jest rozprzestrzenianie się infekcji na inne obszary płuc lub na inne narządy, takie jak serce czy opony mózgowe. Powikłania po pneumokokowym zapaleniu płuc mogą również obejmować:
Dlatego ważne jest odpowiednie leczenie i monitorowanie pacjenta zarówno podczas choroby, jak i po jej zakończeniu, aby zapobiec lub wcześnie wykryć ewentualne powikłania i zapewnić kompleksową opiekę medyczną.
Informacja:
Artykuły opublikowane na stronie POLMED Zdrowie, nie pełnią funkcji konsultacji medycznej ani nie wyrażają opinii specjalistów i lekarzy. Prezentowane treści stanowią ogólne wskazówki i nie mogą być traktowane jako wyznacznik przy podejmowaniu decyzji dotyczących modyfikacji diety lub terapii, nawyków lub określaniu zmiany dawkowania leków oraz innych substancji leczniczych. Przed podjęciem działań, które mogą wpłynąć na Twoje życie, zdrowie lub samopoczucie, skonsultuj się z lekarzem lub specjalistą.
Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za ewentualne konsekwencje, wynikające z wykorzystania porad i informacji zawartych na stronie, bez wcześniejszej konsultacji z profesjonalistą.
Plamki, błyski, paproszki czy muszki pojawiające się przed oczami przeważnie są zupełnie niegroźne, ale czasami mogą świadczyć o poważnej chorobie. Jakie są przyczyny występowania zmian w polu widzenia i czy da się je wyleczyć? Kiedy warto te objawy skonsultować z lekarzem?
Krztusiec to ostra, bakteryjna choroba zakaźna układu oddechowego, która charakteryzuje się między innymi napadami silnego kaszlu. Choć chorobie można zapobiegać dzięki szczepieniom, w ostatnich latach dochodzi do wyraźnego wzrostu zachorowalności, zwłaszcza wśród osób dorosłych. Wyjaśniamy. jak można zarazić się krztuścem i kto powinien poddać się szczepieniom ochronnym.
Krwotoki z nosa są powszechne – bez względu na wiek i płeć. Mogą być wynikiem urazu, lub stanu chorobowego. Jakie są inne przyczyny? Co zrobić w razie krwawienia? Kiedy krwotoki powinno się skonsultować z lekarzem?