Infolinia 24/7: 58 775 95 99 / 801 033 200
Placówki medyczne
Zapalenie zatok to choroba, którą według szacunków przynajmniej raz w życiu przechodził co trzeci Polak. Podobno nawet siedem z dziesięciu przypadków bólów głowy diagnozowanych jako migrenowe mogą być tak naprawdę objawem chorych zatok. Jakie są przyczyny zapalenia zatok przynosowych? Dlaczego symptomy mogą nawracać? Gdzie szukać pomocy?
Spis treści:
Zatoki przynosowe to powietrzne jamy znajdujące się wewnątrz kości czaszki. Wyróżnia się cztery pary zatok:
Wszystkie połączone są z jamą nosową, co pozwala na wydostawanie się wydzieliny produkowanej w zatokach przez nos oraz jednocześnie na przenikanie powietrza do wnętrza zatok i ich wentylowania.
Zapalenie zatok szczękowych, zwane również zapaleniem zatok jarzmowych, to stan zapalny, który występuje w zatokach szczękowych znajdujących się po obu stronach nosa, w okolicach policzków. Choroba ta jest często związana z zakażeniem wirusowym lub bakteryjnym oraz może wystąpić w wyniku blokady przewodów odprowadzających wydzielinę z zatok.
Zapalenie zatok czołowych jest chorobą, która może wystąpić u każdego, ale niektóre osoby są bardziej narażone na jej wystąpienie zwłaszcza osoby z krzywą przegrodą nosową lub cierpiące na polipy błony śluzowej nosa. W momencie odczuwania pierwszych objawów wskazujących na tę dolegliwość warto jak najszybciej skonsultować się z lekarzem.
Zapalenie zatok sitowych występuje rzadziej u dorosłych niż u dzieci. Chociaż przyczyny tego schorzenia są różnorodne, często wynika ono z bakteryjnego nadkażenia zgromadzonej nadmiernie wydzieliny w komórkach sitowych. Głównym patogenem odpowiedzialnym za większość infekcji tego typu jest Haemophilus influenzae B (Hib), czyli pałeczka hemofilna typu B.
Zapalenie zatoki klinowej stanowi niewielki odsetek wszystkich przypadków zapaleń zatok przynosowych, o szacowanym udziale między 2 a 3 procentami. Jest to rzadkie schorzenie, a istnieje podejrzenie, że z powodu mało specyficznych objawów, niektóre przypadki pozostają nierozpoznane. Najczęstszą przyczyną zapalenia zatoki klinowej jest rozprzestrzenienie się infekcji, która pierwotnie rozwijała się w innych zatokach przynosowych, najczęściej o charakterze wirusowym lub bakteryjnym, rzadziej grzybiczym.
Jeżeli dojdzie do zapalenia zatok w wyniku infekcji bakteryjnej, wirusowej lub grzybiczej albo w efekcie reakcji alergicznej, błona śluzowa je wyścielająca stanie się obrzęknięta. To spowoduje, że wydzielina nie będzie mogła wypływać i pacjent zacznie odczuwać ból.
W zależności od czasu trwania stanu zapalnego zatok mówi się o trzech rodzajach zapalenia zatok przynosowych:
– ostrym zapaleniu zatok przynosowych;
– podostrym zapaleniu zatok przynosowych;
– przewlekłym zapaleniu zatok przynosowych.
Ostre zapalenie zatok przynosowych zaczyna się gwałtownie i trwa do czterech tygodni.
Podostre zapalenie zatok przynosowych jest stanem pośrednim między ostrym a przewlekłym zapaleniem zatok. Charakteryzuje się nasileniem objawów, które trwają od 4 do 12 tygodni. Choroba ta występuje najczęściej po niepełnym wyzdrowieniu z ostrego zapalenia zatok lub jako nawrót po przewlekłym zapaleniu. Objawy podostrego zapalenia zatok przynosowych są podobne do tych występujących w ostrej fazie, takie jak ból głowy, uczucie napięcia w okolicach nosa i policzków, utrudniony przepływ powietrza przez nozdrza oraz obfitująca wydzielina.
Przewlekłe zapalenie zatok przynosowych objawia się różnymi powikłaniami, takimi jak polipy nosa, alergie oraz zakażenia grzybicze. Dodatkowo przyczyną tego schorzenia mogą być choroby związane z zębami, guzy w okolicach zatok oraz choroby ogólnoustrojowe, np. ziarniniakowatość z zapaleniem naczyń lub niedobory odporności. Ponadto problem z zatokami przedłuża się powyżej ośmiu tygodni lub regularnie nawraca.
Jakie są najczęstsze objawy zapalenia zatok przynosowych? Są nimi:
Czasami zapaleniu zatok towarzyszy osłabienie węchu oraz obrzęk powiek. Co istotne, silny ból głowy nasilający się przy pochylaniu lub innych aktywnościach jest charakterystycznym symptomem zapalenia zatok.
Jakie metody stosuje się w leczeniu zapalenia zatok? Najczęściej lekarze zalecają niesteroidowe leki przeciwzapalne i przeciwbólowe oraz preparaty obkurczające śluzówkę nosa i zatok. Jeżeli infekcja trwa dłużej niż dwa tygodnie, towarzyszy jej wysoka gorączka powyżej 38,5 st. Celsjusza albo obrzęk tkanek wokół oczu, wprowadza się antybiotykoterapię. W przypadku podejrzenia zakażenia grzybicznego można stosować leki przeciwgrzybicze zaś w przypadku podejrzenia tła alergicznego – glikokortykosteroidy w formie kropli do nosa.
Czasami konieczne może być leczenie chirurgiczne – wówczas w ramach endoskopowej mikrochirurgii wewnątrznosowej usuwa się zmienioną chorobowo błonę śluzową i przywraca przepływ przez zatoki.
Domowe sposoby mogą dostarczyć ulgi i pomóc złagodzić ból zatok, a także inne objawy, choć nie zastąpią one leczenia medycznego. W przypadku łagodnego ostrego zapalenia zatok przynosowych można spróbować kilku prostych metod. Inhalacje ciepłym, parującym naparem z eukaliptusa lub rumianku mogą pomóc rozluźnić zalegający śluz i ułatwić oddychanie. Regularne płukanie zatok roztworem soli morskiej pozwoli oczyścić zatoki z wydzieliny. Dodatkowo warto stosować ciepłe kompresy na okolicę nosa i policzków. Pacjenci często odczuwają dużą ulgę po inhalacjach gorącą wodą, okładach z gorącego ręcznika lub specjalnego kompresu, który można podgrzać. W trakcie leczenia trzeba pamiętać również o odpowiednim nawodnieniu i nawilżaniu śluzówki nosa.
Gdzie szukać pomocy, jeżeli kilka razy do roku odczuwa się symptomy charakterystyczne dla zapalenia zatok? W przypadku pojawienia się pierwszych objawów najlepiej zwrócić się do lekarza pierwszego kontaktu lub internisty, który zdecyduje o leczeniu. Czasami konieczne są konsultacje laryngologiczne albo alergologiczne w celu poznania przyczyny problemu.
Dlaczego zapalenie zatok może nawracać? Bywa, że stan zapalny jest efektem:
Główny problem z ustaleniem przyczyny wynika z tego, że to, co można wziąć za źródło problemu, często bywa jego następstwem. Stąd w przypadku nawracającego zapalenia zatok należy się zwrócić do internisty lub lekarza pierwszego kontaktu, który skieruje pacjenta do specjalisty. Najczęściej konieczna jest konsultacja z laryngologiem. To on w trakcie badania może ocenić stan błony śluzowej, stwierdzić obecność polipów i wydzielin, a także zlecić badania obrazowe – tu pomocna okazuje się tomografia komputerowa (TK). Jeżeli istnieje podejrzenie tła alergicznego, pacjent powinien umówić się na wizytę do alergologa i wykonać testy alergiczne.
Istnieje kilka skutecznych sposobów, które można wdrożyć w codziennym życiu w celu minimalizacji ryzyka zachorowania. Przede wszystkim, należy zadbać o utrzymanie odpowiedniej higieny nosa i dróg oddechowych, regularnie płukać nos solanką lub roztworem soli morskiej, co pomaga usunąć zanieczyszczenia i alergeny. Unikanie dymu tytoniowego oraz ekspozycji na drażniące substancje, jak również utrzymanie wilgotności powietrza w pomieszczeniach, może pomóc w zapobieganiu podrażnieniom błon śluzowych. Warto także dbać o prawidłową wentylację pomieszczeń i unikać przebywania w zatłoczonych, zamkniętych miejscach podczas sezonu infekcyjnego.
Bibliografia:
Zmiana lekarza podstawowej opieki zdrowotnej nie jest trudna, chociaż wielu pacjentów się jej obawia. Większość myśli, że to skomplikowana procedura, która wymaga kontaktu zarówno z dotychczasową przychodnią, jak i z nową. Tymczasem w dobie pandemii koronawirusa wszystko można załatwić przez internet. Jak i kiedy da się zmienić lekarza POZ?
Reumatoidalne zapalenie stawów to przewlekła postępująca choroba tkanki łącznej o podłożu autoimmunologicznym. Jej objawy nie są charakterystyczne, dlatego postawienie diagnozy bywa utrudnione. Trzeba jednak zrobić wszystko, żeby potwierdzić lub wykluczyć chorobę. Dlaczego to takie ważne? Ponieważ nieleczone RZS prowadzi do poważnych problemów nie tylko ze stawami, lecz także z innymi narządami.
Wirus RSV (ang. Respiratory Syncytial Virus) zalicza się do rodziny paramyksowirusów. Jest jednym z najczęstszych wirusów odpowiedzialnych za infekcje górnych i dolnych dróg oddechowych, w tym za rozwój ostrego zapalenia oskrzelików i zapalenia płuc. Najczęściej diagnozuje się go u niemowląt oraz małych dzieci. Dla części z nich stanowi poważne zagrożenie. W jaki sposób wykrywa się wirusa RSV i jak się go leczy? Jakie są objawy wirusa RSV? Odpowiadamy!
Alergia jest jednym z najczęściej występujących schorzeń na świecie – to choroba cywilizacyjna. Około 15 milionów ludzi w Polsce ma różnego typu alergie. Warto wykonać testy, żeby sprawdzić czy rzeczywiście jest się alergikiem.
