Infekcje mogą mieć podłoże bakteryjne, grzybicze albo wirusowe. Drobnoustroje, które wywołują choroby zakaźne, wnikają do organizmu i powodują reakcję immunologiczną, a tym samym często prowadzą do poważnych powikłań. Najczęściej obserwuje się infekcje górnych dróg oddechowych będące efektem działania wirusów. Jakie są objawy zakażeń wirusowych? Na czym polega leczenie chorób wirusowych? Odpowiadamy!
Z tego artykułu dowiesz się:
Wirus to rodzaj niewielkiego drobnoustroju niezdolnego do namnażania się poza komórkami gospodarza. Wirusy nie są zaliczane do organizmów żywych, ponieważ nie mają własnego układu metabolicznego, struktury komórkowej ani organelli. Nie mogą samodzielnie się odżywiać, rosnąć, oddychać czy się poruszać. To dosłownie cząstki materii.
Budowa wirusa jest bardzo prosta – składa się z otoczki białkowej (kapsydu) oraz materiału genetycznego (DNA lub RNA). Żeby móc istnieć i tworzyć kolejne cząsteczki wirusów, wykorzystuje komórki gospodarza, czyli w tym wypadku człowieka. Po wniknięciu do organizmu korzysta z komórek ludzkich, w efekcie czego zakłóca ich funkcjonowanie lub powoduje ich śmierć. Z tego względu wirusy porównuje się do pasożytów wewnątrzkomórkowych.
Każdy człowiek jest nosicielem wirusów, podobnie jak bakterii
Co ciekawe, według badań prowadzonych przez naukowców z Uniwersytetu Waszyngtońskiego, każdy człowiek jest nosicielem wirusów, podobnie jak bakterii. O ile wiedza o tak zwanej dobrej florze bakteryjnej to wiedza powszechna, o tyle kwestia nosicielstwa wirusów to nowość. Okazuje się, że nie zawsze wirusy wywołują silną reakcję immunologiczną, chociaż na razie nie wiadomo, dlaczego się tak dzieje i w jakim stopniu ich obecność wpływa pozytywnie lub negatywnie na organizm.
Wyróżnia się kilka rodzajów wirusów. Najpopularniejszymi z nich są:
Wirus mozaiki tytoniowej (Tobacco mosaic virus, TMV) jest jednym z najbardziej znanych wirusów roślinnych. Charakteryzuje się wyjątkowo wysoką odpornością na czynniki środowiskowe i może przetrwać w suchej postaci przez długi czas. Jest to wirus RNA, który atakuje rośliny z rodziny Solanaceae, takie jak tytoń, papryka oraz pomidory powodując charakterystyczne mozaikowe plamy na liściach.
Jakie są najpopularniejsze, najczęściej występujące choroby wirusowe? Przede wszystkim łagodne infekcje górnych dróg oddechowych, takie jak przeziębienie i grypa. Przeziębienie może wywoływać ponad 200 różnych typów wirusów zaliczanych do grup adeno-, ryno- korona- i enterowirusów. Oprócz tego najczęstsze choroby wywoływane wirusami to:
Do najpoważniejszych chorób wirusowych zalicza się wirusowe zapalenie mózgu, wirusowe zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, a także zapalenie wątroby typu B i C. Trzeba pamiętać, że wirusem jest również HIV.
Wirusowe zapalenie wątroby to stan zapalny wątroby spowodowany przez różne wirusy, głównie wirusy typu A, B, C, D i E. Każdy z tych wirusów może prowadzić do uszkodzenia wątroby, czego efektem są różne konsekwencje zdrowotne. Wirusowe zapalenie wątroby może mieć odmienny przebieg — od łagodnych i samoograniczających się infekcji po przewlekłe stany chorobowe, które mogą wywoływać poważne powikłania, takie jak marskość wątroby lub rak wątrobowokomórkowy.
Jakie objawy świadczą o infekcji wirusowej? Do podstawowych symptomów zakażenia powszechnymi wirusami z grupy ryno-, adeno- lub enterowirusów należą wykładniki reakcji zapalnej – w tym wypadku reakcji odpornościowej organizmu. Są to zazwyczaj:
W diagnostyce chorób wirusowych istotny jest rodzaj podejrzewanej choroby. W niektórych przypadkach, takich jak opryszczka wargowa, ospa czy świnka obraz kliniczny może być na tyle charakterystyczny, że często nie jest konieczne przeprowadzanie testów w celu potwierdzenia obecności konkretnego wirusa. Zazwyczaj w takich przypadkach, zwłaszcza jeśli choroba ma łagodny przebieg, od razu rozpoczyna się leczenie.
Jednak w przypadku przewlekłych chorób zakaźnych, które wymagają specjalistycznego leczenia lub charakteryzują się wysokim potencjałem zakaźnym, konieczne jest potwierdzenie diagnozy poprzez pozytywny wynik badania laboratoryjnego. Do tego typu metod należą:
Jak zatem leczy się infekcje wirusowe? Podstawowy lek na wirusy to odpoczynek. W zależności od stopnia nasilenia objawów zaleca się stosowanie preparatów przeciwbólowych, mukolitycznych lub przeciwkaszlowych oraz leków obkurczających śluzówkę nosa. Dobre efekty w zwalczaniu wirusów daje przejście na lekkostrawną dietę i dbanie o prawidłowe nawodnienie organizmu. Skuteczne okazują się również domowe sposoby na infekcje – syrop z cebuli, czosnek, sok z malin, imbir, miód oraz ekstrakt z lipy.
W niektórych przypadkach stosuje się leki antywirusowe. Te dostępne bez recepty zawierają inozynę (pradobeks inozyny), która jednocześnie hamuje namnażanie się wirusów i pobudza dodatkowo układ odpornościowy. Czasami lekarze przepisują preparaty z acyklowirem, gancyklowirem, amatadyną lub rybawiryną. Te substancje aktywne działają m.in. na wirusy opryszczki, grypy, półpaśca oraz cytomegalii.
W kontekście pandemii koronawirusa często mówi się o ozonowaniu. Niektórzy pytają wprost, czy ozonowanie zabija wirusy? W odpowiednim stężeniu ozon zabija nie tylko wirusy, lecz także bakterie, grzyby, alergeny i roztocza. Sam proces ozonowania musi być wykonany przez ściśle określony czas zależny od wielkości pomieszczenia oraz rodzaju usuwanych drobnoustrojów. Po ozonowaniu trzeba poczekać, aż dojdzie do redukcji stężenia aktywnego, czyli rozpadu ozonu na cząsteczki tlenu, żeby móc bezpiecznie korzystać z danej przestrzeni.
Istnieje kilka działań profilaktycznych, które pozwalają zapobiec chorobom wirusowym. Warto więc pamiętać o:
Bibliografia:
Zgrzytanie zębami nazywane również bruksizmem to schorzenie, które objawia się nawykowym i niekontrolowanym zaciskaniem zębów. Przyczyny bruksizmu nie zostały w sposób jednoznaczny ustalone. Wiadomo, że jest on powiązany z zaburzeniami miejscowymi okolicy układu nerwowego oraz psychicznymi. Czy można coś zrobić, żeby zapobiec zachorowaniu albo, żeby się z niego wyleczyć?