Choroby wirusowe – objawy, leczenie; jakie są rodzaje wirusów?

Powrót

Infekcje mogą mieć podłoże bakteryjne, grzybicze albo wirusowe. Drobnoustroje, które wywołują choroby zakaźne, wnikają do organizmu i powodują reakcję immunologiczną, a tym samym często prowadzą do poważnych powikłań. Najczęściej obserwuje się infekcje górnych dróg oddechowych będące efektem działania wirusów. Jakie są objawy zakażeń wirusowych? Na czym polega leczenie chorób wirusowych? Odpowiadamy!

Z tego artykułu dowiesz się:

  1. Czym jest wirus?
  2. Jak zbudowany jest wirus?
  3. Rodzaje wirusów
  4. Jakie są choroby wirusowe człowieka?
  5. Choroby wirusowe – objawy
  6. Leczenie infekcji wirusowych
  7. Jak zapobiegać chorobom wirusowym?

Czym jest wirus?

Wirus to rodzaj niewielkiego drobnoustroju niezdolnego do namnażania się poza komórkami gospodarza. Wirusy nie są zaliczane do organizmów żywych, ponieważ nie mają własnego układu metabolicznego, struktury komórkowej ani organelli. Nie mogą samodzielnie się odżywiać, rosnąć, oddychać czy się poruszać. To dosłownie cząstki materii.

Budowa wirusa

Budowa wirusa jest bardzo prosta – składa się z otoczki białkowej (kapsydu) oraz materiału genetycznego (DNA lub RNA). Żeby móc istnieć i tworzyć kolejne cząsteczki wirusów, wykorzystuje komórki gospodarza, czyli w tym wypadku człowieka. Po wniknięciu do organizmu korzysta z komórek ludzkich, w efekcie czego zakłóca ich funkcjonowanie lub powoduje ich śmierć. Z tego względu wirusy porównuje się do pasożytów wewnątrzkomórkowych.

Co ciekawe, według badań prowadzonych przez naukowców z Uniwersytetu Waszyngtońskiego, każdy człowiek jest nosicielem wirusów, podobnie jak bakterii. O ile wiedza o tak zwanej dobrej florze bakteryjnej to wiedza powszechna, o tyle kwestia nosicielstwa wirusów to nowość. Okazuje się, że nie zawsze wirusy wywołują silną reakcję immunologiczną, chociaż na razie nie wiadomo, dlaczego się tak dzieje i w jakim stopniu ich obecność wpływa pozytywnie lub negatywnie na organizm.

Rodzaje wirusów

Wyróżnia się kilka rodzajów wirusów. Najpopularniejszymi z nich są:

  • Wirus grypy — należy do rodziny wirusów RNA z rodzaju Influenzavirus. Wirusy grypy powodują sezonowe epidemie;
  • Wirus HIV — odpowiedzialny za zakażenie ludzkim układem odpornościowym. Niszczy komórki odpornościowe, prowadząc do rozwoju zespołu nabytego niedoboru odporności (AIDS);
  • Wirus brodawczaka ludzkiego (HPV) – rodzaj wirusa przenoszony drogą płciową, który może prowadzić do raka szyjki macicy;
  • Wirus opryszczki Herpes simplex virus, który powoduje opryszczkę wargową (HSV-1) oraz opryszczkę narządów płciowych (HSV-2). To są powszechne infekcje, które mogą wywoływać nawroty u zakażonych osób;
  • Wirus Ebola — należy do grupy wirusów RNA, które powodują poważne i często śmiertelne choroby u ludzi i zwierząt. Warto pamiętać, że wywołane nimi infekcje objawiają się wysoką gorączką, bólami mięśni, nudnościami i krwawieniami;
  • Wirus ospy wietrznej — znany również jako wirus Varicella-zoster, powoduje ospę wietrzną u dzieci. U dorosłych może prowadzić do półpaśca (bolesnego schorzenia skóry).

Wirusy roślinne — wirus mozaiki tytoniowej

Wirus mozaiki tytoniowej (Tobacco mosaic virus, TMV) jest jednym z najbardziej znanych wirusów roślinnych. Charakteryzuje się wyjątkowo wysoką odpornością na czynniki środowiskowe i może przetrwać w suchej postaci przez długi czas. Jest to wirus RNA, który atakuje rośliny z rodziny Solanaceae, takie jak tytoń, papryka oraz pomidory powodując charakterystyczne mozaikowe plamy na liściach.

Najczęstsze choroby wirusowe ludzi

Jakie są najpopularniejsze, najczęściej występujące choroby wirusowe? Przede wszystkim łagodne infekcje górnych dróg oddechowych, takie jak przeziębienie i grypa. Przeziębienie może wywoływać ponad 200 różnych typów wirusów zaliczanych do grup adeno-, ryno- korona- i enterowirusów. Oprócz tego najczęstsze choroby wywoływane wirusami to:

  • zapalenie gardła,
  • zapalenie krtani,
  • gorączka krwotoczna,
  • zapalenie oskrzelików,
  • ospa wietrzna,
  • zapalenie płuc,
  • choroby wysypkowe m.in. opryszczka (w tym wargowa, gardła, narządów płciowych, skóry),
  • półpasiec,
  • rumień zakaźny,
  • mononukleoza,
  • cytomegalia.

Do najpoważniejszych chorób wirusowych zalicza się wirusowe zapalenie mózgu, wirusowe zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, a także zapalenie wątroby typu B i C. Trzeba pamiętać, że wirusem jest również HIV.

Wirusowe zapalenie wątroby

Wirusowe zapalenie wątroby to stan zapalny wątroby spowodowany przez różne wirusy, głównie wirusy typu A, B, C, D i E. Każdy z tych wirusów może prowadzić do uszkodzenia wątroby, czego efektem są różne konsekwencje zdrowotne. Wirusowe zapalenie wątroby może mieć odmienny przebieg — od łagodnych i samoograniczających się infekcji po przewlekłe stany chorobowe, które mogą wywoływać poważne powikłania, takie jak marskość wątroby lub rak wątrobowokomórkowy.

Choroby wirusowe – objawy

Jakie objawy świadczą o infekcji wirusowej? Do podstawowych symptomów zakażenia powszechnymi wirusami z grupy ryno-, adeno- lub enterowirusów należą wykładniki reakcji zapalnej – w tym wypadku reakcji odpornościowej organizmu. Są to zazwyczaj:

  • osłabienie,
  • uczucie rozbicia,
  • bóle głowy,
  • bóle stawów,
  • bóle mięśni oraz gardła,
  • stan podgorączkowy,
  • katar – na początku lejący się i wodnisty, stopniowo przechodzący w gęsty o żółtawym lub zielonkawym zabarwieniu,
  • suchy kaszel,
  • zaczerwienione gardło,
  • zapalenie spojówek,
  • uczucie zatkanego nosa,
  • osłabienie apetytu.
Główne objawy infekcji wirusowych
Główne objawy infekcji wirusowych

Jak rozpoznać choroby wirusowe?

W diagnostyce chorób wirusowych istotny jest rodzaj podejrzewanej choroby. W niektórych przypadkach, takich jak opryszczka wargowa, ospa czy świnka obraz kliniczny może być na tyle charakterystyczny, że często nie jest konieczne przeprowadzanie testów w celu potwierdzenia obecności konkretnego wirusa. Zazwyczaj w takich przypadkach, zwłaszcza jeśli choroba ma łagodny przebieg, od razu rozpoczyna się leczenie.

Jednak w przypadku przewlekłych chorób zakaźnych, które wymagają specjalistycznego leczenia lub charakteryzują się wysokim potencjałem zakaźnym, konieczne jest potwierdzenie diagnozy poprzez pozytywny wynik badania laboratoryjnego. Do tego typu metod należą:

  • Metody molekularne — najbardziej czułe metody, które pozwalają na wykrycie materiału genetycznego wirusa. Wykorzystują techniki takie jak reakcja łańcuchowa polimerazy (PCR) lub sekwencjonowanie DNA. Metody te są droższe i trudniej dostępne, ale pozwalają na wykrycie nawet małych ilości wirusa oraz identyfikację konkretnego gatunku czy szczepu wirusa.
  • Hodowla wirusa — metoda polegająca na próbie namnażania wirusa w odpowiednich warunkach laboratoryjnych. Pozwala to na identyfikację i charakterystykę danego wirusa na podstawie morfologii i właściwości wzrostowych.
  • Metody serologiczne — polegające na wykrywaniu swoistych przeciwciał lub antygenów wirusa. Badanie opiera się na reakcji między antygenami wirusa a przeciwciałami obecnymi w próbce krwi lub innych płynach ustrojowych.
e-recepta

Choroby wirusowe — leczenie

Jak zatem leczy się infekcje wirusowe? Podstawowy lek na wirusy to odpoczynek. W zależności od stopnia nasilenia objawów zaleca się stosowanie preparatów przeciwbólowych, mukolitycznych lub przeciwkaszlowych oraz leków obkurczających śluzówkę nosa. Dobre efekty w zwalczaniu wirusów daje przejście na lekkostrawną dietę i dbanie o prawidłowe nawodnienie organizmu. Skuteczne okazują się również domowe sposoby na infekcje – syrop z cebuli, czosnek, sok z malin, imbir, miód oraz ekstrakt z lipy.

Leki przeciwwirusowe

W niektórych przypadkach stosuje się leki antywirusowe. Te dostępne bez recepty zawierają inozynę (pradobeks inozyny), która jednocześnie hamuje namnażanie się wirusów i pobudza dodatkowo układ odpornościowy. Czasami lekarze przepisują preparaty z acyklowirem, gancyklowirem, amatadyną lub rybawiryną. Te substancje aktywne działają m.in. na wirusy opryszczki, grypy, półpaśca oraz cytomegalii.

Choroby wirusowe — jak im zapobiegać?

Istnieje kilka działań profilaktycznych, które pozwalają zapobiec chorobom wirusowym. Warto więc pamiętać o:

  • Właściwej higienie rąk — wskazane jest regularne mycie rąk przez co najmniej 20 sekund wodą i mydłem, a także używanie środka do dezynfekcji na bazie alkoholu o zawartości co najmniej 60%;
  • Zasłanianiu ust i nosa zgiętym łokciem lub chusteczką podczas kaszlu bądź kichania;
  • Szczepieniach — jeśli są dostępne, jest wskazane regularnie poddawanie się szczepieniom przeciwko określonym wirusom;
  • Unikaniu kontaktu z osobami chorymi — najlepiej starać się unikać bliskiego kontaktu z osobami, które wykazują objawy infekcji wirusowej;
  • Regularnej dezynfekcji powierzchni, np. biurka, blatów kuchennych;
  • Unikaniu dotykania twarzy — zwłaszcza oczu, nosa i ust;
  • Wspomaganiu układu odpornościowego za pomocą preparatów, np. z inozyną — zwłaszcza u osób z obniżoną odpornością, np. małych dzieci, osób starszych.

Informacja:
Artykuły opublikowane na stronie POLMED Zdrowie, nie pełnią funkcji konsultacji medycznej ani nie wyrażają opinii specjalistów i lekarzy. Prezentowane treści stanowią ogólne wskazówki i nie mogą być traktowane jako wyznacznik przy podejmowaniu decyzji dotyczących modyfikacji diety lub terapii, nawyków lub określaniu zmiany dawkowania leków oraz innych substancji leczniczych. Przed podjęciem działań, które mogą wpłynąć na Twoje życie, zdrowie lub samopoczucie, skonsultuj się z lekarzem lub specjalistą.
Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za ewentualne konsekwencje, wynikające z wykorzystania porad i informacji zawartych na stronie, bez wcześniejszej konsultacji z profesjonalistą.


Dodano: 18/12/2020
Autor
POLMED Zdrowie
POLMED Zdrowie
Najpopularniejsze artykuły w kategorii Choroby
15/02/2021
Choroby, Profilaktyka
Mroczki przed oczami – czym są i o czym świadczą?

Plamki, błyski, paproszki czy muszki pojawiające się przed oczami przeważnie są zupełnie niegroźne, ale czasami mogą świadczyć o poważnej chorobie. Jakie są przyczyny występowania zmian w polu widzenia i czy da się je wyleczyć? Kiedy warto te objawy skonsultować z lekarzem?


19/03/2024
Choroby
Krztusiec – objawy, diagnostyka oraz leczenie; szczepienie na krztusiec 

Krztusiec to ostra, bakteryjna choroba zakaźna układu oddechowego, która charakteryzuje się między innymi napadami silnego kaszlu. Choć chorobie można zapobiegać dzięki szczepieniom, w ostatnich latach dochodzi do wyraźnego wzrostu zachorowalności, zwłaszcza wśród osób dorosłych. Wyjaśniamy. jak można zarazić się krztuścem i kto powinien poddać się szczepieniom ochronnym. 


16/05/2022
Choroby, Profilaktyka
Krwotok z nosa – przyczyny, co może oznaczać? Jak zatamować krwawienie?

Krwotoki z nosa są powszechne – bez względu na wiek i płeć. Mogą być wynikiem urazu, lub stanu chorobowego. Jakie są inne przyczyny? Co zrobić w razie krwawienia? Kiedy krwotoki powinno się skonsultować z lekarzem?


Zapoznaj się z nasza ofertą:
badania na choroby weneryczne polmed
Kup online!
Pakiet badań
Pakiet intymny – diagnostyka chorób wenerycznych
Zadbaj o swoje zdrowie intymne! Kup nasz pakiet diagnostyki chorób wenerycznych.

od 450 zł
diagnostyka prostaty polmed
Kup online!
Pakiet badań
Diagnostyka chorób prostaty
Wykonując badania zawarte w tym pakiecie sprawdzisz funkcjonowanie swoich nerek, wchodzących w skład układu moczowo-płciowego oraz prostaty. Umów wizytę w POLMED!

od 95 zł
test na endometriozę polmed
Kup online!
Badania
Test EndoRNA na endometriozę
Test umożliwiający szybką diagnostykę endometriozy. Umów badanie w POLMED!

2400 zł
Więcej usług
Potrzebujesz pomocy?
Skontaktuj się z naszymi konsultantami.
Zapytaj o ofertę
Newsletter
Kup wizytę
Portal Pacjenta Portal Pracodawcy Platforma Medycyny Pracy Panel Agentów Ubezpieczeniowych Partner medyczny
Mam konto
Zaloguj się
Nie mam konta
Zarejestruj się