Produkty na bazie oleju konopnego zdobywają coraz większą popularność — nie tylko w kuchni, ale i w kosmetyce. Szczególne zainteresowanie budzi olej z nasion konopi, który wyróżnia się bogactwem cennych składników odżywczych, a przy tym nie zawiera substancji psychoaktywnych, kojarzonych z marihuaną. Dzięki swoim właściwościom może z powodzeniem wzbogacić codzienną dietę i rutynę pielęgnacyjną.
Olej konopny jest olejem pozyskiwanym z konopi siewnej Cannabis sativa. Kontrowersje dotyczące użytkowania oleju konopnego często wynikają z tego, że innym gatunkiem konopi jest Cannabis indica nazywana też marihuaną, znaną z działania psychotropowego. Właściwości marihuany w dużej mierze są związane z wysoką zawartością tetrahydrokanabinolu (THC).
Liście konopi siewnej mają niską zawartość THC, dlatego konopie od dawna były uprawiane w innych celach niż marihuana, np. do produkcji odzieży, papieru i żywności. Liście konopi siewnej są przede wszystkim źródłem kannabidiolu (CBD). Z kolei w nasionach konopi ilości fitokannabinoidów (THC i CBD) jest śladowa lub nie ma ich wcale, za to są bogate w zdrowe tłuszcze i przeciwutleniacze. To z nasion konopi siewnej tłoczone są oleje konopne, które są dostępne w sprzedaży w postaci olejów spożywczych oraz suplementów i mogą być cennym uzupełnieniem diety.
CBD (czyli kannabidiol) to związek występujący w liściach oraz kwiatach konopi. Olej CBD i inne oleje ekstrahowane z liści i kwiatów konopi posiadają wysoką zawartość tego składnika. Dodatkowo, mogą zawierać również THC, ale w niedużej ilości, co podlega restrykcjom na terenie Europy i USA oraz nie powoduje efektu odurzającego. Oleje CBD stają się coraz bardziej popularne w medycynie w leczeniu przewlekłego bólu, padaczki i uzależnienia od opioidów. Oleje CBD stanowią bezpieczniejszą alternatywę dla marihuany medycznej, gdyż nie mają działania psychoaktywnego.
Z kolei oleje konopne z nasion konopi siewnej, w odróżnieniu od oleju CBD i oleju konopnego z liści, nie zawierają kannabidiolu (CBD) lub zawierają go w niewielkiej ilości oraz nie posiadają THC, więc można je bezpiecznie spożywać.
Właściwości kannabidiolu (CBD):
Dodatkowo, olej CBD może mieć działanie nasenne i redukujące stres. Większość powyższych właściwości CBD wymaga jednak dalszego potwierdzenia i badań, gdyż dotychczasowe dowody naukowe nie są jeszcze wystarczająco rzetelne. Za to, potwierdzone zostało korzystne działanie oczyszczonego roztworu CBD w zmniejszeniu częstotliwości napadów w zespole Draveta i zespole Lennoxa-Gastauta, które należą do ciężkich i rzadkich form padaczki.
Olej konopny jest pozyskiwany z rośliny C. sativa i w zależności od części rośliny różni się zawartością głównych składników, w tym poziomami CBD i THC. Podsumowując:
Na rynku możemy również znaleźć olejki konopne, ale nie należy ich mylić z olejem z nasion czy liści konopi. Olejki konopne nie są ekstrahowane z konopi, ale z kwiatów i liści C. indica (marihuany). Mogą więc zawierać bardzo wysokie ilości THC (nawet do ok. 80%) i w mniejszej ilości CBD (10-15%). Olejki konopne mają na celu lecznicze wykorzystanie THC.
Istnieje znacząca różnica z jakiej części rośliny wyekstrahowany został olej. Olej z nasion konopi to cenny i bezpieczny produkt, który możemy wykorzystywać w warunkach domowych w celach spożywczych i pielęgnacyjnych. Powstaje w wyniku tłoczenia nasion na zimno. Najlepszej jakości olej konopny jest nierafinowany i niefiltrowany – powinien mieć zielony kolor i delikatnie orzechowy posmak.
Olej konopny jest dostępny w sprzedaży nie tylko w postaci samego oleju spożywczego, ale również suplementów diety i kosmetyków.
Olej konopny to przede wszystkim źródło niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych (NNKT) omega-3 i omega-6, które występują w nim w bardzo korzystnej proporcji (2/3:1) i mają działanie kardioprotekcyjne. Przy wyborze oleju konopnego warto zwrócić uwagę na zawartość kwasów tłuszczowych omega-3, ponieważ w olejach dostępnych na rynku ich zawartość może być obniżona dla poprawy stabilności oleju i jego dłuższej trwałości. Z tego powodu warto zastanowić się nad zakupem oleju, który jest tłoczony na świeżo w zastępstwie oleju, który długo stoi na sklepowej półce.
Poza zdrowymi tłuszczami olej konopny jest źródłem witamin rozpuszczalnych w tłuszczach, a zwłaszcza dużych ilości witaminy E (głównie γ-tokoferole, α-tokoferole i δ-tokoferole) – nawet 60-110 mg/100 ml oleju konopnego. Poza witaminą E w oleju konopnym znajdziemy witaminę A i D. Olej konopny ma wysoką zdolność antyoksydacyjną, co wynika z dodatkowej zawartości fenoli i flawonoidów, jak kwercetyna i kwas galusowy. Olej zawiera karotenoidy (luteina, β-karoten i mniejsze ilości zeaksantyny) i sterole roślinne (β-sitosterol).
To właśnie powyższe składniki oleju konopnego, czyli zdrowe tłuszcze, witaminy i bioaktywne związki, odpowiadają za jego prozdrowotne właściwości. Dzięki nim olej konopny wspiera pracę układu sercowo-naczyniowego i może być stosowany m.in. w profilaktyce i dietoterapii chorób układu krążenia, chorób o podłożu zapalnym i w chorobach nowotworowych.
Czasami w źródłach internetowych możemy znaleźć mylne informacje, że olej konopny zawiera białko o korzystnym składzie aminokwasowym oraz znaczące ilości składników mineralnych, jak wapń, żelazo, magnez, miedź i cynk, a także witamin z grupy B. Tego typu składniki możemy znaleźć głównie w samych nasionach konopi lub mące z konopi, ale olej konopny powstaje podczas tłoczenia nasion, kiedy to oddzielany jest tłuszcz od frakcji białkowej. A więc w oleju konopnym nie znajdziemy białka i składników mineralnych (ewentualnie śladowe ilości).
Olej konopny ma korzystne właściwości dla skóry, zarówno przy spożywaniu doustnym, jak i miejscowo na skórę. Dzięki zawartości wielonienasyconych kwasów tłuszczowych, olej konopny może wspomagać leczenie stanów zapalnych skóry oraz zmian związanych z atopowym zapaleniem skóry, egzemą, łuszczycą i łojotokiem, przy bezpośrednim podawaniu na skórę. Zarówno spożywanie nasion konopi, jak i oleju konopnego, może zmniejszać podrażnienia i uczucie swędzenia w chorobach skóry. Reguluje wydzielanie sebum i nawilża skórę. Wcieranie go w paznokcie sprzyja regeneracji płytki paznokciowej.
Olej konopny można stosować też dla zdrowia włosów. Zarówno jego spożywanie, jak i wykorzystywanie w formie maski czy podczas olejowania włosów, ma cenne działanie, nawilża i regeneruje włosy, chroni przed czynnikami zewnętrznymi. Według doniesień naukowych olej konopny sprzyja wzrostowi włosów, a także zapobiega ich łamaniu się, przesuszeniu i rozdwajaniu końcówek.
Zaleca się spożywać olej konopny na surowo, może być stosowany przy przyrządzaniu posiłków zamiennie/w zastępstwie innych olejów roślinnych czy oliwy z oliwek. Olejem konopnym można skropić kanapkę, sałatkę, zupę i wykorzystywać do robienia różnego typu past na pieczywo. Olej konopny nie nadaje się do gotowania, smażenia i pieczenia – ma niską temperaturę dymienia i pod wpływem temperatury traci swoje prozdrowotne właściwości.
Olej konopny, przez działanie regulujące i nawilżające, nadaje się do codziennej pielęgnacji skóry suchej, tłustej i mieszanej. Ma działanie przeciwzapalne i może być stosowany w różnego typu problemach skórnych o podłożu zapalnym. Z tego względu jest wykorzystywany do produkcji wielu kosmetyków i preparatów pielęgnacyjnych, np. balsamów, mydeł, żelów pod prysznic, szamponów, olejków eterycznych, a nawet szminek. Można go wykorzystywać do demakijażu, bo pomaga usuwać resztki stosowanych w ciągu dnia kosmetyków. Przy użytkowaniu na skórze jest zwykle dobrze tolerowany i nie pozostawia tłustej warstwy.
Zgodnie z literaturą, olej konopny jest też wykorzystywany w przemyśle kosmetycznym do produkcji kremów przeciwsłonecznych, gdyż wykazuje zdolność do pochłaniania promieni UV oraz posiada wysoką zawartość witaminy E.
Olej konopny w postaci płynnej może być dodawany do posiłków lub spożywany bez dodatków. Jego korzystna dawka zależy od indywidualnych potrzeb organizmu, można go spożywać w ilości 1-2 łyżki dziennie i najlepiej w zastępstwie nasyconych kwasów tłuszczowych (np. masła na pieczywie).
Według doniesień naukowych, codzienne spożywanie 30 ml oleju konopnego może poprawiać stosunek stężenia cholesterolu całkowitego do stężenia cholesterolu HDL we krwi w porównaniu do spożycia oleju lnianego, jednakże badanie zostało przeprowadzone na małej liczbie osób. W innym badaniu porównano efekty spożywania 30 ml dziennie oleju konopnego i oliwy z oliwek przez 20 tygodni u osób z atopowym zapaleniem skóry (AZS). Po tym okresie, badani spożywający olej konopny zgłaszali mniejszą suchość skóry, mniejsze uczucie swędzenia i rzadsze stosowanie leków miejscowych, podczas gdy nie zaobserwowano takich zmian u osób spożywających oliwę z oliwek.
O wielu lat wiadome jest, że nie tylko całkowita zawartość tłuszczu w diecie, ale również skład spożywanych kwasów tłuszczowych może zmieniać różnorodność i liczebność mikrobioty jelitowej. Choć brakuje badań z bezpośrednim użyciem oleju konopnego to dostępne są publikacje informujące o tym, że kwasy omega-3 mogą zmniejszać stan dysbiozy jelitowej (czyli zaburzenia równowagi mikrobioty jelitowej), zmniejszać przepuszczalność jelitową, zwiększać liczebność prozdrowotnych bakterii jelitowych oraz zwiększać produkcję maślanu (tj. krótkołańcuchowego kwasu tłuszczowego (SCFA) o działaniu przeciwzapalnym).
Korzystny skład oleju konopnego może być ważnym wsparciem dla jelit, szczególnie w połączeniu z indywidualnie dopasowaną terapią probiotyczną. Odpowiednio dobrane probiotyki mogą łagodzić problemy żołądkowo-jelitowe oraz objawy alergii i wielu chorób. Celowaną probiotykoterapię można uzyskać wykonując badanie Mikrobiota jelit, które ocenia stan wskaźnikowych bakterii jelitowych, a także grzybów drożdżopodobnych i pleśniowych.
Olej konopny może być spożywany przez wszystkich – zarówno w celach profilaktycznych, jak i w dietoterapii wielu chorób. Ma przeciwzapalne i antyoksydacyjne działanie, dlatego warto jest spożywać olej konopny w chorobach układu krążenia, chorobach skóry, reumatoidalnym zapaleniu stawów i innych chorobach o podłożu zapalnym oraz w chorobach nowotworowych. Jego spożycie zaleca się zwłaszcza w zastępstwie nasyconych kwasów tłuszczowych, które znajdują się przede wszystkim w produktach pochodzenia zwierzęcego (masło, smalec, słonina, boczek, tłuste mięsa i wędliny).
Zgodnie z aktualną wiedzą, nie ma żadnych przeciwwskazań do stosowania oleju z nasion konopi. Większą ostrożność należy zachować w przypadków olejów CBD/olejów z liści konopi, które potencjalnie mogą wchodzić w interakcje z niektórymi lekami (warfaryna, leki na padaczkę) ze względu na wysoką zawartość kannabidiolu. Jednakże w przypadku olejów z nasion konopi zawartość CBD jest wręcz znikoma.
Oleje z liści i nasion konopi są legalne ze względu na znikomą ilość THC (w Polsce zawartość THC nie może przekraczać w produkcie 0,2%). Przy czym nasiona konopi nie posiadają THC w ogóle, a oleje z nich nie zawierają żadnych fitokannabinoidów ani terpenoidów – są głownie źródłem kwasów omega-3 i omega-6. Zawsze warto zwrócić uwagę na oznakowanie zawartości CBD i THC oraz jakość produktu. Produkty wytwarzane na terenie Europy podlegają większym restrykcjom i są lepiej kontrolowane pod tym kątem od olejów konopnych z USA.
Olej z nasion konopi nie ma właściwości psychoaktywnych, gdyż nasiona konopi nie zawierają THC odpowiedzialnego za takie działanie.
Olej konopny należy przechowywać w chłodnym miejscu (np. w lodówce) i z dala od światła, w ciemnej butelce.
Wśród wielu dostępnych na rynku olejów roślinnych o właściwościach wspierających zdrowie, olej konopny wyróżnia się szczególnie. Wysokiej jakości produkt może nie tylko wspomagać funkcjonowanie organizmu od wewnątrz, ale także pozytywnie wpływać na wygląd i kondycję skóry oraz włosów.
Informacja:
Artykuły opublikowane na stronie POLMED Zdrowie, nie pełnią funkcji konsultacji medycznej ani nie wyrażają opinii specjalistów i lekarzy. Prezentowane treści stanowią ogólne wskazówki i nie mogą być traktowane jako wyznacznik przy podejmowaniu decyzji dotyczących modyfikacji diety lub terapii, nawyków lub określaniu zmiany dawkowania leków oraz innych substancji leczniczych. Przed podjęciem działań, które mogą wpłynąć na Twoje życie, zdrowie lub samopoczucie, skonsultuj się z lekarzem lub specjalistą.
Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za ewentualne konsekwencje, wynikające z wykorzystania porad i informacji zawartych na stronie, bez wcześniejszej konsultacji z profesjonalistą.
Kamienie żółciowe to złogi powstające w pęcherzyku oraz przewodach żółciowych. Prowadzą one do kamicy pęcherzyka żółciowego, jednej z najczęstszych chorób przewodu pokarmowego w Europie, objawiającej się silnym, napadowym bólem określanym mianem kolki żółciowej. Kamienie które powstają w drogach żółciowych i nie przedostają się do pęcherzyka żółciowego mogą powodować rzadszą postać kamicy żółciowej – kamicę przewodową. Jak postępować w przypadku kamieni w pęcherzyku żółciowym? Czy można ich uniknąć i czy zawsze konieczna jest operacja?
Salmonelle to jedne z najbardziej znanych chorobotwórczych bakterii, głównie za sprawą wywoływanych przez nie dolegliwości żołądkowo-jelitowych. Zwłaszcza w okresie letnim często słyszymy o zatruciach pokarmowych wywołanych przez te szczepy. W Polsce świadomość społeczna w tym zakresie z roku na rok jest coraz większa.
Skład flory bakteryjnej jelit ma bardzo duże znaczenie dla ogólnego stanu organizmu. Mikrobiota — ekosystem tworzony przez bakterie w przewodzie pokarmowym ma bardzo duże znaczenie dla zdrowia człowieka. M.in. wpływa na wchłanianie witamin i minerałów, usprawnia proces trawienia, wzmacnia układ immunologiczny i polepsza nastrój. Żeby poprawić stan mikrobioty, warto sięgać po probiotyki i prebiotyki w odpowiedniej ilości. Czym różni się probiotyk od prebiotyku? Jakie są najbardziej znane szczepy probiotyczne? Odpowiadamy!