Objawy zakażenia SARS-CoV-2 utrzymują się u pacjentów zazwyczaj przez kilka do kilkunastu dni. Bez względu na to, czy przebieg choroby był zaostrzony, czy łagodny, mogą się pojawić powikłania poinfekcyjne nazywane zespołem pocovidowym. Co ważne, powikłania te obserwuje się również u osób, które przeszły koronawirusa bezobjawowo.
Pacjenci skarżą się na duszności, ograniczoną tolerancję wysiłkową, problemy ze złapaniem tchu oraz wyraźnie zmniejszoną wydolność oddechową. Oprócz powikłań związanych z układem oddechowym, wymienia się również zaburzenia rytmu serca, mgłę mózgową (trudności z koncentracją, skupieniem uwagi, pamięcią krótkotrwałą i logicznym myśleniem) oraz bóle mięśni i stawów pojawiające się nie tylko w trakcie zwiększonego wysiłku, lecz także podczas wykonywania codziennych czynności, np. sprzątania czy zakupów. Wszystkie te symptomy mogą wpływać na pogorszenie nastroju, a nawet wywoływać stres.
W przypadku pacjentów, którzy byli hospitalizowani i wymagali intubacji, obserwuje się również problemy z połykaniem płynów i pokarmów oraz z emisją głosu.
W razie wystąpienia wyżej wymienionych powikłań zaleca się samodzielną rehabilitację lub – w zależności od stanu pacjenta – przeprowadzaną w specjalistycznych ośrodkach dla ozdrowieńców. W tego typu miejscach rehabilitacja przebiega pod okiem wykwalifikowanej kadry i poprzedzona jest szeregiem badań. Żeby móc z niej skorzystać, wystarczy okazać pozytywny wynik testu na COVID-19.
Samodzielne łagodzenie duszności polega między innymi na siedzeniu lub leżeniu w odpowiednich pozycjach zmniejszających dyskomfort oddechowy, a także na kontrolowanym oddychaniu, w tym oddychaniu w tempie.
W przypadku problemów z głosem (chrapliwość lub obniżenie głośności) powinno się wykorzystywać inne formy komunikacji, np. gestykulację albo pisanie, ograniczać mówienie, robić przerwy w trakcie wypowiedzi i małymi łykami popijać wodę przez cały dzień. Sposobem na ćwiczenie głosu może być ciche nucenie, które nie nadwyręża strun głosowych.
Jeżeli u pacjentów występuje mgła mózgowa, zaleca się spokojną aktywność fizyczną przyspieszającą regenerację mózgu, trening obu półkul np. układanie puzzli, czytanie, rozwiązywanie krzyżówek lub łamigłówek numerycznych, a w razie problemów z pamięcią krótkotrwałą – robienie list albo notatek.
Osoby, które były intubowane przez dłuższy czas powinny zwrócić uwagę na sposób przyjmowania pokarmów oraz napojów. Bardzo ważne jest pozostawanie w pozycji pionowej zarówno podczas jedzenia i picia, jak i do 30 minut po zakończeniu posiłku. Najlepiej jeść częściej a mniej i nie spieszyć się, żeby zminimalizować ryzyko zadławienia.
Polacy szczęście utożsamiają przede wszystkim z udanym życiem rodzinnym. Tak wynika z przeprowadzanych co roku przez CBOS oraz przez ARC Rynek badań. To ono było najczęściej wskazywane przez respondentów. Co poza nim sprawia, że Polacy czują się szczęśliwi? Przede wszystkim zdrowie i bezpieczeństwo finansowe. Żeby czerpać radość z życia, trzeba cieszyć się dobrym zdrowiem. Nie na wszystko mamy wpływ, bo uwarunkowań genetycznych nie zmienimy, ale warunki środowiskowe i tryb życia to już jest to, nad czym mamy realną kontrolę.
