Koronawirus – objawy, zalecenia i sposoby ochrony; mutacje COVID-19

Strach przed zachorowaniem na COVID-19 jest u części osób nadal bardzo duży. Obawiają się szczególnie ci, którzy mają choroby współistniejące, zwiększające ryzyko ciężkiego przebiegu COVID-19. Notuje się kolejne mutacje wirusa, które mogą być groźniejsze, niż te poznane do tej pory. Dlaczego w ogóle wirus mutuje i co można z tym zrobić? Czy można się skutecznie ochronić przed koronawirusem? Czy grozi nam ponowna pandemia choroby?

Czym jest koronawirus?

COVID-19 zaliczany jest do chorób wirusowych układu oddechowego. Wywołuje go wirus SARS-CoV-2. Jakie objawy koronawirusa obserwuje się najczęściej? Objawy są bardzo podobne do symptomów przeziębienia – podwyższona temperatura ciała, suchy męczący kaszel, duszności, bóle mięśniowe oraz ogólne osłabienie i przemęczenie. Dodatkowo pojawia się utrata albo zmiana węchu i/lub smaku, biegunka, wysypka na ciele i w jamie ustnej – tę ostatnią nazywa się covidowym językiem, a także ból gardła. Kolejne warianty koronawirusa znacznie rzadziej niż na początku pandemii powodują utratę węchu i smaku, natomiast częściej występuje postać żołądkowo – jelitowa. Ze względu na nabytą dzięki szczepieniom i wskutek zachorowań odporność populacyjną, w kolejnych latach generalnie objawy zakażenia są coraz łagodniejsze.

Nie da się jednoznacznie określić, które z symptomów wystąpią i na ile będą nasilone. Niektórzy przechodzą koronawirusa bezobjawowo. Mówi się, że nawet połowa osób mających przeciwciała odpornościowe przeciwko COVID-19 wytworzone w wyniku przechorowania, nie zauważyła u siebie typowych objawów infekcyjnych. To właśnie ze względu na możliwy bezobjawowy przebieg tak bardzo podkreśla się konieczność zachowania norm sanitarnych. Ludzie, którzy nieświadomie są nosicielami wirusa, stanowią największe zagrożenie epidemiologiczne.

Przebieg COVID-19

Przebieg COVID-19 dzieli się na cztery etapy. Pierwszy z nich to zakażenie, czyli moment inkubacji, podczas którego wirus wnika do organizmu i zaczyna się namnażać. Namnażanie następuje w nabłonku górnych dróg oddechowych. Chory nie ma żadnych niepokojących symptomów.

Drugi etap to zaobserwowanie pierwszych objawów. Szacuje się, że następuje to około 5 do 14 dni po zakażeniu. Najczęściej pojawiają się: podwyższona gorączka, duszności i kaszel połączone z osłabieniem. Na tym etapie z bardzo dużym prawdopodobieństwem można potwierdzić rozpoznanie za pomocą testu antygenowego (wykonywanego za pomocą wymazu z nosa).

Trzeci etap to rozwój choroby. Może trwać od kilku dni do kilku tygodni w zależności od stanu pacjenta. Ostatni etap to wyzdrowienie – organizm zwalcza koronawirusa, a pacjent staje się tak zwanym ozdrowieńcem. Potwierdza to wymaz, który daje wynik negatywny.

Oznaczanie krążących we krwi przeciwciał skierowanych przeciwko koronawirusowi ma obecnie, w przeciwieństwie do początku pandemii, znikome znaczenie diagnostyczne – ponieważ większość populacji ludzkiej ma już we krwi przeciwciała wytworzone dzięki szczepieniom lub po zachorowaniu albo zachorowaniach (wielu ludzi chorowało już na COVID-19 więcej niż jeden raz).

COVID-19 z chorobami współistniejącymi

Niektóre z chorób przewlekłych wpływają negatywnie na przebieg choroby. Wśród nich wymienia się choroby serca, cukrzycę, przewlekłą obturacyjną chorobę płuc, otyłość oraz nowotwory. Jak zminimalizować ryzyko i uniknąć zachorowania na COVID-19? Przede wszystkim przyjmować kolejne dawki szczepionki oraz unikać skupisk ludzkich i stosować maseczkę ochronną na nos i usta w razie wystąpienia jakichkolwiek grypopodobnych objawów infekcyjnych (a więc na etapie, gdy jeszcze nie wiemy jaki jest charakter schorzenia).

Mutacje koronawirusa

Dlaczego wirus w ogóle mutuje i nie da się go wyeliminować? Wirusy przedostają się z jednego gospodarza na drugiego oraz wytwarzają jak największą liczbę wironów, które mają zainfekować kolejne organizmy i zaadaptować się tym samym do istniejących warunków.

Wirusy mutują zarówno z powodu błędów genetycznych powstających w trakcie replikowania materiału genetycznego wirusa w komórkach człowieka, jak i w wyniku ewolucji. Jeżeli któraś mutacja okaże się efektywna, będzie przekazywana dalej. Co istotne, najczęściej mutacje powodują, że wirusy stają się bardziej zaraźliwe – mają wyższy wskaźnik R, w wyniku którego jedna osoba może zarazić więcej ludzi oraz krótszy okres inkubacji – od zarażenia do czasu wystąpienia pierwszych objawów minie mniej czasu niż w przypadku pierwszych wykrytych wariantów. Tak właśnie stało się z koronawirusem.

Największy problem – i jednocześnie aktualna obawa – wynikający z mutowania wirusa, to możliwość pojawienia się wariantu, który będzie całkowicie odporny na dostępne szczepionki.

Konsultacja merytoryczna: lek. Ireneusz Markowski
Dyrektor Medyczny POLMED

Informacja:
Artykuły opublikowane na stronie POLMED Zdrowie, nie pełnią funkcji konsultacji medycznej ani nie wyrażają opinii specjalistów i lekarzy. Prezentowane treści stanowią ogólne wskazówki i nie mogą być traktowane jako wyznacznik przy podejmowaniu decyzji dotyczących modyfikacji diety lub terapii, nawyków lub określaniu zmiany dawkowania leków oraz innych substancji leczniczych. Przed podjęciem działań, które mogą wpłynąć na Twoje życie, zdrowie lub samopoczucie, skonsultuj się z lekarzem lub specjalistą.
Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za ewentualne konsekwencje, wynikające z wykorzystania porad i informacji zawartych na stronie, bez wcześniejszej konsultacji z profesjonalistą.