Woda gazowana to jeden z napojów, wokół którego narosło wiele mitów – w większości szkodliwych. Jaka jest prawda na jej temat? Czy gazowana woda jest zdrowa? A może należy jej unikać? Jaki wpływ na nasz organizm wykazuje woda gazowana i czy są osoby, które nie powinny jej pić? Poznaj fakty na ten temat!
Dlaczego trzeba pić wodę?
Woda to jeden z najważniejszych składników naszego organizmu, stanowiący około 60-65% masy ciała dorosłego człowieka. Codziennie tracimy około 2,5 litra wody, dlatego tak ważne jest jej regularne picie. Odpowiednie nawodnienie ma na celu nie tylko zaspokoić nasze pragnienie. Zbyt małe lub zbyt duże spożycie wody, jest szkodliwe dla człowieka.
Jakie funkcje pełni woda w naszym organizmie? W zbilansowanych ilościach, substancja ta:
- odpowiada za nawodnienie, a dzięki temu zapewnia odpowiednią gęstość krwi,
- wspomaga transport, rozpuszczanie i wchłanianie substancji odżywczych,
- bierze udział w regulacji procesów metabolicznych,
- umożliwia usuwanie toksyn z organizmu,
- reguluje temperaturę ciała,
- zapobiega nadmiernemu zmęczeniu,
- pomaga zachować właściwą elastyczność skóry,
- wspiera pamięć i koncentrację,
- wspomaga prawidłową pracę nerek,
- zmniejsza ryzyko udaru lub zawału serca.
Rodzaje wody butelkowanej
Jeżeli chodzi o wody butelkowane, w sklepach dostępne są:
- wody naturalne źródlane, zawierające mniej niż 1000 mg składników mineralnych w litrze,
- wody mineralne z naturalnego źródła, zawierające co najmniej 1000 mg składników mineralnych w litrze,
- wody stołowe (są to wody źródlane, wzbogacone o sole mineralne albo wody źródlane z dodatkiem naturalnej wody mineralnej lub filtrowanej wodociągowej),
- naturalne wody lecznicze – zawierające więcej niż 1000 mg składników mineralnych w litrze i co najmniej jeden składnik leczniczy w odpowiednim stężeniu.
Ze względu na zawartość składników mineralnych, wody butelkowane możemy podzielić na:
- niskozmineralizowane (50-500 mg/dm3),
- średniozmineralizowane (500-1500 mg/dm3),
- wysokozmineralizowane (>1500 mg/dm3).
Warto wiedzieć, że wody wysokozmineralizowane nie powinny być głównym źródłem nawodnienia organizmu. Nadmiar minerałów jest szkodliwy dla zdrowia.
Woda gazowana – jak powstaje?
Woda gazowana to napój znany już od XVIII wieku. Jest to nic innego, jak woda nasycona dwutlenkiem węgla. Występuje on w wodzie naturalnie lub jest dodawany pod ciśnieniem.
Rodzaje wody gazowanej
Ze względu na zawartość dwutlenku węgla, wody gazowane możemy podzielić na:
- wody niskonasycone (<1500 mg/l CO2),
- wody średnionasycone (1500-4000 mg/l CO2),
- wody wysokonasycone (>4000 mg/l CO2).
Biorąc pod uwagę pochodzenie dwutlenku węgla, wyróżniamy:
- naturalne źródlane wody gazowane – woda w butelce ma takie samo nasycenie dwutlenkiem węgla co ujęcie, z którego pochodzi,
- naturalne źródlane wody mineralne wzbogacone CO2 – zawartość składników mineralnych i rozpuszczonego w niej dwutlenku węgla jest wyższa niż w wodzie ze źródła,
- wody gazowane nasycone CO2 – to wody, które zostały dodatkowo nasycone dwutlenkiem węgla przed umieszczeniem ich w butelkach.
Gazowana woda mineralna dostępna w naszych sklepach najczęściej jest średnio nasycona.
Jakie zalety ma woda butelkowana?
Choć wydawać by się mogło, że woda butelkowana nie ma żadnych wartości odżywczych, fakty są zupełnie inne. Co prawda sama w sobie nie dostarcza kalorii, ale obfituje w cenne składniki mineralne, takie jak:
- potas,
- sód,
- wapń,
- żelazo,
- magnez.
Jeżeli chodzi o wpływ na nasze zdrowie, woda gazowana i niegazowana nie różnią się znacząco od siebie. Odpowiadając więc na pytanie, czy woda gazowana jest zdrowa?, mówimy: tak.
Oto kilka powodów, dla których warto sięgnąć po wodę gazowaną:
- Odczucie orzeźwienia – sięgając po wodę gazowaną, możemy często wyczuć jej delikatnie kwaskowaty posmak (związany z obecnością gazu, ta sama woda niegazowana nie ma smaku). Co więcej, bąbelki, które pobudzają nasze kubki smakowe sprawiają, że woda gazowana szybciej gasi pragnienie.
- Odczucie sytości – nasycenie wody dwutlenkiem węgla sprawia, że zapewnia ona zdecydowanie większe uczucie sytości niż wypicie wody niegazowanej. Zaleca się więc, by po wodę gazowaną sięgały osoby, borykające się z nadwagą lub otyłością (oczywiście pod warunkiem, że nie jest to woda ze słodkimi dodatkami).
- Wsparcie funkcjonowania układu moczowego – podobnie jak woda niegazowana, tak i woda z dwutlenkiem węgla wspiera prawidłową pracę nerek i ułatwia eliminację szkodliwych produktów przemiany materii z naszego organizmu.
Mity na temat wody gazowanej
Wokół wody gazowanej narosło sporo nieprawdziwych przekonań. Taka sytuacja sprawia, że wiele osób niepotrzebnie unika jej spożywania, wątpiąc w to, czy woda gazowana jest zdrowa. Oto najpopularniejsze mity, dotyczące wody gazowanej:
- Woda gazowana szkodzi zębom – nie ma dowodów naukowych na to, że w wyniku zwiększonej zawartości dwutlenku węgla woda gazowana może zwiększać erozję szkliwa. Co prawda obecny w niej kwas węglowy może reagować ze szkliwem zębów, jednak w porównaniu z napojami gazowanymi zawierającymi cukier, czy nawet sokami naturalnymi, jego wpływ na kondycję szkliwa jest znikomy.
- Woda gazowana zwiększa łamliwość kości – jednym z częściej powtarzanych mitów na temat wody gazowanej jest stwierdzenie, że zwiększa ona ryzyko osteoporozy. Nie ma ono jednak potwierdzenia w badaniach naukowych, w związku z czym, nawet osoby, zmagające się z niską gęstością mineralną kości mogą sięgać po wodę gazowaną. Wyjątkiem jest nadmierne picie niskiej jakości wody – wypłukuje ona bowiem z organizmu związki mineralne.
- Woda gazowana uszkadza przewód pokarmowy – dwutlenek węgla, znajdujący się w wodzie gazowanej, tylko w niewielkim stopniu dociera do żołądka - zdecydowana jego większość ulatnia się bowiem po otwarciu butelki. Dwutlenek węgla, przekształcony w przewodzie pokarmowym w wodorowęglan, może minimalnie zwiększać skłonność do odbijania. Wzdęcia, na które skarżą się niektórzy przeciwnicy wody gazowanej, wynikają głównie z faktu, iż spożywana jest ona szybko i w dużych ilościach, co sprzyja jednoczesnemu połykaniu dużych ilości powietrza.
Kto nie powinien pić wody gazowanej?
Choć woda gazowana jest zdrowa, nie każdy może ją pić. Dla kogo woda z dwutlenkiem węgla jest niewskazana? Unikaj jej, jeśli cierpisz na:
- choroby gardła,
- choroby krtani,
- POChP (przewlekłą obturacyjną chorobę płuc),
- refluks żołądkowo – przełykowy,
- nadżerki górnego odcinka przewodu pokarmowego,
- zespół jelita drażliwego,
- wrzody żołądka i dwunastnicy,
- skłonność do wzdęć lub nadmierne gazy.
Warto pamiętać o tym, że picie wody gazowanej lub niegazowanej wysokosodowej niewskazane jest także dla osób, cierpiących na nadciśnienie tętnicze.
Woda gazowana i niegazowana – czym się różnią?
Woda gazowana i woda niegazowana różnią się wyłącznie poziomem nasycenia dwutlenkiem węgla. Ponadto, picie wody ułatwia oczyszczanie światła jelit z resztek pokarmowych. To czy wybierzemy wodę gazowaną, czy niegazowaną zależy tak naprawdę tylko i wyłącznie od naszych osobistych preferencji, a poza wymienionymi wyżej przypadkami, w których jest niewskazana, nie ma większego wpływu na nasze zdrowie.
Bibliografia:
- Salomon A., Regulska – Ilow B. Polskie butelkowane wody mineralne i lecznicze – charakterystyka i zastosowanie. Bromat. Chem. Toksykol. 2013; 1: 53 – 65.
- Is Sparkling Water Good or Bad For You?, https://www.summithealth.com/sites/default/files/2021-01/The%20Healthy_Dr.%20Soman%20Mandal.pdf
- Krefting Jessica, Seltzer or Sparkling Water: An Alternative to Flat Water, Journal of Renal Nutrition, ISSN: 1051-2276, Vol: 28, Issue: 5, Page: e33-e35.