Suplementy zdrowotne można kupić nie tylko w aptekach, lecz także w sklepach ze zdrową żywnością, w drogeriach, a nawet w supermarketach. Wybór różnorodnych kapsułek, tabletek i drażetek, które mają działać na odporność, ułatwiać odchudzanie albo oczyszczać organizm z toksyn, jest naprawdę ogromny. Co należy wiedzieć o suplementach, zanim się po nie sięgnie? Czym różnią się suplementy od leków? I jak wybrać wartościowy preparat, który rzeczywiście będzie uzupełnieniem codziennej diety?
To środki spożywcze – skoncentrowane źródła witamin i minerałów lub innych substancji odżywczych – które mają uzupełniać normalną dietę. Słowo uzupełniać jest tutaj kluczowe. Wprowadza się je do obrotu w formie kapsułek, drażetek, tabletek, saszetek, ampułek z płynem albo butelek z kroplomierzem umożliwiających właściwe dawkowanie. Co ważne, nie są to produkty lecznicze i nie powinny być z nimi mylone. Sprzedawanie ich na terytorium Polski wymaga powiadomienia Głównego Inspektoratu Sanitarnego oraz spełnienia wymagań dotyczących składu i sposobu oznakowania preparatu. Chodzi m.in. o maksymalną zawartość witamin i minerałów w dziennej porcji suplementu, a także o podkreślenie na etykiecie, że to faktycznie suplement, który nie może być stosowany jako substytut zróżnicowanej diety.
W związku z tym, że zdecydowania większość Polaków na stałe przyjmuje suplementy diety, warto wiedzieć, czym się kierować przy wyborze konkretnych preparatów.
Jak dzieli się suplementy zdrowotne? Podstawowy podział obejmuje suplementy syntetyczne, czyli te otrzymywane na drodze syntezy chemicznej – przeważnie tańsze, ale i mniej skuteczne oraz suplementy naturalne, czyli pozyskiwane z ziół, warzyw, owoców lub minerałów – nieco droższe i o większej skuteczności.
Ze względu na skład wyróżnia się suplementy: witaminowe i mineralne, ze składnikami pochodzenia roślinnego, z NNKT, czyli z nienasyconymi kwasami tłuszczowymi, z enzymami, aminokwasami, błonnikiem pokarmowym i/lub probiotykami. W zależności od sposobu działania mówi się również o suplementach wspomagających pracę układu immunologicznego, pokarmowego, krwionośnego, ruchu, wpływających na koncentrację, spadek masy ciała czy wzrok, a także wzmacniających włosy, skórę i paznokcie.
Podkreślmy tutaj, że wbrew obiegowym opiniom suplementy nie są niczym niewłaściwym – wręcz przeciwnie, czasami to jedyne wyjście. Tak jest np. w przypadku kobiet w ciąży lub karmiących piersią, którym zaleca się uzupełnianie diety o konkretne witaminy, minerały i składniki odżywcze niedostępne lub dostępne w ograniczonej ilości w formie preparatów o statusie leków.
Na co zwracać uwagę, szukając suplementu diety? Przede wszystkim na źródło pochodzenia preparatu. Najbezpieczniej kupować suplementy w aptekach. Mogą to być zarówno punkty stacjonarne, jak i sprawdzone, działające legalnie apteki internetowe, które często oferują dużo niższe ceny. Nie warto ryzykować, nabywając preparaty w nieznanych sklepach internetowych albo na stoiskach w centrach handlowych.
Przed zastosowaniem jakiegokolwiek suplementu warto skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą. To szczególnie istotne wtedy, gdy na stałe przyjmuje się leki – mogą one bowiem wchodzić w reakcje ze składnikami suplementów, co stanowi potencjalne niebezpieczeństwo.
Dodatkowo, jeżeli ma się alergie np. na laktozę, nie toleruje się glutenu lub zaobserwowało się u siebie reakcję uczuleniową na jakikolwiek składnik występujący w lekach albo suplementach diety, należy dokładnie sprawdzić skład preparatu, który chce się kupić.
Podkreślmy jeszcze raz, że suplement diety to nie lek. Czym różnią się od siebie te dwa rodzaje preparatów? Suplementy mają uzupełniać codzienną dietę, zaś leki to produkty medyczne, które pomagają zwalczyć objawy i przyczyny chorób, utrzymać zdrowie lub chronić organizm przed nawrotem symptomów. Suplementy można przyjmować bez konsultacji z lekarzem, chociaż jest ona zalecana, a leki wyłącznie po konsultacji. Dodatkowo różnicuje je sposób produkcji – suplementy wytwarza się z surowców jakości spożywczej, a leki z farmaceutycznej. Co ważne, leki bez względu na to, czy syntetyczne, czy roślinne, podlegają procesowi rejestracji i dopuszczenia do obrotu przez Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych razem z informacją o przeciwwskazaniach i możliwości wystąpienia działań niepożądanych. Dla porównania suplementy, jak wspomniano wcześniej, wymagają jedynie powiadomienia GIS-u.
Tak, trzeba tylko robić to z głową, uwzględniając potrzeby swojego organizmu, kupując preparaty ze sprawdzonych źródeł i pamiętając przy tym, że podstawą w dbaniu o zdrowie jest odpowiednia dieta.