Choroby oczu – najczęściej występujące, pierwsze objawy chorób oczu, których nie wolno lekceważyć

Powrót

Choroby oczu mogą być spowodowane zarówno zakażeniami wirusowymi lub bakteryjnymi, jak i schorzeniami przewlekłymi albo starzeniem się organizmu. Najczęściej wpływają na nieprawidłowe widzenie, a w niektórych przypadkach nawet na utratę wzroku. Jakie są najczęstsze choroby oczu? Kiedy powinno się zgłosić do okulisty? Których objawów nie należy lekceważyć? Odpowiadamy!

Spis treści:

Co ma wpływ na występowanie chorób oczu?

Oko ze względu na swoją budowę i funkcje jest stale narażone na wpływ czynników zewnętrznych. Bywa przeciążone np. ze względu na długotrwałą pracę przy komputerze, nieodpowiednio nawilżone oraz łatwo ulega urazom. Oprócz tego zdarza się, że w wyniku zakażeń bakteryjnych, wirusowych, schorzeń przewlekłych czy starzenia się organizmu choruje i nie może działać prawidłowo. Do chorób oczu zalicza się wszystkie problemy, które dotyczą gałki ocznej – m.in. rogówki, siatkówki, soczewki, a także nerwu wzrokowego, spojówki i struktur otaczających oko – powiek.

Co ma wpływ na występowanie chorób oczu?
Co ma wpływ na występowanie chorób oczu?

Choroby oczu – objawy

Choroby oczu mogą manifestować się różnymi objawami, które mogą wskazywać na konkretne schorzenia:

  • zmęczenie i suchość oczu,
  • zaczerwienienie oczu,
  • pieczenie oczu,
  • zawężenie pola widzenia,
  • podwyższone ciśnienie śródgałkowe,
  • nadwrażliwość na światło,
  • nadmierne łzawienie,
  • upośledzenie widzenia nocnego,
  • ból oka,
  • bóle głowy,
  • zamglone widzenie.

Pojawienie się tego typu objawów należy skonsultować z lekarzem okulistą.

Jakie są najczęstsze choroby oczu?

Najczęstszymi chorobami oczu są:

  • jaskra;
  • zaćma;
  • odwarstwienie siatkówki;
  • stany zapalne, np. zapalenie spojówek;
  • zwyrodnienie plamki żółtej;
  • zespół suchego oka;
  • retinopatia cukrzycowa.
Najczęstsze choroby oczu
Najczęstsze choroby oczu

Jaskra

Jedną z najpowszechniejszych chorób oczu jest jaskra. Szacuje się, że cierpi na nią ponad 70 milionów ludzi na całym świecie, z czego kilka milionów z powodu tego schorzenia staje się niewidomych. Jaskra polega na postępującym zaniku nerwu wzrokowego – tak zwanej neuropatii jaskrowej. Zmiany zanikowe są nieodwracalne i bez leczenia postępują, doprowadzając do całkowitej utraty wzroku. Nie znamy dokładnych przyczyn tego schorzenia. Za czynniki ryzyka uznaje się wiek, predyspozycje genetyczne, krótkowzroczność, wysokie ciśnienie w oku oraz zaburzenia gospodarki tłuszczowej.

Pacjenci na początku często nie odczuwają żadnych objawów, z czasem stopniowo pogarsza im się wzrok, dostrzegają świetliste obręcze wokół źródeł światła i zawęża się ich pole widzenia.

Leczenie jaskry polega przede wszystkim na farmakoterapii – podawaniu kropli do oczu. W niektórych przypadkach konieczna jest laseroterapia albo interwencja chirurgiczna w celu zatrzymania postępów choroby.

Jaskra
Jaskra

Zaćma

Zaćma nazywana inaczej kataraktą to choroba oczu prowadząca do zmętnienia soczewki. Polega na powstawaniu na powierzchni soczewki plamek albo zmętniałych obszarów, które utrudniają przedostawanie się promieni świetlnych do siatkówki. W efekcie pacjent chorujący na zaćmę widzi coraz gorzej, a ostatecznie całkowicie traci wzrok.

Szacuje się, że na całym świecie na zaćmę cierpi około 20 milionów ludzi. Wśród czynników rozwoju choroby wymienia się wiek, cukrzycę, zaburzenia metaboliczne, krótkowzroczność, urazy oka, stany zapalne, a także długotrwałe przyjmowanie niektórych leków.

Leczenie zaćmy podobnie jak jaskry skupia się na podawaniu kropli do oczu. U niektórych pacjentów przeprowadza się również zabiegi chirurgiczne.

zaćma
Zaćma

Odwarstwienie siatkówki

Groźne, bo prowadzące nawet do utraty wzroku jest również odwarstwienie siatkówki. Siatkówka to struktura zawierająca fotoreceptory. Jeżeli oddziela się od oka, chory może zauważyć przebłyski, zamglenia, ciemniejsze punkty, męty w oku i stopniowe zmniejszenie się pola widzenia. Zdarza się jednak, że stopniowe odwarstwienie przebiega bezobjawowo.

Czynnikami ryzyka odwarstwienia siatkówki są wiek, zapalenia siatkówki, duża krótkowzroczność powyżej -6D, choroby zwyrodnieniowe siatkówki, zespoły wysiękowe oraz urazy głowy i oka. Zauważono również zwiększone ryzyko występowania odwarstwienia u osób, u których na to schorzenie chorowali członkowie rodziny np. rodzice czy dziadkowie.

Leczenie odwarstwienia jest możliwe wyłącznie laserowo lub operacyjnie. Im szybciej podejmie się działania, tym większa szansa na zachowanie pełnego widzenia.

Odwarstwienie siatkówki
Odwarstwienie siatkówki

Stany zapalne

Bardzo często występującymi chorobami oczu są również stany zapalne spojówek, rogówki, twardówki, tęczówki, a nawet nerwu wzrokowego. Większość z nich wywołują wirusy, bakterie lub alergeny, niektóre towarzyszą stanom obniżonej odporności, chorobom autoimmunologicznym albo ogólnoustrojowym. W zależności od tego, którą strukturę obejmuje stan zapalny, chory może odczuwać m.in. ból, pieczenie, swędzenie, uczucie ciała obcego, światłowstręt czy obniżenie ostrości widzenia.

Leczenie stanów zapalnych zazwyczaj wymaga stosowania preparatów farmakologicznych podawanych albo bezpośrednio do oka, albo doustnie.

Stany zapalne oczu
Stany zapalne oczu

Zwyrodnienie plamki żółtej (AMD)

Zwyrodnienie plamki żółtej (AMD), znane również jako zwyrodnienie plamki środkowej, jest jednym z głównych przyczyn utraty wzroku u osób starszych. Choroba rozwija się stopniowo i często jest związana z wiekiem, jednak na jej rozwój mogą mieć wpływ również czynniki genetyczne oraz środowiskowe. W AMD dochodzi do wystąpienia zmian degeneracyjnych w komórkach siatkówki, które prowadzą do uszkodzenia tkanek i tworzenia tzw. zanikowych lub wysiękowych zmian. Pacjenci cierpiący na AMD skarżą się na pogorszenie ostrości wzroku, zniekształcenie widzenia centralnego i trudności w rozróżnianiu kolorów.

Pomimo braku znanych leków na AMD, istnieją metody leczenia, takie jak terapia fotodynamiczna i iniekcje doszklistowe, które mogą spowolnić postęp choroby.

Zespół suchego oka

Zespół suchego oka jest powszechnym schorzeniem oczu, które dotyka miliony ludzi na całym świecie. Polega on na braku lub niewystarczającej produkcji łez, co prowadzi do nieprawidłowego nawilżenia oka. Zespół suchego oka może być spowodowany różnymi czynnikami, takimi jak wiek, środowisko, zbyt długie patrzenie w ekrany komputerów i urządzeń mobilnych, jak również stosowanie niektórych leków. Objawy zespołu suchego oka obejmują uczucie suchości, pieczenie, zaczerwienienie, podrażnienie, nadwrażliwość na światło oraz pogorszenie widzenia.

Leczenie zespołu suchego oka ma na celu łagodzenie objawów poprzez nawilżanie oka sztucznymi łzami, stosowanie kropli nawilżających, unikanie czynników drażniących i zastosowanie odpowiednich zmian w stylu życia.

Retinopatia cukrzycowa

Retinopatia cukrzycowa jest poważnym powikłaniem występującym u osób z cukrzycą. Jest to stan, w którym długotrwałe podwyższone poziomy cukru we krwi prowadzą do uszkodzenia naczyń krwionośnych w siatkówce oka. Retinopatia cukrzycowa może prowadzić do utraty wzroku, jeśli nie jest odpowiednio leczona. Istnieją dwa główne typy retinopatii cukrzycowej:

  • nieproliferacyjna (wczesna faza),
  • proliferacyjna (zaawansowana faza).

Leczenie retinopatii cukrzycowej może obejmować kontrolę poziomu cukru we krwi, przyjmowanie odpowiednich leków, laseroterapię lub interwencję chirurgiczną — w zależności od stopnia zaawansowania choroby.

Kiedy udać się do okulisty?

Kiedy powinno się zapisać na wizytę do okulisty? Zawsze wtedy, gdy zauważa się jakiekolwiek niepokojące objawy. Jeżeli pacjent widzi coraz gorzej, pole widzenia staje się węższe, ma wrażenie błysków lub mętów pływających przed oczami, nie powinien zwlekać z konsultacją. Wskazaniem do pilnej wizyty są także wszystkie urazy oczu, stany zapalne oraz nagłe problemy wpływające na jakość wzroku.

W przypadku chorób takich jak zaćma, jaskra czy odwarstwienie siatkówki szybka diagnoza ma bardzo duże znaczenie, dlatego warto przynajmniej raz do roku pamiętać o profilaktycznych konsultacjach okulistycznych.

Jak dbać o wzrok?

Warto pamiętać o kilku ważnych nawykach, aby zadbać o oczy i wzrok:

  • Regularne nawilżanie oczu — zaleca się stosowanie kropli do oczu o działaniu długotrwale nawilżającym. Tego typu preparaty można aplikować 3-5 razy na dobę. Warto mieć je w zasięgu ręki, np. w torebce.
  • Przerwy i ćwiczenia dla oczu podczas pracy przy komputerze — warto zapewnić regularne przerwy i poświęcić czas na odpoczynek dla oczu.
  • Regularne badanie wzroku — zaleca się jego przeprowadzanie co najmniej raz na pół roku. Dzięki temu można monitorować stan oczu oraz wykrywać ewentualne zmiany na wczesnym etapie.
  • Ochrona przed czynnikami zewnętrznymi — w przypadku ekspozycji na słońce, wiatr, pył i smog, najlepiej nosić okulary przeciwsłoneczne z filtrem UV.
  • Pielęgnacja i dieta — ważne jest unikanie kosmetyków, które mogą drażnić oczy. Ponadto istotnym elementem jest dieta — powinna być zróżnicowana i zawierać pokarmy bogate w witaminy A, C, E, cynk i magnez.

Bibliografia:

  1. Dzięgielewski K., Dzięgielewska M., Choroby oczu ludzi starszych a ich jakość życia, https://repozytorium.uwb.edu.pl/jspui/bitstream/11320/11856/1/M_Dziegielewska_K_Dziegielewski_Choroby_oczu_ludzi_starych.pdf [dostęp online: 12.07.2023]
  2. Dybała E., Dybała-Przygrodzka I., Aghadi A., Cuber I., Białowąs E., Mazurek M., Dry eye syndrome — vicious circle mechanism of disease. Journal of Education, Health and Sport. 2023;13(3):207– 216. eISSN 2391-8306. https://apcz.umk.pl/JEHS/article/download/41778/34708/105655 [dostęp online: 12.07.2023]
  3. Zhang J, Tuo J, Wang Z, Zhu A, Machalińska A, Long Q. Pathogenesis of Common Ocular Diseases. J Ophthalmol. 2015;2015:734527. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4736228/ [dostęp online: 12.07.2023]
  4. Schuster AK, Erb C, Hoffmann EM, Dietlein T, Pfeiffer N. The Diagnosis and Treatment of Glaucoma. Dtsch Arztebl Int. 2020 Mar 27;117(13):225-234. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7196841/ [dostęp online: 12.07.2023]
  5. Lesiewicz L., Jak dbać o oczy? – 5 dobrych nawyków, https://www.mojeoczy.pl/jak-dbac-o-oczy/jak-dbac-o-oczy-5-dobrych-nawykow [dostęp online: 12.07.2023]

Dodano: 20/05/2022
Autor
POLMED Zdrowie
POLMED Zdrowie
Najpopularniejsze artykuły w kategorii Badania
17/02/2022
Badania, Choroby
Reumatoidalne zapalenie stawów – jak rozpoznać wczesne objawy choroby? Leczenie RZS

Reumatoidalne zapalenie stawów to przewlekła postępująca choroba tkanki łącznej o podłożu autoimmunologicznym. Jej objawy nie są charakterystyczne, dlatego postawienie diagnozy bywa utrudnione. Trzeba jednak zrobić wszystko, żeby potwierdzić lub wykluczyć chorobę. Dlaczego to takie ważne? Ponieważ nieleczone RZS prowadzi do poważnych problemów nie tylko ze stawami, lecz także z innymi narządami.


19/12/2022
Badania, Choroby, Dieta
Wrzody żołądka i dwunastnicy – objawy, diagnostyka, leczenie

Wrzody żołądka i dwunastnicy to najczęstszą choroba przewodu pokarmowego. Wrzody są to ubytki w błonie śluzowej, zazwyczaj spowodowane błędami żywieniowymi, paleniem tytoniu, narażeniem na stres, zakażeniem Helicobacter pylori, przyjmowaniem niesteroidowych lub sterydowych leków przeciwzapalnych.
Według szacunków lekarzy, wrzody żołądka czy też dwunastnicy dotyczą 5-10 proc. populacji. 


kortyzol
29/06/2023
Badania
Kortyzol, czyli „hormon stresu”- jakie pełni funkcje? Jak obniżyć kortyzol?

O kortyzolu mówi się, że jest „hormonem stresu” i to właśnie z takim określeniem jest często kojarzony. Jednak biorąc pod uwagę, jak wiele ważnych funkcji spełnia, warto dowiedzieć się więcej na jego temat. Gdzie i jak powstaje, za co odpowiada i do czego prowadzi jego niedobór lub nadmiar w organizmie? Odpowiadamy na wszystkie ważne pytania, dotyczące tego hormonu.  


Zapoznaj się z nasza ofertą
badanie
Diagnostyka prostaty
Niezbędnik każdego mężczyzny po 40-stce.

od 95 zł
badanie
Diagnostyka osteoporozy
Sprawdź czy Twoje kości są w dobrej formie.

od 95 zł
Promocja! teraz taniej o 20%
Pakiet badań
Serce pod kontrolą
Z miłości dla siebie!

od 83 zł
Więcej usług
Potrzebujesz pomocy?
Skontaktuj się z naszymi konsultantami.
Zapytaj o ofertę
Newsletter
Kup wizytę
Portal Pacjenta Portal Pracodawcy Platforma Medycyny Pracy Panel Agentów Ubezpieczeniowych Partner medyczny
Mam konto
Zaloguj się
Nie mam konta
Zarejestruj się