Choroby oczu mogą być spowodowane zarówno zakażeniami wirusowymi lub bakteryjnymi, jak i schorzeniami przewlekłymi albo starzeniem się organizmu. Najczęściej wpływają na nieprawidłowe widzenie, a w niektórych przypadkach nawet na utratę wzroku. Jakie są najczęstsze choroby oczu? Kiedy powinno się zgłosić do okulisty? Których objawów nie należy lekceważyć? Odpowiadamy!
Oko ze względu na swoją budowę i funkcje jest stale narażone na wpływ czynników zewnętrznych. Bywa przeciążone np. ze względu na długotrwałą pracę przy komputerze, nieodpowiednio nawilżone oraz łatwo ulega urazom. Oprócz tego zdarza się, że w wyniku zakażeń bakteryjnych, wirusowych, schorzeń przewlekłych czy starzenia się organizmu choruje i nie może działać prawidłowo.
Do chorób oczu zalicza się wszystkie problemy, które dotyczą gałki ocznej – m.in. rogówki, siatkówki, soczewki, a także nerwu wzrokowego, spojówki i struktur otaczających oko – powiek.
Choroby oczu mogą manifestować się różnymi objawami, które mogą wskazywać na konkretne schorzenia:
Pojawienie się tego typu objawów należy skonsultować z lekarzem okulistą.
Najczęstszymi chorobami oczu są:
Jedną z najpowszechniejszych chorób oczu jest jaskra. Szacuje się, że cierpi na nią ponad 70 milionów ludzi na całym świecie, z czego kilka milionów z powodu tego schorzenia staje się niewidomych. Jaskra polega na postępującym zaniku nerwu wzrokowego – tak zwanej neuropatii jaskrowej. Zmiany zanikowe są nieodwracalne i bez leczenia postępują, doprowadzając do całkowitej utraty wzroku. Nie znamy dokładnych przyczyn tego schorzenia. Za czynniki ryzyka uznaje się wiek, predyspozycje genetyczne, krótkowzroczność, wysokie ciśnienie w oku oraz zaburzenia gospodarki tłuszczowej.
Pacjenci na początku często nie odczuwają żadnych objawów, z czasem stopniowo pogarsza im się wzrok, dostrzegają świetliste obręcze wokół źródeł światła i zawęża się ich pole widzenia.
Leczenie jaskry polega przede wszystkim na farmakoterapii – podawaniu kropli do oczu. W niektórych przypadkach konieczna jest laseroterapia albo interwencja chirurgiczna w celu zatrzymania postępów choroby.
Zaćma nazywana inaczej kataraktą to choroba oczu prowadząca do zmętnienia soczewki. Polega na powstawaniu na powierzchni soczewki plamek albo zmętniałych obszarów, które utrudniają przedostawanie się promieni świetlnych do siatkówki. W efekcie pacjent chorujący na zaćmę widzi coraz gorzej, a ostatecznie całkowicie traci wzrok.
Szacuje się, że na całym świecie na zaćmę cierpi około 20 milionów ludzi. Wśród czynników rozwoju choroby wymienia się wiek, cukrzycę, zaburzenia metaboliczne, krótkowzroczność, urazy oka, stany zapalne, a także długotrwałe przyjmowanie niektórych leków.
Leczenie zaćmy podobnie jak jaskry skupia się na podawaniu kropli do oczu. U niektórych pacjentów przeprowadza się również zabiegi chirurgiczne.
Groźne, bo prowadzące nawet do utraty wzroku jest również odwarstwienie siatkówki. Siatkówka to struktura zawierająca fotoreceptory. Jeżeli oddziela się od oka, chory może zauważyć przebłyski, zamglenia, ciemniejsze punkty, męty w oku i stopniowe zmniejszenie się pola widzenia. Zdarza się jednak, że stopniowe odwarstwienie przebiega bezobjawowo.
Czynnikami ryzyka odwarstwienia siatkówki są wiek, zapalenia siatkówki, duża krótkowzroczność powyżej -6D, choroby zwyrodnieniowe siatkówki, zespoły wysiękowe oraz urazy głowy i oka. Zauważono również zwiększone ryzyko występowania odwarstwienia u osób, u których na to schorzenie chorowali członkowie rodziny np. rodzice czy dziadkowie.
Leczenie odwarstwienia jest możliwe wyłącznie laserowo lub operacyjnie. Im szybciej podejmie się działania, tym większa szansa na zachowanie pełnego widzenia.
Bardzo często występującymi chorobami oczu są również stany zapalne spojówek, rogówki, twardówki, tęczówki, a nawet nerwu wzrokowego. Większość z nich wywołują wirusy, bakterie lub alergeny, niektóre towarzyszą stanom obniżonej odporności, chorobom autoimmunologicznym albo ogólnoustrojowym. W zależności od tego, którą strukturę obejmuje stan zapalny, chory może odczuwać m.in. ból, pieczenie, swędzenie, uczucie ciała obcego, światłowstręt czy obniżenie ostrości widzenia.
Leczenie stanów zapalnych zazwyczaj wymaga stosowania preparatów farmakologicznych podawanych albo bezpośrednio do oka, albo doustnie.
Zwyrodnienie plamki żółtej (AMD), znane również jako zwyrodnienie plamki środkowej, jest jednym z głównych przyczyn utraty wzroku u osób starszych. Choroba rozwija się stopniowo i często jest związana z wiekiem, jednak na jej rozwój mogą mieć wpływ również czynniki genetyczne oraz środowiskowe. W AMD dochodzi do wystąpienia zmian degeneracyjnych w komórkach siatkówki, które prowadzą do uszkodzenia tkanek i tworzenia tzw. zanikowych lub wysiękowych zmian. Pacjenci cierpiący na AMD skarżą się na pogorszenie ostrości wzroku, zniekształcenie widzenia centralnego i trudności w rozróżnianiu kolorów.
Pomimo braku znanych leków na AMD, istnieją metody leczenia, takie jak terapia fotodynamiczna i iniekcje doszklistowe, które mogą spowolnić postęp choroby.
Zespół suchego oka jest powszechnym schorzeniem oczu, które dotyka miliony ludzi na całym świecie. Polega on na braku lub niewystarczającej produkcji łez, co prowadzi do nieprawidłowego nawilżenia oka. Zespół suchego oka może być spowodowany różnymi czynnikami, takimi jak wiek, środowisko, zbyt długie patrzenie w ekrany komputerów i urządzeń mobilnych, jak również stosowanie niektórych leków. Objawy zespołu suchego oka obejmują uczucie suchości, pieczenie, zaczerwienienie, podrażnienie, nadwrażliwość na światło oraz pogorszenie widzenia.
Leczenie zespołu suchego oka ma na celu łagodzenie objawów poprzez nawilżanie oka sztucznymi łzami, stosowanie kropli nawilżających, unikanie czynników drażniących i zastosowanie odpowiednich zmian w stylu życia.
Retinopatia cukrzycowa jest poważnym powikłaniem występującym u osób z cukrzycą. Jest to stan, w którym długotrwałe podwyższone poziomy cukru we krwi prowadzą do uszkodzenia naczyń krwionośnych w siatkówce oka. Retinopatia cukrzycowa może prowadzić do utraty wzroku, jeśli nie jest odpowiednio leczona. Istnieją dwa główne typy retinopatii cukrzycowej:
Leczenie retinopatii cukrzycowej może obejmować kontrolę poziomu cukru we krwi, przyjmowanie odpowiednich leków, laseroterapię lub interwencję chirurgiczną — w zależności od stopnia zaawansowania choroby.
Kiedy powinno się zapisać na wizytę do okulisty? Zawsze wtedy, gdy zauważa się jakiekolwiek niepokojące objawy. Jeżeli pacjent widzi coraz gorzej, pole widzenia staje się węższe, ma wrażenie błysków lub mętów pływających przed oczami, nie powinien zwlekać z konsultacją. Wskazaniem do pilnej wizyty są także wszystkie urazy oczu, stany zapalne oraz nagłe problemy wpływające na jakość wzroku.
W przypadku chorób takich jak zaćma, jaskra czy odwarstwienie siatkówki szybka diagnoza ma bardzo duże znaczenie, dlatego warto przynajmniej raz do roku pamiętać o profilaktycznych konsultacjach okulistycznych.
Warto pamiętać o kilku ważnych nawykach, aby zadbać o oczy i wzrok:
Informacja:
Artykuły opublikowane na stronie POLMED Zdrowie, nie pełnią funkcji konsultacji medycznej ani nie wyrażają opinii specjalistów i lekarzy. Prezentowane treści stanowią ogólne wskazówki i nie mogą być traktowane jako wyznacznik przy podejmowaniu decyzji dotyczących modyfikacji diety lub terapii, nawyków lub określaniu zmiany dawkowania leków oraz innych substancji leczniczych. Przed podjęciem działań, które mogą wpłynąć na Twoje życie, zdrowie lub samopoczucie, skonsultuj się z lekarzem lub specjalistą.
Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za ewentualne konsekwencje, wynikające z wykorzystania porad i informacji zawartych na stronie, bez wcześniejszej konsultacji z profesjonalistą.
Wrzody żołądka i dwunastnicy to najczęstszą choroba przewodu pokarmowego. Wrzody są to ubytki w błonie śluzowej, zazwyczaj spowodowane błędami żywieniowymi, paleniem tytoniu, narażeniem na stres, zakażeniem Helicobacter pylori, przyjmowaniem niesteroidowych lub sterydowych leków przeciwzapalnych.
Według szacunków lekarzy, wrzody żołądka czy też dwunastnicy dotyczą 5-10 proc. populacji.
Reumatoidalne zapalenie stawów to przewlekła postępująca choroba tkanki łącznej o podłożu autoimmunologicznym. Jej objawy nie są charakterystyczne, dlatego postawienie diagnozy bywa utrudnione. Trzeba jednak zrobić wszystko, żeby potwierdzić lub wykluczyć chorobę. Dlaczego to takie ważne? Ponieważ nieleczone RZS prowadzi do poważnych problemów nie tylko ze stawami, lecz także z innymi narządami.
O kortyzolu mówi się, że jest „hormonem stresu” i to właśnie z takim określeniem jest często kojarzony. Jednak biorąc pod uwagę, jak wiele ważnych funkcji spełnia, warto dowiedzieć się więcej na jego temat. Gdzie i jak powstaje, za co odpowiada i do czego prowadzi jego niedobór lub nadmiar w organizmie? Odpowiadamy na wszystkie ważne pytania, dotyczące tego hormonu.