Infolinia 24/7: 58 775 95 99 / 801 033 200
Placówki medyczne
Angina to potoczna nazwa ostrego stanu zapalnego błony śluzowej gardła i migdałków podniebiennych (łac. tonsillitis), będącego wynikiem działania określonych patogenów. W jego przebiegu pacjent doświadcza nieprzyjemnych objawów, które należy skonsultować z lekarzem. Pojawił się u Ciebie silny ból gardła, uporczywy kaszel lub brzydki nalot na migdałkach? Nie bagatelizuj tych symptomów, ponieważ możesz mieć do czynienia z anginą. Co to za schorzenie? Kiedy chory przestaje zarażać? I dlaczego jest ono szczególnie niebezpieczne dla dzieci?
Angina to ostre zapalenie migdałków i gardła, które jest naturalną reakcją organizmu na wniknięcie do niego patogenów. Zwykle występuje ona w okresie między jesienią a wczesną wiosną. Jej czynnikiem wyzwalającym są zarówno wirusy, jak i bakterie, przy czym te pierwsze znacznie częściej atakują dorosłych. Co ciekawe, może ona być również następstwem obecności drożdżaków lub innych grzybów w drogach oddechowych. Ze względu na wysoki stopień zaraźliwości łatwo rozprzestrzenia się ona w dużych skupiskach ludzi. To właśnie dlatego szczególnie narażone są na nią dzieci w wieku szkolnym.
W świecie medycyny wyróżnia się kilka rodzajów anginy. Ich dokładna klasyfikacja zależy od kilku czynników, tj.:
Za te najbardziej powszechne uznaje się anginę wirusową i anginę bakteryjną. Dowiedz się, czym wyróżnia się każda z nich.
Angina wirusowa jest najczęściej diagnozowana u dorosłych i dotyczy nawet ponad 90% zachorowań. Nieco mniejszy odsetek, bo 70–85% przypadków, odnotowuje się wśród nastolatków i młodych dorosłych. Może być ona wywołana m.in. przez:
Po czym poznasz, że masz do czynienia z infekcją wirusową? Ten rodzaj anginy najczęściej jest łagodny, a jego objawy są znacznie mniej intensywne niż w przypadku anginy bakteryjnej. Zwykle daje ona o sobie znać zapaleniem gardła o różnym nasileniu, które może przebiegać z powiększeniem węzłów chłonnych i temperaturą, zarówno tą wysoką, jak i zwykłym stanem podgorączkowym. Jej obraz kliniczny różni się w zależności od pacjenta. Nierzadko pojawiają się także grypopodobne oznaki spoza obszaru górnych dróg oddechowych, w tym biegunka, zapalenie spojówek oraz bóle mięśni i stawów.
Co warto wiedzieć na temat anginy wywołanej bakteriami? Jeśli dojdzie do zakażenia paciorkowcem β-hemolizującym grupy A (PBHA) o nazwie Streptococcus pyogenes, wówczas mówimy o anginie paciorkowcowej, zwanej również anginą ropną. Patogenem wywołującym ten rodzaj schorzenia może być też Fusobacterium necrophorum oraz paciorkowce grupy C i G.
Angina paciorkowcowa cechuje się nagłym początkiem, któremu towarzyszą uporczywe objawy, w tym wysoka gorączka oraz dolegliwości obejmujące górne drogi oddechowe i niekiedy układ pokarmowy. Należy podkreślić, że mimo ostrego bólu gardła nie występuje kaszel ani katar.
Szczególnym podtypem choroby na tle bakteryjnym jest angina Plauta i Vincenta. Jej symptomy są jednostronne i występują zwykle u młodych osób – najczęściej mężczyzn – niedbających o higienę jamy ustnej w należyty sposób. Jest ona efektem działania bakterii beztlenowych na tkankę chłonną. Oprócz typowych oznak anginy chorzy doświadczają nieświeżego oddechu i uczucia zawadzania w obrębie gardła.
Dlaczego dochodzi do zapalenia gardła i migdałków? Przede wszystkim dlatego, że do organizmu wniknął wywołujący je patogen. Angina ma prawo wystąpić u każdej ogólnie zdrowej osoby i tak jest w zdecydowanej większości przypadków. Wśród szczególnych czynników ryzyka warto również zwrócić uwagę na:
Jednym z najbardziej charakterystycznych objawów, po których poznasz, że doszło u Ciebie do infekcji drobnoustrojami, jest niepokojący wygląd gardła i migdałków podniebiennych. Te niewielkie struktury zlokalizowane są po obu stronach cieśni gardzieli i przynależą do systemu limfatycznego. Ich głównym zadaniem jest ochrona organizmu – gdy dochodzi do rozwoju choroby, zaczynają one produkcję komórek odpornościowych w odpowiedzi na stymulację antygenami, zwiększają swoją objętość i stają się przekrwione. Zmiana ich rozmiaru sprawia, że trudniej jest przełykać ślinę, a jedzenie i picie staje się nie lada wyzwaniem.
Oprócz zaczerwienienia i nabrzmienia ostremu zapaleniu migdałków towarzyszy obrzęk błony śluzowej, również w obrębie języczka. Masz do czynienia z chorobą na tle bakteryjnym? Istnieje duże prawdopodobieństwo, że zaobserwujesz u siebie ropną wydzielinę oraz plamy i nalot. Jeśli chodzi o anginę wirusową, obrzęk i zaczerwienienie w większym stopniu dotyczą gardła. Symptomy właściwe dla tego stanu mogą się różnić, ponieważ zależą od rodzaju patogenu. Więcej na temat oznak anginy dowiesz się z dalszej części tego artykułu.
Zastanawiasz się, jak długo będziesz zmagać się z symptomami anginy? Te o podłożu wirusowym utrzymują się zazwyczaj od 3 do 7 dni – ich leczenie jest objawowe. Z kolei te będące następstwem zakażenia bakteryjnego mogą trwać od 3 dni do 2 tygodni i zazwyczaj wymagają połączenia leczenia objawowego i antybiotykoterapii.
Czym różni się wirusowe zapalenie gardła od anginy? Kontrast między nimi jest wbrew pozorom całkiem spory. Pierwsza przypadłość wyróżnia się m.in.:
Ta druga natomiast cechuje się:
Ze względu na zróżnicowany obraz kliniczny anginy jej rozpoznanie może być trudne dla niewprawnego oka. Objawy towarzyszące bólowi gardla mogą być takie same zarówno przy anginie wirusowej, jak przy bakteryjnej. Statystycznie znacznie częściej w przypadku infekcji wirusowej dochodzi do zapalenia spojówek i błony śluzowej nosa, zaś w przypadku bakteryjnej – do znacznego powiększenia węzłów chłonnych. Decydującym kryterium rozpoznania jest jednak wygląd gardła, zwłaszcza migdałków.
Angina jest chorobą zakaźną, co oznacza, że możesz zarazić się nią zarówno drogą kropelkową, jak i poprzez bezpośredni kontakt z chorym. W grupie ryzyka znajdują się przede wszystkim osoby przebywające w dużych skupiskach ludzi. Ponadto miej na uwadze, że możesz łatwo złapać ją od innego domownika.
Okres wylęgania (inkubacji) anginy bakteryjnej wynosi od 12 godzin do 4 dni. Nie stosujesz antybiotyku? W takim razie wiedz, że możesz infekować najbliższych jeszcze przez tydzień po ustąpieniu oznak schorzenia. Jeśli natomiast lekarz przepisał Ci antybiotykoterapię, okno to zmniejsza się do kilku dób od jej rozpoczęcia.
A jak wygląda sytuacja w trakcie infekcji wirusowej? Otóż inkubacja trwa od 1 do 6 dni – ryzyko zarażenia innych występuje w oknie rozpoczynającym się 1-2 dni przed wystąpieniem objawów oraz do 3 tygodni po ich całkowitym ustaniu.
W zależności od przyczyny anginy jej leczenie nakierowane jest na wyciszenie towarzyszących jej objawów lub na eliminację patogenu obecnego w organizmie. Dowiedz się, jak dokładnie wygląda proces leczenia i kiedy potrzebny jest antybiotyk.
Dorośli zwykle zmagają się z anginą na tle wirusowym, którą leczy się objawowo. Wówczas nie stosuje się antybiotyków, ponieważ są one zarezerwowane do walki z bakteriami. Oprócz sięgania po środki przeciwbólowe, w tym tabletki do ssania, syropy czy leki przeciwzapalne, zaleca się odpoczynek i – w przypadku gorączkujących pacjentów – uzupełnianie płynów.
Jak wygląda leczenie anginy u najmłodszych? Mali pacjenci zwykle zapadają na anginę ropną. Jeśli u Twojego dziecka stwierdzono anginę paciorkowcową, lekarz wprowadzi u niego odpowiedni antybiotyk. Najczęściej jest to penicylina lub jedna z jej pochodnych, zaś w razie wywiadu uczulenia – antybiotyk z grupy makrolidów.
W przypadkach antybiotyków w postaci tabletek, lekarz zapisuje opakowanie takiej wielkości, jakie jest niezbędne na całą kurację; w żadnym przypadku nie należy skracać zaleconej terapii, nawet pomimo ustąpienia jej objawów, ponieważ takie postępowanie stwarza duże ryzyko powstania antybiotykoopornych szczepów bakterii. W przypadku antybiotyku w postaci do sporządzenia zawiesiny doustnej, zapytaj lekarza, ile dni ma trwać kuracja, ponieważ – w zależności od opakowania – niekoniecznie całe musi zostać zużyte. W żadnym wypadku nie rozpoczynaj samodzielnie antybiotykoterapii za pomocą „resztek” leków znalezionych w domu lub otrzymanych od innych osób!
W przypadku anginy rokowania są bardzo pomyślne i to niezależnie od jej podłoża. Jeśli choroba pojawi się u Twojego dziecka, postaraj się zareagować jak najszybciej, ponieważ najmłodsi pacjenci są najbardziej narażeni na ryzyko jej powikłań. Warto mieć na uwadze, że niektóre symptomy anginy przypominają te towarzyszące innym schorzeniom, w tym mononukleozie zakaźnej, szkarlatynie i błonicy, dlatego tym bardziej należy zachować czujność.
Jak wygląda diagnostyka anginy? Spotkanie w gabinecie rozpoczyna się od dokładnego wywiadu z lekarzem. Następnie specjalista przystępuje do badania fizykalnego. Zwykle te podstawowe narzędzia wystarczą do postawienia trafnej diagnozy.
Lekarz może skorzystać ze skali punktowej Centora/McIsaaca przydatnej w rozpoznawaniu anginy ropnej. Jeśli chory uzyska więcej niż 2 punkty, wykonywany jest szybki test antygenowy na obecność paciorkowców lub posiew wymazu z gardła, który pozwala na wykrycie konkretnej bakterii i dopasowanie skutecznej antybiotykoterapii. Co, jeśli test na obecność antygenu PBHA paciorkowców wyszedł negatywny? W takim razie istnieje duże prawdopodobieństwo, że zmagasz się z infekcją wirusową.
Powikłania anginy występują rzadko, jednak nie oznacza to, że należy ją bagatelizować. Za każdym razem warto zasięgnąć porady lekarza, który wdroży odpowiednie leczenie – zarówno przyczynowe, jak i objawowe – zapobiegając tym samym negatywnym konsekwencjom zdrowotnym.
Zmagasz się z anginą na tle wirusowym? Na pewno zauważyłeś, że ma ona łagodny przebieg – jej objawy pojawiają się stopniowo i nie osiągają tak dużej intensywności jak przy schorzeniu bakteryjnym, dzięki temu pacjenci cieszą się znacznie lepszym samopoczuciem.
Inaczej sytuacja ma się przy anginie paciorkowcowej. Wśród jej niebezpiecznych skutków wymienia się m.in.:
Angina nawracająca to bardzo częsty problem, w szczególności u najmłodszych pacjentów. W wielu sytuacjach rekomenduje się wycięcie migdałków, zwane tonsillektomią. Wskazaniem do tego typu zabiegu jest wystąpienie przynajmniej 3 zachorowań w ciągu ostatniego roku lub co najmniej 5 zachorowań w ciągu ostatnich dwóch lat. Wśród dodatkowych kryteriów wyróżnia się:
Wspomniany zabieg znacząco poprawia jakość życia pacjenta, a jego głównym atutem jest jego znikoma inwazyjność, ponieważ jest on wykonywany w krótkotrwałym znieczuleniu ogólnym. Ponadto zmniejsza on ryzyko powikłań anginy ropnej.
Angina to potoczna nazwa ostrego zapalenia gardła i migdałków, u podłoża którego leży zarażenie określonymi patogenami. Dochodzi do niego drogą kropelkową lub podczas bliskiego kontaktu z chorym. W zależności od charakteru choroby możesz poza objawami zapalenia migdałków doświadczać jej łagodnego lub ostrego przebiegu oraz szeregu nieprzyjemnych objawów, takich jak gorączka, ból gardła, nieżyt nosa, bóle mięśni i stawów czy zapalenie błony śluzowej nosa.
U większości pacjentów powyższe schorzenie ustępuje samoistnie, jednak nie można go bagatelizować – w szczególności u dzieci. Aby uniknąć powikłań po anginie, warto skonsultować się z lekarzem już po wystąpieniu jej pierwszych oznak. W przypadku zakażenia bakteryjnego podstawą jest antybiotykoterapia, natomiast przy podłożu wirusowym stosuje się leczenie objawowe. Należy podkreślić, że antybiotyk to nie tylko najlepszy lek na każdą anginę, ale jego zastosowanie w przypadku anginy wirusowej nie ma najmniejszego sensu i może przenieść negatywne skutki zdrowotne. Zbędne stosowanie antybiotyków jest jedną z głównych przyczyn powstawania szczepów bakterii opornych na antybiotyki, powodujących zakażenia niezwykle trudne do leczenia i mogące powodować zagrożenie życia.
Konsultacja merytoryczna: lek. Ireneusz Markowski
Dyrektor Medyczny POLMED
Informacja:
Artykuły opublikowane na stronie POLMED Zdrowie, nie pełnią funkcji konsultacji medycznej ani nie wyrażają opinii specjalistów i lekarzy. Prezentowane treści stanowią ogólne wskazówki i nie mogą być traktowane jako wyznacznik przy podejmowaniu decyzji dotyczących modyfikacji diety lub terapii, nawyków lub określaniu zmiany dawkowania leków oraz innych substancji leczniczych. Przed podjęciem działań, które mogą wpłynąć na Twoje życie, zdrowie lub samopoczucie, skonsultuj się z lekarzem lub specjalistą.
Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za ewentualne konsekwencje, wynikające z wykorzystania porad i informacji zawartych na stronie, bez wcześniejszej konsultacji z profesjonalistą.
Karmienie mlekiem matki niewątpliwie przynosi wiele korzyści — zarówno dla młodej mamy, jak i nowonarodzonego malucha. To naturalny sposób żywienia, który pozwala niemowlakowi zdrowo się rozwijać. Jednak w przypadku niektórych mam pojawia się wiele pytań i wątpliwości dotyczących kwestii związanych z żywieniem ich dzieci. Kobiety często obawiają się procesu przystawiania niemowlaka do piersi i widzą w tym pewnego rodzaju wyzwanie.
Plamki, błyski, paproszki czy muszki pojawiające się przed oczami przeważnie są zupełnie niegroźne, ale czasami mogą świadczyć o poważnej chorobie. Jakie są przyczyny występowania zmian w polu widzenia i czy da się je wyleczyć? Kiedy warto te objawy skonsultować z lekarzem?
Krwotoki z nosa są powszechne – bez względu na wiek i płeć. Mogą być wynikiem urazu, lub stanu chorobowego. Jakie są inne przyczyny? Co zrobić w razie krwawienia? Kiedy krwotoki powinno się skonsultować z lekarzem?
Krztusiec to ostra, bakteryjna choroba zakaźna układu oddechowego, która charakteryzuje się między innymi napadami silnego kaszlu. Choć chorobie można zapobiegać dzięki szczepieniom, w ostatnich latach dochodzi do wyraźnego wzrostu zachorowalności, zwłaszcza wśród osób dorosłych. Wyjaśniamy. jak można zarazić się krztuścem i kto powinien poddać się szczepieniom ochronnym.
