Pluskwy należą do najczęstszych pasożytów spotykanych w środowisku domowym. Stanowią uciążliwy problem i nierzadko okazują się trudne do wyeliminowania. Skąd biorą się pluskwy? Jak rozpoznać ugryzienie i jakie mogą być jego konsekwencje?
Z tego artykułu dowiesz się:
Pluskwa domowa (inaczej pluskwa łóżkowa, łac. Cimex lectularius) jest owadem prowadzącym pasożytniczy tryb życia. Żywi się wyłącznie krwią ludzi i zwierząt. Największą aktywność pluskwy wykazują w nocy, wbijając się w skórę ofiary za pomocą aparatu gębowego o typie kłująco-ssącym. Pobieranie krwi trwa 10-15 minut, po czym insekt powraca do kryjówki.
Miejsca bytowania pluskiew w domu to przede wszystkim:
Pluskwy do domu można przynieść wraz z kupowanym meblem, z hotelu, sanatorium, akademika, od sąsiadów, a nawet z kina czy pojazdu komunikacji miejskiej. Dzięki odnóżom wyposażonym w pazurki insekty mogą bardzo łatwo się rozprzestrzeniać. Pluskwa jest w stanie przeżyć nawet kilka miesięcy bez dostępu do krwi żywiciela, a w niesprzyjających warunkach przechodzi w stan hibernacji.
Dojrzała pluskwa ma około 4-5 mm długości i jest koloru jasnobrązowego lub czerwonobrunatnego. Posiada grzbieto-brzusznie spłaszczony tułów o owalnym kształcie, 3 pary odnóży oraz czujki odgrywające ważną rolę w detekcji temperatury i zapachu ofiary. Aparat gębowy znajduje się na dolnej stronie tułowia.
Po złożeniu jaj samica przytwierdza je do podłoża specjalną cementującą substancją. Jaja pluskwy mają podłużny kształt, około 1 mm długości, są koloru białego. Cykl rozwojowy składa się z 5 etapów. Na każdym z nich musi dojść do przynajmniej jednokrotnego pobrania krwi od żywiciela. Poszczególne stadia rozwojowe (nazywane nimfami) różnią się wielkością i kolorem.
Największym zagrożeniem związanym z ukąszeniem pluskwy jest ryzyko wystąpienia reakcji alergicznej. Choć częściej ma ona łagodny charakter i objawia się intensywnym swędzeniem i pokrzywką, może również przebiegać jako gwałtowna reakcja alergiczna (anafilaktyczna).
Gwałtowna reakcja alergiczna to stan zagrożenia życia objawiający się m.in. nudnościami, wymiotami, kaszlem, utrudnionym oddychaniem, obniżeniem ciśnienia tętniczego, wzmożoną potliwością i utratą przytomności.
Problemem medycznym związanym z obecnością pluskiew są również wtórne zakażenia skóry, np. liszajec zakaźny. W wyniku drapania ukąszonych miejsc dochodzi do naruszania ciągłości skóry, co stanowi wrota dla drobnoustrojów (głównie gronkowców i paciorkowców).
Obecność pluskiew w domu to bardzo uciążliwy problem, który może negatywnie wpływać na zdrowie psychiczne. Coraz częściej postuluje się, że osoby narażone na ukąszenia pluskiew są predysponowane do rozwoju zaburzeń lękowych, depresji i zaburzeń snu.
Choć u tych insektów wykryto groźne dla człowieka drobnoustroje, takie jak wirusy HBV, HCV i HIV, nie ma dowodów na to, by pluskwy domowe mogły przenosić choroby zakaźne na ludzi. Być może wynika to z obecności specjalnych czynników neutralizujących patogeny a także z minimalnych ilości przenoszonych wirusów.
Ślady ugryzień to jeden z głównych dowodów na obecność pluskiew w mieszkaniu. U każdej osoby (również w obrębie tej samej rodziny) pogryzienie przez pluskwy może wyglądać nieco inaczej, a także przypominać ślady pozostawiane przez inne pasożyty, np. komary czy pchły. Z tego powodu należy zachować ostrożność i nie bagatelizować podejrzanych zmian skórnych.
O ukąszeniu pluskwy zazwyczaj świadczy pojawienie się drobnych wykwitów grudkowo-krostkowych o średnicy 2-5 mm, tworzących linię lub trójkąt, co wynika z tego, że jeden osobnik pobiera krew kilkukrotnie. Insekty atakują głównie odsłonięte części ciała, czyli twarz, szyję, ręce i nogi. Wykwitom może towarzyszyć zaczerwienienie, umiarkowana bolesność i świąd, a u bardziej wrażliwych osób mogą wystąpić pokrzywka i obrzęk.
Zazwyczaj ugryzienie pluskwy nie stanowi poważnego problemu zdrowotnego. W przypadku masywnych ukąszeń, objawów alergii, gorączki oraz zakażenia skóry warto skonsultować się z lekarzem. Jeśli wystąpią objawy anafilaksji, należy niezwłocznie wezwać pogotowie ratunkowe.
Ślady po ukąszeniach zazwyczaj znikają samoistnie. W celu złagodzenia objawów można zastosować:
Oznaką bytowania pluskiew w mieszkaniu są przede wszystkim charakterystyczne brązowe lub czarne plamki (odchody), które zazwyczaj znajdują się w pobliżu łóżka (w materacu, szczelinach, pod listwami przypodłogowymi). W tych samych miejscach można poszukiwać także nimf oraz dorosłych osobników pluskiew i ich jaj. Na pościeli mogą być natomiast widoczne czerwone plamki krwi. Czasami można wyczuć także wydzielinę pluskiew — ma ona specyficzny stęchły, słodkawy zapach.
Ze względu na nocny tryb życia, składanie dużej ilości jaj oraz zdolność do przeżycia bez dostępu do krwi gospodarza zwalczenie pluskiew często okazuje się trudnym zadaniem. Z pewnością wymaga cierpliwości i konsekwencji, a w niektórych przypadkach także wsparcia profesjonalisty.
W przypadku zauważenia śladów pluskiew należy pamiętać o częstym praniu pościeli w wysokiej temperaturze (60 st. C). Można także zapakować pościel w worek foliowy i umieścić ją w zamrażarce na kilka dni. Aby szybciej pozbyć się pluskiew, warto regularnie odkurzać pomieszczenie.
Domowe sposoby na pluskwy zazwyczaj obejmują stosowanie takich substancji jak soda oczyszczona oraz naturalne olejki (m.in. herbaciany, lawendowy). Ich zaletą jest brak toksycznego wpływu na zdrowie i środowisko.
Chcąc skutecznie zwalczyć pluskwy, można skorzystać z usług firm przeprowadzających dezynsekcję. Usuwanie pasożytów obejmuje zazwyczaj działanie parą wodną pod wysokim ciśnieniem oraz oprysk substancjami owadobójczymi. W trosce o bezpieczeństwo wszyscy domownicy powinni ściśle stosować się do zaleceń specjalisty.
Pluskwy domowe to owady bytujące w miejscach zamieszkania ludzi i żerujące na nich poprzez pobieranie krwi. Ugryzienia pluskwy z reguły nie są groźne, jednak u niektórych osób w ich wyniku może dochodzić do rozwoju reakcji alergicznych. W celu pozbycia się insektów z domu należy wdrożyć szereg zasad dotyczących higieny oraz skorzystać z naturalnych lub profesjonalnych preparatów na pluskwy.
Konsultacja merytoryczna: lek. Ireneusz Markowski
Dyrektor Medyczny POLMED
Informacja:
Artykuły opublikowane na stronie POLMED Zdrowie, nie pełnią funkcji konsultacji medycznej ani nie wyrażają opinii specjalistów i lekarzy. Prezentowane treści stanowią ogólne wskazówki i nie mogą być traktowane jako wyznacznik przy podejmowaniu decyzji dotyczących modyfikacji diety lub terapii, nawyków lub określaniu zmiany dawkowania leków oraz innych substancji leczniczych. Przed podjęciem działań, które mogą wpłynąć na Twoje życie, zdrowie lub samopoczucie, skonsultuj się z lekarzem lub specjalistą.
Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za ewentualne konsekwencje, wynikające z wykorzystania porad i informacji zawartych na stronie, bez wcześniejszej konsultacji z profesjonalistą.
Większość z nas co najmniej raz w życiu doświadczyła lub doświadczy nagłego, przejmującego bólu kręgosłupa w odcinku lędźwiowym, niejednokrotnie promieniującego do nóg i utrudniającego nam codzienne funkcjonowanie. Brzmi znajomo? Nie każdy wie, że tak właśnie objawia się rwa kulszowa. Czym właściwie jest i skąd się bierze rwa kulszowa? Jak sobie z nią poradzić i czy da się skutecznie, raz na zawsze wyleczyć tą dolegliwość? Jak chronić nasz kręgosłup? Na te i inne pytania dotyczące rwy kulszowej znajdziesz odpowiedź w poniższym artykule.
Alkohol często towarzyszy dobrej zabawie. Mało kto pamięta jednak, że picie napojów alkoholowych jest dla organizmu ogromnym wyzwaniem, które następnego dnia może skończyć się tzw. kacem alkoholowym.
Ustalanie, czy też raczej obliczanie dni płodnych sprawia, że kobieta może w sposób świadomy planować swoje macierzyństwo. Jak można obliczyć dzień owulacji oraz dni płodne? Istnieje kilka metod, np. kalkulator dni płodnych, test owulacyjny albo codzienne mierzenie temperatury ciała. Tym, co je od siebie odróżnia, jest przede wszystkim dokładność uzyskiwanych informacji.