Nadmierne wydzielanie potu nazywane powszechnie nadpotliwością może zarówno występować w formie uogólnionej, jak i dotyczyć wyłącznie wybranych obszarów ciała. Ta uznawana za uciążliwą dolegliwość dotyczy nie tylko mężczyzn, lecz także kobiet w różnym wieku. Jakie są przyczyny nadpotliwości, kiedy z tego typu zaburzeniem należy się zgłosić do lekarza i w jaki sposób się je leczy?
Nadpotliwość (łac. hyperhidrosis) to dolegliwość polegająca na nadmiernym wydzielaniu potu – w ilości znacznie większej niż ta wymagana do termoregulacji organizmu albo wyłącznie w wybranych obszarach – pachy, stopy lub dłonie, albo na całym ciele – dotyczy całej powierzchni skóry. W zależności od tego, czy zaburzenie jest efektem chorób endokrynologicznych takich jak nadczynność tarczycy, cukrzycy, schorzeń układu nerwowego lub chorób hematologicznych, czy wynika ze stresu, lęków albo innych silnych emocji, mówimy o wtórnej lub pierwotnej nadmiernej potliwości.
Najczęściej nadpotliwość występuje u młodych pacjentów w okresie dojrzewania, ale może również dotyczyć osób w innych grupach wiekowych, np. pocenie wyłącznie w obrębie nosa nazwane ziarnistością czerwoną nosa diagnozuje się przede wszystkim u dzieci. Nadmierna potliwość objawia się odczuwaniem wilgoci na dłoniach, podeszwach stóp i/lub przesiąkaniem potu przez ubranie.
Warto pamiętać, że tego rodzaju dolegliwości mogą nasilać istniejące choroby skóry, a także powodować częstsze występowanie infekcji bakteryjnych i grzybiczych.
Jak wspomniano wcześniej, nadpotliwość może być pierwotna, czyli wynikająca ze skłonności osobniczych do odczuwania stresu i przeżywania silnych emocji albo wtórna. W przypadku nadpotliwości wtórnej wśród potencjalnych przyczyn wymienia się opisane cukrzycę, nadczynność tarczycy czy zaburzenia neurologiczne takie jak jamistość rdzenia, a także przewlekłe zakażenia m.in. gruźlicę, brucelozę, nowotwory – chłoniaki, białaczkę, guzy chromochłonne, zatrucia pestycydami, obturacyjny bezdech senny oraz uzależnienie od narkotyków.
Nadmierna potliwość może wynikać również z wieku i wahań hormonalnych. Np. kobiety w okresie menopauzalnym odczuwają problem ze zwiększonym poceniem się podczas tak zwanych uderzeń gorąca.
Dodatkowo mówi się również o nadmiernym poceniu smakowym, które objawia się wydzielaniem dużych ilości potu nad górną wargą, na czole i karku po zjedzeniu pikantnych pokarmów.
Nadpotliwość warto skonsultować z dermatologiem, czyli specjalistą chorób skóry. Zazwyczaj tego rodzaju dolegliwość nie wymaga pilnej wizyty, chyba, że u pacjent zauważy u siebie jednostronne zaburzenia pocenia się – wówczas konieczna jest konsultacja z neurologiem lub uogólnionemu nadmiernemu poceniu się towarzyszy spadek masy ciała, powiększenie węzłów chłonnych i/lub świąd – wtedy należy jak najszybciej udać się do dermatologa.
Specjalista przed postawieniem diagnozy przeprowadza dokładny wywiad i badanie pacjenta. Na tej podstawie proponuje leczenie lub kieruje na kolejne konsultacje.
W jaki sposób leczy się nadmierne wydzielanie potu? Jeżeli dolegliwość ma charakter wtórny, należy wyeliminować przyczynę – rozpocząć leczenie np. choroby endokrynologicznej albo schorzenia układu nerwowego. W przypadku pierwotnej nadpotliwości w ograniczonej formie zaleca się preparaty do stosowania miejscowego. Są to kremy, żele albo dezodoranty zawierające chlorek glinu lub inne metale, które mają powodować zatykanie ujść przewodów wydzielniczych gruczołów potowych i tym samym ograniczać potliwość.
Część pacjentów decyduje się na wstrzyknięcie toksyny botulinowej – popularnie mówiąc botoksu – odpowiadającej za hamowanie wydzielania acetylocholiny. Zabieg przynosi bardzo dobre efekty, ale wymaga regularnego powtarzania najlepiej co 6 do 12 miesięcy. Najczęściej iniekcje wykonuje się w dołach pachowych. Mogą być również przeprowadzane w okolicy dłoni i stóp, ale wówczas są bolesne.
Anemia nazywana inaczej niedokrwistością to stan, w którym liczba erytrocytów albo ilość zawartej w nich hemoglobiny nie jest wystarczająca do odpowiedniego natlenienia tkanek. Na niedokrwistość narażone są szczególnie małe dzieci, kobiety w ciąży, osoby starsze oraz mające niektóre choroby przewlekłe. Co zalicza się do przyczyn anemii? W jaki sposób objawia się ta choroba?
