Infolinia 24/7: 58 775 95 99 / 801 033 200
Placówki medyczne
Introwertyk, ambiwertyk i ekstrawertyk to podstawowe pojęcia, których używa się do opisu osobowości. Szacuje się, że 30-55% ludzi ma osobowość introwertyczną. Introwertycy bywają mylnie postrzegani jako osoby nieśmiałe, unikające relacji z innymi ludźmi i wycofane. Przekonaj się, jakie są cechy introwertyka, jak rozpoznać introwertyka i jak określić swój typ osobowości.
Introwertyzm to jedna z głównych cech osobowości występująca w najbardziej popularnych modelach teoretycznych. Pojęcie zostało ukute przez szwajcarskiego psychiatrę i psychologa Carla Gustava Junga, który definiował introwertyka jako człowieka ukierunkowanego na doznania wewnętrzne.
Dużo uwagi tematowi introwertyzmu poświęcił Hans Eysenck — autor biologicznej teorii temperamentu PEN, w której wymiar introwersja-ekstrawersja stanowi jedną z 3 osi opisu osobowości. Według Eysencka introwertyczna natura ma podłoże biologiczne i jest pochodną zapotrzebowania na pobudzenie (inaczej odpowiednich proporcji między aktywacją i hamowaniem układu nerwowego). Introwertycy to osoby, które mają wyjściowo wysoki poziom aktywacji, dlatego poszukują mniejszej ilości bodźców zewnętrznych.
Introwersja została uwzględniona także w teorii Wielkiej Piątki opracowanej przez Paula Costę i Roberta McCrae. Badacze scharakteryzowali introwertyka jako osobę o niższym poziomie energii, w mniejszym stopniu angażującą się życie społeczne i mającą większą potrzebę przebywania sam na sam. Co ważne, nie jest to jednak równoznaczne z nieśmiałością.
Carl Gustav Jung definiował introwertyka jako człowieka ukierunkowanego na doznania wewnętrzne.
Charakteryzowanie osobowości wyłącznie w kategoriach dwóch skrajnych przeciwieństw (introwertyzmu i ekstrawertyzmu) nie ukazuje złożoności ludzkiej natury. Współcześnie funkcjonuje co najmniej kilka definicji introwersji odnoszących się do różnych domen życia.
Jennifer Grimes, Jonathan Cheek i Julie Norem wyróżnili 4 typy introwersji, którym przypisali konkretne wzorce zachowań i wyniki w popularnych kwestionariuszach badających osobowość.
Introwertyk społeczny czerpie energię z bycia samemu i dla dobrego samopoczucia potrzebuje określonej ilości czasu spędzonego w samotności. Należy jednak pamiętać, że społeczny introwertyk wcale nie jest osobą nieśmiałą i osamotnioną. Spotkania w małych grupach ludzi to zwyczajnie jego osobista preferencja.
Introwertyk myślący cechuje się skłonność do introspekcji. Poświęca dużo uwagi swoim myślom i odczuciom. Ma bogate życie wewnętrzne i posiada duże zasoby wyobraźni. Wyróżnia się dość dużą otwartością na nowe doświadczenia.
Lękliwy introwertyk unika sytuacji społecznych, ponieważ są one dla niego źródłem lęku i dyskomfortu. Ma tendencję do ruminacji, czyli uporczywego analizowania swojego wnętrza. Charakteryzuje się wysoką wrażliwością i może mieć tendencję do negatywnej emocjonalności, a także problemów z asertywnością.
Introwertycy powściągliwi lubią planować aktywności i podejmują decyzje po namyśle. Unikają nadmiernej stymulacji i raczej niechętnie próbują nowych rzeczy.
Cechy charakterystyczne dla osobowości introwertycznej to:
Introwertycy i ekstrawertycy nieco inaczej budują bliskie relacje z innymi. Warto uświadomić sobie, w jaki sposób osoby introwertyczne funkcjonują w związkach romantycznych oraz jak zachowują się w dzieciństwie.
W związkach introwertycy najlepiej czują się wtedy, kiedy jest zachowana ich prywatność, intymność oraz niezależność. Czasami mogą posiadać potrzebę przebywania w samotności. Posiadając partnera ekstrawertyka, mogą mieć trudność z towarzyszeniem mu we wszystkich aktywnościach, na przykład częstych spotkaniach ze znajomymi. Decyzja o spędzeniu czasu w pojedynkę nie oznacza jednak niechęci czy złości wobec niego, a szanowanie własnych granic.
Początkowo introwertycy mogą zachowywać w relacji pewną rezerwę i powściągliwość, jednak w dłuższej perspektywie wykazują pełne zaangażowanie w budowanie autentycznej, głębokiej więzi. Introwertycy okazują uczucia, dając swojemu partnerowi pełną uwagę i czułość. Nie odnajdują się w przelotnych, powierzchownych relacjach.
Mniej chętne nawiązywanie relacji z rówieśnikami, preferowanie samodzielnej zabawy i posiadanie mniejszego grona kolegów to dla części rodziców powód do zmartwienia. Warto mieć jednak świadomość, że introwersja to cecha osobowości, z którą się rodzimy.
Introwertyczne dzieci mogą początkowo wykazywać trudności z socjalizacją w grupie przedszkolnej lub szkolnej, a także potrzebować więcej czasu na odnalezienie się w nowej sytuacji, co czasami jest odczytywane jako nieśmiałość. Wybieranie zabawy w pojedynkę zamiast gier w głośnej gromadce dzieci nie musi świadczyć o nieprawidłowym rozwoju, a być wyrazem cech charakteru. Jeśli pewne cechy dziecka niepokoją rodziców, warto rozważyć konsultację z doświadczonym psychologiem dziecięcym.
We współczesnej psychologii introwersja jest bardzo dobrze scharakteryzowana i możliwa do zmierzenia za pomocą wiarygodnych narzędzi, jakimi są profesjonalne kwestionariusze psychometryczne. Do pomiaru introwertyzmu służą między innymi:
Co ważne, wymienione kwestionariusze mogą być stosowane i interpretowane wyłącznie przez wykwalifikowanych psychologów. Nie są przeznaczone do samodzielnego wypełniania.
W Internecie można znaleźć wiele testów na introwertyzm. Należy mieć jednak na uwadze, że (w przeciwieństwie do profesjonalnych narzędzi) zawarte w nich pytania i sposób interpretacji wyników nie zawsze mają ugruntowanie w źródłach naukowych.
Osobowość jest często porównywana do systemu operacyjnego w komputerze, ponieważ kształtuje nasze codzienne życie. Wpływa na postrzeganie, zachowanie i interpretację rzeczywistości, a także dążenia i potrzeby.
Od najmłodszych lat określa ramy funkcjonowania psychologicznego, m.in. w tak ważnych obszarach, jak nauka, relacje interpersonalne i życie zawodowe. Uświadomienie sobie mocnych i słabych stron wynikających z bycia introwertykiem może być bardzo pomocne w obraniu odpowiedniej ścieżki kariery lub zmianie dotychczasowej pracy.
Introwertycy zazwyczaj preferują pracę samodzielną lub w mniejszych grupach i cenią sobie niezależność. Do ich zasobów należą zdolność uważnego słuchania, duże pokłady wyobraźni, refleksyjność i zdolność budowania głębokich, wartościowych relacji.
Z tego względu mogą dobrze odnaleźć się w następujących zawodach:
Introwertyków uważa się także za bardzo dobrych przywódców. Sprawdzają się w roli liderów i menadżerów w wielu branżach (m.in. IT i finansowej).
W psychologii osobowość jest uznawana za względnie trwały konstrukt. Jest ona determinowana szeregiem czynników, na które w dorosłym życiu nie mamy żadnego wpływu, m.in. genetyką i specyficzną fizjologią układu nerwowego. W społeczeństwie funkcjonuje wiele przekonań dotyczących różnych typów osobowości. Niektóre z nich są krzywdzące dla introwertyków, których przedstawia się jako nieśmiałych, źle odnajdujących się wśród innych ludzi, mało towarzyskich i mających problemy z nawiązywaniem relacji.
Silnie zakorzenione stereotypy zdecydowanie zniekształcają rzeczywisty portret psychologiczny introwertyków, co nierzadko wpływa negatywnie na ich samopoczucie i skłania do poszukiwania sposobów na zmianę osobowości na bardziej ekstrawertyczną.
W rzeczywistości żaden typ osobowości sam w sobie nie jest ani dobry, ani zły. Zarówno cechy introwertyczne, jak i ekstrawertyczne mają pewne zalety i wady dające o sobie znać w codziennym życiu. Problem pojawia się w momencie, gdy schematy wpisane w osobowość danej osoby, nie pozwalają jej skutecznie adaptować się do życia i powodują cierpienie. W takiej sytuacji dobrym rozwiązaniem może być skorzystanie ze wsparcia psychologa lub psychoterapeuty, który pomoże w określeniu problemu i wspólnym wypracowaniu bardziej elastycznych wzorców reagowania.
Introwersja to jedna z podstawowych cech, za pomocą których opisuje się ludzką osobowość. W porównaniu z ekstrawertykami introwertycy cechują się większą potrzebą spędzania czasu w samotności i posiadaniem węższego grona bliskich znajomych. Czerpią energię psychiczną z własnego wnętrza i źle czują się w sytuacji nadmiaru bodźców. Wysoka samoświadomość pozwala na w pełni komfortowe funkcjonowanie introwertyka w pracy czy bliskich relacjach.
Konsultacja merytoryczna: lek. Ireneusz Markowski
Dyrektor Medyczny POLMED
Informacja:
Artykuły opublikowane na stronie POLMED Zdrowie, nie pełnią funkcji konsultacji medycznej ani nie wyrażają opinii specjalistów i lekarzy. Prezentowane treści stanowią ogólne wskazówki i nie mogą być traktowane jako wyznacznik przy podejmowaniu decyzji dotyczących modyfikacji diety lub terapii, nawyków lub określaniu zmiany dawkowania leków oraz innych substancji leczniczych. Przed podjęciem działań, które mogą wpłynąć na Twoje życie, zdrowie lub samopoczucie, skonsultuj się z lekarzem lub specjalistą.
Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za ewentualne konsekwencje, wynikające z wykorzystania porad i informacji zawartych na stronie, bez wcześniejszej konsultacji z profesjonalistą.
Dieta lekkostrawna (inaczej dieta łatwostrawna), jak sama nazwa wskazuje, ma za zadanie dostarczyć do organizmu wszystkich niezbędnych składników z pożywienia przy jednocześnie jak najmniejszym obciążeniu przewodu pokarmowego ich trawieniem. Z tego powodu możemy mieć z nią styczność podczas pobytu w szpitalu, zwłaszcza w okresie rekonwalescencji po zabiegach, przy poważnych infekcjach oraz w wielu rodzajach stanach zapalnych w organizmie i chorobach.
Większość z nas co najmniej raz w życiu doświadczyła lub doświadczy nagłego, przejmującego bólu kręgosłupa w odcinku lędźwiowym, niejednokrotnie promieniującego do nóg i utrudniającego nam codzienne funkcjonowanie. Brzmi znajomo? Nie każdy wie, że tak właśnie objawia się rwa kulszowa. Czym właściwie jest i skąd się bierze rwa kulszowa? Jak sobie z nią poradzić i czy da się skutecznie, raz na zawsze wyleczyć tą dolegliwość? Jak chronić nasz kręgosłup? Na te i inne pytania dotyczące rwy kulszowej znajdziesz odpowiedź w poniższym artykule.
Alkohol często towarzyszy dobrej zabawie. Mało kto pamięta jednak, że picie napojów alkoholowych jest dla organizmu ogromnym wyzwaniem, które następnego dnia może skończyć się tzw. kacem alkoholowym.
Ustalanie, czy też raczej obliczanie dni płodnych sprawia, że kobieta może w sposób świadomy planować swoje macierzyństwo. Jak można obliczyć dzień owulacji oraz dni płodne? Istnieje kilka metod, np. kalkulator dni płodnych, test owulacyjny albo codzienne mierzenie temperatury ciała. Tym, co je od siebie odróżnia, jest przede wszystkim dokładność uzyskiwanych informacji.
