Dłonie to zdecydowanie wizytówka każdego człowieka – nic więc dziwnego, że dbamy o to, by były zadbane i estetycznie się prezentowały. Szczególną uwagę warto zwrócić na paznokcie, których stan często jest odzwierciedleniem kondycji całego naszego organizmu. Zarówno zmiany ich koloru, kształtu, jak i struktury, mogą być objawem różnego rodzaju schorzeń. Jaki jest prawidłowy wygląd paznokci? Co powinno nas zaniepokoić i o czym świadczą poszczególne zmiany na paznokciach?
Zdrowe paznokcie rąk i nóg charakteryzują się gładką, lekko błyszczącą powierzchnią o bladoróżowym odcieniu. Sama płytka paznokcia jest tak naprawdę przeźroczysta, a różowawe zabarwienie wynika z obecności znajdujących pod nią naczyń krwionośnych. Pod względem anatomicznym, paznokieć dzieli się na takie części jak:
Płytka paznokcia rośnie mniej więcej z prędkością 1 milimetra/tydzień, co sprawia, że raz na jakiś czas musimy ją skracać nożyczkami lub cążkami. Cały paznokieć otaczają tzw. wały paznokciowe oraz obrąbek naskórkowy, którego zadaniem jest uszczelnianie przestrzeni, znajdującej się między wałem paznokciowym, a płytką.
Warto pamiętać, że wbrew pozorom, paznokcie spełniają nie tylko funkcję estetyczną, lecz także ochronną, zabezpieczając zakończenia nerwowe palców i zwiększając ich wrażliwość na dotyk. Ponadto, umożliwiają one wykonywanie precyzyjnych ruchów, zwiększając nasze zdolności manualne.
Kondycja paznokci może dużo powiedzieć nam o kondycji naszego organizmu. Nawet niewielkie zmiany na paznokciach mogą być bowiem pierwszym objawem niedoborów witaminowych, zatruć a nawet niektórych chorób. Warto regularnie im się przyglądać, a w przypadku zauważenia jakichkolwiek zmian, skonsultować je z lekarzem.
Zmiany w zabarwieniu płytki paznokcia mogą mieć różne podłoże, w zależności od ich rodzaju:
Nie od dzisiaj wiadomo, że wiele schorzeń ogólnoustrojowych daje objawy w postaci zmiany wyglądu paznokci. Oto kilka przykładów tego, o czym może świadczyć nietypowy stan paznokci:
Zmiany, takie jak białe plamy na paznokciach czy całościowy wygląd płytki, to nie jedyne objawy, które powinny nas zaniepokoić. Również stan samej powierzchni płytki paznokcia może być pierwszym sygnałem choroby.
Podłużne bruzdy na paznokciach, najczęściej nie świadczą o niczym innym, jak o starzeniu się paznokci. To, kiedy się pojawią, w dużej mierze warunkuje podłoże genetyczne. Mogą one także być efektem nieprawidłowo wykonanego manicure’u. Warto jednak pamiętać, że podłużne rowki na paznokciach to także jeden z objawów osteoporozy.
Z kolei poprzeczne bruzdy, występujące na wszystkich paznokciach, to jeden z ważniejszych objawów niedożywienia lub schorzeń neurologicznych. Są one także często skutkiem ubocznym chemioterapii. Z kolei nieregularne bruzdy, układające się w poprzek płytki paznokcia, mogą pojawić się w przebiegu łuszczycy.
Choć w wielu przypadkach zmiany na paznokciach są objawem ogólnoustrojowej choroby, nie zapominajmy, że mogą one mieć charakter miejscowy i świadczyć o chorobie samych paznokci. Wśród najczęściej diagnozowanych u pacjentów dolegliwości są między innymi onycholiza i grzybica paznokci.
Onycholiza paznokci to nic innego, jak odwarstwianie się płytki od łożyska paznokcia. Może ona pojawiać się zarówno na paznokciach stóp, jak i dłoni. Początkowo zmiany są delikatne i często niezauważalne dla chorego. Oprócz rozwarstwiania się na dystalnej części paznokcia, mogą pojawić się także miejscowe przebarwienia. Objawy bagatelizowane są zwłaszcza przez kobiety, które regularnie wykonują zabiegi kosmetyczne na paznokciach u dłoni i stóp.
Co powoduje onycholizę? Jej bezpośrednią przyczyną jest utrata łączności między płytką. a łożyskiem. Często nie da się jednoznacznie ustalić przyczyny onycholizy. Wśród czynników ryzyka wymienia się jednak predyspozycje genetyczne, urazy mechaniczne (m.in. jako skutek uderzenia), stosowanie nieodpowiednich środków chemicznych i kosmetycznych (osłabiających strukturę paznokci) czy nieprawidłowo wykonywany manicure hybrydowy. W określonych przypadkach onycholizę obserwuje się również w przebiegu chorób ogólnoustrojowych.
Leczenie onycholizy w dużej mierze zależy od czynnika, który jąwywołuje. Zwykle w takim przypadku szczególną uwagę zwraca się na ograniczenie czynników uszkadzających paznokieć. Istotne jest także odpowiednie oczyszczanie i odżywianie paznokci – tak, by pobudzić łożysko paznokcia do regeneracji. Jeżeli istnieje duże ryzyko zakażenia, zmieniony chorobowo fragment usuwa się chirurgicznie.
Grzybica paznokci to jedna z częściej diagnozowanych na świecie i w Polsce dermatologicznych chorób paznokci., Dotyka ona najczęściej osoby dorosłe i ze względu na trudność w skutecznej eliminacji, traktowana jest jako schorzenie przewlekłe. Dawniej stanowiła głównie defekt estetyczny, obecnie uważana jest natomiast za poważny problem epidemiologiczny.
Co ważne, zmiany mogą pojawić się zarówno na jednym paznokciu, jak i na wszystkich paznokciach dłoni lub stóp.
Skąd się bierze grzybica paznokcia? Za jej rozwój odpowiedzialne są dermatofity. Nie zawsze w wyniku kontaktu z nimi dochodzi jednak do zakażenia. Zwykle ma ono miejsce latem, kiedy częściej korzystamy z basenów publicznych - wysoka temperatura i pocenie się stóp sprzyja rozwojowi dermatofitów. Do czynników ryzyka grzybicy paznokci stóp i dłoni należą między innymi:
Jeżeli chodzi o leczenie grzybicy paznokci, obejmuje ono zarówno preparaty miejscowe (zawierające amorolfinę czy cyklopiroks), jak i te, stosowane doustnie (np. terbinafina, itrakonazol). Zwykle konieczna jest również modyfikacja stylu życia i zwrócenie większej uwagi na kwestię higieny. Jeżeli zastosowane leczenie nie przynosi oczekiwanych rezultatów, konieczne może być pobranie próbek z paznokci, pozwalających na określenie, z jakim rodzajem grzybów mamy do czynienia. Dzięki temu możliwe jest leczenie, celowane pod konkretny patogen.
Konsultacja merytoryczna lek. Ireneusz Markowski
Dyrektor Medyczny POLMED
Informacja:
Artykuły opublikowane na stronie POLMED Zdrowie, nie pełnią funkcji konsultacji medycznej ani nie wyrażają opinii specjalistów i lekarzy. Prezentowane treści stanowią ogólne wskazówki i nie mogą być traktowane jako wyznacznik przy podejmowaniu decyzji dotyczących modyfikacji diety lub terapii, nawyków lub określaniu zmiany dawkowania leków oraz innych substancji leczniczych. Przed podjęciem działań, które mogą wpłynąć na Twoje życie, zdrowie lub samopoczucie, skonsultuj się z lekarzem lub specjalistą.
Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za ewentualne konsekwencje, wynikające z wykorzystania porad i informacji zawartych na stronie, bez wcześniejszej konsultacji z profesjonalistą.
Plamki, błyski, paproszki czy muszki pojawiające się przed oczami przeważnie są zupełnie niegroźne, ale czasami mogą świadczyć o poważnej chorobie. Jakie są przyczyny występowania zmian w polu widzenia i czy da się je wyleczyć? Kiedy warto te objawy skonsultować z lekarzem?
Krztusiec to ostra, bakteryjna choroba zakaźna układu oddechowego, która charakteryzuje się między innymi napadami silnego kaszlu. Choć chorobie można zapobiegać dzięki szczepieniom, w ostatnich latach dochodzi do wyraźnego wzrostu zachorowalności, zwłaszcza wśród osób dorosłych. Wyjaśniamy. jak można zarazić się krztuścem i kto powinien poddać się szczepieniom ochronnym.
Krwotoki z nosa są powszechne – bez względu na wiek i płeć. Mogą być wynikiem urazu, lub stanu chorobowego. Jakie są inne przyczyny? Co zrobić w razie krwawienia? Kiedy krwotoki powinno się skonsultować z lekarzem?