Stany przednowotworowe — czym są? Jak nie przegapić pierwszych objawów nowotworu skóry?

Powrót

Stany przednowotworowe nazywane inaczej przedrakowymi to zmiany, na których podłożu, statystycznie rzecz biorąc, częściej niż w przypadku innego rodzaju patologii może się rozwinąć nowotwór. W większości przypadków mówi się o stanach przedrakowych w kontekście zmian skórnych, ale nie tylko. Które symptomy powinny skłonić pacjenta do kontaktu ze specjalistą i wykonania niezbędnych badań? Odpowiadamy!

Spis treści:

  1. Stany przednowotworowe — co to?
  2. Podział stanów przedrakowych
  3. Rogowacenie starcze (rogowacenie słoneczne)
  4. Róg skórny — skutek długotrwałego drażnienia
  5. Skóra pergaminowa oraz barwnikowa
  6. Przełyk Barretta
  7. Leukoplakia — rogowacenie białe
  8. Choroba Bowena
  9. Jak zmniejszyć ryzyko wystąpienia nowotworów skóry?

Stany przednowotworowe — co to?

Stany przedrakowe (przednowotworowe) to rodzaj patologii, która statystycznie częściej niż inne może przekształcić się w nowotwór. Wszystkie stany przednowotworowe dzielą się na właściwe i potencjalnie sprzyjające rozwojowi nowotworów. Oba rodzaje mogą dotyczyć zarówno zmian skórnych, jak i zlokalizowanych m.in. w przełyku, na szyjce macicy czy w jelicie grubym.

Podział stanów przedrakowych

Stany przedrakowe właściwe to:

  • polipowatość rodzinna jelita grubego,
  • róg skórny,
  • skóra pergaminowa,
  • przełyk Barretta,
  • leukoplakia,
  • erytoplakia,

Natomiast stany sprzyjające rozwojowi raka to:

  • starcza skóra,
  • przewlekłe owrzodzenia,
  • polipy jelita grubego,
  • nadżerki szyjki macicy.

Rogowacenie starcze (rogowacenie słoneczne)

Rogowacenie starcze nazywane inaczej rogowaceniem słonecznym powoduje powstawanie zmian na skórze twarzy i głowy – szczególnie na skroniach, uszach, czole i łysinie – oraz na dłoniach, a w rzadszych przypadkach na podudziach i przedramionach. Początkowo rogowacenia nie są widoczne na pierwszy rzut oka, ale przy dotyku da się wyczuć szorstkie obszary. W ramach rozwoju choroby na skórze pojawiają się łuszczące się plamy, które po zadrapaniu zamieniają się w różową sączącą albo krwawiącą powierzchnię.

Ten typ zmian może przekształcać się w nowotwory podstawnokomórkowe lub kolczystokomórkowe.

  • Co powinno być powodem do niepokoju? Powiększanie się zmiany, naciekanie podstawy oraz skłonność do krwawienia nawet np. po kontakcie skóry z ręcznikiem.
  • Jakie są czynniki sprzyjające rozwojowi rogowacenia starczego? Długotrwała ekspozycja na promienie słoneczne oraz podeszły wiek.
Rogowacenie starcze (rogowacenie słoneczne)
Rogowacenie starcze (rogowacenie słoneczne)

Róg skórny — skutek długotrwałego drażnienia

Odmianą rogowacenia słonecznego (starczego) jest róg skórny. Ta zmiana skórna podobnie jak rogowacenie u osób dorosłych pojawia się w wyniku stałego narażenia na działanie promieni słonecznych — u dzieci jest efektem stanu zapalnego albo ciągłego drażnienia. W przypadku dzieci nie zalicza się go do stanów przedrakowych.

Róg skórny przypomina róg zwierzęcia. Masy rogowe nawarstwiają się, tworząc stożkowate zmiany o żółtawym lub brunatnym kolorze, zazwyczaj o średnicy kilku milimetrów.

Rogi u 10% do 20% osób starszych mogą prowadzić do rozwoju raka kolczystokomórkowego.

Róg skórny
Róg skórny

Skóra pergaminowa (barwnikowa), genodermatoza

Skóra pergaminowa to choroba o podłożu genetycznym dziedziczona od obojga rodziców – po każdym z rodziców dziedziczy się jeden chory gen (dziedziczona w sposób autosomalny recesywny). To schorzenie wpływa na niewłaściwe działanie enzymu naprawiającego DNA komórkowe, które ulega uszkodzeniu w kontakcie z promieniami UV. Skóra pozbawiona właściwości naprawczych ma liczne piegi, przebarwienia, zaniki, odbarwienia itp. mogące się rozwijać w nowotwory skóry różnego typu.

Jedynym sposobem zapobiegania rozwojowi choroby jest unikanie kontaktu skóry ze słońcem, przyjmowanie retinoidów i leczenie już istniejących zmian nowotworowych.

Przełyk Barretta

Przełyk Barretta to stan chorobowy powstający m.in. w wyniku refluksu żołądkowego – kwas żołądkowy, który jest zarzucany z powrotem do przełyku, powoduje niszczenie komórek wyściełających przełyk. W efekcie komórki zaczynają przypominać te znajdujące się w jelicie cienkim. Co ważne, zaledwie niewielki odsetek osób z refluksem ma przełyk Barretta i nie każdy z przełykiem Barretta choruje na refluks. Te schorzenia mogą, ale nie muszą być ze sobą sprzężone.

Do objawów przełyku Barretta należą:

  • suchy kaszel,
  • częste odczuwanie pieczenia w przełyku – zgagi,
  • bóle brzucha i w klatce piersiowej,
  • problemy z przełykaniem.

Jeżeli obserwuje się u siebie te objawy, warto zgłosić się do specjalisty, który po wykonaniu badań postawi diagnozę.

Leukoplakia — rogowacenie białe

Leukoplakia to tak zwane nadmierne rogowacenie, czyli rodzaj keratozy. Choroba początkowo objawia się smugami, a następnie białymi plamami występującymi w jamie ustnej – na policzkach, pod językiem, w okolicach łuków podniebiennych lub na wargach. Zmiany są niebolesne i nie da się ich usunąć. Podstawowym elementem terapii tego rodzaju zmian jest eliminacja czynników powodujących podrażnienia. U pacjentów z tego typu zmianami często stosuje się krioterapię.

Wyjątkowo niebezpieczną odmianą leukoplakii jest erytroleukoplakia, przy której zmiany przyjmują jednocześnie białe i czerwone zabarwienie. Ten rodzaj rogowacenia ma tendencje do zezłośliwienia się na poziomie aż 50 procent.

Leukoplakia — rogowacenie białe
Z lewej język bez zmian, z prawej język z leukoplakią

Choroba Bowena

Choroba Bowena charakteryzuje się pojawieniem złuszczonej plamy lub tarczki na skórze. Przeważnie występuje na tułowiu, ale może także pojawić się na twarzy, narządach płciowych i palcach. Gdy zmiany pojawiają się na błonach śluzowych, określane są jako erytroplazja Queyrata. Leczenie choroby Bowena obejmuje usuwanie zmian chirurgicznie, krioterapię (czyli zamrażanie zmian) lub stosowanie maści z 5% fluorouracylu. Wczesna diagnoza i odpowiednie leczenie są kluczowe dla zapobiegania dalszemu rozwojowi choroby i potencjalnemu rozprzestrzenianiu się na inne obszary skóry.

Choroba Bowena
Choroba Bowena

Jak zmniejszyć ryzyko wystąpienia nowotworów skóry?

Aby zmniejszyć ryzyko wystąpienia nowotworów skóry, konieczne jest podejmowanie odpowiednich działań profilaktycznych i świadome dbanie o zdrowie skóry:

  • Kluczowym krokiem jest unikanie nadmiernej ekspozycji na promieniowanie UV, zwłaszcza w godzinach największego nasłonecznienia;
  • Zaleca się stosowanie wysokiej jakości kremów z filtrem przeciwsłonecznym, noszenie odzieży ochronnej, takiej jak kapelusze i koszule z długim rękawem;
  • Regularna kontrola znamion i pieprzyków przez dermatologa pozwoli na wczesne wykrycie ewentualnych zmian nowotworowych;
  • Wzbogacenie diety o antyoksydanty, zawarte w owocach, warzywach i orzechach, również może pomóc w ochronie skóry przed szkodliwym wpływem czynników zewnętrznych.


Dodano: 12/08/2022
Autor
POLMED Zdrowie
POLMED Zdrowie
Najpopularniejsze artykuły w kategorii Badania
17/02/2022
Badania, Choroby
Reumatoidalne zapalenie stawów – jak rozpoznać wczesne objawy choroby? Leczenie RZS

Reumatoidalne zapalenie stawów to przewlekła postępująca choroba tkanki łącznej o podłożu autoimmunologicznym. Jej objawy nie są charakterystyczne, dlatego postawienie diagnozy bywa utrudnione. Trzeba jednak zrobić wszystko, żeby potwierdzić lub wykluczyć chorobę. Dlaczego to takie ważne? Ponieważ nieleczone RZS prowadzi do poważnych problemów nie tylko ze stawami, lecz także z innymi narządami.


19/12/2022
Badania, Choroby, Dieta
Wrzody żołądka i dwunastnicy – objawy, diagnostyka, leczenie

Wrzody żołądka i dwunastnicy to najczęstszą choroba przewodu pokarmowego. Wrzody są to ubytki w błonie śluzowej, zazwyczaj spowodowane błędami żywieniowymi, paleniem tytoniu, narażeniem na stres, zakażeniem Helicobacter pylori, przyjmowaniem niesteroidowych lub sterydowych leków przeciwzapalnych.
Według szacunków lekarzy, wrzody żołądka czy też dwunastnicy dotyczą 5-10 proc. populacji. 


kortyzol
29/06/2023
Badania
Kortyzol, czyli „hormon stresu”- jakie pełni funkcje? Jak obniżyć kortyzol?

O kortyzolu mówi się, że jest „hormonem stresu” i to właśnie z takim określeniem jest często kojarzony. Jednak biorąc pod uwagę, jak wiele ważnych funkcji spełnia, warto dowiedzieć się więcej na jego temat. Gdzie i jak powstaje, za co odpowiada i do czego prowadzi jego niedobór lub nadmiar w organizmie? Odpowiadamy na wszystkie ważne pytania, dotyczące tego hormonu.  


Zapoznaj się z nasza ofertą
badanie
Diagnostyka prostaty
Niezbędnik każdego mężczyzny po 40-stce.

od 95 zł
badanie
Diagnostyka osteoporozy
Sprawdź czy Twoje kości są w dobrej formie.

od 95 zł
Promocja! teraz taniej o 20%
Pakiet badań
Serce pod kontrolą
Z miłości dla siebie!

od 83 zł
Więcej usług
Potrzebujesz pomocy?
Skontaktuj się z naszymi konsultantami.
Zapytaj o ofertę
Newsletter
Kup wizytę
Portal Pacjenta Portal Pracodawcy Platforma Medycyny Pracy Panel Agentów Ubezpieczeniowych Partner medyczny
Mam konto
Zaloguj się
Nie mam konta
Zarejestruj się