Infolinia 24/7: 58 775 95 99 / 801 033 200
Placówki medyczne
Nadmierna ekspozycja na promieniowanie UVB i UVA niesie za sobą negatywne konsekwencje. Szybsze starzenie się skóry to tylko jedna z nich. Lista jest znacznie dłuższa. Jeśli chcesz cieszyć się piękną opalenizną, zamiast martwić się o negatywne skutki kąpieli słonecznych, pamiętaj o kilku zasadach. Jakich? Podpowiadamy, jak bezpiecznie opalać skórę i w jaki sposób zadbać o nią po kąpieli słonecznej!
Spis treści:
Jak to się dzieje, że w trakcie opalania zmienia się odcień skóry? Za zmianę odpowiada promieniowanie UV (dzieli się ono na: UVA, UVB i UVC – to ostatnie jest najsilniejsze, ale praktycznie nie dociera do Ziemi dzięki warstwie ozonowej), które stymuluje wytwarzanie melaniny przez melanocyty zlokalizowane w skórze. Melanina to naturalny pigment, powodujący zmianę odcienia skóry, ale i bariera ochronna. Zabezpiecza skórę przed szkodliwym działaniem promieniowania UV.
Pierwsze efekty kąpieli słonecznych widać już w trakcie opalania. „Opalenizna natychmiastowa” powstaje pod wpływem działania promieniowania UVA na skórę. Z kolei ta, która widoczna jest dopiero po czasie to wynik działania promieniowania UVB. Różnica polega na tym, że promieniowanie UVA działa na już istniejące melanocyty (dlatego opalenizna pojawia się bardzo szybko). Z kolei promieniowanie UVB przede wszystkim stymuluje powstawanie nowych melanocytów – stąd późniejszy efekt.
Niektóre osoby z utęsknieniem czekają na możliwość zażywania kąpieli słonecznych. Kojarzą opaleniznę z atrakcyjniejszym wyglądem skóry. Czy to źle?
Nie ma nic złego w przebywaniu na słońcu i delikatnej opaleniźnie. Pod warunkiem, że zachowa się umiar. Zbyt długie przebywanie na słońcu i lekceważenie zasad ochrony przeciwsłonecznej wiążą się z poważnymi konsekwencjami. Nie zawsze pojawiają się one od razu. Czasami odczuwa się je dopiero po latach. Czym może skutkować zbyt długie przebywanie na słońcu bez ochrony przeciwsłonecznej?
Jedną z najczęstszych krótkofalowych konsekwencji nadmiernej ekspozycji na słońce jest oparzenie słoneczne. Objawia się: pieczeniem, bólem, obrzękiem i zaczerwienieniem skóry. W późniejszej fazie mogą pojawić się także pęcherze, złuszczanie się naskórka, a także objawy ogólne (nudności, ból głowy, wymioty).
Nadmierne opalanie sprawia, że skóra staje się sucha. Prowadzi to natomiast do wzmożonej produkcji sebum. Można to nazwać reakcją obronną, która pojawia się w odpowiedzi na brak odpowiedniego nawilżenia.
Jest to niekorzystne nie tylko ze względu na problem z błyszczeniem się skóry. Nadmiar sebum stwarza także idealne warunki do rozwoju bakterii, odpowiedzialnych za powstawanie zmian trądzikowych.
Promieniowanie słoneczne może nasilać zarówno objawy trądziku pospolitego, jak i różowatego. Wynika to z tego, że promieniowanie słoneczne zaburza funkcjonowanie naczyń krwionośnych naszej skóry. Dochodzi do ich rozszerzenia i na twarzy pojawia się rumień (u osób, które zmagają się z trądzikiem różowatym rumień ten może mieć charakter przewlekły).
Melasma to brązowe, jasnobrązowe lub szare przebarwienia skóry, które zazwyczaj pojawiają się na twarzy i ramionach. Powstają w wyniku wzmożonej produkcji melaniny, co spowodowane jest: promieniami słonecznymi, hormonami żeńskimi lub czynnikami genetycznymi.
Choć z pozoru jest to problem natury estetycznej, należy pamiętać o jednej ważnej rzeczy – każda zmiana widoczna na skórze, świadczy o uszkodzeniu jej struktury.
Niektóre osoby twierdzą, że brązowa opalenizna sprawia, że ciało wygląda szczuplej i młodziej. W rzeczywistości, częste i długie kąpiele słoneczne przynoszą jednak zupełnie odwrotny efekt.
Uważa się, że to właśnie promieniowanie słoneczne odpowiada w głównej mierze za starzenie się skóry. Dlaczego? Promieniowanie UV wnika w głąb skóry, a następnie powoduje degradację włókien kolagenowych, kwasu hialuronowego oraz elastyny. Tym samym sprawia, że skóra staje się mniej elastyczna, mniej jędrna i sucha. Pojawiają się na niej bruzdy i zmarszczki, które nie odejmują, a dodają lat.
Bezpieczne opalanie chroni nie tylko przed krótkofalowymi konsekwencjami ekspozycji na promienie słoneczne. Zmniejsza ono również ryzyko zachorowania na nowotwory skóry.
Jednym z nich jest czerniak – złośliwy nowotwór, który wywodzi się z neuroektodermalnych komórek melanocytarnych. Pierwsze objawy tej choroby to zmiany w obrębie istniejących znamion albo pojawienie się nowych znamion o niepokojącym wyglądzie.
Są to sygnały ostrzegawcze, które wymagają pilnej konsultacji z lekarzem.
Co zrobić, aby cieszyć się zdrową opalenizną? Po pierwsze, należy zachować umiar i unikać opalania, gdy promienie słoneczne są najsilniejsze. Po drugie, należy pamiętać o stosowaniu kremu z filtrem, dobranego do karnacji, a także o noszeniu okularów przeciwsłonecznych i nakrycia głowy. Po trzecie, należy zadbać o odpowiednią pielęgnację skóry po kąpieli słonecznej.
Preparaty przeciwsłoneczne to podstawa bezpiecznego opalania. Wybór tego typu produktów jest bardzo duży. Sprawdźmy, jak wybrać najlepszy dla skóry produkt i jak używać go w prawidłowy sposób!
Pierwsza rzecz, na którą trzeba zwrócić uwagę przy zakupie kremu z filtrem to SPF (ang. Sun Protection Factor). Jest to międzynarodowy system, który mówi o wysokości ochrony przed promieniowaniem UVB. Zgodnie z jego wartością, kremy z filtrami dzieli się na te, które zapewniają:
Kosmetyk ochronny SPF 50 filtruje około 98% promieni UVB. Nie ma w sprzedaży takiego, który chroniłby w 100% przed promieniowaniem UV.
Żeby ochrona przeciwsłoneczna była skuteczna, trzeba dobrać SPF do fototypu skóry. Większość Polaków ma fototyp I, II lub III, czyli:
Fototypy I i II charakteryzują się skórą bardzo wrażliwą na słońce, która łatwo ulega poparzeniom słonecznym. W związku z tym, wymagają one stosowania kosmetyków z SPF 50 lub 50+. Z kolei osoby z fenotypem skóry środkowoeuropejskim, mogą pozwolić sobie na stosowanie kremu z filtrem 20 lub 30. Przy czym warto zaznaczyć, że nawet osoby z ciemniejszą karnacją powinny aplikować krem z filtrem 50 na skórę twarzy przez cały rok. Poza tym zaleca się, aby wybierały one preparaty z SPF o bardzo wysokiej i wysokiej ochronie przy pierwszym kontakcie ze słońcem w danym roku.
Wybór odpowiedniego SPF to nie wszystko. Warto zwrócić uwagę na fakt, że istnieją różne rodzaje filtrów:
Który z nich jest lepszy? Nie ma jednoznacznej odpowiedzi na to pytanie. Przy wyborze rodzaju filtra należy wziąć pod uwagę przede wszystkim wrażliwość skóry. W przypadku tej, określanej jako trądzikowa, atopowa czy wrażliwa zaleca się używanie filtrów mineralnych, które nie wnikają w głąb skóry.
Zasady bezpiecznego opalania nie kończą się na używaniu kremu z filtrem. Warto pamiętać również o innych sposobach zabezpieczenia się przed szkodliwym działaniem promieniowania UV.
Jednym z nich są okulary przeciwsłoneczne. Dobrze dobrane, nie dopuszczają do tego, aby światło słoneczne negatywnie wpływało na wzrok. Przy czym nie dotyczy to zwykłych okularów, kupionych w pierwszym lepszym sklepie. Skuteczną ochronę przed szkodliwym promieniowaniem UVA i UVB zapewniają wyłącznie te z odpowiednimi filtrami. Okulary bez żadnych filtrów mogą bardziej zaszkodzić niż pomóc. Sprawiają, że źrenice rozszerzają się i przez to dociera do nich jeszcze więcej promieniowania UV.
Nie mniej ważne jest nakrycie głowy. Dobrym rozwiązaniem będą w tym przypadku czapki z daszkiem i kapelusze, które zmniejszają ryzyko udaru słonecznego. Poza tym, w pewnym stopniu chronią one skórę twarzy przed słońcem (ale i tak należy zapewnić jej dodatkowe zabezpieczenie w postaci kremu z filtrem). Postaraj się unikać słońca, gdy promienie słoneczne są najintensywniejsze
Bezpieczne opalanie oznacza również unikanie kąpieli słonecznych, gdy promienie słoneczne są najintensywniejsze. Zaleca się, aby powstrzymać się od opalania między godziną 11, a 14.
W przestrzeganiu zasad bezpiecznego opalania może pomóc bezpłatna aplikacja mobilna, opracowana przez Światową Organizację Zdrowia (WHO) we współpracy z organizacjami, działającymi w obszarach meteorologii i ochrony środowiska. Aplikacja informuje o aktualnym indeksie UV w danej lokalizacji. Indeks ten przedstawiany jest użytkownikowi w skali od 1 (jako “niski“) do 11+ (jako “ekstremalny”). Im wyższa wartość, tym większe ryzyko uszkodzenia oczu i skóry. Jeśli indeks UV jest ≥3 lub wyższy, zaleca się stosowanie ochrony przeciwsłonecznej i odpowiednie przygotowanie do aktywności na świeżym powietrzu.
Właściwa ochrona skóry przed promieniowaniem UVB i UVA to jedno. Nie należy jednak zapominać o tym, aby zadbać o skórę po opalaniu.
Kąpiele słoneczne mogą sprawić, że skóra stanie się wysuszona. Aby przywrócić jej odpowiedni stopień nawilżenia i zapobiec dalszej utracie wody z naskórka, sięgnij po kosmetyki o działaniu nawilżającym. Stosuj krem do twarzy i balsam do ciała, który zawiera np. oleje roślinne.
Wybierając produkty do pielęgnacji, poszukaj w składzie również związków o działaniu kojącym. Po opalaniu przydadzą Ci się kosmetyki, które zawierają:
Pamiętaj też o tym, że proces opalania przyczynia się do szybszego starzenia się skóry. W związku z tym, ważne jest nie tylko dbanie o prawidłowy poziom nawilżenia. Istotne jest także dostarczenie skórze składników, które neutralizują wolne rodniki. Zalicza się do nich m.in. witaminę A, E i C oraz wybrane składniki pochodzenia roślinnego.
Długie opalanie ma negatywny wpływ nie tylko na skórę, ale i na włosy. Nie chcesz, aby zrobiły się suche i matowe? W takim razie nie zapomnij o nałożeniu nawilżającej odżywki do włosów po kąpieli słonecznej. W sklepach znajdziesz również specjalne spraye do włosów z filtrem UV, które możesz stosować już w trakcie opalania.
Czy można mieć piękną opaleniznę i nie martwić się o negatywne działanie promieni słonecznych? Jest to możliwe. Należy jednak zdać sobie sprawę z tego, że wskazany jest umiar. Długie i częste przebywanie na słońcu (szczególnie w godzinach, gdy jest ono najintensywniejsze) może przynieść odwrotny efekt. Zamiast „skóry muśniętej słońcem” pojawią się problemy w postaci poparzenia słonecznego, nasilonych zmian trądzikowych czy wysuszonej skóry. Żeby się przed nimi uchronić, unikaj ekspozycji na słońce między godziną 11, a 14, stosuj krem z filtrem, dobrany do Twojej karnacji i wrażliwości skóry na słońce, a także zadbaj o odpowiednią pielęgnację po opalaniu.
Bibliografia:
Informacja:
Artykuły, opublikowane na stronie POLMED Zdrowie, nie pełnią funkcji konsultacji medycznej ani nie wyrażają opinii specjalistów i lekarzy. Prezentowane treści stanowią ogólne wskazówki i nie mogą być traktowane jako wyznacznik przy podejmowaniu decyzji dotyczących modyfikacji diety lub terapii, nawyków lub określaniu zmiany dawkowania leków oraz innych substancji leczniczych. Przed podjęciem działań, które mogą wpłynąć na Twoje życie, zdrowie lub samopoczucie, skonsultuj się z lekarzem lub specjalistą.
Każda porada medyczna musi być dostosowana do indywidualnych potrzeb pacjenta na podstawie wywiadu i/lub badania lekarskiego. Nigdy nie próbuj samoleczenia, bazując wyłącznie na materiałach informacyjno-edukacyjnych. Zawsze korzystaj z konsultacji lub teleporady medycznej, świadczonej przez lekarza. W sytuacji pojawienia się objawów choroby lub pogorszenia stanu zdrowia, natychmiast skontaktuj się z lekarzem.
Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za ewentualne konsekwencje, wynikające z wykorzystania porad i informacji, zawartych na stronie bez wcześniejszej konsultacji z profesjonalistą.
Czyrak, znany dawniej także pod nazwą furunkuł, jest to bakteryjne zapalenie mieszka włosowego, obejmujące również otaczającą go tkankę.
Wrzody żołądka i dwunastnicy to najczęstszą choroba przewodu pokarmowego. Wrzody są to ubytki w błonie śluzowej, zazwyczaj spowodowane błędami żywieniowymi, paleniem tytoniu, narażeniem na stres, zakażeniem Helicobacter pylori, przyjmowaniem niesteroidowych lub sterydowych leków przeciwzapalnych.
Według szacunków lekarzy, wrzody żołądka czy też dwunastnicy dotyczą 5-10 proc. populacji.
