Pulmonolog – jakie choroby leczy? 

Z tego artykułu dowiesz się: 

• Pulmonolog – co to za lekarz? 
• Jakie choroby leczy pulmonolog? 
• Jakie objawy powinny skłonić do wizyty u pulmonologa? 
• Jak przebiega wizyta u pulmonologa? 
• Pulmonolog – ile kosztuje wizyta? Czy jest możliwa na NFZ? 

Pulmonolog – co to za lekarz? 

Pulmonologia to dziedzina medycyny, zajmująca się chorobami układu oddechowego dorosłych i dzieci. W przypadku osób powyżej 18. roku życia, lekarzem, do którego powinniśmy trafić jest pulmonolog. W przypadku dzieci i młodzieży będzie to natomiast pulmonolog dziecięcy. 

Kim jest pulmonolog? To specjalista, zajmujący się profilaktyką, diagnostyką i leczeniem chorób układu oddechowego, który składa się z:  

• jamy nosowej, 
• gardła, 
• krtani, 
• tchawicy, 
• oskrzeli, 
• płuc. 

Na podstawie wywiadu z pacjentem oraz badania przedmiotowego i badań dodatkowych, pulmonolog jest w stanie nie tylko określić przyczynę występowania określonych objawów ze strony układu oddechowego, lecz także może wdrożyć skuteczne leczenie. W ramach swojej działalności, pulmonolog zajmuje się również szeroko pojętą edukacją pacjentów w zakresie profilaktyki chorób płuc czy szkodliwości palenia papierosów. 

Pulmonolog – lekarz, specjalizujący się w chorobach płuc i dróg oddechowych, który po ukończeniu studiów medycznych odbył specjalizację z zakresu chorób płuc. 

Jak wygląda droga kształcenia w zakresie pulmonologii? W pierwszej kolejności konieczne jest ukończenie 6-letnich studiów na kierunku lekarskim, zdanie Lekarskiego Egzaminu Końcowego i odbycie stażu podyplomowego. Następnie konieczne jest ukończenie specjalizacji I stopnia w zakresie chorób wewnętrznych. Dopiero ostatnim etapem kształcenia pulmonologa jest specjalizacja II stopnia w zakresie chorób płuc. Pulmonolog dziecięcy musi natomiast ukończyć specjalizację z pediatrii, a następnie specjalizację II stopnia w zakresie chorób płuc dzieci.  

Z pomocy lekarza pulmonologa możemy skorzystać zarówno w ramach leczenia ambulatoryjnego w przychodniach specjalistycznych, jak i w ramach leczenia szpitalnego. 

Jakie choroby leczy pulmonolog? 

Pulmonolog to lekarz, zajmujący się diagnostyką i leczeniem wszelkich chorób, związanych z układem oddechowym. Najważniejsze wśród nich to: 

• zapalenie oskrzeli, 
• zapalenie płuc, 
• zapalenie oskrzelików, 
• przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP), 
• astma oskrzelowa, 
• choroby alergiczne z objawami ze strony układu oddechowego, 
• gruźlica, 
• mukowiscydoza, 
• pylica płuc, 
• grzybica płuc, 
• zapalenie opłucnej, 
• sarkoidoza, 
• odma płucna, 
• choroby śródmiąższowe płuc, w tym idiopatyczne włóknienie płuc, 
• rak płuc, 
• zaburzenia oddychania w trakcie snu, 
• zespół hipowentylacji. 

Jakie objawy powinny skłonić do wizyty u pulmonologa? 

Objawy ze strony układu oddechowego to jedne z często odczuwanych zarówno przez dzieci, jak i dorosłych dolegliwości. W wielu przypadkach są one związane z łagodnymi infekcjami o charakterze sezonowym i nie wymagają pilnej interwencji lekarskiej. Istnieją jednak symptomy, które powinny wzbudzić nasz niepokój i skłonić nas do wizyty u specjalisty chorób płuc, czyli pulmonologa. Do takich objawów alarmowych należą: 

• przewlekły kaszel, 
• silne duszności, 
• pogłębienie lub spłycenie oddechu, 
• zmiana toru oddechowego, 
• świszczący oddech, 
• chrypka, 
• ból w klatce piersiowej, 
• silne odkrztuszanie wydzieliny, zalegającej w drogach oddechowych, 
• krwioplucie, 
• nawracające infekcje układu oddechowego, 
• zaburzenia oddychania w trakcie snu, 
• szybkie męczenie się nawet przy niewielkim wysiłku, 
• bezdech, 
• palce pałeczkowate, 
• zasinienie skóry. 

Wizytę u pulmonologa powinny odbyć także osoby, u których nie występują wspomniane objawy, natomiast w wywiadzie rodzinnym obecne są przypadki nowotworów układu oddechowego. Konsultacja z pulmonologiem zalecana jest również w przypadku pacjentów, którzy przebyli COVID-19. Regularne wizyty u pulmonologa powinny natomiast odbywać osoby, które pracują w warunkach szkodliwych dla układu oddechowego, np. w kopalniach oraz nałogowi palacze, zwłaszcza Ci, którzy palą papierosy od wielu lat. 

Jak przebiega wizyta u pulmonologa? 

Wizyta u pulmonologa nie wymaga z naszej strony specjalnego przygotowania. Warto jednak zabrać ze sobą aktualne wyniki badań laboratoryjnych (jeżeli takie posiadamy) i badań obrazowych klatki piersiowej – być może będą one pomocne w postawieniu diagnozy. 

Wizyta u specjalisty chorób płuc zaczyna się od szczegółowego wywiadu lekarskiego, w trakcie którego lekarz pulmonolog zapyta nas między innymi o: 

• niepokojące objawy i ich częstotliwość, a także okoliczności ich występowania (np. czy zaburzenia oddychania pojawiają się w ciągu wykonywania określonych czynności lub w trakcie snu), 
• historię chorób (trwających i przebytych w przeszłości), 
• przebyte operacje, 
• przyjmowane leki, 
• wykonywaną pracę, 
• nałogi, w tym zwłaszcza palenie papierosów, 
• choroby płuc w rodzinie (niektóre schorzenia mogą mieć charakter dziedziczny). 

Lekarz chorób płuc może zapytać nas także o prowadzony styl życia i warunki mieszkaniowe, gdyż często różne czynniki środowiskowe wpływają na pracę układu oddechowego. 

Następnie pulmonolog przeprowadzi badanie fizykalne, a w razie konieczności zleci dodatkowe badania (część z nich jest możliwa do wykonania od razu w gabinecie lekarskim). Badanie fizykalne u pulmonologa obejmuje: 

• ocenę wzrokową klatki piersiowej – jej symetryczność i sposób poruszania się w trakcie oddychania, 
• osłuchiwanie klatki piersiowej przy pomocy stetoskopu, 
• opukiwanie klatki piersiowej, 
• ocenę drżenia głosowego. 

Wśród badań diagnostycznych, pomocnych w diagnozowaniu chorób układu oddechowego znajdują się: 

• spirometria – badanie, polegające na ocenie objętości płuc oraz przepływu powietrza przez nie w trakcie wdechu i wydechu, 
• sercowo – płucny test wysiłkowy i inne badania czynnościowe, 
• RTG klatki piersiowej, 
• USG jamy brzusznej, 
• rezonans magnetyczny, 
• tomografia komputerowa, 
• pulsoksymetria, 
• badanie kapnografem, 
• bronchoskopia – endoskopowe badanie dróg oddechowych z możliwością wykonania biopsji, 
• polisomnografia lub poligrafia – badania, wykonywane w trakcie snu, 
• prowokacyjne testy wziewne, 
• testy skórne, 
• badania laboratoryjne krwi i moczu – m.in. markery stanu zapalnego, markery nowotworowe, leukocytoza, gazometria, oznaczenie poziomu przeciwciał, skierowanych przeciw patogenom, mogącym wywoływać zapalenie płuc i inne choroby układu oddechowego, 
• badania histopatologiczne wycinków, pobranych w trakcie bronchoskopii. 

Diagnostyka chorób układu oddechowego obejmuje szczegółowy wywiad lekarski, badanie fizykalne, a także liczne badania dodatkowe, wśród których znajdują się m.in. badania obrazowe, badania laboratoryjne oraz badania czynnościowe układu oddechowego. 

Po postawieniu diagnozy niezbędne jest odpowiednie leczenie. Jeżeli chodzi o choroby płuc, najczęściej obejmuje ono farmakoterapię i zmianę stylu życia. Przyjmowane leki mają na celu nie tylko złagodzenie objawów choroby, ale także zlikwidowanie jej przyczyn. W zależności od zdiagnozowanej choroby, mogą to być: 

• antybiotyki, 
• leki rozszerzające oskrzela, 
• leki przeciwzapalne, 
• leki o działaniu przeciwalergicznym. 

Istotną rolę w leczeniu chorób płuc i dróg oddechowych odgrywa także odpowiednia rehabilitacja pulmonologiczna. Obejmuje ona: 

• edukację pacjenta, 
• fizjoterapię klatki piersiowej, 
• porady i pomoc psychospołeczną. 

W sytuacji, gdy u pacjenta mamy do czynienia z przewlekłą niewydolnością oddechową lekarz może zastosować u chorego tlenoterapię domową, która znacznie poprawia jakość życia. Niestety, wiąże się ona z koniecznością zachowania pewnych środków ostrożności (m.in. unikania źródeł ognia) i ścisłego przestrzegania zaleceń lekarza. 

W razie konieczności, pulmonolog może zakwalifikować pacjenta do leczenia szpitalnego, obejmującego m.in. zabiegi odbarczające (tak leczy się między innymi odmę płucną) oraz zabiegi chirurgiczne (pozwalające m.in. na usunięcie ciał obcych lub zmian nowotworowych z dróg oddechowych). W przypadku chorób płuc, skuteczną metodą leczenia są również pobyty sanatoryjne, na które również może skierować pacjenta lekarz pulmonolog lub ewentualnie lekarz rodzinny. 

Pulmonolog – ile kosztuje wizyta, czy jest możliwa na NFZ? 

Zarówno pulmonolog, jak i pulmonolog dziecięcy (zajmujący się leczeniem chorób układu oddechowego u najmłodszych) to specjaliści, z pomocy których możemy skorzystać w ramach świadczeń z Narodowego Funduszu Zdrowia. Wymaga to jednak uzyskania skierowania od lekarza rodzinnego lub innego lekarza podstawowej opieki zdrowotnej lub specjalisty. Warto jednak mieć na uwadze fakt, iż obecnie czas oczekiwania na wizytę u lekarza pulmonologa wynosi nawet kilka miesięcy. 

Wizyta u pulmonologa w ramach NFZ wymaga skierowania od lekarza POZ, a czas oczekiwania na nią, w zależności od regionu, wynosi od kilku tygodni do kilku miesięcy. 

Alternatywę może stanowić wizyta w prywatnym gabinecie pulmonologa, jednak koszt pojedynczej wizyty w tym przypadku waha się w granicach 100-300 złotych. Co więcej, korzystając z prywatnej praktyki lekarskiej, często musimy również samodzielnie pokryć koszty badań diagnostycznych. W przypadku spirometrii, jest to koszt około 50 złotych, natomiast tomografia czy rezonans magnetyczny to koszt nawet kilkuset złotych. 

Rozwiązaniem, korzystnym zwłaszcza w przypadku pacjentów, cierpiących na przewlekłe choroby dróg oddechowych, mogą być tu kompleksowe pakiety opieki zdrowotnej POLMED, umożliwiające korzystanie z regularnych konsultacji pulmonologicznych oraz wykonywanie niezbędnych badań diagnostycznych w ramach jednej, określonej opłaty miesięcznej lub rocznej.