Infolinia 24/7: 58 775 95 99 / 801 033 200
Placówki medyczne
Kolano to największy, a jednocześnie najbardziej obciążony staw w ciele człowieka łączący kość udową i piszczelową. Jego ból bez względu na to czy jest efektem urazu, przeciążenia, czy objawem choroby przewlekłej może utrudniać lub wręcz uniemożliwiać wykonywanie codziennych czynności. Jakie są najczęstsze przyczyny bólu kolan i jak leczy się tę dolegliwość?
Bóle kolan to powszechna dolegliwość, na którą skarżą się ludzie w każdym wieku. Najczęściej na odczuwanie bólu stawów kolanowych narażone są osoby starsze, z nadwagą lub otyłością oraz mające choroby przewlekłe, ale nie tylko. Przyczyną bólu bywają również urazy i przeciążenia spowodowane m.in. upadkami albo zbyt intensywnymi ćwiczeniami.
Do uszkodzeń ostrych stawów kolanowych będących efektem urazu skrętnego zalicza się pęknięcia więzadeł krzyżowych, łąkotki oraz chrząstki stawowej.
Urazy więzadeł krzyżowych powstają najczęściej w trakcie aktywności fizycznej, np. gry w piłkę nożną, koszykówkę, jazdy na nartach albo na snowboardzie. Do uszkodzenia może dojść zarówno w obrębie więzadła krzyżowego przedniego, jak i tylnego. W związku z tym, że więzadło nie może się samodzielnie zregenerować a jego zerwanie powoduje problem ze stabilnością stawu, w części przypadków – gdy mówimy o młodych osobach aktywnych fizycznie albo takich, u których niestabilność kolana może znacząco wpływać na jakość życia codziennego – zalecana jest rekonstrukcja. U pozostałych pacjentów stosuje się leczenie zachowawcze, głównie fizjoterapię.
Uszkodzenia łąkotki często są urazami towarzyszącymi występującymi jednocześnie np. z zerwaniem więzadeł krzyżowych. Objawiają się bardzo silnym bólem. W zależności od stopnia zaawansowania urazu leczy się je zachowawczo lub operacyjnie – w trakcie zabiegu zakłada się stabilne szwy przytrzymujące fragmenty łąkotki albo w rzadszych przypadkach częściowo usuwa się łąkotkę.
Do ostrych urazów zalicza się również uszkodzenia chrząstki stawowej odpowiadającej za zmniejszenie siły tarcia i przenoszenie obciążeń. Uszkodzenie chrząstki wiąże się z odczuwaniem bólu kolana, pojawieniem się wysięku oraz ograniczeniem ruchomości stawu. Może współtowarzyszyć dwóm wymienionym wcześniej urazom lub występować samodzielnie. Leczenie polega zazwyczaj na farmakoterapii i rehabilitacji, ale niektóre przypadki wymagają zabiegów operacyjnych.
Ból stawów kolanowych może być także objawem zmian zwyrodnieniowych. Najczęściej tego typu zmiany obserwuje się u osób starszych, u których dochodzi do nieodwracalnego niszczenia powierzchni stawowych. Choroba zwyrodnieniowa nazywana inaczej gonartrozą objawia się ograniczeniem ruchomości i funkcji stawu, wspomnianym odczuwaniem bólu, występowaniem przykurczów oraz obrzękiem. Podstawą leczenia jest rehabilitacja hamująca postęp choroby i wpływająca na łagodzenie bólu połączona z przyjmowaniem preparatów farmakologicznych.
Przyczyną odczuwanego bólu bywają również urazy przewlekłe, w których dochodzi do nakładania się na siebie mikrourazów powstających przez dłuższy czas. Do urazów przewlekłych zalicza się m.in. kolano biegacza oraz kolano skoczka.
Kolano biegacza, czyli ból pojawiający się z przodu stawu w okolicy rzepki, występuje najczęściej u osób rozpoczynających lub zwiększających aktywność fizyczną. Dolegliwości bólowe mogą się nasilać przy wchodzeniu po schodach, siadaniu lub dłuższym siedzeniu. Jak leczy się kolano biegacza? Zabiegami rehabilitacyjnymi w połączeniu z ewentualnym podawaniem leków bezpośrednio do stawu.
Kolano skoczka to ból występujący w okolicy więzadła, które łączy rzepkę z kością piszczelową. Początkowo pojawia się np. po treningu, później w miarę rozwoju schorzenia może wiązać się z wykonywaniem codziennych czynności – chodzeniem po schodach, siadaniem itp. Podobnie jak kolano biegacza uraz tego typu leczy się fizjoterapią oraz iniekcjami kwasu hialuronowego lub preparatami osocza bogatopłytkowego do uszkodzonego stawu.
Ból połączony z obrzękiem, zaczerwienieniem skóry i ociepleniem stawu jest najczęściej objawem stanu zapalnego. W przypadku stawów kolanowych stan zapalny zazwyczaj dotyczy kaletki maziowej. Kaletki to niewielkie torebki wyściełające przestrzeń pomiędzy kośćmi a mięśniami, ścięgnami albo skórą, które odpowiadają za zmniejszenie tarcia. Jeżeli dochodzi do ich podrażnienia np. w związku z długotrwałym klęczeniem lub zginaniem kolan, kaletki powiększają się, powodując stan zapalny. Leczenie polega na odciążeniu kończyny, stosowaniu zimnych okładów zmniejszających obrzęk, a czasami na przeprowadzeniu punkcji, czyli nakłuciu stawu.
To nie wszystko. Ból kolan może być również wynikiem chorób reumatycznych, w tym reumatoidalnego zapalenia stawów, boreliozy – odkleszczowego zapalenia mózgu, torbieli Bakera, zwichnięcia, skręcenia albo stłuczenia stawu, dny moczanowej, zakrzepicy żył głębokich albo konfliktu rzepkowo-udowego. Żeby móc jednoznacznie postawić diagnozę i wprowadzić leczenie zmniejszające nieprzyjemne dolegliwości wykonuje się badania obrazowe (RTG, USG, rezonans magnetyczny czy tomografię komputerową). Na podstawie wyników i badania fizykalnego ortopeda jest w stanie stwierdzić, z czego wynika problem.
Układ nerwowy nazywany bywa centrum dowodzenia całego organizmu. To on odpowiada za odbieranie i wysyłanie informacji do każdej komórki ciała, to dzięki niemu możemy myśleć, formułować wypowiedzi czy ruszać kończynami. Reaguje nie tylko na bodźce zewnętrzne, lecz także wewnętrzne. Jeżeli przestaje działać prawidłowo, można odczuwać wiele różnych dolegliwości. Jak zadbać o układ nerwowy?
Reumatoidalne zapalenie stawów to przewlekła postępująca choroba tkanki łącznej o podłożu autoimmunologicznym. Jej objawy nie są charakterystyczne, dlatego postawienie diagnozy bywa utrudnione. Trzeba jednak zrobić wszystko, żeby potwierdzić lub wykluczyć chorobę. Dlaczego to takie ważne? Ponieważ nieleczone RZS prowadzi do poważnych problemów nie tylko ze stawami, lecz także z innymi narządami.
