Owoce są niskokaloryczne, orzeźwiające, a przy tym zawierają sporo cennych witamin. Które z nich warto jeść latem, aby uzupełnić dietę w witaminy i inne wartościowe składniki?
Dietetycy powtarzają, że sezonowe warzywa i owoce zajmują ważne miejsce w codziennej diecie. Które z nich można nazwać sezonowymi w czasie wakacji?
W czerwcu, lipcu i sierpniu zwróć uwagę na warzywa, takie jak:
Zaleca się, aby spożywać warzywa do każdego posiłku. Powinny one stanowić połowę tego, co jesz. Dlaczego? Duża zawartość błonnika pokarmowego, antyoksydantów i składników mineralnych sprawia, że warzywa odgrywają ważną rolę w profilaktyce chorób nowotworowych i sercowo-naczyniowych. Co więcej, ze względu na niską kaloryczność i dużą ilość błonnika, ułatwiają osiągnięcie i utrzymanie prawidłowej masy ciała.
Nie mniej ważne miejsce w codziennym jadłospisie zajmują owoce. Instytut Żywności i Żywienia zaleca, aby jeść minimum 400 gramów owoców i warzyw dziennie. Przy czym należy pamiętać o tym, aby spożywać więcej warzyw niż owoców. Oto 10 owoców, na które warto zwrócić szczególną uwagę w okresie letnim:
Dlaczego zaleca się, aby włączyć sezonowe owoce do codziennej diety? Odpowiedź znajdziesz poniżej!
Owoce powinny być spożywane codziennie, ponieważ charakteryzuje je niska kaloryczność i duża zawartość cennych dla zdrowia składników. Jakich? Są to m.in.:
Witamina C ma silne działanie przeciwutleniające. Oznacza to, że neutralizuje wolne rodniki i zmniejsza ryzyko chorób, związanych ze stresem oksydacyjnym (zaliczają się do nich m.in. cukrzyca typu 2, miażdżyca, nowotwory). Ponadto, wpływa na odporność organizmu. Jej niedobór osłabia funkcje odpornościowe i zwiększa ryzyko infekcji.
Warto wspomnieć również o tym, że owoce, które zawierają witaminę C, to obowiązkowy element diety wegetariańskiej i wegańskiej. Dlaczego? Witamina C zwiększa wchłanianie żelaza niehemowego, które występuje m.in. w pełnoziarnistych produktach zbożowych, nasionach roślin strączkowych, warzywach, pestkach i nasionach. Jest to bardzo ważne, ponieważ wegetarianie i weganie, którzy nie przyjmują żelaza hemowego, obecnego w produktach pochodzenia zwierzęcego, są bardziej narażeni na anemię.
Jest jeszcze jeden argument, przemawiający za tym, że warto jeść owoce, będące dobrym źródłem witaminy C. Mają one korzystny wpływ nie tylko na zdrowie, lecz także na urodę. Wszystko dzięki temu, że witamina C chroni przed stresem oksydacyjnym, który przyspiesza proces starzenia. Co więcej, jest niezbędna do syntezy kolagenu – białka, poprawiającego jędrność skóry i zapobiegającego utracie wody z naskórka.
Regularne spożywanie owoców jest ważne nie tylko ze względu na dużą zawartość witaminy C. Na uwagę zasługują także inne związki o właściwościach przeciwutleniających. Mowa tu o karotenoidach, które odgrywają ważną rolę m.in. w profilaktyce chorób nowotworowych. Ponadto, mają one korzystny wpływ na narząd wzroku.
Najbardziej znanym przedstawicielem karotenoidów jest beta-karoten, czyli prowitamina A. Jednak nie można zapominać, że równie cenne właściwości wykazują: likopen, luteina i zeaksantyna. Jakie sezonowe owoce są bogate w karotenoidy?
Warzywa i owoce są także dobrym źródłem kwasu foliowego (czyli witaminy B9). Odgrywa on ważną rolę w profilaktyce wad cewy nerwowej, dlatego nie może zabraknąć go w diecie kobiet planujących ciążę i ciężarnych. Ponadto bierze udział w syntezie DNA. Tym samym jest niezbędny do prawidłowego wzrostu i funkcjonowania wszystkich komórek.
Wakacyjne owoce bogate w kwas foliowy to maliny. Pozostałe nie zawierają zbyt dużych ilości tego składnika. Lepszym źródłem kwasu foliowego są zielone warzywa liściaste. Warto to wykorzystać i przygotować np. orzeźwiające smoothie z dodatkiem malin i szpinaku lub jarmużu.
Kwas foliowy to tylko jeden z przedstawicieli witamin z grupy B. Świeże i suszone owoce zawierają również inne związki, które do niej należą:
Witamina B3 bierze udział w procesach biochemicznych, a konkretnie – w przemianie białek, tłuszczów i węglowodanów. Oprócz tego, jest niezbędna do sprawnego funkcjonowania układu nerwowego. Z kolei witamina B7 jest potrzebna do produkcji keratyny, czyli jednego z głównych składników budulcowych włosów i paznokci.
Truskawki, wiśnie, nektarynki, maliny, jeżyny i brzoskwinie to letnie owoce, które wzbogacają dietę w witaminę K. Jaka jest jej rola w organizmie człowieka?
Odpowiednia podaż witaminy K jest niezbędna do prawidłowego przebiegu procesu krzepnięcia krwi. Ponadto, odgrywa ona istotną rolę w rozwoju i funkcjonowaniu układu kostnego – stymuluje namnażanie się komórek kościotwórczych i wchłanianie wapnia.
Witamina E, podobnie jak beta-karoten czy witamina C, wykazuje silne właściwości przeciwutleniające. Dodatkowo, pomaga utrzymać prawidłowy poziom cholesterolu we krwi i zapobiega powstawaniu blaszki miażdżycowej. Czarne jagody, brzoskwinie, nektarynki, czarna porzeczka to wakacyjne owoce, które są najbogatsze w tę wyjątkową witaminę.
Owoce to dobre źródło witaminy C, wybranych witamin z grupy B, prowitaminy A, witaminy E i witaminy K. Na tym nie koniec. Warto pamiętać, że występują w nich inne ważne składniki, które są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu i zmniejszają ryzyko chorób.
Owoce to źródło składników mineralnych takich jak:
Niewątpliwą zaletą owoców jest duża zawartość związków o właściwościach przeciwutleniających. Nie chodzi tu tylko o witaminę C, karotenoidy czy składniki mineralne. Takie właściwości wykazują również związki polifenolowe. Ich zawartość jest największa w:
Owoce są niskokaloryczne, a przy tym zawierają sporo błonnika pokarmowego. Można bez obaw włączyć je do diety odchudzającej. Sprawi to, że proces redukcji masy ciała stanie się prostszy. Wszystko dzięki temu, że po spożyciu produktów, bogatych w błonnik, uczucie sytości utrzymuje się przez dłuższy czas.
Błonnik pokarmowy wspomaga proces odchudzania, ale nie tylko. Zajmuje ważne miejsce w codziennym jadłospisie, ponieważ usprawnia perystaltykę jelit, pomaga utrzymać prawidłowy poziom cholesterolu i glukozy we krwi, a także zmniejsza ryzyko wystąpienia wybranych chorób (m.in. chorób nowotworowych, miażdżycy). Które z letnich owoców mają najwięcej błonnika pokarmowego? Do najlepszych źródeł tego cennego składnika należą: porzeczki, maliny, czarne jagody i jeżyny.
Owoce to źródło cennych składników odżywczych. Jednak czy oznacza to, że można jeść je bez zastanowienia? Nie. Są sytuacje, w których zaleca się ograniczenie ilości spożywanych owoców lub wyeliminowanie niektórych z nich z diety.
Osobom z insulinoopornością zaleca się dietę z niskim indeksem glikemicznym (IG). Jak to się ma do tego, że owoce stanowią źródło węglowodanów prostych?
Błędem jest myślenie, że należy wyeliminować owoce z diety. Trzeba pamiętać, że są one niskokaloryczne i zawierają cenne składniki odżywcze. Jednak zaleca się, aby wybierać te owoce, które mają niski indeks glikemiczny, takie jak:
Warto też postawić na te mniej dojrzałe, ponieważ znajduje się w nich mniej cukru niż w tych dojrzałych. Dzienne spożycie owoców powinno wynosić około 250-300 gram w 3 osobnych posiłkach.
Warto zadbać również o odpowiedni sposób podania owoców. Najlepiej jeść świeże owoce (suszone owoce często zawierają dodatek cukru), podane z produktami, będącymi źródłem białka i nienasyconych kwasów tłuszczowych. Mogą być to fermentowane produkty mleczne (kefir, jogurt, maślanka), nasiona chia, a także orzechy.
Dieta low FODMAP zalecana jest w zespole jelita drażliwego (IBS). Składa się z trzech etapów. W pierwszym eliminuje się produkty o dużej zawartości węglowodanów krótkołańcuchowych, słabo wchłanianych, szybko fermentujących, o wysokim ciśnieniu osmotycznym. W praktyce oznacza to wykluczenie z diety wakacyjnych owoców, takich jak: wiśnie, nektarynki, morele, brzoskwinie, arbuz.
Wspomniane restrykcje stosuje się tylko przez pewien czas (od dwóch do sześciu tygodni). Następnie przechodzi się do drugiego etapu diety low FODMAP. Polega on na ponownym wprowadzeniu do jadłospisu wspomnianych owoców (oraz innych produktów, które były niezalecane w pierwszej fazie).
Duża zawartość błonnika to zaleta owoców. Jednak są sytuacje, w których należy wprowadzić dietę lekkostrawną z ograniczoną ilością tego składnika. Wskazaniem do jej stosowania są m.in. stany zapalne jelit i choroby błony śluzowej żołądka.
Sezon wakacyjny to czas, gdy wybór świeżych, sezonowych owoców jest większy niż jesienią i zimą. Warto to wykorzystać i skusić się na pyszne owocowe sałatki, koktajle czy sorbety!
Konsultacja merytoryczna lek. Ireneusz Markowski
Dyrektor Medyczny POLMED
Wrzody żołądka i dwunastnicy to najczęstszą choroba przewodu pokarmowego. Wrzody są to ubytki w błonie śluzowej, zazwyczaj spowodowane błędami żywieniowymi, paleniem tytoniu, narażeniem na stres, zakażeniem Helicobacter pylori, przyjmowaniem niesteroidowych lub sterydowych leków przeciwzapalnych.
Według szacunków lekarzy, wrzody żołądka czy też dwunastnicy dotyczą 5-10 proc. populacji.
Kamienie żółciowe to złogi powstające w pęcherzyku oraz przewodach żółciowych. Prowadzą one do kamicy pęcherzyka żółciowego, jednej z najczęstszych chorób przewodu pokarmowego w Europie, objawiającej się silnym, napadowym bólem określanym mianem kolki żółciowej. Kamienie które powstają w drogach żółciowych i nie przedostają się do pęcherzyka żółciowego mogą powodować rzadszą postać kamicy żółciowej – kamicę przewodową. Jak postępować w przypadku kamieni w pęcherzyku żółciowym? Czy można ich uniknąć i czy zawsze konieczna jest operacja?
Salmonelle to jedne z najbardziej znanych chorobotwórczych bakterii, głównie za sprawą wywoływanych przez nie dolegliwości żołądkowo-jelitowych. Zwłaszcza w okresie letnim często słyszymy o zatruciach pokarmowych wywołanych przez te szczepy. W Polsce świadomość społeczna w tym zakresie z roku na rok jest coraz większa.