Infolinia 24/7: 58 775 95 99 / 801 033 200
Placówki medyczne
Do najczęściej występujących chorób przenoszonych drogą płciową należą m.in. HPV, HIV, rzeżączka, kiła, chlamydioza, opryszczka i grzybica. Chociaż wiele osób słyszało te i inne podobne nazwy, to w rzeczywistości niewiele mówi się o problemie chorób wenerycznych. Dlaczego? Temat ten u budzi powszechny wstyd i uczucie skrępowania. To błąd!
To problemy zdrowotne, jak każde inne, a duża powszechność ich występowania wskazuje na to, że istnieje potrzeba prowadzenia otwartej edukacji zdrowotnej na temat ich leczenia i profilaktyki. W tym artykule piszemy otwarcie o najczęstszych chorobach zakaźnych przenoszonych drogą płciową. Dowiedz się, jak im zapobiegać i w jaki sposób postępować, kiedy zaczniesz podejrzewać wystąpienie infekcji.
Z tego artykułu dowiesz się:
Choroby przenoszone drogą płciową to zakażenia, spośród których możemy wymienić te powodowane przez bakterie (np. chlamydiozę, rzeżączkę, czy kiłę), te, które rozwijają się w wyniku zakażenia wirusowego (np. HIV, wirus brodawczaka ludzkiego (HPV), czy wirus opryszczki narządów płciowych (HSV)), a także te, które są konsekwencją obecności grzybów (np. drożdżaków).
Ich objawy i sposoby leczenia różnią się w zależności od rodzaju patogenu, który powoduje zakażenie, oraz stopnia rozwinięcia infekcji. Niektóre choroby przenoszone drogą płciową dają bardzo swoiste objawy, a inne przypominają mniej poważne dolegliwości i wymagają przeprowadzenia dokładniejszych badań w celu zdiagnozowania faktycznych przyczyn problemu. Ich wspólną cechą jest jednak to, że dolegliwości dotykają najczęściej układ moczowo-płciowy, a do zakażenia dochodzi na drodze kontaktów seksualnych bez stosowania odpowiednich zabezpieczeń.
W Polsce, podobnie, jak na całym świecie choroby weneryczne stanowią wyzwanie dla zdrowia publicznego. Mimo tego, że traktuje się to jak temat tabu, to właśnie otwarta rozmowa, edukacja i głośne mówienie o tego typu problemach, stanowią podstawę do zmiany.
Choroby weneryczne to grupa infekcji, które rozprzestrzeniają się głównie poprzez kontakty seksualne, w tym drogą oralną, analną i waginalną. Jednak warto podkreślić, że droga przenoszenia patogenów nie ogranicza się wyłącznie do stosunków płciowych. Niektóre z nich, jak wirusowe zapalenie wątroby typu B czy HIV, mogą być również przekazywane przez kontakt z zakażoną krwią, podczas porodu od matki do dziecka, a także przez współdzielenie przedmiotów, które mogły mieć kontakt z krwią (np. igieł czy nieodkażonych narzędzi w salonach kosmetycznych i studiach tatuażu).
Mechanizm zarażenia polega na przenoszeniu patogenów — wirusów, bakterii lub innych mikroorganizmów — zdolnych do wywoływania chorób, z organizmu osoby zakażonej do organizmu osoby zdrowej.
Chociaż większość tych infekcji jest najczęściej przenoszona drogą płciową, należy zaznaczyć, że nie każdy kontakt seksualny z osobą zakażoną musi skutkować rozwinięciem się choroby. Ryzyko zależy od wielu czynników, w tym od rodzaju patogenu, obecności uszkodzeń skóry lub błon śluzowych oraz od ogólnego stanu zdrowia i odporności osoby narażonej.
Zaobserwowanie pierwszych objawów chorób wenerycznych może być niezwykle ważne w kontekście wczesnego rozpoznania i zapobiegania poważniejszym komplikacjom zakażenia. Typowe symptomy mogą obejmować pieczenie podczas oddawania moczu, co często jest oznaką zapalenia cewki moczowej. Sygnałem alarmowym powinny być także upławy i pojawiająca się wydzielina z cewki moczowej, pochwy lub odbytu. Walka organizmu z przebiegającą infekcją często manifestuje się także w postaci powiększonych węzłów chłonnych.
Oprócz tego, w niektórych sytuacjach (najczęściej przy HSV lub kile) mogą pojawić się owrzodzenia w jamie ustnej lub na narządach płciowych. W przypadku objawów rzeżączki obserwuje się intensywne, bolesne pieczenie, ból w miednicy i żółto-zieloną wydzielinę — te charakterystyczne objawy są wyraźnym sygnałem, namnażających się bakterii Neisseria gonorrhoeae. Chlamydia, mimo że jest jedną z najczęstszych chorób przenoszonych drogą płciową, może przebiegać bezobjawowo, co utrudnia jej szybkie wykrycie i zwiększa ryzyko przeniesienia zakażenia na partnera.
Objawy poszczególnych chorób wenerycznych mogą różnić się między kobietami i mężczyznami. U kobiet, infekcje mogą prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych, w tym do zapalenia błony śluzowej szyjki macicy, a nawet niepłodności. Choroby weneryczne u mężczyzn mogą objawiać się w bardziej widoczny sposób i skutkować obecnością wydzieliny z cewki moczowej czy dyskomfortu w okolicy odbytu.
Niestety najczęstsze objawy chorób przenoszonych drogą płciową są powszechnie ignorowane lub mylone z mniej poważnymi dolegliwościami. Właśnie dlatego pojawienie się pierwszych niepokojących objawów, powinno być wskazaniem do niezbędnej konsultacji z lekarzem wenerologiem i wykonania odpowiednich badań na choroby weneryczne.
Czas, po którym pojawiają się pierwsze objawy chorób wenerycznych, może być bardzo różny i zależy od typu zakażenia. Niektóre choroby mogą dawać objawy już po kilku dniach od infekcji, podczas gdy inne mogą nie dawać żadnych objawów przez wiele tygodni, miesięcy, a nawet lat.
Warto pamiętać, że brak objawów nie oznacza braku zakażenia. Wiele osób z chorobami wenerycznymi nie obserwuje żadnych objawów, ale nadal może przenosić infekcję na innych. Dlatego w przypadku osób aktywnych seksualnie regularne badania powinny być częścią kontrolnego dbania o swoje zdrowie, szczególnie przy częstych zamianach partnerów seksualnych lub stosunkach płciowych bez zabezpieczenia.
Choroby weneryczne w Polsce są powszechnym problemem, który może dotknąć również Ciebie. Sprawdź, które zakażenia są najczęściej diagnozowane i jak rozpoznać pierwsze objawy.
Opryszczka narządów płciowych jest jedną z najbardziej powszechnych chorób wenerycznych. Przyczyną zakażenia jest wirus opryszczki pospolitej, który na narządy płciowe przenosi się głównie poprzez kontakty seksualne. Zakażenie dotyka zarówno kobiet, jak i mężczyzn.
Typowe objawy to:
Zakażenie opryszczką narządów płciowych nie jest uleczalne. Leczenie polega na przyjmowaniu leków przeciwwirusowych, które mogą złagodzić objawy i skrócić czas trwania stanu chorobowego. Chociaż leki te nie eliminują wirusa z organizmu, pomagają kontrolować jego aktywność i zmniejszają ryzyko przeniesienia zakażenia na partnerów seksualnych.
Rzeżączka należy do jednych z najczęściej diagnozowanych chorób wenerycznych — zarówno w Polsce, jak i na całym świecie. Zakażenie wywoływane jest przez bakterię Neisseria gonorrhoeae. Infekcje dotykają zarówno kobiet, jak i mężczyzn, przede wszystkim na drodze kontaktów seksualnych.
Charakterystyczne objawy rzeżączki:
W przeciwieństwie do opryszczki narządów płciowych rzeżączka może zostać całkowicie wyleczona. Postępowanie polega na stosowaniu antybiotyków, które jeśli zostaną zastosowane prawidłowo, mogą całkowicie wyeliminować bakterię z organizmu.
Należy pamiętać, że leczeniu powinno poddać się obu partnerów, nawet jeśli tylko jeden z nich wykazuje objawy. Pozwala to skutecznie zapobiegać nawrotom i dalszemu rozprzestrzenianiu się infekcji.
Grzybica narządów płciowych to częsta dolegliwość, zaliczająca się do infekcji intymnych, jednak faktycznie nie jest klasyfikowana jako jedna z najczęstszych chorób wenerycznych. To zakażenie wywołane przez grzyby, najczęściej z rodzaju Candida. Dotyka ona zarówno kobiet, jak i mężczyzn, chociaż częściej diagnozowana jest u kobiet — wynika to z faktu anatomii. Zakażenie może rozprzestrzeniać się drogą płciową, jednak nie tylko. Grzyby Candida są często obecne w naturalnej florze bakteryjnej ciała i mogą namnażać się do patologicznych poziomów w wyniku zaburzenia równowagi mikrobiologicznej.
Typowe objawy grzybicy narządów płciowych to:
W przeciwieństwie do wielu chorób przenoszonych drogą płciową grzybica narządów płciowych jest uleczalna. Leczenie polega na stosowaniu miejscowych antygrzybicznych kremów lub maści, a w bardziej zaawansowanych przypadkach lub przy nawrotach, lekarz może zalecić leki doustne. Ważne jest, aby podczas leczenia zastosować się do zaleceń przez ściśle określony czas, nawet jeśli objawy szybko ustąpią.
Kłykciny kończyste znane są również jako brodawki weneryczne. Są wywoływane przez niektóre typy wirusa brodawczaka ludzkiego (HPV). Kłykciny kończyste mogą pojawić się zarówno u kobiet, jak i u mężczyzn, lokalizując się na narządach płciowych, w okolicy odbytu, a czasami nawet w obrębie jamy ustnej.
Charakterystyczne objawy tej choroby:
Choć kłykciny kończyste nie są uznawane za stan zagrażający życiu, ich obecność może powodować znaczny dyskomfort psychiczny i fizyczny, a także być przyczyną problemów seksualnych i społecznych.
Chociaż istnieje leczenie umożliwiające usunięcie widocznych zmian, nie ma metody pozwalającej całkowicie wyeliminować wirusa z organizmu.
Chlamydioza, wywoływana przez bakterię Chlamydia trachomatis, to infekcja, która charakteryzuje się często bezobjawowym przebiegiem. W konsekwencji wiele osób może być nosicielami i przenosić zakażenie, nie zdając sobie z tego sprawy.
Typowe objawy, kiedy już występują, mogą obejmować:
Jeśli, w przypadku chlamydiozy, nie zostanie wdrożone odpowiednie leczenie, u osób zakażonych mogą rozwinąć się poważniejsze problemy zdrowotne. Najczęściej u kobiet obserwuje się powikłania w postaci zapalenia miednicy mniejszej, co z kolei może być przyczyną niepłodności. U mężczyzn nieleczona chlamydioza może być przyczyną zapalenia najądrzy, co także może wpłynąć na problemy z płodnością. Chlamydioza jest chorobą uleczalną. Terapia opiera się przede wszystkim na stosowaniu antybiotyków.
Zakażenie wirusem HIV jest jednym z najpoważniejszych wyzwań dla ogólnoświatowego zdrowia publicznego. HIV, czyli ludzki wirus niedoboru odporności, atakuje i stopniowo niszczy system immunologiczny organizmu, co sprawia, że zakażony pacjent staje się podatny na różnego rodzaju choroby zakaźne. Bez odpowiedniego leczenia, obecność wirusa HIV może prowadzić do AIDS (zespołu nabytego niedoboru odporności), który charakteryzuje się ciężkim osłabieniem układu odpornościowego i występowaniem wielu poważnych infekcji oraz chorób.
Do zakażenia dochodzi głównie poprzez kontakt z zakażonymi płynami ciała — krwią, nasieniem, wydzieliną z pochwy i mlekiem matki. Najczęstszymi drogami transmisji wirusa są niezabezpieczone kontakty seksualne, współdzielenie igieł lub strzykawek przez osoby przyjmujące narkotyki, z matki na dziecko w trakcie ciąży, porodu lub karmienia piersią, a także transfuzje krwi i przeszczepy organów z zakażonych źródeł.
Wczesne stadium HIV może być bezobjawowe lub manifestować się grypopodobnymi symptomami, co często utrudnia jego rozpoznanie. W miarę postępu choroby, gdy system immunologiczny zostaje poważnie uszkodzony, u osoby zakażonej mogą rozwinąć się różnorodne przewlekłe i poważne choroby — infekcje nabyte, infekcje oportunistyczne oraz niektóre typy nowotworów (chłoniaki czy rak szyjki macicy u kobiet).
HIV jest chorobą przewlekłą, na którą nie ma obecnie lekarstwa. Jednak dzięki postępom w terapii antyretrowirusowej (ART), osoby zakażone HIV mogą prowadzić długie i produktywne życie. ART nie leczy zakażenia, ale pomaga skutecznie kontrolować wirusa, zapobiegając jego replikacji i umożliwiając odbudowę oraz ochronę układu odpornościowego. Regularne przyjmowanie leków antyretrowirusowych pozwala wielu osobom z HIV utrzymać wirusa na niewykrywalnym poziomie, co znacząco zmniejsza ryzyko transmisji na inne osoby i zapobiega rozwojowi AIDS.
Kluczowe w walce z HIV jest wczesne postawienie diagnozy poprzez regularne badania, szczególnie w grupach o zwiększonym ryzyku zakażenia. Wczesna diagnoza i rozpoczęcie leczenia mogą znacząco poprawić jakość życia osoby zakażonej oraz zmniejszyć ryzyko przenoszenia wirusa.
Leczenie chorób wenerycznych wymaga indywidualnego podejścia do pacjenta. W strategii działanie bierze się pod uwagę oczywiście rodzaj patogenu, który jest przyczyną zakażenia, nasilenie objawów i sam przebieg infekcji. Każda choroba weneryczna ma dedykowane metody leczenia, jednak w każdym z przypadków ważna jest szybka diagnoza i rozpoczęcie terapii. Leczenie zazwyczaj obejmuje farmakoterapię, która zwalcza infekcje lub łagodzi objawy.
Zapoznaj się z opisami najczęściej występujących schorzeń, znajdujących się powyżej, w których szczegółowo omówiliśmy sposoby postępowania w leczeniu każdej z chorób przenoszonych drogą płciową.
Nieleczone choroby weneryczne mogą prowadzić do szeregu poważnych, a nawet zagrażających życiu, konsekwencji zdrowotnych. Konsekwencje nieświadomości dotyczącej swojego stanu zdrowia mogą skutkować:
Właśnie z tego względu tak ważne jest, aby już przy pierwszych podejrzeniach choroby wenerycznej niezwłocznie zasięgnąć porady medycznej i rozpocząć odpowiednie leczenie. Takie postępowanie może zapobiec poważnym konsekwencjom zdrowotnym i poprawić jakość życia.
Rosnąca zapadalność na choroby przenoszone drogą płciową w Polsce i na całym świecie mocno podkreśla znaczenie prowadzenia edukacji dotyczącej odpowiedniej profilaktyki chorób wenerycznych. Praktykowanie metod zapobiegawczych jest najbardziej skutecznym postępowaniem w walce z zakażeniami.
Skuteczna profilaktyka chorób wenerycznych wymaga połączenia świadomego stosowania prezerwatyw, regularnych testów diagnostycznych, odpowiednich programów szczepień oraz edukacji. Dzięki temu można znacząco ograniczyć zapadalność na choroby przenoszone drogą płciową i chronić zarówno swoje zdrowie, jak i zdrowie partnerów.
Konsultacja merytoryczna lek. Ireneusz Markowski
Dyrektor Medyczny POLMED
Powszechnie znanymi metodami profilaktycznymi wykrywającymi zmiany w piersiach są badanie mammograficzne oraz USG piersi. Badanie mammograficzne jest nieprzyjemnie, czasami wręcz bolesne. Alternatywą dla tych dwóch badań jest badanie rezonansu piersi, które jest bezbolesne i dokładniejsze niż dwa powyższe.
Plamki, błyski, paproszki czy muszki pojawiające się przed oczami przeważnie są zupełnie niegroźne, ale czasami mogą świadczyć o poważnej chorobie. Jakie są przyczyny występowania zmian w polu widzenia i czy da się je wyleczyć? Kiedy warto te objawy skonsultować z lekarzem?
Krwotoki z nosa są powszechne – bez względu na wiek i płeć. Mogą być wynikiem urazu, lub stanu chorobowego. Jakie są inne przyczyny? Co zrobić w razie krwawienia? Kiedy krwotoki powinno się skonsultować z lekarzem?
Ciśnienie oczne, określane też jako ciśnienie wewnątrzgałkowe albo śródgałkowe, jest to ciśnienie wywierane przez płyn śródoczny na rogówkę i twardówkę.
