Nerki to niezwykle organy, bez których niemożliwe byłoby prawidłowe funkcjonowanie naszego organizmu. W uproszczeniu, odpowiedzialne są za oczyszczanie organizmu ze szkodliwych lub też po prostu zbędnych substancji. Nerki filtrują osocze i produkują mocz, z którym te substancje są wydalane. Muszą odfiltrować 20-150 litrów krwi, aby wyprodukować 1-2 litry moczu.
Upośledzenie funkcji nerek prowadzi do zatrucia organizmu i wiąże się z zagrożeniem życia człowieka. Choroby nerek mogą rozwijać się latami, niszcząc te narządy, a przy tym nie dając żadnych symptomów. Warto raz w roku wykonać badania kontrolne, zwłaszcza, jeśli pojawiają się m.in. następujące objawy:
Szkodliwe produkty przemiany materii wydalane z moczem, ich podwyższone stężenie we krwi zazwyczaj świadczy o niewydolności nerek. Stężenie kreatyniny jest wykorzystywane do obliczenia eGFR (p. niżej).
Badanie krwi bardzo dobrze określające wydolność nerek, tzn. ich zdolność do filtrowania osocza krwi.
Jedno z podstawowych badań laboratoryjnych, które umożliwia rozpoznanie wielu chorób. Nieprawidłowy ciężar właściwy moczu może świadczyć m.in. o odwodnieniu, upośledzonej funkcji nerek, niektórych zaburzeniach hormonalnych. Niewielkie ilości glukozy w moczu mogą występować jedynie u zdrowych kobiet w ciąży, u innych osób obecność glukozy w moczu jest następstwem cukrzycy. Zbyt duża ilość białych krwinek i białka w moczu może wskazywać na bakteryjne zakażenia układu moczowego (niekiedy bezobjawowe), zaś krwinek czerwonych – o różnych schorzeniach każdego odcinka dróg moczowych. Obecność białka lub wałeczków może świadczyć o uszkodzeniu nerek.
Polega na próbie hodowli ewentualnych bakterii znajdujących się w moczu; jeśli ich nie ma – wynik określa się jako ujemny, jeśli są – dokonuje się ich identyfikacji, określa ilość oraz na jakie antybiotyki są wrażliwe, a na jakie oporne, co pozwala dobrać odpowiedni antybiotyk.
Produkt przemiany materii, którego nadmierna ilość może się odkładać np. w nerkach lub stawach.
Tzw. „elektrolity” – podstawowe jony wpływające na funkcjonowanie wszystkich komórek; np. przy zatrzymaniu wody w organizmie dochodzi do spadku stężenia sodu, a przy niewydolności nerek – do wzrostu stężenia potasu.
Podwyższone stężenie wapnia może prowadzić do kamicy dróg moczowych.
Reumatoidalne zapalenie stawów to przewlekła postępująca choroba tkanki łącznej o podłożu autoimmunologicznym. Jej objawy nie są charakterystyczne, dlatego postawienie diagnozy bywa utrudnione. Trzeba jednak zrobić wszystko, żeby potwierdzić lub wykluczyć chorobę. Dlaczego to takie ważne? Ponieważ nieleczone RZS prowadzi do poważnych problemów nie tylko ze stawami, lecz także z innymi narządami.
Wrzody żołądka i dwunastnicy to najczęstszą choroba przewodu pokarmowego. Wrzody są to ubytki w błonie śluzowej, zazwyczaj spowodowane błędami żywieniowymi, paleniem tytoniu, narażeniem na stres, zakażeniem Helicobacter pylori, przyjmowaniem niesteroidowych lub sterydowych leków przeciwzapalnych.
Według szacunków lekarzy, wrzody żołądka czy też dwunastnicy dotyczą 5-10 proc. populacji.
O kortyzolu mówi się, że jest „hormonem stresu” i to właśnie z takim określeniem jest często kojarzony. Jednak biorąc pod uwagę, jak wiele ważnych funkcji spełnia, warto dowiedzieć się więcej na jego temat. Gdzie i jak powstaje, za co odpowiada i do czego prowadzi jego niedobór lub nadmiar w organizmie? Odpowiadamy na wszystkie ważne pytania, dotyczące tego hormonu.