Atopowe zapalenie skóry – czym jest, jakie są jego objawy?

Powrót

Atopowe zapalenie skóry, w skrócie AZS, to choroba, która może skutecznie utrudniać normalne funkcjonowanie. Występuje zarówno u dzieci, jak i u dorosłych. Związana jest z nadmierną reakcją alergiczną na antygeny. Jakie są przyczyny atopowego zapalenia skóry i jak można je leczyć?

Atopowe zapalenie skóry (AZS)

Atopowe zapalenie skóry, z łaciny dermatitis atopica, nazywane również AZS, wypryskiem atopowym, wypryskiem alergicznym albo alergicznym zapaleniem skóry to choroba zapalna zaliczana do przewlekłych. Zazwyczaj przebiega z naprzemiennymi okresami remisji – łagodzenia i zaostrzeń – nasilania się objawów. W trakcie zaostrzeń obserwuje się liszajowacenie ze zmianami grudkowymi lub rumieniowatymi oraz uporczywy świąd charakterystyczny dla tej choroby. Dodatkowo występuje przesuszenie, pękanie i przebarwianie się skóry. Atopowe zapalenie skóry atakuje najczęściej zgięcia łokci, doły podkolanowe, tułów oraz dłonie. AZS niemowląt i małych dzieci charakteryzuje się zmianami pojawiającymi się na skórze twarzy.

Pierwsze symptomy atopowego zapalenia skóry przeważnie pojawiają się już u małych dzieci, do 5. roku życia. Statystycznie tylko 5 do 15% osób zaczyna chorować po tym okresie. Co istotne, pogarszanie się stanu skóry zależy od wielu czynników, m.in. od rodzaju stosowanych kosmetyków, kontaktu z alergenami zarówno wziewnymi, jak i pokarmowymi, zakładania ubrań wykonanych np. z wełny, zmiany temperatury otoczenia, a nawet silnego stresu.

Problemem w AZS są nie tylko same objawy utrudniające normalne funkcjonowanie, w tym spokojny sen, lecz także to, do czego prowadzą. Mowa o lichenifikacji skóry, czyli jej pogrubieniu oraz o białym dermografizmie – po zadrapaniu na skórze pojawiają się białe ślady. Dodatkowo w trakcie zaostrzenia choroby trzeba uważać na ewentualne nadkażenia.

Atopowe zapalenie skóry – przyczyny

Czy wiadomo, skąd bierze się atopowe zapalenie skóry? Przyczyny nie są tak naprawdę znane. Największą rolę w AZS odgrywają czynniki genetyczne. Nie wiadomo jednak, w jaki sposób jest ono dziedziczone. AZS wiąże się z zaburzeniami funkcjonowania skóry – naskórek traci swoją funkcję ochronną, ponieważ dochodzi do rozluźnienia połączeń między jego komórkami i utraty odpowiedniej warstwy płaszcza lipidowego. To prowadzi do przesuszania, a jednocześnie łatwiejszego przenikania patogenów do organizmu. Przesuszona skóra staje się wrażliwsza, podrażniona i zaczyna swędzieć. Wiadomo jednocześnie, że AZS ma związek z układem odpornościowym – u chorych układ ten jest nastawiony na reakcję alergiczną i ostatecznie dochodzi do jego rozregulowania.

Wśród przyczyn wymienia się również czynniki środowiskowe takie jak nadmierna higiena, co w tym wypadku oznacza wychowywanie dziecka w sterylnych warunkach i ograniczanie kontaktu jego skóry z różnorodnymi substancjami.

Atopowe zapalenie skóry – leczenie

Jak rozpoznaje się atopowe zapalenie skóry u dorosłych lub u dzieci? Nie ma jednoznacznych testów potwierdzających albo wykluczających AZS. Żeby zdiagnozować chorobę, stosuje się kryteria Hanifina-Rajki – 27 punktów będących objawami charakterystycznymi dla AZS. Pacjent powinien spełnić przynajmniej trzy podstawowe i trzy dodatkowe, aby móc mu postawić jednoznaczną diagnozę. Cztery główne symptomy to świąd, typowa lokalizacja zmian na skórze, występowanie atopii u pacjenta lub w jego rodzinie oraz nawrotowy charakter objawów.

Na czym polega leczenie atopowego zapalenia skóry? Leczenie może być farmakologiczne lub niefarmakologiczne. Niefarmakologiczne polega na stosowaniu odpowiedniej pielęgnacji oraz czasami diety eliminacyjnej. Pacjentowi zaleca się korzystanie z emolientów, czyli specjalnych preparatów odbudowujących warstwę lipidową naskórka, a także – jeśli ma dodatkowo alergie pokarmowe – unikanie produktów alergennych. Co ważne, nie powinno się brać długich i gorących kąpieli, żeby nie nasilać świądu. W niektórych przypadkach pomocna okazuje się fototerapia.

Jak farmakologicznie leczy się atopowe zapalenie skóry? Leki stosowane do łagodzenia objawów to przede wszystkim glikokortykosteroidy o działaniu przeciwzapalnym (podawane miejscowo lub doustnie), leki przeciwhistaminowe (hamujące świąd), inhibitory kalcyneuryny (podawane miejscowo) oraz antybiotyki (w przypadku nadkażenia skóry).


Dodano: 28/12/2020
Autor
POLMED Zdrowie
POLMED Zdrowie
Najpopularniejsze artykuły w kategorii Choroby
15/02/2021
Choroby, Profilaktyka
Mroczki przed oczami – czym są i o czym świadczą?

Plamki, błyski, paproszki czy muszki pojawiające się przed oczami przeważnie są zupełnie niegroźne, ale czasami mogą świadczyć o poważnej chorobie. Jakie są przyczyny występowania zmian w polu widzenia i czy da się je wyleczyć? Kiedy warto te objawy skonsultować z lekarzem?


16/05/2022
Choroby, Profilaktyka
Krwotok z nosa – przyczyny, co może oznaczać? Jak zatamować krwawienie?

Krwotoki z nosa są powszechne – bez względu na wiek i płeć. Mogą być wynikiem urazu, lub stanu chorobowego. Jakie są inne przyczyny? Co zrobić w razie krwawienia? Kiedy krwotoki powinno się skonsultować z lekarzem?


31/05/2023
Choroby
Nadciśnienie oczne – przyczyny, objawy, leczenie

Ciśnienie ​ oczne​, określane też jako ciśnienie wewnątrzgałkowe albo śródgałkowe, jest to ciśnienie wywierane przez płyn śródoczny na rogówkę i twardówkę.


Zapoznaj się z nasza ofertą
Nowość! Kup online!
badania
Pakiet intymny – diagnostyka chorób wenerycznych
Zadbaj o swoje zdrowie intymne

od 450 zł
badanie
Diagnostyka celiakii
Sprawdź czy cierpisz na nietolerancję glutenu.

od 210 zł
badanie
Diagnostyka chorób tarczycy
Choroby tarczycy mogą być przyczyną wielu dolegliwości.

od 52 zł
Więcej usług
Potrzebujesz pomocy?
Skontaktuj się z naszymi konsultantami.
Zapytaj o ofertę
Newsletter
Kup wizytę
Portal Pacjenta Portal Pracodawcy Platforma Medycyny Pracy Panel Agentów Ubezpieczeniowych Partner medyczny
Mam konto
Zaloguj się
Nie mam konta
Zarejestruj się