Infolinia 24/7: 58 775 95 99 / 801 033 200
Placówki medyczne
Wirus RSV (ang. Respiratory Syncytial Virus) zalicza się do rodziny paramyksowirusów. Odpowiedzialny jest za wywoływanie infekcji układu oddechowego, w tym za rozwój ostrego zapalenia oskrzelików i zapalenia płuc. Najczęściej diagnozuje się go u niemowląt oraz małych dzieci. Dla części z nich stanowi poważne zagrożenie. W jaki sposób wykrywa się wirusa RSV i jak się go leczy?
Wirus RSV to syncytialny wirus oddechowy. Zakażenie tym patogenem prowadzi do infekcji układu oddechowego. U dorosłych i starszych dzieci wywołuje najczęściej objawy przypominające przeziębienie, zaś u młodszych dzieci, niemowląt oraz noworodków może skutkować wystąpieniem zapalenia oskrzelików lub płuc.
Do zakażenia dochodzi drogą kropelkową – przez kontakt z osobą zakażoną albo przedmiotami, na których znajduje się wydzielina z jej dróg oddechowych. Pierwsze objawy widoczne są najczęściej po pięciu dniach od wniknięcia patogenu do organizmu, ale pełen okres inkubacji wynosi od dwóch do ośmiu dni. Co istotne, wirus RSV przenika przez błonę śluzową nosa i spojówki, a nie przez błonę śluzową jamy ustnej.
Jakie są objawy wirusa RSV u niemowląt, noworodków i małych dzieci? Objawy zwłaszcza na początkowym etapie zakażenia przypominają klasyczną infekcję dróg oddechowych. Obserwuje się niewielki katar, suchy kaszel oraz podwyższoną temperaturę ciała przeważnie nieprzekraczającą 38 st. Celsjusza. W niektórych przypadkach po około trzech dniach od wystąpienia pierwszych symptomów choroba zaczyna postępować. Wówczas pojawia się spadek apetytu, ślinotok, mokry kaszel i duszności wywołane zwiększeniem ilości gęstej wydzieliny oraz charakterystyczna piana wokół ust. Wirus RSV u niemowląt, jak wspomniano wcześniej, często przebiega w postaci zapalenia oskrzelików lub płuc, nieco rzadziej jako zapalenie oskrzeli lub tchawicy. W 1% przypadków zakażenie RSV nie daje żadnych objawów.
Jak wykryć wirus RSV? W związku z tym, że symptomy choroby – poza pianą pojawiającą się wokół ust pacjenta – nie są typowe, wirusa RSV potwierdza się badaniami laboratoryjnymi. W tym celu stosuje się testy polegające na wykryciu antygenów albo kwasu nukleinowego wirusa. Obecność antygenów potwierdza się za pomocą jednej z dwóch technik – immunofluorescencji lub techniki EIA, zaś do oznaczania kwasu nukleinowego wykorzystuje się metodę PCR. W tym celu pobiera się od pacjenta nabłonek z górnych dróg oddechowych, czyli wymaz. Testy wykonuje się w zasadzie wyłącznie pacjentom, którzy wymagają hospitalizacji. Łagodny przebieg choroby nie jest wskazaniem do potwierdzenia zakażenia wirusem RSV.
Jak leczy się RSV? Leczenie sprowadza się do łagodzenia objawów. Zazwyczaj opiera się na nawadnianiu, inhalacjach i toalecie nosa. Nie podaje się antybiotyków, o ile nie występują objawy nadkażenia bakteryjnego.
Ile trwa leczenie wirusa RSV? To zależy. Średni czas wydalania wirusa z organizmu to około ośmiu dni, ale w przypadku niemowląt oraz osób z obniżoną odpornością ten okres może ulec znacznemu wydłużeniu. Szacuje się, że u niektórych pacjentów leczenie powinno być kontynuowane nawet przez cztery tygodnie.
Do grupy szczególnego ryzyka – chodzi o tych chorych, u których przebieg zakażenia może wymagać hospitalizacji – należą przede wszystkim: niemowlęta poniżej szóstego miesiąca życia, noworodki, wcześniaki, dzieci karmione piersią przez okres krótszy niż cztery miesiące oraz dzieci ze zdiagnozowanymi przewlekłymi chorobami takimi jak mukowiscydoza, niedobory odporności czy wady serca.
Jak wspomniano powyżej, wirus RSV może wywoływać jedynie niewielkie, nienasilone objawy, które leczy się w warunkach domowych. Gorzej, gdy diagnozuje się wirus RSV u noworodka – tu zazwyczaj wskazana jest hospitalizacja, zwłaszcza jeśli obserwuje się duszności lub nasilenie dotychczas obserwowanych symptomów. Podobnie dzieje się wtedy, kiedy stwierdza się wirus RSV u wcześniaków, czyli dzieci urodzonych w 37. tygodniu ciąży lub wcześniej, szczególnie tych z niską masą urodzeniową poniżej 2400 g. Ta grupa jest szczególnie narażona na ciężki przebieg zakażenia RSV. W szpitalu, w zależności od stanu pacjenta, leczenie skierowane jest na poprawę komfortu oddechowego.
Czy wirus RSV może powodować jakieś powikłania? Często obserwowanym powikłaniem jest zapalenie ucha środkowego, zaś rzadko występującym – zapalenie mięśnia sercowego.
Pozostaje jeszcze pytanie, czy wirus RSV może wrócić? Niestety tak. Aktualnie wiadomo, że istnieją dwa typy antygenowe tego wirusa, ale wiele serotypów, dlatego przechorowanie jednego rodzaju RSV nie daje odporności na inne.
Niektórzy, chcąc uchronić swoje dzieci przed chorobą, szukają szczepionki na RSV. Warto mieć świadomość, że szczepionka przeciwko wirusowi RSV obecnie nie istnieje – nadal nie została opracowana. W związku z tym pozostaje jedynie stosować się do zaleceń profilaktycznych mających zminimalizować ryzyko zakażenia. Mowa o odpowiedniej higienie i wspieraniu naturalnej odporności.
