Acerola – właściwości, przeciwwskazania, dawkowanie; acerola a witamina C

Powrót

Acerola to krzew, którego czerwone owoce (określane też mianem wiśni z Barbados), mają wiele bioaktywnych składników korzystnie wpływających na zdrowie. Najważniejszą z tych substancji jest witamina C, dlatego o aceroli często słyszymy w kontekście budowania odporności. Z tego artykułu dowiesz się, czym jest acerola, jakie substancje zawiera i jakie są ich właściwości prozdrowotne, kto powinien ją przyjmować i w jakiej ilości. Warto też dowiedzieć się, kto powinien być ostrożny w spożywaniu owoców tego krzewu.

Spis treści:

Czym jest acerola?

Acerola to roślina krzewiasta należąca do gatunku nadgwiazdki granatolistnej (Malpighia glabra L. syn. Malpighia emarginata DC), której owoce i liście posiadają wiele składników prozdrowotnych, w tym dużą zawartość witaminy C. Naturalnie krzew ten pochodzi z półwyspu Jukatan i rośnie w klimacie tropikalnym w Ameryce Środkowej, Brazylii, na Madagaskarze oraz na Wyspach Kanaryjskich. Najczęściej wykorzystywaną częścią krzewu nadgwiazdki są owoce, pestkowce o średnicy do 3 cm.

Miąższ owoców jest soczysty, a smak intensywnie kwaśny. Można jeść je na surowo, ale częściej używa się je do produkcji soków, napojów i dżemów. Acerolę można też znaleźć w postaci suszonej, ekstraktów i tabletek.

Acerola – właściwości, wartości odżywcze

Owoce aceroli zyskały popularność ze względu za wysoką zawartość witaminy C. Acerola jest jednym z najbogatszych naturalnych źródeł tej witaminy – zawiera od 1500 do 4500 mg kwasu askorbinowego na 100 g owocu – to od 50 do 100 razy większa ilość niż w pomarańczach czy cytrynach. Witamina C pełni kluczową rolę w funkcjonowaniu układu odpornościowego, stymuluje produkcję białych krwinek, co wzmacnia odporność organizmu na infekcje wirusowe i bakteryjne. Ponadto wspomaga wchłanianie żelaza, syntezę kolagenu, gojenie się ran oraz neutralizowanie wolnych rodników, co chroni komórki przed stresem oksydacyjnym.

Poza witaminą C, owoce aceroli zawierają inne korzystne związki przeciwutleniające, takie jak karotenoidy i polifenole. Te bioaktywne substancje, w tym aż 17 karotenoidów (np. luteina i β-karoten), wspomagają zdrowie oczu i chronią skórę przed uszkodzeniami wywołanymi promieniowaniem UV. Z kolei polifenole, np. flawonoidy i antocyjany, wykazują silne właściwości antyoksydacyjne i przeciwzapalne.

Ponadto, owoce aceroli zawierają witaminy z grupy B np. tiaminę, ryboflawinę i niacynę, wspierające metabolizm i funkcjonowanie układu nerwowego. Jednak to nie wszystkie cenne substancje, które można znaleźć w aceroli, ponieważ są one też bogate w składniki mineralne, jak żelazo, wapń, magnez i potas, niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania wszystkich komórek organizmu, a szczególnie mięśni i układu sercowo-naczyniowego.

Opisane bogactwo składników o działaniu przeciwutleniającym i odżywczym sprawia, że właściwości prozdrowotne aceroli obejmują korzystny wpływ na odporność, metabolizm, zmniejszenie stresu oksydacyjnego oraz zdrowie skóry. Witamina C oraz karotenoidy zawarte w owocu wspierają produkcję kolagenu, co poprawia elastyczność, wspierających regenerację i jędrność skóry oraz spowalnia procesy starzenia. Regularne spożywanie aceroli może również wspomagać organizm w walce z chorobami metabolicznymi i zmniejszać ryzyko chorób sercowo-naczyniowych. Badania sugerują, że owoc ten pomaga obniżyć poziom glukozy we krwi i zmniejszyć ryzyko insulinooporności, co czyni go obiecującym składnikiem diety w prewencji cukrzycy typu 2 i innych zaburzeń metabolicznych.

e-recepta

Acerola – wskazania

Warto wiedzieć, dla kogo szczególnie korzystne może być przyjmowanie produktów z acerolą. Ze względu na swoje właściwości, acerola może być szczególnie polecana:

  • Osobom chcącym wzmocnić odporność lub w trakcie infekcji, szczególnie wirusowej. Dzięki wysokiej zawartości kwasu askorbinowego (witamina C), acerola pobudza układ odpornościowy, działa przeciwzapalnie oraz antyoksydacyjnie. Właściwości przeciwzapalne i regenerujące aceroli wspierają organizm w walce z uszkodzeniami komórek spowodowanymi stresem oksydacyjnym. Ponadto, produkty z acerolą mogą być stosowane u osób z podejrzeniem niedoboru witaminy C.
  • Osobom z problemami wątrobowymi. Związki zawarte w aceroli (kumaryny, flawonoidy) chronią i regenerują komórki wątroby, mogą obniżać poziom enzymów wątrobowych, takich jak ALT i AspAT, oraz działać przeciwzapalnie.
  • Osobom dążącym do redukcji masy ciała i ze zwiększonym ryzykiem zaburzeń metabolicznych. Badania sugerują, że polisacharydy aceroli (ACP) znacząco zmniejszają hiperlipidemię wywołaną dietą wysokotłuszczową i odkładanie lipidów w wątrobie. poprzez hamowanie szlaku SREBP1c u myszy. Leczenie ACP normalizowało stres oksydacyjny i zmniejszało ekspresję cytokin prozapalnych u myszy z niealkoholowym stłuszczeniem wątroby. U ludzi spożywanie aceroli działa ochronnie pod kątem zaburzeń gospodarki lipidowej, sprzyjającym m.in. miażdżycy, nawet u osób z dietą wysokokaloryczną. Substancje antyoksydacyjne w aceroli sprzyjają eliminacji wolnych rodników tlenu, które często występują w nadmiarze u osób otyłych i u osób niezdrowo się odżywiających. Co więcej, regularne spożycie aceroli zarówno przez kobiety, jak i mężczyzn zmniejszyło objętość ich tkanki tłuszczowej. Dlatego badacze sugerują, że acerola może wspierać leczenie otyłości i zaburzeń metabolicznych.
  • Kobietom z grupy ryzyka nowotworów piersi lub okrężnicy. Ekstrakty z liści aceroli zawierają substancje obniżające żywotność komórek nowotworowych i mogą być pomocne dla kobiet z mutacją genów BRCA1 i BRCA2 lub z obciążonym wywiadem chorobowym w kierunku raka piersi. Ponadto, działanie antyoksydacyjne i przeciwzapalne ma korzystny wpływ na nabłonek jelita grubego. Dodatkowo, acerola zmniejsza poziom endotoksyn odpowiedzialnych za produkcję czynnika NF-κΒ, sprzyjającemu proliferacji komórek nabłonka okrężnicy, co może prowadzić do rozwoju nowotworu. Badacze podkreślają, że spożywanie aceroli obniża stres oksydacyjny w makrofagach, co prowadzi do mniejszego wydzielania cytokin prozapalnych IL-1β, IL-6, IL-10 oraz TNF-α/.
  • Osobom z zaburzeniami mikrobiomu jelitowego. Dzięki zawartości błonnika i wspomnianych polisacharydów i przeciwutleniaczy acerola wspiera mikrobiotę jelitową, mianowicie wzrost korzystnych bakterii, takich jak Bifidobacterium i Lactobacillus. Jednocześnie ogranicza rozwój potencjalnie patogennych bakterii, np. Clostridium spp., Eubacterium rectale. Te zmiany w mikrobiocie sprzyjają produkcji krótkołańcuchowych kwasów tłuszczowych (SCFA), poprawiają działanie bariery jelitowej działają ochronnie na jelita i cały organizm.
  • Osobom chcące wesprzeć detoksykację organizmu i urozmaicić dietę. Kwas glukuronowy w aceroli wspomaga neutralizację i usuwanie toksyn z organizmu poprzez nerki.

Acerola w ciąży

W ciąży można przyjmować witaminę C, nie ma większych przeciwskazań do urozmaicenia diety w ciąży produktami z acerolą np. sokami, jogurtami lub owocami. Jedynym znanym przeciwskazaniem są choroby nerek. W przypadku suplementacji skoncentrowanymi ekstraktami lub kapsułkami, warto poradzić się lekarza prowadzącego ciążę.

Acerola – przeciwwskazania

Produkty wytwarzane z aceroli, np. soki, dżemy, proszki i same owoce należą do produktów bezpiecznych. Podobnie jak w przypadku suplementacji witaminą C, spożywanie dużych ilości aceroli nie jest wskazane w chorobach nerek, np. kamicy nerkowej i niektórych schorzeniach wątroby. Aceroli nie powinny też spożywać osoby uczulone na lateks, ponieważ może ona wywołać krzyżową reakcję alergiczną. Obecnie na rynku polskim produkty z acerolą mogą być stosowane od 3 roku życia.

Jak przyjmować acerolę? Dawkowanie

Dawkowanie zależy od rodzaju produktu, który chcemy zastosować. Acerolę można spotkać jako dodatek do różnych produktów spożywczych, oraz jako świeże owoce, przeciery, dżemy czy proszki. Wytwarza się też różne ekstrakty i suplementy z owoców i liści aceroli. W zależności od rodzaju i składu produktu dobiera się dawkę według informacji od producenta.

Podsumowanie

Acerola to tropikalna roślina o wyjątkowo wysokiej zawartości witaminy C, polifenoli i karotenoidów, znana z właściwości wspierających odporność, regenerację skóry i zdrowie metaboliczne. Jej owoce są bogate w przeciwutleniacze, witaminy i składniki mineralne, co czyni je cennym składnikiem diety. Spożycie aceroli poleca się osobom z obniżoną odpornością, problemami wątrobowymi, ryzykiem cukrzycy i chorób nowotworowych. Kobiety w ciąży mogą sięgać po naturalne produkty z acerolą, ale suplementację warto skonsultować z lekarzem. Przeciwwskazania obejmują m.in. choroby nerek i alergię na lateks.


Informacja:
Artykuły opublikowane na stronie POLMED Zdrowie, nie pełnią funkcji konsultacji medycznej ani nie wyrażają opinii specjalistów i lekarzy. Prezentowane treści stanowią ogólne wskazówki i nie mogą być traktowane jako wyznacznik przy podejmowaniu decyzji dotyczących modyfikacji diety lub terapii, nawyków lub określaniu zmiany dawkowania leków oraz innych substancji leczniczych. Przed podjęciem działań, które mogą wpłynąć na Twoje życie, zdrowie lub samopoczucie, skonsultuj się z lekarzem lub specjalistą.
Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za ewentualne konsekwencje, wynikające z wykorzystania porad i informacji zawartych na stronie, bez wcześniejszej konsultacji z profesjonalistą.


Dodano: 27/12/2024
Autor
dr n. biol. Anna Basińska
Specjalista ds. naukowych Instytutu Mikroekologii w Poznaniu
Stopień doktora nauk biologicznych uzyskała na Wydziale Biologii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu; swoje staże podoktorskie odbywała na uczelniach w Polsce i we Francji, uczestnicząc w międzynarodowych projektach: polsko-szwajcarskim i polsko-norweskim; obecnie jej głównymi zainteresowaniem naukowym jest złożony wpływ mikrobioty jelitowej na zdrowie człowieka; jest współautorką publikacji naukowych w polskich i zagranicznych czasopismach, np. „Forum Zakażeń”, „Nowa Medycyna”, „Forum Medycyny Rodzinnej”, „Biologia”, „Protist”, oraz doświadczoną prelegentką. Obecnie związana jest z Instytutem Mikroekologii w Poznaniu, który jako jednostka medyczna i badawcza z własnym laboratorium realizuje wiele projektów naukowych i edukacyjnych oraz świadczy pacjentom usługi z zakresu nowoczesnej diagnostyki laboratoryjnej
Najpopularniejsze artykuły w kategorii Dieta
19/12/2022
Badania, Choroby, Dieta
Wrzody żołądka i dwunastnicy – objawy, diagnostyka, leczenie

Wrzody żołądka i dwunastnicy to najczęstszą choroba przewodu pokarmowego. Wrzody są to ubytki w błonie śluzowej, zazwyczaj spowodowane błędami żywieniowymi, paleniem tytoniu, narażeniem na stres, zakażeniem Helicobacter pylori, przyjmowaniem niesteroidowych lub sterydowych leków przeciwzapalnych.
Według szacunków lekarzy, wrzody żołądka czy też dwunastnicy dotyczą 5-10 proc. populacji. 


10/02/2023
Choroby, Dieta
Kamienie w pęcherzyku żółciowym – jak powstają i czy są groźne?

Kamienie żółciowe to złogi powstające w pęcherzyku oraz przewodach żółciowych. Prowadzą one do kamicy pęcherzyka żółciowego, jednej z najczęstszych chorób przewodu pokarmowego w Europie, objawiającej się silnym, napadowym bólem określanym mianem kolki żółciowej. Kamienie które powstają w drogach żółciowych i nie przedostają się do pęcherzyka żółciowego mogą powodować rzadszą postać kamicy żółciowej – kamicę przewodową. Jak postępować w przypadku kamieni w pęcherzyku żółciowym? Czy można ich uniknąć i czy zawsze konieczna jest operacja? 


28/12/2022
Choroby, Dieta, Profilaktyka
Salmonella – drogi zakażenia, objawy, leczenie

Salmonelle to jedne z najbardziej znanych chorobotwórczych bakterii, głównie za sprawą wywoływanych przez nie dolegliwości żołądkowo-jelitowych. Zwłaszcza w okresie letnim często słyszymy o zatruciach pokarmowych wywołanych przez te szczepy. W Polsce świadomość społeczna w tym zakresie z roku na rok jest coraz większa.


Zapoznaj się z nasza ofertą:
badania ukladu pokarmowego polmed
Kup online!
Pakiet badań
Diagnostyka celiakii
Sprawdź czy cierpisz na nietolerancję glutenu. Wykonaj pakiet badań laboratoryjnych w POLMED!

od 210 zł
diagnostyka wątroby polmed
Kup online!
Pakiet badań
Diagnostyka wątroby
Choroby wątroby dają różne objawy, jednak najczęściej pojawiającym się jest ból wątroby, czyli ból brzucha z prawej strony, pod żebrami. Zbadaj swoją wątrobę w POLMED!

od 67 zł
Nowość! Kup online!
Pakiet badań
Witaminy i minerały
Zbadaj poziom ważnych składników odżywczych w organizmie - umów pakiet badań w kierunku niedoborów witamin i minerałów w POLMED.

od 229 zł
Więcej usług
Potrzebujesz pomocy?
Skontaktuj się z naszymi konsultantami.
Zapytaj o ofertę
Newsletter
Kup wizytę
Portal Pacjenta Portal Pracodawcy Platforma Medycyny Pracy Panel Agentów Ubezpieczeniowych Partner medyczny
Mam konto
Zaloguj się
Nie mam konta
Zarejestruj się