Łuszczyca – przyczyny, objawy, leczenie

Łuszczyca, z łaciny psoriasis,to przewlekła choroba układowa należąca do chorób autoimmunizacyjnych o charakterze nawrotowym, której przyczyny występowania nie są dokładnie znane. Według szacunków, w Polsce na łuszczycę cierpi między 2 a 4% całej populacji. Jakie są objawy tej choroby i jak można ją leczyć?

Łuszczyca – przyczyny

Łuszczyca należy do przewlekłych chorób układowych autoimmunizacyjnych. Jej objawy pojawiają się zazwyczaj na skórze i paznokciach. Ma charakter nawrotowy – okresy remisji przeplatają się z okresami zaostrzenia objawów. Chorują na nią zarówno mężczyźni, jak i kobiety. Najczęściej pierwsze symptomy występują u osób między 20. a 35. rokiem życia, ale nie jest to zasadą.

U podłoża łuszczycy leżą najprawdopodobniej czynniki genetyczne i immunologiczne. Według badań, jeśli jedno z rodziców ma łuszczycę, istnieje aż 25% szans, że dziecko odziedziczy tę chorobę. U pacjentów obserwuje się nieprawidłowe funkcjonowanie układu odpornościowego, szczególnie limfocytów T oraz wydzielanych przez nie cytokin. Co ważne, łuszczycą nie da się zarazić.

Istnieje kilka typów i rodzajów łuszczycy. Wśród typów wyróżnia się I, czyli łuszczycę dziedziczną – pierwsze objawy pojawiają się przed 40. rokiem życia; ma związek z konkretnymi antygenami; trudniej reaguje na leczenie oraz typ II, czyli łuszczycę dorosłych – pierwsze objawy występują po 40. roku życia; ma słaby związek z antygenami; łatwiej reaguje na leczenie. Łuszczycę w zależności od rodzaju objawów dzieli się na pospolitą, stawową, paznokci, kropelkowatą, plackowatą, odwróconą, krostkową, wysiękową, zastarzałą, brodawkującą, brudźcową oraz uogólnioną.

Łuszczyca – objawy

Jak rozpoznać łuszczycę? Objawy mogą być różne. W łuszczycy pospolitej obserwuje się występowanie wypukłych obszarów zaczerwienionej skóry pokrytych srebrnobiałą łuską. Najczęściej pojawiają się one na łokciach, kolanach, paznokciach, owłosionej skórze głowy, prostownikach kończyn, dłoniach oraz na stopach. W łuszczycy stawowej nazywanej inaczej łuszczycowym zapaleniem stawów zmiany skórne poprzedzają wystąpienie objawów stawowych takich jak ból, sztywność, obrzęk stawów i struktur przylegających. W łuszczycy paznokciowej dochodzi do powstawania żółto-brązowych plam pod płytką paznokcia, zagłębień w płytce oraz onycholizy. W przebiegu łuszczycy plackowatej pojawiają się duże żywoczerwone wykwity, zaś w łuszczycy odwróconej – zmiany w powierzchniach zgięciowych o charakterze sączącym, pozbawione łuski.

Wiadomo, że istnieją czynniki wpływające na nasilenie objawów choroby. Są to m.in. stres, leki (hormony, interferon, niektóre preparaty stosowane w leczeniu depresji i nadciśnienia, niesteroidowe leki przeciwzapalne oraz sulfony), palenie dużej liczby papierosów dziennie, nadużywanie alkoholu, infekcje bakteryjne i wirusowe górnych dróg oddechowych, stosowanie nieodpowiednich kosmetyków, nadmierna higiena, nadwaga oraz zakładanie ciasnych ubrań z syntetycznych materiałów.

Zdarza się, że łuszczyca bywa mylona z atopowym zapaleniem skóry.

Łuszczyca – leczenie

Co stosuje się na łuszczycę? Leczenie obejmuje fototerapię, podawanie leków miejscowych oraz ogólnych. Leki na łuszczycę w przypadku niewielkiego nasilenia objawów choroby to przede wszystkim kortykosteroidy oraz analogi witaminy D3. Często zaleca się również preparaty dziegciowe, które uzyskuje się z suchej destylacji węgla. Łączy się je z pochodnymi witaminy A (retinoidami), cyklosporyną, metotreksatem, a także z fototerapią, czyli naświetlaniem promieniami UVA i UVB oraz fotochemioterpią – połączeniem naświetlania promieniami UVA z psoralenami.

Ulgę w łagodzeniu objawów przynoszą także maści mające spowodować usunięcie łusek i zahamowanie nadmiernej proliferacji naskórka. Są to m.in. maść salicylowa, mocznikowa, solankowa czy salicylowo-siarkowa.

Co jeszcze ma znaczenie w łuszczycy? Dieta długo była postrzegana jako element mający wpływać na przebieg choroby. Na razie nie ma jednak badań mogących potwierdzić wpływ zbilansowanej lub jakiejkolwiek innej konkretnej diety na łagodzenie objawów.