Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) uznała siedzący tryb życia za czwartą przyczynę śmiertelności na świecie. Czy to znaczy, że siedzenie nas zabija? Niewątpliwie wpływa na powstawanie niekorzystnych zmian w organizmie, które mogą prowadzić do poważnych chorób. Dlatego tak istotna jest aktywność fizyczna zwłaszcza wtedy, gdy spędzamy kilka godzin dziennie za biurkiem. Jak skutecznie przeciwdziałać negatywnemu wpływowi pracy siedzącej?
Na upowszechnienie się siedzącego trybu życia ma wpływ przede wszystkim rozwój technologii. Dziś coraz więcej osób pracuje przed komputerem, a po pracy spędza czas na kanapie przed telewizorem albo z laptopem w ręku. W sumie w pozycji siedzącej pozostaje kilkanaście godzin na dobę. Taki schemat obserwuje się już u najmłodszych – mówi się, że ponad 75 procent dzieci i młodzieży siedzi nie tylko w szkole, lecz także po zajęciach, odrabiając lekcje, grając w gry komputerowe czy przeglądając internet. Wiele osób nie zdaje sobie sprawy z tego, że długotrwałe pozostawanie w pozycji siedzącej ma negatywny wpływ na zdrowie, bo nasz organizm nie jest stworzony do bezruchu.
Jakie mogą być skutki siedzenia po kilka a nawet kilkanaście godzin dziennie? Przede wszystkim siedzenie wpływa na spadek aktywności serca i osłabienie przepływu krwi. To przekłada się na zwiększone odczuwanie zmęczenia, wyższą podatność na urazy, cierpnięcie nóg, powstawanie opuchlizny na stopach i łydkach oraz tworzenie się żylaków. Ponadto pozycja siedząca powoduje spowolnienie metabolizmu, problemy z trawieniem przez ciągły ucisk na jelita – w tym zaparcia i inne trudności z wypróżnianiem, a także obniżenie ogólnej sprawności fizycznej. Długotrwałe siedzenie niesie za sobą również ryzyko zwyrodnień kręgosłupa, zwłaszcza w odcinku szyjnym i piersiowym.
Ponadto u osób, które wiele godzin dziennie spędzają w pozycji siedzącej często obserwuje się nadwagę lub otyłość. To wiąże się ze wspomnianym spowolnieniem metabolizmu, które w połączeniu z nieregularnymi posiłkami bogatymi w cukry proste i tłuszcze wpływa na zwiększone odkładanie się tkanki tłuszczowej.
Spowolniony metabolizm może sprzyjać również wzrostowi poziomu trójglicerydów i cholesterolu oraz stężeniu insuliny, co w niektórych przypadkach prowadzi do rozwoju cukrzycy typu 2.
Co można zrobić, żeby uniknąć negatywnych skutków długotrwałego siedzenia wtedy, gdy pracuje się osiem godzin dziennie za biurkiem?
Kolana powinny być zgięte pod kątem 90 stopni, ręce aż do łokci leżeć na blacie, a kręgosłup być wyprostowany. Bardzo duże znaczenie dla utrzymania prawidłowej postawy ma wysokość biurka – należy je dostosować do własnego wzrostu, odpowiednie ustawienie monitora – około 50 cm od twarzy z górną krawędzią na wysokości oczu oraz ergonomia fotela. Najlepiej byłoby, gdyby fotel miał podparcie dla dolnego odcinka kręgosłupa – takie podparcie można dokupić osobno i zakładać na krzesło, na którym aktualnie się siedzi.
W trakcie organizacji przestrzeni na biurku i wokół niego warto zadbać o to, żeby mieć możliwość swobodnego ruchu rękoma lub przekręcenia się na krześle. Ograniczenia w tym zakresie mogą powodować stałe np. dociskanie łokcia do tułowia i przeciążenia w stawach ręki.
w trakcie których wyjdzie się zza biurka na krótki spacer np. po wodę. W miarę możliwości dobrze jest chociaż przez chwilę pooddychać świeżym powietrzem przy oknie albo na zewnątrz. Jeżeli pracuje się zdalnie, można w tym czasie wykonać kilka prostych ćwiczeń fizycznych, żeby nie dochodziło do osłabienia krążenia krwi w nogach. W ten sposób zapobiegnie się opuchliźnie i uczuciu drętwienia nóg.
Spacer zamiast jazdy autobusem, wycieczka rowerowa, wyjście na basen czy siłownię będą miały dobroczynny wpływ na zdrowie.
Wrzody żołądka i dwunastnicy to najczęstszą choroba przewodu pokarmowego. Wrzody są to ubytki w błonie śluzowej, zazwyczaj spowodowane błędami żywieniowymi, paleniem tytoniu, narażeniem na stres, zakażeniem Helicobacter pylori, przyjmowaniem niesteroidowych lub sterydowych leków przeciwzapalnych.
Według szacunków lekarzy, wrzody żołądka czy też dwunastnicy dotyczą 5-10 proc. populacji.
Kamienie żółciowe to złogi powstające w pęcherzyku oraz przewodach żółciowych. Prowadzą one do kamicy pęcherzyka żółciowego, jednej z najczęstszych chorób przewodu pokarmowego w Europie, objawiającej się silnym, napadowym bólem określanym mianem kolki żółciowej. Kamienie które powstają w drogach żółciowych i nie przedostają się do pęcherzyka żółciowego mogą powodować rzadszą postać kamicy żółciowej – kamicę przewodową. Jak postępować w przypadku kamieni w pęcherzyku żółciowym? Czy można ich uniknąć i czy zawsze konieczna jest operacja?
Salmonelle to jedne z najbardziej znanych chorobotwórczych bakterii, głównie za sprawą wywoływanych przez nie dolegliwości żołądkowo-jelitowych. Zwłaszcza w okresie letnim często słyszymy o zatruciach pokarmowych wywołanych przez te szczepy. Nie ma w tym nic dziwnego – choć źródłem bakterii są zwykle produkty pochodzenia zwierzęcego lub zanieczyszczona woda, wysoka temperatura i nieodpowiednie warunki sanitarne sprzyjają ich rozprzestrzenianiu się. W Polsce świadomość społeczna w tym zakresie z roku na rok jest coraz większa.