Infolinia 24/7: 58 775 95 99 / 801 033 200
Polio, błonica czy ospa prawdziwa – to jedynie przykłady chorób praktycznie wyeliminowanych dzięki szczepieniom. Powstanie szczepionek to jeden z kluczowych aspektów rozwoju medycyny, który sprawił, że społeczeństwo wykształciło odporność populacyjną przeciwko wielu jednostkom chorobowym.
Niestety, w wyniku uchylania się od szczepień, w ostatnich latach widoczny jest wzrost ilości zachorowań na choroby dawniej prawie całkowicie wyeliminowane, jak krztusiec czy odra. Stąd tak ważne jest budowanie odporności populacyjnej i szczepienie wszystkich, już od najmłodszych lat życia. Poniżej przedstawiamy kalendarz szczepień ochronnych w 2025 roku wynikający z Komunikatu Głównego Inspektora Sanitarnego.
W ciągu 24 godzin od narodzin podaje się szczepionkę przeciwko:
W ciągu pierwszych 6-8 tygodni życia dzieci szczepione są:
3 i 4 miesiąc życia przyjmowana jest:
W 5-6 miesiącu życia (po 4 tygodniach od poprzedniej iniekcji) dzieciom podawana jest:
W 6 miesiącu (po upływie 8 tygodni od drugiej dawki):
7 miesiąc życia przypada na:
Po osiągnięciu 13-15 miesięcy dzieci szczepione są:
W 16-18 miesiącu życia podawana jest:
W przeciągu 5 lat (2019-2023) liczba rodziców, którzy zdecydowali się nie szczepić swoich dzieci wzrosła prawie dwukrotnie – od. 48,6 tys. (2019 r.) do 87,3 (2023 r.).
Mimo iż zgodnie z ustawą o zapobieganiu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi, osoby, które przebywają na terenie Polski dłużej niż 3 miesiące, zobowiązanie są do zaszczepienia się przeciwko chorobom wymienionym jako szczepienia obowiązkowe, liczba niezaszczepionych dzieci ciągle rośnie. Skutkuje to utratą odporności populacyjnej i zwiększonym ryzykiem zachorowania choroby od lat niewystępujące w Polsce, takie jak polio czy błonica.
Oprócz chorób, przeciwko którym chronią nas szczepienia obowiązkowe, zalecane są również inne bezpłatne szczepienia, które warto przyjąć.
Dzieci, które skończyły 7 miesiąc życia mogą przyjąć I dawkę szczepienia przeciwko COVID-19, zaś po ukończeniu 9 r. ż. możliwe jest przyjęcie dawki szczepienia na HPV. Szczepienie to jest całkowicie bezpłatne dla dzieci między 9 a 14 rokiem życia. Uodpornienie się przeciwko wirusowi brodawczaka ludzkiego (HPV) jest niesamowicie ważne, ponieważ co roku na świecie dochodzi nawet do 300 mln nowych zakażeń tym patogenem. Wirus HPV może pozostać przez długi czas bezobjawowy, powodować łagodne zmiany, takie jak brodawki płciowe, ale jest także główną przyczyną zachorowania na nowotwór szyjki macicy oraz prącia i odbytu.
Kalendarz szczepień obowiązkowych obejmuje 8 różnych szczepień chroniących nas przed chorobami, z którymi mamy styczność w codziennym życiu. Nie wszystkie groźne choroby są objęte tym obowiązkiem, dlatego warto przyjrzeć się również odpłatnym szczepieniom zalecanym dzieciom i młodzieży.
Dzieci od 2 miesiąca życia mogą przyjąć szczepionkę przeciwko meningokokom z grupy A i B. Bakterie te bezobjawowo kolonizują m.in. jamę nosowo-gardłową osób zdrowych i mogą wywoływać śmiertelne choroby, takie jak zapalenie opon mózgowo rdzeniowych czy posocznicę meningokokową. Schorzenia te rozwijają się bardzo szybko i są obarczone wysoką śmiertelnością, szczególnie wśród młodych osób.
Inną groźną chorobą, której można zapobiec dzięki szczepieniom dodatkowym, jest kleszczowe zapalenie mózgu. Najczęstszą drogą zakażenia jest ukłucie przez kleszcza, ale zakazić można się również spożywając produkty odzwierzęce pochodzące od krów i kóz zainfekowanych wirusem.
Leczenie choroby wywołanej infekcją wskazanym patogenem nie jest w tym momencie możliwe – stąd tak ważne, by chronić się przed jej rozwinięciem jeszcze przed zakażeniem. Pierwszą dawkę szczepionki można przyjąć już po ukończeniu 2 roku życia.
Odpłatnie możemy również zaszczepić dziecko przeciwko wirusowi WZW typu A powodującym tzw. żółtaczkę pokarmową; przeciwko grypie, RSV oraz ospie wietrznej.
Dorośli, a w szczególności seniorzy, którzy uznawani są za grupę ryzyka, również powinni szczepić się przeciwko wszystkim chorobom, na które szczepione są dzieci. Zalecane jest również przyjmowane dawek przypominających przeciwko m.in. grypie – co roku, ze względu na mutowanie wirusa, a także co 10 lat przeciwko krztuścowi, błonicy i tężcowi.
Ponadto, osoby wyruszające w zagraniczne podróże powinny zaszczepić się przeciwko patogenom charakterystycznym dla danego rejonu świata.
W Centrum Medycznym POLMED istnieje bogata oferta szczepień z zakresu medycyny podróży, m.in. przeciwko:
Kalendarz szczepień tworzony przez Główny Inspektorat Sanitarny aktualizowany jest co roku. W bieżącym kalendarzu pojawiło się kilka nowości skierowanych do kobiet w ciąży oraz wcześniaków.
Od 15 października 2024 roku ciężarne kobiety objęte są darmowymi szczepieniami przeciwko krztuścowi, którego znaczny wzrost zachorowań zauważono w ubiegłym roku. Z danych Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego wynika, że do września w Polsce zanotowano ponad 14 500 przypadków zachorowania na tę chorobę. Szczepienia te należy powtórzyć w czasie ciąży, ponieważ wtedy immunizację otrzymuje nie tylko matka, ale również noworodek.
Zmieniły się również wytyczne szczepienia dzieci przeciwko wirusowi brodawczaka ludzkiego (HPV) – od bieżącego roku jest ono przeznaczone dla osób już po ukończeniu 9 roku życia.
Główny Inspektorat Sanitarny w zmianach na 2025 rok zawarł również nowe wytyczne dla dzieci urodzonych przedwcześnie. Od teraz wcześniaki mogą być szczepione od dnia narodzin. Zaleca się jednak, by wykonanie pierwszych szczepień (BCG, WZW typu B, DTaP, IPV, Hib, PCV, ROTA) odbywało się w trakcie hospitalizacji.
Szczepienia są bardzo ważnym elementem nabywania odporności przez dzieci, młodzież, a także osoby dorosłe. Szczepiąc od najmłodszych lat, uodparniamy dzieci na wiele patogenów wszechobecnych w środowisku, co zwiększa szanse na ograniczenie wielu chorób zakaźnych. Warto pamiętać o dawkach przypominających, zwłaszcza jeśli od szczepień w dzieciństwie minęło już wiele lat.
Autor: Marlena Hajduk, studentka III roku kierunku lekarskiego Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego.
Informacja:
Artykuły opublikowane na stronie POLMED Zdrowie, nie pełnią funkcji konsultacji medycznej ani nie wyrażają opinii specjalistów i lekarzy. Prezentowane treści stanowią ogólne wskazówki i nie mogą być traktowane jako wyznacznik przy podejmowaniu decyzji dotyczących modyfikacji diety lub terapii, nawyków lub określaniu zmiany dawkowania leków oraz innych substancji leczniczych. Przed podjęciem działań, które mogą wpłynąć na Twoje życie, zdrowie lub samopoczucie, skonsultuj się z lekarzem lub specjalistą.
Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za ewentualne konsekwencje, wynikające z wykorzystania porad i informacji zawartych na stronie, bez wcześniejszej konsultacji z profesjonalistą.
Błonnik pokarmowy już od kilkudziesięciu lat jest uznawany za kluczowy składnik diety. Najczęściej kojarzymy go z działaniem przeciwzaparciowym, ale zakres jego prozdrowotnych właściwości jest o wiele bardziej obszerny. Zalecane spożycie błonnika pokarmowego różni się w wielu krajach. Najczęściej spożywa się go w o wiele mniejszych ilościach niż rekomendowane (nawet w krajach z rekomendacjami najniższego spożycia na tle innych krajów).
Plamki, błyski, paproszki czy muszki pojawiające się przed oczami przeważnie są zupełnie niegroźne, ale czasami mogą świadczyć o poważnej chorobie. Jakie są przyczyny występowania zmian w polu widzenia i czy da się je wyleczyć? Kiedy warto te objawy skonsultować z lekarzem?
Krwotoki z nosa są powszechne – bez względu na wiek i płeć. Mogą być wynikiem urazu, lub stanu chorobowego. Jakie są inne przyczyny? Co zrobić w razie krwawienia? Kiedy krwotoki powinno się skonsultować z lekarzem?
Większość z nas co najmniej raz w życiu doświadczyła lub doświadczy nagłego, przejmującego bólu kręgosłupa w odcinku lędźwiowym, niejednokrotnie promieniującego do nóg i utrudniającego nam codzienne funkcjonowanie. Brzmi znajomo? Nie każdy wie, że tak właśnie objawia się rwa kulszowa. Czym właściwie jest i skąd się bierze rwa kulszowa? Jak sobie z nią poradzić i czy da się skutecznie, raz na zawsze wyleczyć tą dolegliwość? Jak chronić nasz kręgosłup? Na te i inne pytania dotyczące rwy kulszowej znajdziesz odpowiedź w poniższym artykule.
