Skręcenie stawu skokowego (skręcona kostka) – wszystko o częstym urazie stopy

Powrót

Skręcenie stawu skokowego, czyli mówiąc potocznie skręcenie kostki to jeden z najczęstszych urazów zdarzających się sportowcom. Wystarczy jednorazowe wykrzywienie stopy pod nieanatomicznym kątem, żeby pojawiły się ból i obrzęk. Na czym polega leczenie skręconej kostki?

Spis treści:

  1. Budowa stawu skokowego
  2. Czym jest skręcony staw skokowy?
  3. Objawy skręcenia kostki
  4. Jak zdiagnozować skręconą kostkę?
  5. Skręcenie stawu skokowego — leczenie
  6. Rehabilitacja stawu skokowego
  7. Czego unikać po skręceniu kostki?
  8. Skręcona kostka a zwichnięcie stawu skokowego — jaka jest różnica?
  9. Jak zapobiegać skręceniu stawu skokowego?

Budowa stawu skokowego

Staw skokowy to połączenie trzech kości:

  • piszczelowej,
  • strzałkowej,
  • skokowej.

Staw skokowy można także podzielić na górny i dolny — w ich skład wchodzą różne więzadła, które są głównym stabilizatorem stawu skokowego zarówno podczas aktywności fizycznej, jak i w czasie spoczynku. Wśród nich należy wymienić przede wszystkim:

  • więzozrost piszczelowo-strzałkowy,
  • więzadło strzałkowo-piętowe,
  • więzadło strzałkowo-skokowe przednie,
  • więzadło skokowo-piętowe boczne,
  • więzadło trójgraniaste po stronie przyśrodkowej,
  • więzadło strzałkowo-skokowe tylne po stronie bocznej.

Czym jest skręcony staw skokowy?

Skręcony staw skokowy – skręcona kostka – to uraz będący wynikiem przekroczenia fizjologicznego zakresu ruchu w stawie. Tak naprawdę wystarczy, że wykrzywi się stopę – postawi ją pod nienaturalnym kątem, lub zrobi krok na nierównym terenie, a może dojść do skręcenia. Częściej zdarzają się obrażenia związane z wywinięciem stopy na zewnątrz, rzadziej skręcenia do wewnątrz. A jakie objawy daje skręcenie kostki? Objawy zależą od stopnia uszkodzenia. W ortopedii wyróżnia się trzy stopnie urazu.

Wystarczy, że wykrzywi się stopę – postawi ją pod nienaturalnym kątem, lub zrobi krok na nierównym terenie, a może dojść do skręcenia

Objawy skręcenia kostki

I stopień — to stosunkowo niewielkie naciągnięcie torebki stawowej oraz więzadeł. Chory nie wymaga konsultacji lekarskiej, może się samodzielnie poruszać, odczuwa jedynie niewielki ból i może, lecz nie musi zauważyć obrzęk, który szybko samoistnie ustępuje.

II stopień – skręcony staw skokowy jest bardzo mocno opuchnięty, bywa niestabilny, bardzo boli. Czasami w miejscu urazu pojawia się krwiak. W tym wypadku konieczna jest wizyta u ortopedy, który dopasuje odpowiedni stabilizator. Ważne, aby chory staw nie wyginał się na boki i tym samym nie pogłębiał się stan zapalny.

III stopień – to uraz powodujący całkowite przerwanie zarówno więzadeł, jak i torebki stawowej. Ból w przypadku III stopnia jest na tyle silny, że uniemożliwia poruszanie. Zawsze da się zauważyć bardzo duży obrzęk, znaczącą niestabilność stawu i powiększającego się krwiaka.

Objawy skręconej kostki
Objawy skręconej kostki

Typowe objawy skręcenia stawu skokowego obejmują:

  • powstawanie obrzęku w okolicy stawu skokowego,
  • zauważalne zwiększenie temperatury wokół stawu skokowego,
  • występowanie krwiaków, zarówno zewnętrznych, jak i wewnętrznych,
  • znaczna bolesność w stawie skokowym, zarówno w spoczynku, jak i podczas dotyku,
  • ograniczenie ruchomości stawu oraz trudności lub niemożność obciążenia kończyny,
  • brak stabilności stawu, z odczuciem niestabilności lub chwiejności.

Warto również pamiętać, że w wyniku cięższych obrażeń, np. zwichnięcia dochodzi też do uszkodzenia torebki stawowej oraz całkowitego zerwania więzadeł.

Jak zdiagnozować skręconą kostkę?

Diagnoza skręcenia kostki zazwyczaj opiera się na badaniu fizykalnym oraz ocenie objawów i historii urazu. Lekarz może przeprowadzić dokładne badanie palpacyjne stawu skokowego, aby sprawdzić obecność bólu, obrzęku, tkliwości czy niestabilności. Pomocne są również badania obrazowe, takie jak zdjęcie rentgenowskie, aby wykluczyć złamania lub inne uszkodzenia kostne. W przypadkach skręceń o wyższym stopniu uszkodzenia lekarz może zalecić wykonanie badań, takich jak:

Te badania pomagają w dokładniejszej ocenie uszkodzeń tkanek miękkich, więzadeł i struktur anatomicznych wokół stawu skokowego.

Skręcenie stawu skokowego — leczenie

Jak leczyć skręconą kostkę? Leczenie powinno być ono dostosowane do stanu chorego i stopnia zaawansowania urazu.

I stopień wymaga wyłącznie odciążenia skręconego stawu, przykładania zimnych kompresów, by zmniejszyć obrzęk oraz ewentualnego usztywnienia stopy bandażem elastycznym. Po ustąpieniu objawów powinno się jak najszybciej wrócić do normalnego chodzenia, żeby nie osłabiać mięśni w nodze.

Leczenie przy II stopniu skręcenia kostki należy skonsultować ze specjalistą. Ortopeda na pewno zaleci żele i maści przeciwbólowe oraz preparaty na zmniejszenie obrzęku. W niektórych przypadkach, jeśli specjalista zauważy konieczność podania zastrzyków z heparyną w celu zapobiegania tworzenia się zakrzepów, od razu je wypisze.

Przy III stopniu skręcenia stawu skokowego, leczenie polega na podawaniu preparatów zmniejszających ból i obrzęk, leków przeciwzapalnych, zastrzyków przeciwzakrzepowych oraz na całkowitym unieruchomieniu stawu. Zazwyczaj zakłada się gips na trzy tygodnie, a po tym czasie zaleca noszenie stabilizatora przez kolejne trzy tygodnie. Dodatkowo powinno się używać kul w celu odciążenia kończyny.

Rehabilitacja stawu skokowego

Rehabilitacja po skręceniu stawu skokowego II lub III stopnia może być konieczne — warto podjąć się tego od razu po wyleczeniu urazu. To ważne ze względu na konieczność wzmocnienia mięśni strzałkowych osłabionych skręceniem i czasem dochodzenia do zdrowia. Chodzi o to, żeby ponownie osiągnąć jak najlepszą stabilność stopy, a tym samym zapobiegać kolejnym urazom stawów.

Rehabilitacja polega przede wszystkim na ćwiczeniach wzmacniających oraz poprawiających czucie głębokie. W rzadkich przypadkach zdarza się, że rehabilitacja nie daje zadowalających wyników, bo staw w wyniku powikłania po urazie pozostaje niestabilny. Wówczas zaleca się zastosowanie leczenia operacyjnego – wzmocnienia więzadeł. Lepiej nie odkładać tego w czasie, ponieważ długotrwała niestabilność może skutkować częstymi skręceniami w przyszłości i ostatecznie prowadzić do trwałego zwyrodnienia.

Czego unikać po skręceniu kostki?

Jeśli skręcenie jest bardzo poważne, może dojść do uszkodzenia więzadeł, co wiąże się z długotrwałym bólem i niestabilnością stawu. Wówczas należy unikać obciążania stopy, zwłaszcza w przypadkach lekkich skręceń przez okres do tygodnia, jednak ostateczną decyzję należy podjąć po konsultacji z lekarzem. Co więcej, nie zaleca się ciepłych kąpieli, maści rozgrzewających oraz ciepłych kompresów i okładów. Te metody mogą zwiększać obrzęk i stany zapalne w skręconym stawie. Dodatkowo należy unikać przyjmowania aspiryny i innych leków, które powodują rozrzedzenie krwi, ponieważ mogą one zwiększać ryzyko wewnętrznego wylewu krwi i krwawień. Ponadto, jeśli chodzi o stosowanie okładów z lodu — nie powinno się przykładać ich bezpośrednio do skóry. Dlaczego? Bezpośredni kontakt z lodem może spowodować odmrożenie skóry.

Czego należy unikać po skręceniu stawu skokowego?
Czego należy unikać po skręceniu stawu skokowego?
  • obciążania stopy,
  • ciepłych kąpieli,
  • ciepłych okładów,
  • maści rozgrzewających,
  • przyjmowania aspiryny oraz leków rozrzedzających krew,
  • przykładania lodowych okładów bezpośrednio do skóry.

Skręcona kostka a zwichnięcie stawu skokowego — jaka jest różnica?

Pozostaje jeszcze kwestia, czym się różni zwichnięcie od skręcenia? Zwichnięcie to dużo poważniejszy uraz niż skręcenie. W trakcie zwichnięcia dochodzi do nieprawidłowego przemieszczenia się kości i innych elementów stawu względem siebie. Skręcenie dotyczy wyłącznie tkanek miękkich, natomiast zwichnięcie również elementów kostnych, więzadeł i torebki stawowej.

Jak zapobiegać skręceniu stawu skokowego?

By uniknąć skręcenia stawu skokowego, warto pamiętać o kilku środkach ostrożności:

  • Noszenie odpowiedniego obuwia — należy wybierać buty dobrze dopasowane i zapewniające właściwe wsparcie dla stopy i kostki. Zbyt luźne buty nie są zatem dobrą decyzją.
  • Unikanie nierównych powierzchni — zachowanie ostrożności podczas chodzenia zwłaszcza po nierównym terenie, na którym łatwo o skręcenie kostki jest podstawą dla uniknięcia urazów.
  • Wzmocnienie mięśni i więzadeł — regularne wykonywanie ćwiczeń wzmacniających mięśnie wokół stawu skokowego i poprawia jego stabilność. Ćwiczenia takie jak podnoszenie pięty, skręty stopy czy wspinaczka na palce mogą pomóc we wzmocnieniu stawu skokowego.
  • Zachowanie ostrożności podczas aktywności sportowej — należy zachować szczególną ostrożność podczas uprawiania sportów, zwłaszcza kontuzjogennych, takich jak piłka nożna, czy koszykówka.

Bibliografia:

  1. Sułko J., Skręcenie stawu skokowego, Medycyna praktyczna dla pacjentów, https://www.mp.pl/pacjent/ortopedia/choroby-urazy/165580,skrecenie-stawu-skokowego [dostęp online: 29.06.2023]
  2. Jakubowski P., Okoński M., Okoński P., Skręcenie stawu skokowego – postępowanie i zapobieganie nawrotom, https://podyplomie.pl/pediatria/38166,skrecenie-stawu-skokowego-postepowanie-i-zapobieganie-nawrotom [dostęp online: 29.06.2023]
  3. Halabchi F, Hassabi M. Acute ankle sprain in athletes: Clinical aspects and algorithmic approach. World J Orthop. 2020 Dec 18;11(12):534-558. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7745493/ [dostęp online: 29.06.2023]
  4. Melanson SW, Shuman VL. Acute Ankle Sprain. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK459212/ [dostęp online: 29.06.2023]

Dodano: 04/11/2020
Autor
POLMED Zdrowie
POLMED Zdrowie
Najpopularniejsze artykuły w kategorii Choroby
15/02/2021
Profilaktyka, Choroby
Mroczki przed oczami – czym są i o czym świadczą?

Plamki, błyski, paproszki czy muszki pojawiające się przed oczami przeważnie są zupełnie niegroźne, ale czasami mogą świadczyć o poważnej chorobie. Jakie są przyczyny występowania zmian w polu widzenia i czy da się je wyleczyć? Kiedy warto te objawy skonsultować z lekarzem?


31/05/2023
Choroby
Nadciśnienie oczne – przyczyny, objawy, leczenie

Ciśnienie ​ oczne​, określane też jako ciśnienie wewnątrzgałkowe albo śródgałkow, jest to ciśnienie wywierane przez płyn śródoczny na rogówkę i twardówkę


11/04/2023
Choroby
Przepuklina kręgosłupa szyjnego – sprawdź jej przyczyny i jakie może dawać objawy

Przepuklina kręgosłupa szyjnego to jedna z chorób, na którą cierpi spory odsetek naszego społeczeństwa. Co gorsze, problem ten dotyka coraz więcej młodych osób, co związane jest m.in. z siedzącym trybem życia czy wielogodzinną pracą przy komputerze w nieodpowiedniej pozycji. Jakie jeszcze mogą być przyczyny bólów szyjnego odcinka kręgosłupa? Jakie nietypowe objawy mogą być związane z przepukliną w tym obszarze kręgosłupa? Jak wygląda leczenie i rehabilitacja przepukliny kręgosłupa szyjnego? Czy można jej zapobiec? 


Zapoznaj się z nasza ofertą
Zapytaj o dostępność
badanie
Testy wymazowe na koronawirusa
Testy genetyczne RT-PCR potwierdzają aktywne zakażenie koronawirusem SARS-CoV-2 .
Jeśli potrzebujesz więcej niż jeden test ZADZWOŃ 58 355 77 44
Badania dla firm: [email protected]

od 249 zł
Zapytaj o dostępność
badanie
Test na przeciwciała koronawirusa
Testy serologiczne to testy wykrywające w organizmie człowieka obecność i rodzaj przeciwciał wytworzonych przez układ immunologiczny człowieka zakażonego koronawirusem SARS-CoV-2. Pokazują też nabytą odporność po przechorowaniu COVID-19 lub po szczepieniu. Jeśli potrzebujesz więcej niż jeden test: ZADZWOŃ 58 355 77 44.
Badania dla firm: [email protected]

od 110 zł
badanie
Pakiet badań dla ozdrowieńców - powikłania COVID-19
Wiesz lub podejrzewasz, że przebyłeś zakażenie koronawirusem SARS-CoV-2? Gorzej tolerujesz wysiłek lub odczuwasz inne nietypowe dolegliwości? Masz gorszą kondycję psychiczną? Sprawdź, czy nie jest to skutek powikłań po przebytej chorobie. Skorzystaj z pakietu badań dla ozdrowieńców COVID-19.

od 299 zł
Więcej usług
Potrzebujesz pomocy?
Skontaktuj się z naszymi konsultantami.
Zapytaj o ofertę
Newsletter
Kup wizytę
Portal Pacjenta Portal Pracodawcy Platforma Medycyny Pracy Panel Agentów Ubezpieczeniowych Partner medyczny
Mam konto
Zaloguj się
Nie mam konta
Zarejestruj się