Jagody goji – właściwości lecznicze, jak jeść?

Powrót

Jagody goji to owoce kolcowoju pospolitego (Lycium barbarum L.) pochodzącego z Chin i Tybetu. Taksonomiczne jest to roślina należąca do rodziny psiankowatych (Solanaceae Juss.), podobnie jak, np. ziemniak, pomidor, cukinia i bakłażan. Kolcowój pospolity to roślina pnąca, nie jest bardzo wymagająca pod kątem gleby i nawodnienia. Naturalnie kolcowój występuje na terenach Chin, Mongolii i Tybetu, jest też uprawiany w Ameryce Północnej i Południowej (Argentyna, Chile), w Afryce oraz w Europie na terenie Włoch, Rumuni, Bułgarii i Portugalii. Bogactwo bioaktywnych i odżywczych substancji oraz ich prozdrowotne działanie, sprawiają że jagody goji są uznawane za superżywność (superfoods).

Spis treści:

  1. Czym są jagody goji?
  2. Jagody goji – właściwości
  3. Wskazania i przeciwwskazania
  4. Jak jeść jagody goji?
  5. Podsumowanie

Czym są jagody goji?

Jagody goji, nazywane często „czerwonymi diamentami Wschodu” lub „owocem długowieczności”, są cenione w kuchni i naturalnej medycynie azjatyckiej. W Europie, najczęściej spożywaną formą jagód goji są owoce suszone. Te jasnoczerwone, podłużne i drobne owoce (zwykle nie przekraczają długości 1 cm.), przed suszeniem mają cierpko-słodki smak. Niedojrzałe jagody goji nie powinny być spożywane w większych ilościach, ponieważ mogą być trujące, natomiast dojrzałe suszone owoce są bezpieczne.

Jagody goji – właściwości

Jagody goji mają bardzo bogatą kompozycję witamin z grupy B (B1, B2, B6), witaminę C i E oraz składników mineralnych, czyli żelaza, cynku, wapnia, miedzi, selenu i fosforu. Zawierają też przeciwutleniacze – polifenole w tym flawonoidy, karotenoidy (β-karoten, zeaksantyna, luteina, likopen), oraz polisacharydy, nienasycone kwasy tłuszczowe (kwas linolowy), fitosterole (β-sitosterol) i aminokwasy (głównie izoleucynę, tryptofan). Duża zawartość przeciwutleniaczy sprawia, że jagody goji mają działanie antyoksydacyjne, co jest ważne w przeciwdziałaniu procesom starzenia oraz w profilaktyce i leczeniu nowotworów.

Badanie składu suszonych owoców jagód goji, przeprowadzone w Polsce potwierdziło, że charakteryzowały się one obecnością związków polifenolowych, w tym flawonoidów, a także witaminy C i karotenoidów, czyli przeciwutleniaczy. Wśród wielu prozdrowotnych związków chemicznych wchodzących w skład jagód goji, najlepiej poznanymi składnikami jest grupa rozpuszczalnych w wodzie glikokoniugatów, nazywanych kompleksem polisacharydowym. Jest to mieszanina polisacharydów i proteoglikanów, których zawartość w suszonym produkcie określa się na poziomie 5-8%. Mają one bardzo korzystny wpływ na różnorodność mikrobioty jelitowej i zdrowie układu pokarmowego. Badania wpływu kompleksu polisacharydów na zdrowie podkreślają jego korzystny wpływ na układ odpornościowy, silne działanie przeciwutleniające i przeciwnowotworowe.

Ponadto związki aktywne, w tym polisacharydy jagód goji, wykazują pozytywne działanie na metabolizm, dokładniej na glikemię oraz obniżenie poziomu cholesterolu i trójglicerydów we krwi. W związku z tym, podkreśla się ochronny wpływ jagód goji na wątrobę i zasadność zastosowania w profilaktyce oraz dietoterapii chorób metabolicznych, np. otyłości i cukrzycy typu 2. W medycynie naturalnej przez dziesięciolecia stosowano jagody goji w celu poprawy funkcjonowania wątroby i nerek oraz we wsparciu homeostazy biologicznej organizmu.

Za najważniejsze z dobroczynnych efektów spożywania owoców goji uznaje się:

  • opóźnianie procesów starzenia komórek,
  • zapobieganie rozwojowi nowotworów,
  • wspomaganie układu odpornościowego,
  • działanie hipoglikemiczne,
  • stymulację wydzielania insuliny,
  • przeciwdziałanie stanom zapalnym jelita grubego,
  • poprawę zdolności uczenia się i zapamiętywania.

Ponadto, jagodom kolcowoju pospolitego przypisuje się właściwość zmniejszania skutków napromieniowania lub chemioterapii, działanie kardioprotekcyjne, przeciwwirusowe i przeciwzapalne.

e-recepta

Wskazania i przeciwwskazania

W związku licznymi właściwościami prozdrowotnymi warto włączyć jagody goji do diety. Badania wykazują, że spożywanie jagód goji może pozytywnie wpływać na ogólne samopoczucie, funkcjonowanie układu nerwowego i zdrowie psychiczne. W randomizowanym badaniu kontrolowanym z podwójnie ślepą próbą przeprowadzonym wśród zdrowych dorosłych, codzienne spożycie soku z jagód goji (120 ml) przez dwa tygodnie poprawiło subiektywne poczucie dobrostanu oraz funkcje neurologiczne i psychologiczne uczestników.

Jak już wspomniano, włączenie jagód goji do diety może przynieść korzyści osobom z problemami metabolicznymi, takimi jak podwyższony cholesterol czy zespół metaboliczny. W badaniu na osobach z łagodną hipercholesterolemią wykazano, że suplementacja ekstraktem z owoców goji działała antyoksydacyjnie, przeciwzapalnie i poprawiła parametry metaboliczne.

Ponadto, spożywanie jagód goji przez osoby starsze przez 3 miesiące doprowadziło do zmniejszenia poziomu trójglicerydów, cholesterolu całkowitego i LDL, a także wzrostu poziomu „dobrego” cholesterolu HDL. W związku z tym podjęto też próby zbadania wpływu spożywania jagód goji przez osoby z zespołem metabolicznym. Badanie wskazało, że codzienne spożywanie suszonych jagód goji w połączeniu z zdrową dietą zmniejszyło poziom transaminaz i obwód talii, a także zwiększyło pojemność antyoksydacyjną organizmu.

W kolejnych analizach z udziałem zdrowych dorosłych z nadwagą wykazano, że 14-dniowe spożywanie soku z jagód goji pomogło zmniejszyć obwód talii, co sugeruje, że jagody goji mogą wspierać redukcję masy ciała u osób z nadwagą. Także osoby z cukrzycą typu 2 mogą skorzystać ze spożywania jagód goji ze względu na ich wpływ na gospodarkę glukozowo-insulinową. W jednym z badań uczestniczyły osoby z cukrzycą typu 2, wykazano, że spożycie jagód goji przez 90 dni zmniejszyło poziom glukozy we krwi oraz podniosło wskaźnik insulinogenny, co może być szczególnie pomocne w kontroli glikemii.

Ze względu opisane powyżej właściwości oraz obecność przeciwutleniaczy w jagodach goji, regularne ich spożywanie może wspierać zdrowie serca, co jest szczególnie istotne dla osób w średnim i starszym wieku. W jednym z badań przeprowadzonym wśród osób w średnim i starszym wieku stwierdzono, że 16-tygodniowe spożycie suszonych jagód goji poprawiło napięcie naczyniowe oraz zmniejszyło utlenianie lipidów, co może wpływać korzystnie na zdrowie układu sercowo-naczyniowego. Ponadto, włączenie do diety tych owoców wspiera odpowiedź immunologiczną oraz zdrowie oczu, co jest istotne dla seniorów, u których naturalnie występuje spadek tych funkcji. W jednym z badań wśród zdrowych seniorów, 30-dniowa suplementacja sokiem z goji przyczyniła się do wzrostu odporności i poprawy ogólnego samopoczucia.

W innym teście przeprowadzonym wśród starszych pacjentów stwierdzono, że codzienne spożywanie 13,7 g preparatu mlecznego na bazie owoców goji przez 90 dni zwiększało poziom przeciwutleniaczy oraz chroniło przed hipopigmentacją w plamce żółtej, co ma znaczenie dla zdrowia oczu. Z względu na opisane wyniki badań oraz też inne właściwości prozdrowotne, np. wpływ na odporność, działanie przeciwnowotworowe i neuroprotekcyjne, spożywanie jagód goji może być szczególnie korzystne dla osób starszych.

Jak w przypadku każdego produktu możliwe są reakcje alergiczne lub nadwrażliwość na jagody goji. Nie należy spożywać też niedojrzałych owoców, ponieważ naturalnie mogą one zawierać trujący alkaloid – atropinę. Jednak badania dojrzałych i suszonych owoców nie potwierdziły toksycznych ilości tej substancji. Warto również kupować jagody goji z dobrego źródła i od sprawdzonego producenta, ponieważ jak w przypadku innych produktów spożywczych istnieje ryzyko zanieczyszczenia produktu.

Jednym z bardziej istotnych przeciwwskazań do spożywania jagód goji jest przyjmowanie leków przeciwzakrzepowych. Istnieją doniesienia o trzech opublikowanych opisach przypadków opisano pacjentów, u których wystąpiły interakcje pomiędzy jagodami goji i leczeniem przeciwzakrzepowym (warfaryną).

Jak jeść jagody goji?

Suszone jagody goji posiadają lekko słodki smak, który doskonale komponuje się z wieloma potrawami. Jak wiadomo są bogate w witaminy, składniki mineralne, antyoksydanty i aminokwasy, co czyni je jednym z najbardziej wartościowych superfoods i doskonałym urozmaiceniem zdrowej diety. W jaki sposób i w jakiej formie zatem można włączyć jagody goji do swojego menu? Oto kilka pomysłów i wskazówek.

Jagody goji jako zdrowa przekąska

Najprostszym sposobem na jedzenie jagód goji jest spożywanie ich na surowo jako zdrowej przekąski. Dobrze sprawdzają się jako alternatywa dla słodyczy lub chipsów, a ich wyjątkowy smak i chrupkość sprawiają, że są idealne do podjadania w ciągu dnia. Można je jeść same lub w połączeniu z orzechami i innymi suszonymi owocami, tworząc w ten sposób zdrową mieszankę bakaliową.

Dodatek do owsianki, jogurtu i smoothie

Jagody goji świetnie pasują do porannych posiłków, takich jak owsianka, musli czy jogurt. Wystarczy dodać niewielką garść jagód do miski śniadaniowej, by wzbogacić ją o witaminy i składniki mineralne oraz nadać wyjątkowego smaku.

Sałatki i dania na ciepło

Jagody goji dodadzą koloru i wartości odżywczych również sałatkom oraz potrawom na ciepło. W kuchni chińskiej są często wykorzystywane jako składnik zup i dań mięsnych, a ich lekko słodki smak nadaje potrawom delikatnej egzotyki. Przed dodaniem do sałatki warto je lekko namoczyć, aby były bardziej miękkie i delikatne.

Jagody goji – herbaty i napary

Z jagód goji można przygotować również aromatyczne herbaty i napary. Wystarczy wrzucić kilka jagód do gorącej wody lub herbaty i parzyć przez kilka minut. Taki napój ma delikatny, lekko słodkawy smak, a do tego dostarcza cennych składników odżywczych. Można go pić zarówno na ciepło, jak i na zimno, z dodatkiem miodu lub cytryny.

Podsumowanie

Jagody goji to prawdziwa skarbnica witaminy C, witamin z grupy B oraz składników mineralnych, takich jak żelazo, cynk i selen. Niezależnie od tego, czy dodamy je do porannej owsianki, przygotujemy z nich napar, czy też wykorzystamy jako składnik sałatki – dostarczą nam wartościowych składników odżywczych i pozytywnie wpłyną na nasze zdrowie. Liczne badania wskazują, że regularne spożywanie jagód goji może przynieść szereg pozytywnych efektów, od poprawy odporności, przez wsparcie metabolizmu, po poprawę funkcjonowania układu nerwowego i działanie przeciwstarzeniowe oraz przeciwnowotworowe.


Informacja:
Artykuły opublikowane na stronie POLMED Zdrowie, nie pełnią funkcji konsultacji medycznej ani nie wyrażają opinii specjalistów i lekarzy. Prezentowane treści stanowią ogólne wskazówki i nie mogą być traktowane jako wyznacznik przy podejmowaniu decyzji dotyczących modyfikacji diety lub terapii, nawyków lub określaniu zmiany dawkowania leków oraz innych substancji leczniczych. Przed podjęciem działań, które mogą wpłynąć na Twoje życie, zdrowie lub samopoczucie, skonsultuj się z lekarzem lub specjalistą.
Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za ewentualne konsekwencje, wynikające z wykorzystania porad i informacji zawartych na stronie, bez wcześniejszej konsultacji z profesjonalistą.


Dodano: 02/01/2025
Autor
dr n. biol. Anna Basińska
Specjalista ds. naukowych Instytutu Mikroekologii w Poznaniu
Stopień doktora nauk biologicznych uzyskała na Wydziale Biologii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu; swoje staże podoktorskie odbywała na uczelniach w Polsce i we Francji, uczestnicząc w międzynarodowych projektach: polsko-szwajcarskim i polsko-norweskim; obecnie jej głównymi zainteresowaniem naukowym jest złożony wpływ mikrobioty jelitowej na zdrowie człowieka; jest współautorką publikacji naukowych w polskich i zagranicznych czasopismach, np. „Forum Zakażeń”, „Nowa Medycyna”, „Forum Medycyny Rodzinnej”, „Biologia”, „Protist”, oraz doświadczoną prelegentką. Obecnie związana jest z Instytutem Mikroekologii w Poznaniu, który jako jednostka medyczna i badawcza z własnym laboratorium realizuje wiele projektów naukowych i edukacyjnych oraz świadczy pacjentom usługi z zakresu nowoczesnej diagnostyki laboratoryjnej
Najpopularniejsze artykuły w kategorii Dieta
19/12/2022
Badania, Choroby, Dieta
Wrzody żołądka i dwunastnicy – objawy, diagnostyka, leczenie

Wrzody żołądka i dwunastnicy to najczęstszą choroba przewodu pokarmowego. Wrzody są to ubytki w błonie śluzowej, zazwyczaj spowodowane błędami żywieniowymi, paleniem tytoniu, narażeniem na stres, zakażeniem Helicobacter pylori, przyjmowaniem niesteroidowych lub sterydowych leków przeciwzapalnych.
Według szacunków lekarzy, wrzody żołądka czy też dwunastnicy dotyczą 5-10 proc. populacji. 


10/02/2023
Choroby, Dieta
Kamienie w pęcherzyku żółciowym – jak powstają i czy są groźne?

Kamienie żółciowe to złogi powstające w pęcherzyku oraz przewodach żółciowych. Prowadzą one do kamicy pęcherzyka żółciowego, jednej z najczęstszych chorób przewodu pokarmowego w Europie, objawiającej się silnym, napadowym bólem określanym mianem kolki żółciowej. Kamienie które powstają w drogach żółciowych i nie przedostają się do pęcherzyka żółciowego mogą powodować rzadszą postać kamicy żółciowej – kamicę przewodową. Jak postępować w przypadku kamieni w pęcherzyku żółciowym? Czy można ich uniknąć i czy zawsze konieczna jest operacja? 


28/12/2022
Choroby, Dieta, Profilaktyka
Salmonella – drogi zakażenia, objawy, leczenie

Salmonelle to jedne z najbardziej znanych chorobotwórczych bakterii, głównie za sprawą wywoływanych przez nie dolegliwości żołądkowo-jelitowych. Zwłaszcza w okresie letnim często słyszymy o zatruciach pokarmowych wywołanych przez te szczepy. W Polsce świadomość społeczna w tym zakresie z roku na rok jest coraz większa.


Zapoznaj się z nasza ofertą:
badania ukladu pokarmowego polmed
Kup online!
Pakiet badań
Diagnostyka celiakii
Sprawdź czy cierpisz na nietolerancję glutenu. Wykonaj pakiet badań laboratoryjnych w POLMED!

od 210 zł
diagnostyka wątroby polmed
Kup online!
Pakiet badań
Diagnostyka wątroby
Choroby wątroby dają różne objawy, jednak najczęściej pojawiającym się jest ból wątroby, czyli ból brzucha z prawej strony, pod żebrami. Zbadaj swoją wątrobę w POLMED!

od 67 zł
Nowość! Kup online!
Pakiet badań
Witaminy i minerały
Zbadaj poziom ważnych składników odżywczych w organizmie - umów pakiet badań w kierunku niedoborów witamin i minerałów w POLMED.

od 229 zł
Więcej usług
Potrzebujesz pomocy?
Skontaktuj się z naszymi konsultantami.
Zapytaj o ofertę
Newsletter
Kup wizytę
Portal Pacjenta Portal Pracodawcy Platforma Medycyny Pracy Panel Agentów Ubezpieczeniowych Partner medyczny
Mam konto
Zaloguj się
Nie mam konta
Zarejestruj się