Czym jest e-recepta? To tak zwana recepta elektroniczna. W Polsce to rozwiązanie wykorzystuje się od stycznia 2020 roku. Ma ono ułatwić życie nie tylko pacjentom, lecz także lekarzom i farmaceutom. Dzięki wprowadzeniu e-recept nie trzeba już okazywać papierowej wersji dokumentu, wystarczy podczas wizyty w aptece podać czterocyfrowy kod zabezpieczający oraz numer PESEL osoby, na którą zostały wypisane leki. Czy można w takiej formie wykupić e-receptę poza granicami kraju?
Unia Europejska wdraża system e-recept transgranicznych, czyli recept elektronicznych ważnych w różnych krajach członkowskich bez względu na miejsce wystawienia od 2019 roku. Wówczas rozpoczęto wprowadzanie tak zwanej pierwszej fali w Finlandii. Obecnie Finlandia realizuje wyłącznie e-recepty wypisane w Estonii, Chorwacji oraz Portugalii i odwrotnie, ponieważ te cztery państwa działają w porozumieniu. Jeżeli chodzi o inne kraje, na razie nie można w nich wykupić leków na podstawie recepty elektronicznej z innego państwa, podając kod zabezpieczający i PESEL, ze względu na brak integracji systemów.
Można za to zrealizować wydrukowaną i podpisaną przez lekarza wersję e-recepty. Istnieje tylko jeden warunek – dokument musi zawierać międzynarodową nazwę substancji czynnej. Czym zatem różni się e-recepta od recepty transgranicznej?
Recepta transgraniczna to określenie umowne stosowane do nazywania recepty, którą można zrealizować w innym państwie Unii Europejskiej niż to, w jakim została wypisana. Wystawia się ją wyłącznie na wniosek pacjenta. Do niedawna recepty transgraniczne miały formę papierową, a obecnie niektóre kraje, jak wspomniano powyżej, akceptują te dokumenty w wersji elektronicznej. Nadal jednak nie jest to powszechne i nie wiadomo tak naprawdę, kiedy będzie.
Co powinna zawierać tego typu recepta? Podstawowe informacje takie jak imię/imiona i nazwisko pacjenta, jego datę urodzenia, imię/imiona i nazwisko osoby wystawiającej receptę, jej tytuł zawodowy wynikający z kwalifikacji, dane do bezpośredniego kontaktu osoby wystawiającej receptę (np. adres e-mail, numer telefonu), dane dotyczące adresu miejsca udzielenia świadczenia, adnotację „Polska”, międzynarodową nazwę leku i ewentualnie jego nazwę własną, postać, moc, ilość oraz sposób dawkowania preparatu, datę wystawienia recepty, a także podpis osoby wystawiającej.
Recepta transgraniczna nie musi zawierać numeru REGON i pieczątki lekarza. Zawsze jest ważna przez 30 dni i realizowana za pełną odpłatnością. Nie może zostać na niej wypisany lek o kategorii dostępności Rpw. (zawierający środki odurzające albo substancje psychotropowe). Jeżeli chodzi o kwestię odpłatności, po powrocie do Polski obywatel ma prawo zwrócić się do ubezpieczyciela o zwrot kosztów, o ile dany preparat jest refundowany przez krajowy system ubezpieczeń zdrowotnych.
Uwaga – czasami nawet, jeśli recepta spełnia wszystkie kryteria, leku nie uda się wykupić. Kiedy tak się dzieje? Po pierwsze wtedy, gdy dany preparat nie jest sprzedawany w kraju, w którym chce się go nabyć lub jest dostępny pod inną nazwą. Z tego względu w trakcie wypisywania recept transgranicznych zaleca się używanie powszechnie stosowanych nazw leków tak, aby w razie wypadku farmaceuta za granicą mógł wydać inny równoważny preparat.
Po drugie, gdy kraj ma własne zasady dotyczące terminu realizacji recept, a termin ten zostanie przekroczony. Tak będzie np. w Czechach, gdzie każda recepta jest ważna tylko przez 14 dni. Jeżeli zechce się wykupić preparat leczniczy 15 lub więcej dni po jego wypisaniu przez lekarza, farmaceuta odmówi wydania leku ze względu na to, że recepta zostanie uznana za przeterminowaną.
