Serce to nie tylko walentynkowy symbol, lecz także przede wszystkim jeden z najważniejszych organów. Pracuje bez przerwy przez całe życie, rozprowadzając krew do każdej komórki. Niestety jest też wyjątkowo narażone na choroby. Jakie są najczęstsze choroby układu krążenia i kiedy powinno się zgłosić do kardiologa?
Serce to pompa ssąco-tłocząca składająca się z czterech jam – prawej i lewej komory oraz prawego i lewego przedsionka. Każda z nich ma swoją zastawkę, która zapobiega cofaniu się krwi, zapewniając jej jednokierunkowy obieg. Krew zawierająca tlen trafia najpierw do lewego przedsionka, a później do lewej komory. Stamtąd pompowana jest do aorty, a dalej rozprowadzana do każdej komórki ciała. Krew bez tlenu płynie żyłą główną dolną do prawego przedsionka i następnie do prawej komory, skąd przepływa do tętnicy płucnej. Tętnicą rozprowadzana jest do płuc, aby ponownie tlen związał się z hemoglobiną. Ta natlenowana krew trafia do lewego przedsionka i obieg się zamyka.
Serce może pompować krew dzięki regularnym skurczom mięśnia sercowego. Rytmiczność tej pracy jest bardzo ważna dla utrzymania odpowiedniego poziomu tlenu w komórkach. Sam organ chronią osierdzie – worek zbudowany z podwójnej błony surowiczej i włóknistej – mostek oraz żebra.
Choroby układu krążenia uznawane są za jedną z głównych przyczyn zgonów. Wśród tych najczęściej występujących wymienia się: chorobę wieńcową nazywaną również chorobą niedokrwienną serca, niewydolność lub zapalenie mięśnia sercowego, wady zastawek, zaburzenia rytmu serca w tym arytmię, migotanie przedsionków, tachykardię i bradykardię, nerwicę serca, zapalenie osierdzia albo wsierdzia oraz blok przewodnictwa przedsionkowo-komorowego. Duże zagrożenie dla zdrowia i życia człowieka stanowią również miażdżyca, niedrożność tętnic oraz zakrzepica – mogą one bezpośrednio prowadzić do zawału mięśnia sercowego. Niebezpieczne jest także nadciśnienie tętnicze, które często skutkuje udarem mózgu.
Na choroby serca narażone są szczególnie osoby starsze, otyłe, żyjące w przewlekłym stresie, palące papierosy i nieaktywne fizycznie. Te czynniki ryzyka można przynajmniej częściowo ograniczyć, ale warto pamiętać, że zachorowanie na choroby układu krążenia zależy w dużej mierze również od predyspozycji genetycznych.
Jakie są objawy choroby serca? Niepokojące powinny być kołatania serca – zwłaszcza przyspieszone, silne bicie, uczucie duszności, nadmierne zmęczenie, obrzęki w kończynach dolnych oraz ból w klatce piersiowej, szczególnie jeżeli promieniuje do ramienia lub szczęki.
Jak rozpoznać najczęściej występującą chorobę serca? Choroba wieńcowa – objawy: ból w klatce piersiowej przeważnie za mostkiem nasilający się w trakcie stresu i podczas wysiłku, zawroty głowy, mdłości, spłycony oddech, nadmierna potliwość, osłabienie oraz kołatanie serca. Podobne, chociaż mniej swoiste symptomy daje migotanie przedsionków. Objawy, które wymagają konsultacji lekarskiej to: zmęczenie, osłabienie, duszności, zawroty głowy, zasłabnięcia lub omdlenia, a także dzwonienie w uszach. Tylko część z diagnozowanych pacjentów skarży się na uczucie nieregularnego bicia serca, dlatego tę chorobę jest dużo trudniej wykryć niż inne schorzenia układu krwionośnego.
Zespół jelita drażliwego to przewlekła choroba przewodu pokarmowego. Jej najczęstsze objawy to bóle brzucha i zaburzenia motoryki przewodu pokarmowego. Z ustaleń badaczy wynika, że przyczyny zespołu jelita drażliwego mogą mieć podłoże genetyczne. Jak rozpoznać tę coraz częstszą chorobę i czy można jej w sposób efektywny przeciwdziałać?