Koronawirus – objawy, zalecenia i sposoby ochrony

Pandemia koronawirusa dotarła do najdalszych zakątków świata. Strach przed zachorowaniem jest u części osób nadal bardzo duży. Obawiają się szczególnie ci, którzy mają choroby współistniejące nasilające objawy COVID-19. Czy można się skutecznie ochronić przed koronawirusem?

Czym jest koronawirus?

COVID-19 zaliczany jest do chorób wirusowych układu oddechowego. Wywołuje go wirus SARS-CoV-2. Jakie objawy koronawirusa obserwuje się najczęściej? Według wskazań WHO objawy są bardzo podobne do symptomów przeziębienia – podwyższona temperatura ciała, suchy męczący kaszel, duszności, bóle mięśniowe oraz ogólne osłabienie i przemęczenie. Dodatkowo pojawia się utrata albo zmiana węchu i/lub smaku, biegunka, wysypka na ciele i w jamie ustnej – tę ostatnią nazywa się covidowym językiem, a także ból gardła.

Nie da się jednoznacznie określić, które z symptomów wystąpią i na ile będą nasilone. Niektórzy przechodzą koronawirusa bezobjawowo. Mówi się, że nawet połowa osób mających przeciwciała odpornościowe przeciwko COVID-19 wytworzone w wyniku przechorowania, nie zauważyła u siebie typowych objawów infekcyjnych. To właśnie ze względu na możliwy bezobjawowy przebieg tak bardzo podkreśla się konieczność zachowania norm sanitarnych. Ludzie, którzy nieświadomie są nosicielami wirusa, stanowią największe zagrożenie epidemiologiczne.

Pozostaje jeszcze kwestia koronawirus a dzieci. Warto o tym wspomnieć w kontekście bezobjawowego przechorowania COVID-19, ponieważ to właśnie w tej grupie – wśród najmłodszych – obserwuje się najwięcej zachorowań bez objawów lub skąpoobjawowych.

Przebieg koronawirusa

Przebieg koronawirusa dzieli się na cztery etapy. Pierwszy z nich to zakażenie, czyli moment inkubacji kiedy wirus wnika do organizmu i zaczyna się namnażać. Namnażanie następuje w nabłonku górnych dróg oddechowych. Chory nie ma żadnych niepokojących symptomów, nie jest w stanie również wykryć wirusa dostępnymi testami.

Drugi etap to zaobserwowanie pierwszych objawów. Szacuje się, że następuje to około 5 do 14 dni po zakażeniu. Najczęściej pojawiają się: podwyższona gorączka, duszności i kaszel połączone z osłabieniem. Kolejne dni powodują zazwyczaj nasilenie symptomów koronawirusa. Teraz wymaz z górnych dróg oddechowych powinien wyjść pozytywnie, ale testy kasetowe nadal nie dadzą wiarygodnego wyniku.

Trzeci etap to rozwój choroby. Może trwać od kilku dni do kilku tygodni w zależności od stanu pacjenta. Wirusa da się już wykryć nie tylko w wymazie, lecz także w próbce krwi, ponieważ znacząco rośnie poziom przeciwciał przeciwko SARS-CoV-2.

Ostatni etap to wyzdrowienie – organizm zwalcza koronawirusa, a pacjent staje się tak zwanym ozdrowieńcem. Potwierdza to wymaz, który daje wynik negatywny. Co ważne, wysoki poziom przeciwciał może się utrzymywać nawet przez kilka tygodni, dlatego nie należy się sugerować testem z krwi.

Koronawirus z chorobami współistniejącymi

Niektóre z chorób przewlekłych wpływają negatywnie na przebieg koronawirusa. Wśród nich wymienia się choroby serca, cukrzycę, przewlekłą obturacyjną chorobę płuc, nadciśnienie oraz nowotwory. Jak zminimalizować ryzyko i uniknąć zachorowania na koronawirus? Zalecenia są jasne – unikać skupisk ludzi, regularnie myć i dezynfekować ręce oraz zachowywać normy sanitarne.

A co z kwestią koronawirus a astma? COVID-19 daje podobne objawy do astmy – kaszel, trudności z oddychaniem i duszności. Wiadomo jednak, że leczona astma nie powoduje cięższego przebiegu infekcji wirusem.

Objawy koronawirusa – jakie są?

Od początku pandemii wszędzie słychać o trzech podstawowych objawach koronawirusa. Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) najczęściej u pacjentów zarażonych SARS-CoV-2 obserwuje się podwyższoną gorączkę, suchy uporczywy kaszel połączony z dusznościami i zmęczenie. Właśnie dlatego np. w przychodniach czy na lotniskach wprowadza się kontrolę temperatury, a także pyta o dwa pozostałe symptomy.

Centrum Kontroli i Prewencji Chorób (CDC) – agencja rządowa Stanów Zjednoczonych, odpowiednik polskiego NFZ-tu – do listy mniej typowych, ale często występujących objawów dołącza również dreszcze, trudności w oddychaniu, bóle mięśni, gardła albo głowy, nagłą utratę smaku i/lub węchu, katar, nudności i/lub wymioty oraz biegunkę. Co ważne, symptomy te nie muszą występować jednocześnie.

Wiadomo jednak, że to nie są wszystkie objawy koronawirusa.

Koronawirus – objawy nietypowe

Co jeszcze może powodować koronawirus? Objawy skórne m.in. wysypkę na dłoniach lub stopach nazywaną „covidowymi palcami u nóg” podobną do ospy wietrznej albo odmrożeń z łuszczeniem i zaczerwienieniem. U części pacjentów zdarza się również tak zwany „covidowy język”, czyli owrzodzenie jamy ustnej z czerwonymi i białymi plamami na języku. Wśród symptomów w obrębie ust wymienia się także przejściowe zapalenie brodawek języka układające się w kształt litery U, czasami połączone z obrzękiem i pieczeniem. Często objawy te łączyły się z utratą smaku.

Objawy koronawirusa – jakie jeszcze powinny zaniepokoić? Nagłe kłopoty trawienne, w tym ostra biegunka przypominająca zatrucie pokarmowe, brak apetytu łączący się z utratą węchu i smaku, dezorientacja oraz zapalenie spojówek. Wśród poważnych symptomów wymienia się dodatkowo ból lub ucisk w klatce piersiowej, a także utratę mowy albo zdolności ruchu.

Warto pamiętać o bardzo ważnej kwestii związanej z tym, czym jest koronawirus – objawy nietypowe i te uznawane za typowe to jeden problem. Drugi to przechodzenie bezobjawowe, które uznaje się za wyjątkowo niebezpieczne ze względów epidemiologicznych. Chorzy objawowi najczęściej od razu poddają się testom, a ci bezobjawowi mogą zarażać innych, bo są nieświadomi obecności wirusa w organizmie.

Koronawirus zalecenia

Liczba przypadków koronawirusa w Polsce jest przez cały czas znacząca. Na razie trudno komukolwiek odpowiedzieć na pytanie kiedy koronawirus się skończy. To, jak dalej będzie przebiegała pandemia, zależy m.in. od zachowania norm sanitarnych i poddania się szczepieniom. Jeżeli podejrzewa się chorobę, test na koronawirusa – wymaz z dróg oddechowych – można wykonać już po wystąpieniu pierwszych objawów albo, gdy objawy nie wystąpią, po kilku dniach od kontaktu z osobą zarażoną. Przy testach z krwi warto się wstrzymać nieco dłużej, około 2 do 3 tygodni, aby poziom przeciwciał wzrósł na tyle, żeby dało się go określić.

Na razie brakuje skutecznego lekarstwa pozwalającego na wyleczenie z COVID-19, dlatego leczy się go objawowo. W związku z tym tak istotne jest stosowanie się do zaleceń.

Środki ochrony przed koronawirusem

Jakie są podstawowe środki ochrony? Zachorowania na koronawirus – zalecenia Głównego Inspektoratu Sanitarnego – można uniknąć, stosując zasady higieny w codziennym życiu. Chodzi przede wszystkim o kichanie w zgięcie łokcia lub chusteczkę higieniczną, częste mycie rąk wodą z mydłem, dezynfekowanie dłoni preparatami na bazie alkoholu, unikanie dużych skupisk ludzi i kontaktu z osobami potencjalnie chorymi, zachowanie bezpiecznej odległości – minimum 1,5 metra  oraz niedotykanie oczu, nosa i ust, żeby nie przenosić wirusa bezpośrednio do górnych dróg oddechowych.

Pozostaje jeszcze pytanie – czy maseczki chronią przed koronawirusem?Maseczki są zdecydowanie jednym z najważniejszych sposobów ograniczania przenoszenia koronawirusa. Prawidłowo nosząc maseczkę, czyli zakrywając usta i nos, chroni się przede wszystkim innych ludzi. W obowiązku noszenia maseczek chodzi zatem o to, żeby chronić siebie nawzajem.